1884. N°. 21. Zaterdag 16 Februari. 71ste jaargang. GOESCHE De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75. Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct. In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren. COURANT. De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend. Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets. Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel. Door COMMISSARISSEN der MAATSCHAPPIJ van WELDADIGHEID is de aandachl hunner landgenooten gevestigd op den toestand dier Maatschappij, welke niet verward mag worden met de rijks-gestichten voor bedelaars te Veenbuizen en Ommecschans De landbouw-koloniën van de Maatschappij werden in 1818 door graaf Van den Bosch gesticht en jaren achtereen stond wijlen Z. K. H. Prins Frederik aan haar hoofd. In 1869 kwam eene scheiding tusschen de bedelaars gestichten en de vrije koloniën te Frederikaoord tot stand, en keerde de Maatschappij van Weldadigheid terug tot haar oorspronkelijk karakter van particuliere liefdadigheids-instelling ter voorkoming van armoede. Als zoodanig had en heeft zij, als zoo menige andere instelling van min of meer gelijken aard, dringend behoefte aan den steun der natie. En zij was dien waardig. Duizenden bij duizenden hebben sedert 1818 hunne zedelijke ontwikkeling en stoffelijke welvaart aan de Maatschappij te danken, en thans nog zijn ïuim 1800 personen, uit alle oorden van ons land afkomstig, behoorende tot de verschillende godsdienstige gezind ten, in de koloniën der Maatschappij gevestigd. Zij wonen daar tevreden en gelnkkig, ornaat zij verzekerd zijn ten allen tijde door arbeid een eerlijk stuk brood te kunnen verdienen en omdat hunne kinderen ge regeld en goed godsdienstig en schoolonderwijs ont vangen. In 1865 werd door het bestuur der Maatschappij bij de Rotterdamsche hypotheekbank eene hypothecaire leening gesloten, waarvan de annuitelt i 80U-/ bedraagt. Tal van jaren werden cemmissarissen door de gitten van een onbekende in staat gesteld die aanzienlijke som te voldoen. Die onbekende was, het is na haren dood eerst gebleken, H K. H. Mevrouw de Prinses Marianne der Nederlanden. Nu de bron heeft opge houden te vloeien, moet de afdoening uit de gewone middelen worden bestreden. Dit is echter ondoenlijk en daarom wordt door commissarissen een beroep gedaan op den weldadigheidszin der Nederlandschenatie. Bij Koninklijk besluit van 31 December 1883 no. 6 is vergunning verleend tot het houden eener collecte door het geheele Rijk, ten behoeve van de Maatschappij en wel in de week van 17 tot 23 Februari 1884. De leden der Afdeeliüg Goes van de Maatschappij zullen in peisoon deze collecte alhier houden op Woensdag den 2© Februari a. s. en hebben burgemeester en wethouderB verzocht daar van mededeeling aan de ingezetenen te doen. Hier aan voldoende achten burgemeester en wethouders het onnoodig een woord van opwekking tot het ver strekken van mime giften hierbij te voegen, daar toch niet verwacht mag worden, dat het Neder'acdsche volk eene weldadigheids instelling, die voor het geheele land werkt, zal laten te gronde gaan door gemis aan belangstelling. Goes, den 13 Februari 1884. Burgemeester en Wethouders van Goes, J. G DE WITT HAMER. De Secretaris, HARTMAN. GOES, 15 Februari 1884. Men verzoekt ons te melden, dat het concert van mejuffrouw Pfeiffer en de heeren Spoel en Michelsen, in plaats van op Woensdag 20 Febr., zal plaatshebben op Vrijdag 22 Febr. a. s. In het nommer van heden van de Middelburg- sche Courant komt onder de «Laatste Berichten" eene mededeeling uit Goes voor, waarin gemeld wordt dat «door