BIJVOEGSEL
GOESCHE COURANT.
DINSDAG
19 FEBRUARI 1884.
No. 22.
Gemengde Berichten.
Hedenmiddag geraakte de knaap A. De G. alhier
in de Manhuisstraat onder een der paarden van een
voorbijrijdenden wagen en werd dientengevolge nogal
ernstig aan het been en aan het hoofd gekwetst.
Het carillon in onzen toren zal morgen, terge
legenheid van 's Konings jaardag, bespeeld worden door
den heer Kleijn uit Middelburg.
Kapelle. De ongehuwde moeder van het door de
justitie uit Middelburg onderzochte kinderlijkje, die
jl. Dinsdagavond van hier gevankelijk werd wegge
voerd, is Zaterdag weder op vrije voeten gesteld en
dientengevolge in haar dienst teruggekeerd.
Ellewondsdijk. Naar men verneemt is de herstel
ling der stormschade, in Januari op verschillende
plaatsen aan de zeewering ontstaan, bij onderhandsche
aanbesteding opgedragen aan den aannemer der onder
houdswerken. Daar de uitvoering dezer laatste nog
geen einde heeft genomen en de herstelling van vroeger
veroorzaakte schade in vollen gang is, heerscht aan
den zeedijk een buitengewone bedrijvigheid, die door
eerstgemeld werk verlenging kan vinden totdat de
nieuwe werken aan de beurt komen.
Middelburg. Gisteren ontspoorde de Stoomtram
tnsschen Vlissingen en hier op vrij ernstige wijze. Een
tweetal reizigers bekwamen kneuzingen, doch overigens
was de schade slechts van materiëelen aard. De ont
sporing had plaats tusschen den Abeele en Middelburg.
De dienst uit Vlissingen had geregeld plaats tot op het
punt van het déraillement.
In de laatste veertien dagen zijn uit Bergen-op-
Zoom 832 balen mosselen naar het buitenland verzonden
tegen den prijs van 2.70 per baal. De verzendingen
zijn zoo goed als geëindigd. Oesters werden verhan
deld tegen 65.
Het D. v. Z. H. bericht dat de heer Brinkman,
de thans herstelde bisschop van Munster, gedurende
de eerste anderhalfjaar van zijne verbanning in eene
Zuid-Hollandsche gemeente heeft vertoefd, waar een
huisje, naast de pastorie staande, door hem was
gehuurd. Het geheim bleef zoo wel bewaard, dat zelfs
de kapelaan er onwetend van wasop zekeren dag
werd het evenwel door de hooge geestelijkheid hier
te lande noodzakelijk geacht, een ander verblijf voor
den bisschop te zoeken, en toen viel de keus op het
Limburgsche gehucht Straebeek.
Sedert eenige weken verschaft de reservekas te
Nieuw-Appelscha aan vele arbeiders werk en daardoor
brood.
In de uitgestrekte bosschen, aan deze corporatie
toebehoorende, worden de paden schoongemaakt, en
hoewel de daghuur a 40 ct. klein te noemen is,
bereikt men toch met dit werk het groote doel, dat
de arbeiders teruggehouden worden van de bedeeling.
Zaterdag geraakte een bleeker, onder Loosduinen
woonachtig, onder de Westlandsche stoomtram en
bekwam daardoor zoodanige verwonding, dat de dood
onmiddellijk volgde.
Door den kapitein van eene der van Leiden op
Gouda varende booten der stoombootmaatschappij «De
Volharding" is Vrijdagavond omstreeks 7 uur 15 tus
schen Boskoop en Waddingsveen een vuurbol van ovalen
vorm waargenomen, die zich ia de richting O.N.Oosten
naar het W.Z.Westen voortbewoog en in de nabijheid
der boot op het land, zonder uit elkander te spatten,
nederviel, en daar nog eenigen tijd zichtbaar bleef.
Gelijktijdig hoorde men in het vertrekje, waar het
buffet geplaatst was en waarvan het raampje niet ge
heel gesloten was, een hevigen slag, waardoor de zich
in de kajuit bevindende passagiers verschrikt opspron
gen.