vertrek naar elders van enkele en bedanken van andere werkende leden, het te vreezen was, dat ook de zangvereeniging van de afd. «Toonkunst" had moeten liquideeren geen enkel tenorzanger was over gebleven" en een eind verder staat in datzelfde bericht«Daarom verheugt het ons, dat, naar we vernemen, ettelijke tenorzangers van de zangvereeni ging «Excelsior" in «bruikleen" aan «Toonkunst" zijn afgestaan, waardoor de voorgenomen uitvoering van «Toonkunst" op 5 Maart zal kunnen plaatshebben". Wij kunnen hun, die belang stellen in de zangvereeni ging van «Toonkunst" en door dit bericht zeer zeker angst zouden beginnen te koesteren voor haar voortbestaan, tot hunne geruststelling mededeelen, dat die zangvereeniging nog een viertal tenorzangers onder hare leden telt, die door «ettelijke" (zegge vier) leden der vereeniging «Ex celsior" tijdelijk zullen worden bijgestaan. Of deze laat- sten in «bruikleen" zijn afgestaan, kunnen wij niet be- slissen, aangezien wij niet weten wiens eigendom zij zijn. Volgens een hier te lande ontvangen particulier bericht is de heer W. N. Wiersma, hulpprediker te Ratahan, tengevolge van een door hem geschreven artikel in de Indische Gidsbij gouvernementsbesluit van 14 Sept. 11. overgeplaatst naar Waai op Ambon. De heer Wiersma heeft echter verlof aangevraagd naar Holland". Zoo luidt een bericht in de N. R. Ct. Vermoedelijk wordt met het bewuste artikel bedoeld dat, wat in «de Indische Gids" van Juli voorkomt, getiteld: «Minahassa-toestanden." Daarin schrijft de heer J. N. (niet W. NWiersma over «willekeurige daden, die in 1882 als ondsr zijne oogen plaatsvonden." Die willekeurige daden komen volgens den heer W. hierop neder, dat de Resident van Menado een getrouw ambtenaar Markus Mamihit uit zijne betrekking van Hoekoem Besar var, Tonsawang zou hebben ontslagen en in zijne plaats benoemd Samuel Momuat, een man met een ongunstig verleden. Voorts deelt de heer Wiersma in genoemd stuk nog eene geschiedenis mede van wat hij noemt «de ramp van Ratahan"; hierop neerkomende, dat op 30 December 1882 een vonnis ten uitvoer werd gelegd, waarbij de oogst te velde van 5 personen werd uit gerukt en vernield, omdat zij dien (voor de tweede maal) geplant hadden op grond, door hoofden en controleur voor toekomstige koffietuinen gereserveerd. Deze han deling van den controleur noemt de heer Wiersma «alweer louter willekeur en machtsovertreding, waar door het brood van weduwen en weezen roekeloos werd verwoest." De toon, waarin een en ander geschreven is, ge tuigt van die «edele verontwaardiging", welke recht schapen lieden ondervinden, wanneer in huu oog on rechtvaardigheid geschiedt. Of men dan echter niet eens wat meer zegt dan te verantwoorden is en of dan niet het gevoel parten speelt aan het begrip van recht en orde, laten wij ten dezen voorloopig in het midden tot nader van de zaak blijkt. Vreemd komt het ons al aanstonds voor, dat de strekking van een gouvernementsbesluit als dit, reeds 14 Sept. 11. genomen, eerst thans door een particulier bericht hier bekend zou zijn geworden, daar het geval toch zeker eene belangwekkende stof voor de Indische bladen zou hebben opgeleverd. Hoedekenskerke. In de jl. Woensdag gehouden vergadering van ingelanden van dezen polder is beslo ten dat de leening van ƒ60,000 doorgaat, maar dat ingelanden het recht aan zich behouden, om over een deel der te besteden sommen telkens te beschikken. Tevens besloot men de controleurs der notulen niet te laten benoemen door het dijkbestuur maar door de ingelanden. Krnininge. Woensdagavond werd door ons fanfaren- gezelschap «Eendracht maakt Macht" het vroeger aan gekondigde concert gegeven en daarbij het tooneelstuk «Onze Jongens" opgevoerd. Zoowel de muziekstukken als het tooneelstuk werden uitmuntend afgespeeld; het gezelschap heeft weder zijn roem gehandhaafd en ge toond dat het steeds in ontwikkeling vooruitgaat. Wij kunnen niet anders dan alle medewerkenden onzen dank betuigen voor den genotvollen avond ons verschaft; wij moeten ons onthouden om een der medewerkenden in 't bijzonder te vermelden, daar allen toonden zeer rolvast te zijn en uitmuntend speelden. Het bal, na afloop van 't concert gegeven, was zeer geanimeerd. Rilland-Bath. Sinds jaren heeft men op eene hof stede onder deze gemeente de gewoonte om liedjes zangers en zangsters, orgeldraaiers en andere bespelers van blaas- of trek-instrumenten, ongelnkkigen die, gedekt door een marsje, «fatsoenlijk" langs de huizen bedelen, kooplieden in postpapier, zwavelstokken enz. en nog vele anderen toe te staan zich 's nachts in de schuur op het stroo neer te vlijen. De eigenares dezer hofstede, een goedhartig mensch, voorziet de arme drommels 's avonds nog van eten en drinken en lang blijven zij zich voor het vuur in de keet warmen, eer zij zich ter ruste begeven. In het vorige jaar is men eens begonnen met «boek te houden" van allen, die gingen en kwamen. Bij het einde van dit jaar kwam men tot de treurige zeker heid, dat 158 personen deze gemeente en ook de eigenares der hofstede met een bezoek hadden vereerd. Neemt men nu nog het aantal dergelijke personen, die slechts voor eenige uren deze gemeente bezoeken, dan eerst kunnen wij ons eene voorstelling maken, hoe groot het aantal dergenen nog is, dat liever door bedelen dan door werken brood verdient. Kolijnsplaat. Woensdagavond 13 dezer had alhier voor dit seizoen de laatste wintervergadering van het Nutsdepartement «Noord Beveland" plaats. Naar aan leiding van de bekende circulaire van het hoofdbestuur om bij de leden aandeden van 1000 gulden, des noods gesplitst in aandeelen van 100 gulden, voor den bouw en de inrichting der kweekschool voor bewaarschool- houderessen te Utrecht te plaatsen, stelde de presi dent voor aan het hoofdbestuur te schrijven, dat het departement niet afkeerig zou zijn in den geest van het departement «Schoonhoven" de contributie met 20 cents te zien verhoogen. In de plaats van wijlen den heer J. v. Leeuwen werd als lid van het bestuur gekozen de heer J. F. Van Grasstek, die zich deze keuze liet welgevallen. De heer J. F. Van Grasstek droeg voor«Uit den tijd, toen ik nog een lief vers maakte" van L. Mulder de heer J. Vermeulen «Tijs de Jolleman" van J. Van Maurik; de heer Ph. De Back «De klem aan de pomp" en de heer M. Hooze «Wagenmakerslied" uit de Vaderlandsche letteroefeningen. Sint-Maartensdijk. Deze week werd door het alhier bestaande nutsgezelschap zijn laatste wintervergadering gehouden. Ruim een 40tal dames en heeren vereerden deze bijeenkomst met hunne tegenwoordigheid. Als hoofdbijdrage Jas de heer J. Dormaar voor het publiek eene boeiende novelle, zijnde eene marineschets, geti teld: »De Rooie"; door W. Buning. Na afloop der vergadering bedankte de President de aanwezigen voor hunne trouwe opkomst, nu en gedurende den winter ondervonden, en riep allen een hartelijk «Tot weerziens" toe. Door den Min. van waterstaat enz is bepaald dat het in art. 2 der wet van 21 Juni 1881 (Stbl. no. 76), houdende de bepalingen omtrent de zeevissche- rijen bedoelde letterteeken zal zijn als volgtvoor Arnemuiden ARM, Bergen-op-Zoom B Z, Boschkappelle B K, Breskens B R, Brouwershaven B 11, Bruinisse B R U, Haamstede H S, Hoofdplaat H P, Middelburg M G, Nieuw-Vosmeer