Bij onderzoek bleek, dat de in het buffet geplaatste
lamp was uitgebluscht en twee karaffen benevens het
petroleumtoestel omver waren geworpen. Daar niemand
in dit vertrekje aanwezig was, meent men verband te
mogen zoeken tusschen het aldaar voorgevallene en
den voorbijzwevenden vuurbol.
Vrijdagnacht is er brand ontstaan in de werk
plaatsen van de bekende pianofabriek van den heer
Cnypers in Den Haag. Zoowel het achterhuis als een
gedeelte van het voorhuis hebben door den brand veel
geleden. Ook een paar woningen nabij de werkplaats
hebben schade bekomen. De brandweer had de handen
vol om den brand te blusschen. De oorzaak is onbekend.
Van de in aanmaak zijnde piano's en den voorraad
in de werkplaatsen is zoo goed als niets gered kun
nen worden. De kostbare ofgewerkte stukken, in het
magazijn voorhanden, hebben echter weinig schade
geleden,
De derde verdachte. Schepop, in zake den moord
te Heinoo gepleegd, zal binnen enkele dagen worden
uitgeleverd.
Eenige ingezetenen van Raalte, vóór een paar
jaren door de heeren Kuipers van Steggerda tot land
verhuizing naar Dacota overgehaald, zullen, naar men
verneemt, spoedig doodarm naar Nederland terugkeeren.
vVeer is te Amsterdam in een winkel brand
ontstaan tengevolge van onvoorzichtigheid met petro
leum. Binnen enkele oogenblikken stond de geheele
winkel in brand en kon van den inboedel niets meer
gered worden.
Bij het lossen van de eerste salvo's bij aankomst
van het lijk van den Russischen gezant op het kerk
hof in Den Haag schrikten de paarden van een drietal
binnen de begraafplaats aanwezige rijtuigen en gingen
op hol. Een der koetsen viel met koetsier en al om,
waardoor het rijtuig gedeeltelijk verbrijzeld werd? De
koetsier kwam gelukkig met den schrik vrij. Van een
ander tijtuig werd tuig en voorstel geheel vernield.
Als een bewijs hoe de halve cent als pasmunt
gebruikt wordt, deelt men aan het U. D. mede, dat
sedert Januari tot 3 Februari jl, aan de verschillende
betaalmeesters door 's rijks munt waren afgeleverd
30,000 aan halve centen en den 7 Februari bij allen
bijna geen enkele meer aanwezig was.
Men herinnert, dat men den ambtenaren der
posterijen bij het opplakken van postzegels den grootsten
dienst bewijst, wanneer het postzegel steeds rechts
van boven op den brief wordt bevestigd. Zij stempelen
natuurlijk met de rechterhand en hebben dan de hand
het minst te bewegen.
Te De Leek is de vorige week weder een per
soon, een jongen van 12 jaren, aan typhus overleden.
Een paar dagen te voren bezweek een jonger broertje.
In't zelfde gezin zijn thans nog de vader, demoeder en
6 kinderen door de ziekte aangetast. De toestand is
daar verschrikkelijk. In eene armzalige woning, eens
de romp van een klein schuitje, wonen daarlOmen-
schen samen De ouders moeten door veenarbeid in
hun onderhoud voorzien intusschen groeien de kinderen
in 't wilde op. Het gemeentebestuur laat thans met
loffelijken ijver eiken dag krachtig voedsel aan dat
gezin verschaffen.
Velen onzer lezers hebben ongetwijfeld, wanneer
ze zich op de dijken langs de Wester-Schelde bevonden,
meermalen de groote stoombooten van de Red Star
Line zien voorbijvaren, kenbaar aan de roode ster op
de schoorsteenen.
De nieuwe Postboot «Westernland" dier maatschappij
werd voor rekening der Red Star Line in Antwerpen,
aan de werf van de firma Laird, te Birkenhead, aan
de Mersey gebouwd, en is niet alleen de grootste boot,
welke tot dusverre aan de Mersey gebouwd werd, maar
neemt bovendien eene eerste plaats in, wat grootte
betreft, onder de passagiersbooten van het vaste land
varende.