N V, Tholen T II, Veere V E, Vlissingen V L I. Het Dagbl. verneemt, dat de onderhandelingen, gevoerd tusschen den Minister van Buitenlandsche Zaken en den Franschen gezant, den heer Louis Le grand, geleid hebben tot het sluiten van een nieuw tractaat van handel en scheepvaart tusschen Neder land en Frankrijk. Naar men ons gisteren seinde is dit nieuwe han- delstractaat nog niet geteekend, maar is volkomen overeenstemming verkregen over de hoofdbepaling: behandeling van Nederland op voet der meest begun stigde natie. Het tractaat zal voor enkele jaren slechts worden aangegaan. De correspondent der N. R. Ct. te Londen schrijft: Naar ik verneem, circuleert hier thans een adres aan den postmeester-generaal van belanghebbenden bij de draadgemeenschap tusschen Engeland en Nederland. Daarin wordt aangedrongen op spoedige verhelping van den tegen woordigen ellendigen toestand. Reeds bevin den zich daarop vele invloedrijke namen van kooplieden, bankiers enz. Weer moeten 259 runderen, behoorende aan ver schillende veehouders te Schiedam, worden onteigend en afgemaakt, als verdacht van longziekte. De trekking van de seriën 1120 der tentoon stellingsloterij, die heden zou plaatshebben, is uitge steld tot 25 April e. k., wanneer tevens de prijzen der seriën 2130 en de hoofdprijzen zullen worden uitgeloot. Landbouw en Veeteelt. Naar mpn uit Leeuwarden meldt, bestaat het plan om in de Yereenigde Staten van Amerika eene vereeniging op te richten onder den naam van Ver eeniging van fokkers van Hollandsch vee." Kerkelijke Zaken en Onderwijs. Kolijnsplaat. Voor de vacature, ontstaan door het overlijden van den heer J. Van Leeuwen, is door het kiescollege het volgende drietal opgemaakt: ds. Klomp te Broek-op-Langendijk, ds. Apeldoorn te Enter en ds. Schouten te Roon, terwijl het beroep op eerstgenoem- den heer is uitgebracht. De jaarwedde van rijk en gemeente bedraagt gezamenlijk 1710 gulden. Velen zullen met leedwezen vernemen, dat de zoon van den «pelgrimzanger" Philip Phillips, die onlangs bij zijn bezoek aan Nederland toonde dat de gave zijns vaders ook hem eigen is, in Amerika be denkelijk ziek ligt. Er moet weinig hoop bestaan op zijn herstej. (Stand.) Het aantal op de dagschool gaande kinderen in de gemeente Goes bedroeg op 31 Dec. 1883: B 264 256 t> D C 204 193 D 76 75 bijz. school Wijng.str. 129 147 1 R /IC school 96 91 V Totaal 900 889 Op de bewaarscholen was het aantal kinderen als volgt School A v. on- en minv.m. 150 bijz. Chr. school 109 R./K. school 125 37 tegen 29 op 31 Dec. 1882 142 110 120 401 Totaal 421 In vak K (handwerken) School A 65 tegen 52 in 1882 B 98 96 C 89 89 D 25 Totaal 277 20 263 Kolijnsplaat. Op de Jijst der in deze gemeente schoolgaande kinderen boven de zes en beneden de twaalf jaren op den 1 Januari 1884 (volgens art. 80 der wet van 17 Augustus 1878) komen 299 leerlingen voor. Twaalf kinderen van dien leeftijd gaan niet school. Een dezer is echter in deze maand weder ge komen, 5 zijn in 1877 geboren en zullen dus zeer waarschijnlijk bij de eerstvolgende aanneming van nieuwe leerlingen den 1 Juli a. s. komen, 2 zijn idioten en 4 (meisjes in 1872 geboren) hebben reeds school gegaan, maar moeten in de huishouding behulpzaam zijn, zoodat het absolute wel te onderscheiden van het relatieve schoolverzuim hier gering mag ge noemd worden. De Wekker bevat een schrijven van den heer Moens, inspecteur van het lager onderwijs, waarin hij mededeelt, dat hij thans in staat is voor de in Dec. jl. uitgestelde vergaderingen dagen vast te stellen, waar tegen hij vertrouwt dat maar bij zeer weinigen bezwaar zal bestaan. Te Middelburg