De Westernland", een viermaster, met 2 schoor
steenen, is geheel van staal gebouwd, met 4 dekken,
waarvan 3 eveneens van staal en 8 waterdichte afdee-
lingen; de lengtemaat van voor- tot achtersteven is
455 voet, bij eene breedte van 47 voet, diepte der
laadruimen 35 voet en heeft, na aftrek der machine
ruimte, ketels en bergplaats voor steenkolen, nog een
laadvermogen van circa 5000 ton van 1015 kilogrammen.
De machine heeft 2 cylinders en ontwikkelt 4000
paardenkracht, de hoogedruk cylinder heeft 52 duim,
en de lagedruk cylinder 93 duim doorsnedede ketels,
4 in getal, hebben ieder 6, dus te zamen 24 stook
plaatsen, welke, behalve de machines, de verwarmings
buizen door 't geheele schip, zoowel als stoomstuur-
toestel den vereischten stoom toevoeren. Betreffende
nadere bijzonderheden is er op ieder gebied van de
nieuwste verbeteringen en van iedere ondervinding ge
bruik gemaakt en niets gespaard om den hoogsten
graad van veiligheid te bereiken, welke men op trans
atlantische passagiersbooten met mogelijkheid verzeke
ren kan.
Wat de inrichting voor passagiers aangaat, gelijkt
die geheel aan het model der «Belgenland" en «Rliyn-
land", welker voortreffelijkheid genoegzaam bewezen
is door den bijval die deze booten gedurig genieten.
Op het hoofddek, dat 7 voet en 6 duim huog is,
bevinden zich in het 'midden, waar de bewegingen van
het schip allerminst waarneembaar zijn, de slaapkamers
van le en 2e klasse, welker ruimte circa 1/3 van de
geheele lengte inneemt, en waar zich tevens badkamers,
barbierswinkel, stewardesskamer enz. bevinden. De
slaapkamers van le klasse zijn, sommige met 2 bedden,
andere dubbel zoo groot als eene gewone kajuit en
hebben een gewoon en een dubbel bed. De slaapka
mers van 2e klasse, hoewel door eenen wand gescheiden,
grenzen onmiddellijk aan die der le klasse; zij zijn
voorzien van vier bedden en uiterst ruim. De slaap
kamers zijn allen hoogst elegant, gerieflijk ingericht en
van electrische schellen voorzieneene speciale machine
verzekert eene geregelde ventilatie, hetgeen bij storm
achtig weder, als alles gesloten moet worden, zeer aan
genaam is.
De op het hoofddek overblijvende ruimte dient voor
passagiers van 3e klas en is ingericht voor 608 pas
sagiers. Het is voor 3e klasse passagiers per «Red
Star Line" een groot voordeel, dat, voor zoover het
getal passagiers zulks toelaat, zij allen op het hoofd
dek gehuisvest worden, en dat alléén bij grooten
aandrang, het ondere tusschendek gebruikt wordt
alsdan wordt het hoofddek nog bestemd voor gezin
nen en alleenreizende vrouwen, terwijl slechts de
mannen van het tusschendek gebruik makendaar
entegen wordt in den regel, op stoombooten van an
dere lijnen, het hoefddek alleen ingericht voor passa
giers Ie en 2e klasse, en voor de 3e klasse slechts
het ondere tusschendek gebruikt. De inrichting voor
de 3e klasse op de «Westernland" is, even als die op
de andere booten der Red Star Line, verdeeld in
afgescheiden sectiën en afsluitbare slaapvertrekken
voor 24 personen, waardoor eene betere verdeeling
der passagiers, zoowel wat nationaliteit als geslacht
aangaat, daargesteld wordt, en welvoeglijkheid en
zedelijkheid streng in acht genomen worden. De
slaapvertrekken zijn aan beide zijden, over de geheele
lengte, en de middenruimte bl'jft vrij voor tafels en
banken. De waschkamers zijn voor mannen en vrou
wen afzonderlijk het tusschendek en het hoofddek
hebben doorloopend eene hoogte van 7 voet en 6
duim, zijn verlicht'door zijvensters en er is bijzonder
zorg gedragen voor verwarming en luchtververscliing.
Op het bovendek, in het midden van 't schip, be
vinden zich de prachtige en weelderig ingerichte salons
van Ie en 2e klasse, alsook eene menigte andere lo
kalen alsvestibule, aanrechtkamer, buffet, keukens,
brood- en banketbakkerij enz. Eene dubbele rij trap
pen, in de vestibule, verbinden de slaapkamers op het
hoofddek met het dekhuis, langs welke men binnen
door toegang heeft tot het promenade-dek, 't welk
voor de salon-passagiers gereserveerd blijft, en waar
men, geheel vrij, op het beste van het schip, beschut
tegen wind en regen, ongehinderd door het scheeps
volk en afgescheiden van de tusschendekspassagiers,
de vrije open lucht genieten kan op het promenade
dek bevindt zich nog een 2e dekhuis van 125 voet
lengte met dames- en rooksalons, de navigatiekamer,
en, boven deze laatste, de kommandantenbrug. De ge
zamenlijke inrichtingen voor passagiers van Ie en 2e
klassen zijn dus in 't midden van 't schip door breede
sierlijke trappen met den bovenbouw en met de pro
menade-dekken in verbindingpassagiers, die de reis
medemaken, zullen het weten te waardeeren, dat zij over
in de vrije en luchtig gelegen ruimte op dek en op
dag de wandeling, beschut tegen storm en regen, geheel
vrij en ongehinderd door de scheepswerkzaamheden,
zich bewegen kunnen, terwijl terzelfdertijd de slaap
vertrekken op het hoofddek de gewenschte stilte en
rust aanbieden. Hebben de salonpassagiers een bijzon
der promenade-dek, zoo blijft er voor de passagiers
van 3e klasse het hoofddek als wandelplaats beschik
baar, over de geheele lengte van het schip. Daardoor
wordt er eene behoorlijke afscheiding der verschillende
klassen in achtgenomen, zonder dat door zekere af
sluiting op dek sommigen zich benadeeld achteniedere
klasse kan zich dus vrij en naar welgevallen op een
bestemd terrein bewegen.
Een kleiner dekhuis, op 't voordek, bevat de ver
trekken voor officieren en de hospitalen der 3e klasse
een ander, op 't achterdek, voor dokter, administra
teur, de post en bedienden. De «Westernland" is
ingericht voor 80 passagiers van Ie klasse, 56 van
2e klasse en 1200 van 3e klasse, en kan met de
bemanning meegerekend 1500 personen huisvesten,
zonder de minste ongerieflijkheid, dewijl alle inrich
tingen op het maximum getal in evenredigheid zijn
gebracht.
Nog blijft te vermelden dat alle lokalen door 't ge
heele schip voorzien zijn van electrisch licht, van de
beroemde firma Siemens.
Bij de proefvaart maakte de «Westernland" in volle
zee 1454 mijl per uur.
Op dezelfde werf van de firma Laird, te Birkenhead,
is nog eene stoomboot voor de Red Star Line ge-
gebouwd, volgens het model der «Westernland", wel
ke den naam «Noordland" draagt. Het te water
laten van dit stoomschip heeft reeds plaats gehad den
1 November 1883dus kan zijne indienststelling in
't voorjaar van 1884 verwacht worden.
In de Belgische gemeente Lokeren moesten dit
jaar niet minder dan vier zoons uit éen gezin loten
voor de militiehet waren vier tweelingen, die in een
en hetzelfde jaar aan de gelukkige ouders werden ge
schonken. Alle vier de jongelingen hebben vrijgeloot;
zij trokken bovendien nummers, die op elkander bijna
volgden.