zal die bijeenkomst plaats hebben op Zaterdag 19 April in een nader aan te wijzen lokaal, des morgens te 10 uren. «Naar aanleiding van een misverstand daaromtrent gerezen, herinner ik", schrijft dhr. Moens, «dat het mijne bedoeling is geweest tot de verg. uit te naodigen wie zich met de opleiding van kweekelingen bezighouden of vroeger daarmede belast waren, en hen, die op dat onderwijs toezicht moeten houden. «Reeds lieten enkele sprekers zich inschrijven, ik vertrouw, dat nog meer zich zullen aanmelden. Aan genaam zal het mij zijn, indien ze mij hun voornemen om een der bekende onderwerpen te behandelen tijdig meedeelen. «Mocht iemand een ander onderwerp aan de orde willen stellen, ook daartoe zal hij de gelegenheid heb ben. Hij geve 't mij vooraf op, en ik zal het ter kennis brengen van hen, die de vergadering willen hij wonen. In het begin der samenkomst kan dan worden beslist of het al of niet in behandeling zal worden genomen". Gemengde Berichten. Rilland-Bath. Bij een landbouwer in deze gemeente is heden een varken geslacht, dat niet minder dan 700 halve kilo's schoon aan den haak woog. Dat dienstboden door hunne meesters uit den dienst worden weggezonden is geen zeldzaamheid; doch dat de «heer des huizes" de woning ruimt voor de meid, is zeker een niet alledaagsch verschijnsel. Sedert Mei jl. heeft iemand te Donkerbroek eene vrouwelijke dienstbode, van welke de buren getuigen, dat hare houding tegenover haren meester in den laatsten tijd wel iets te wensclien overliet. Zaterdag is nu de huisvader met zijn inboedel vertrokken naar zijne in de buurt wonende kinderen, terwijl hij voor de meid de woning, een hoopje aard appelen, een bed, wat brandstof en eene kachel achter gelaten heeft. NG. C.) Te Aarlanderveen heeft op 11 dezer de gerech telijke schouwing plaatsgehad van het lijk van A. H., na een kortstondige ongesteldheid Zondagochtend over leden. Vóór eenigen tijd toch moet de overledene tot iemand hebben gezegd, dat, zoo hij eens plotseling dood was, men maar moest denken, dat zijn stiefzoon B. v. H. hem had vergiftigd. Vandaar deze lijkschouwing en het in verhoor nemen van B. v. H. Op 12 dezer, in den vroegen ochtend, is het lijk tot nader onderzoek naar Leiden vervoerd. Als een bewijs van een zeldzaam vasten slaap kan dienen, dat deze week een echtpaar te Woensel 's morgens bij hun ontwaken een grooten steen in hun bed vonden. Bij onderzoek bleek, dat men 's nachts in het slaapvertrek eenige glazen hal ingeworpen, zonder de minste stoornis in de zoete rust der echte lingen te brengen. Men meldt, dat de Transvaalsche deputatie reeds in het laatst van de volgende week uit Engeland te 's-Hage kan verwacht worden. Zondagnacht kregen (eenige jongelieden op den weg tusschen Noord- en Zuidhorn, nadat zij in eerst genoemde plaats den avond hadden doorgebracht, een hevigen woordentwist over eene persoon van de andere sekse, welke twist zoo hoog liep, dat men handgemeen werd Doch hierbij bleef het niet. Het scheen dat men het op den houtzaagmolenaarsknecht P. te Briltil, gemeente Zuidhorn, gemunt had, die daarover zoozeer in woede ontstak, dat hij zijn mes trok, en een zijner kameraden, genaamd N., van Noordhorn, daardoor eene wonde in den buik ontving, tengevolge waarvan hij meer dood dan levend op den weg neerzeeg. Door een geneesheer uit Zuidhorn werd de patient zoo spoedig en zoo goed mogelijk verbonden. Gelnkkig kan men de hoop koesteren den gewonde, wanneer geen andere invloeden zich laten gelden, in het leven te houden, P. is in voorloopig arrest gesteld.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1884 | | pagina 1