Men heeft berekend dat er in Londen 60,000
huisgezinnen zijn, die zich met een enkele kamer moe
ten behelpen. De verhouding van het aantal goede
scholen tot dat der herbergen is thans van éen tot
twaalf. Commentaar overbodig.
De dader van den postdiefstal te Leipzig is ge
vat. Het grootste gedeelte van het geslotene werd
nog in zijn bezit gevonden.
De overstroomingen in Amerika houden aan.
Te Cincinnati heeft de rivier eene hoogte bereikt van
69 voet, dat is van 2 voet hooger dan in het vorige
jaar. Vijftig plaatsen, langs de' rivier gelegen, ver-
keeren in den allertreurigsten toestand. Dinsdag woed
den hevige stormen boven de overstroomde streken,
waardoor de rampen nog grooter werden. Te Law-
renceburg, in Ohio, werden tal van huizen omverge
worpen Evansville, in Indiana, is door een zee van
water omgeven, over vele mijlen in den omtrek.
Door het Congres werd eene wet aangenomen, waar
bij 300,000 dollar beschikbaar wordt gesteld tot
leniging der rampen.
Er woont in het Russische dorp Iwanowka,
district Petrowsk, zoo verhaalt de Ssar Dwewnik,
een vrouw die 131 jaren oud is. Haar oogen zijn nog
zeer sterk, haar geheugen onverzwakt en zij heeft nog
al hare tanden. Zij kan niet, als verscheidene andere
bijzonder oude menschen, een voorbeeld van matigheid
heetenwant zij was een groote liefhebster van bran
dewijn en liet het drinken pas twee jaren geleden.
Zij heeft 20 kinderen gehad, waarvan nog slechts twee
kleinzoons, van 70 en 80 jaren, in leven zijn.
De Keizer van Brazilië heeft den professor La-
cerda, die een tegengif heeft ontdekt tegen den beet
van slangen, dat bestaat uit overmangaanzure kali en
gezegd wordt met het beste gevolg te zijn aangewend,
een geschenk van 20,000 dollars gegeven.
Landbouw en Veeteelt.
Er is in den laatsten tijd veel geschreven over
de wijnbiet van Deleuil. Volgens mededeeling in de
Landbouw-Courant is die biet ook door den heer
G. J. Van den Bosch te Wilhelminadorp verbouwd,
doch niet als grondstof tot wijnbereiding maar tot
veevoeder.
Met drie kilo zaad heeft de heer Van den Bosch
een halve hectare bezaaid, in vergelijking met 5 andere
Engelsche soorten van Sutton en van Gibbs. Ofschoon
de opbrengst van alle soorten niet groot was, bracht
de wijnbiet, die goed was opgekomen, op hetzelfde
land en bij dezelfde behandeling niet meer dan 32
vrachten (a 1000 tot 1200 kilo) per hectare op, terwijl
de andere soorten 47, 50, 52, 52 en 53 vrachten oplever
den per hectare. Daarenboven behoorden de vrachten der
biet niet tot de zwaarste. Ofschoon waarschijnlijk minder
waterbevattende dan de mammouth en andere verbouwde
lange ronde soorten, zal de voederwaarde enorm veel
grooter moeten zijn om de veel kleinere hoeveelheid
van de opbrengst te kunnen compenseeren. Daar de
wijnbiet nog niet vervoederd is, kon omtrent de prak
tische voederwaarde nog geen uitspraak worden gedaan.
De heer Van den Bosch zal vermoedelijk het volgende
jaar de proef nog eens herhalen.
Meer voor de veeteelt dan voor den wijnbouw is
deze mededeeling van belang.
Laatste en telegraphische berichten.
's-Gravenhage. Bij de Tweede Kamer is ingekomen
een wetsontwerp tot wijziging der wet nopens de instel
ling der orde van den Nederlandschen Leeuw. Op
geheven wordt de broederorde, doch de tegenwoor
dige bezitters blijven evenals hunne weduwen behou
den wat hun is toegekend of verzekerd. Voorts wordt
ingesteld een ridderorde 4e klasse, met passende on
derscheiding in de versierselen, ter verruiming der
gelegenheid tot het beloonen van verdiensten.
Bevorderd tot officier van de Eikenkroon jhr. mr.
P. H. Gevers Deynoot, referendaris van 's Konings
kabinet. Verleend de zilveren medaille dier orde aan
W. Scheppers, kamerbewaarder van genoemd kabinet.
Londen, 18 Febr. Gordon is hedenochtend behou
den te Khartoem aangekomen. Vrijdagavond hebben
de Arabieren het Engelsche kamp bij Soeakim geducht
beschoten. Zij zijn door cavalerie verdreven. Spionnen
uit Tokar berichten, dat Arabieren met de op Baker
veroverde Krupp-kanonnen dagelijks de stad beschieten,
waardoor velen sneuvelen. De Arabieren bieden bij
overgaaf lijfsbehoud aan.
Burgerlijke Stand Goes
van 15 tot 18 Februari 1884.
De eerste huwelijksafkondiging heeft den 17n plaats
gehad van Joannes Franciscus Jodocus Huijgens, 45 j.,
jm., en Johanna Jacoba Schrijver, 36 j., jd., beiden
te Antwerpen, de laatste vroeger te Goes.
Geboren: denl6n, Catharina, dochter van Johannes
Cornelisse en Poulina Keukelaar.
Weerkundige Waarnemingen.
GOES, Maandag 18 Februari 1884.
Uur.
Barometer
stand.
Wind
richting.
Toestand
van
de lucht.
Thermom.
stand Celsius
Regen in mM
(hoogte) sedert
giaterm. 8 nar.
's morgens 8
763.5
Oost.
Helder.
+1.5
's midd. 12
762
s>
+2
's avonds 5
761.5
+3
Waarneming van hedenochtend acht uur
Een depressie, waarvan het centrum buiten het ge
bied onzer waarneming valt, doch waarin de laagst
bekende barometerstand ongeveer 745 m.M. is, bevindt
zich ver van ons en Westwaarts.
Een gebied van hoogen druk bevindt zich ver van
ons en Noordoostwaarts.
Het grootste barometerafwijkingsversehil was
Gisteravond acht uurGroningen 7.5 m.M. boven
Vlissingen.
Hedenochtend acht uurGroningen 6.5 m.M. boven
Vlissingen.
Hedenmiddag half een: het verschil werd kleiner.
Barometerstand te Utrecht om half een: 763 mM.
Er is sedert Vrijdag weinig verschil in de lucht-
verdeeling boven Europa gekomen, zoodat dit mooie
weder nog wel eenigen tijd zal aanhouden.
VerwachtingOostelijke windgoed, frisch weder.
Posterijen.
Staat van brieven, verzonden door het postkantoor
te Goes, waarvan de geadresseerden op de plaats van
bestemming onbekend zijn.
Over de le helft der maand Januari 1884.
1. Van de Vegt Co., Amsterdam. 2. Mej. J.
Brombagger, Bergen-op-Zoom 3. A. F. v. d. Boom,
Groningen. 4. M. Westdorp, 's-Heerenhoek. 5. Willem
Nieuwdorp, Kapelle. 6. Mej. G. Schipper, Rotterdam.
7 en 8. Teunis Boreel, Rotterdam.
Van de hulpkantoren
B o r s e 1 e.
9. Adriaan Cazee, Kapelle.
Kolijnsplaat.
10. Cornelis Mersel, Rotterdam. 11. J. De Croo,
Zonnemaire.
's-G ravenpolder,
12. A. Van Breemen, Amsterdam.
Hansweerd.
13. Hilbrecht Nukt, Ovezand.
IC o r t g e n e.
14. M. Van Daalen, Papendrecht.
N i s s e.
15. C. Staal (onderwijzer), Kortgene.
Wissekerke.
16. Hillus Bouwterse, Amsterdam,
Wolfertsdijk.
17. Frood De Back, Abbekerk
Druk van F. Kleeuwcns Zoon, Goes.
