1884. N°. 19.
Dinsdag 12 Februari.
71ste jaargang.
's Konings Verjaardag,
De Watering Hoedekenskerke.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd on feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f -1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
Da prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
De boomen en gewassen in de gemeente zullen voor
den 29 Februari a. s. van
RUPSENNESTEN,
gezuiverd moeten zijn op straffe van een tot tien gulden,
en de rupsen en rupsennesten onmiddellijk moeten
worden verbrand op verbeurte van gelijke boete.
Goes, den 9 Februari 1884.
burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G Da WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Bij gelegenheid van
is het geoorloofd in den avond van Dinsdaq 19 dezer
VOETZOEKERS en ander klein VUURWERK(geen
vuurpijlen) af te steken, doch uitsluitend op de Groote
Marktde Vlasmarkt, de Beestenmarkt en de Gioote Iiade.
Goes, den 9 Februari 1884.
De burgemeester van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
Ingezonden
Meer dan eenig ander wordt dit Waterschap in de
jongste dagen besproken, en daartoe bestaat dan ook
alleszins gegronde reden.
Wat toch is de toestand? De Watering heeft, in
verhouding .tot hare grootte, een uitgestrekten water-
keerenden dijk langs de Wester-Schelde, welke dijk, van
voldoende capaciteit, door steenglooiing is verdedigd.
Daarachter liggen over het grootste gedeelte inlaag-
dijken, zoodat, wat bovendijksche zeewering betreft, deze
alleszins bevredigend en voldoende mag worden geacht.
Minder gunstig is het echter met den vóór- of onder
oever gesteld. Door het zich verplaatsen der platen
of zandbanken in het breede rivierbed der Wester-
Schelde dringt vooral in de laatste jaren de dieptegeul
meer en meer naar den oever des polders en wijzen
de uitkomsten der opvolgende peilingen zoowel ten
noorden als ten zuiden van de haven verdiepingen aan
op sommige punten zelfs van aanmerkelijken en ver-
ontrnstenden aard.
Tengevolge van vroegere bezinkingen en bestortingen
is de vooroever op verschillende plaatsen meer of min
der voorzien; doch zoowel de Rijks-als de Provinciale
Waterstaat, het Polderbestuur en de Waterbouwkun
dige ambtenaar zijn eenstemmig van oordeel, dat het
raadzaam is de oeververdediging zooveel mogelijk aan-
eentesluiten en te versterken.
Reeds in de vergadering van Mei 1883, bij het be
handelen der begrooting voor 1883/4, droeg het Pol
derbestuur voor 6000 scheepston steen gedurende dat
dienstjaar te storten. De vergadering van ingelanden
besloot echter de voorgedragene 6000 op 3000 scheeps
ton terug te brengen.
De najaarspeilingen van 1883 gaven weder blijk van
ongunstige verdiepingen. Naar aanleiding van het
ambtsbericht van den hoofdingenieur van den Provin
cialen Waterstaat noodigden Gedeputeerde Staten het
polderbestuur uit, ingelanden daarmede in kennis te
stellen en bedacht te zijn op middelen van voorziening.
Het Polderbestuur voldeed daaraan. Den 28 Janu
ari jl. werden ingelanden bijeengeroepenhet Polder
bestuur deed van een en ander verslag en stelde voor
op den dienst 1883/4 alsnog 3000 scheepston te be
storten en de kosten daarvan te vinden door den om
slag van een buitengewoon beschot van 10 per hec
tare. Dit voorstel werd door ingelanden verworpen
en daarna het Polderbestuur opgedragen om te beproe
ven eene geldleening van ƒ60,000 te sluiten, af te
lossen in 20 jaar, om daarmede de uitgaven voor
versterking van den vooroever te bestrijden.
Blijkbaar zijn er onder ingelanden twee stroomen
van meeningen. De eene wil den vooroever krachtig
verdedigen, de andere is meer genegen eene afwachtende
houding aantenemen. De eerste is gegrond op de
adviezen van deskundigen, de laatste is meer gekant
tegen belangrijke uitgaven.
Deze laatste meening is echter als zeer gevaarlijk en
gewaagd aantemerken, want verarmt de vooroever en
ontstaan er dijkvallen, dan gaan al de uitgaven, tot
nogtoe aan den oever ten koste gelegd, verloren en
zal men gedrongen worden op de inlaagdijken terug
te trekken, waarvan de uitgaven voorzeker de krach
ten van het waterschap te boven zouden gaan; want
eerstens zou men die inlaagdijken onder profiel van
waterkeerende dijken moeten opvoeren en daarna de
steenglooiingen van de tegenwoordige waterkeering op
de inlaagdijken moeten overbrengen, hetgeen schier
niet te betalen zou zijn.
Maar er is meer. De watering Hoedekenskerke
staat niet op zich zelfachter- en nevenliggende polders
zijn bij haar behoud betrokken, en vandaar dat de
regeering het oppertoezicht uitoefent. De Regeering
nu kent den toestandhare ambtenaren zijn met het
polderbestuur eenstemmig van oordeel, dat krachtiger
handelend moet worden opgetreden. Blijven nu in
gelanden weigeren aan de adviezen te voldoen, dan
heeft de Regeering de wet van 1855 voor zich en ka;;,
uitvoering van werken aan den polder bevelen.
In ieder opzicht ware dit te betreuren. Zoowel om
dat daardoor ingelanden hunne zelfstandigheid zouden
prijsgeven, als omdat meest waarschijnlijk de lasten
daardoor zeer bezwarend zouden worden.
Wat nu te doen! Niet door opruien, verdacht
maken en onjuiste beoordeeling, meestal gegrond op
eenzijdige voorstelling van zaken, buiten de vergade
ring, worden de belangen des polders behartigd,
maar wel door degelijke, zaakkundige bespreking in
de vergadering. Het komt ons voor, dat nu de uit
slag van de opdracht aan het Polderbestuur verstrekt
om eene leening te sluiten eerst moet worden afgewacht.
Is deze gelukt, dan bespreke men kalm de wijze,
waarop de vooroever zal worden versterkt. Gelukt de
leening niet, welnu men kome dan terug op het
voorstel van het polderbestuur om onverwijld 3000
scheepston steen op de meest bedreigde punten te
bestorten en 10 per hectare extra te heffen. Want
een dijkgeschot van 24 of 25 per hectare, zelfs
al ware dit in de eerste jaren blijvend, verdient verre
weg de voorkeur boven het gevaar van dijkvallen,
waardoor men steeds achteruitgaat, en die onbereken
bare sommen verslinden.
GOES, 11 Februari 1884.
In de Zaterdagavond gehouden buitengewone
vergadering der werklieden-vereeniging «Eigen Hulp"
alhier werden nadere bepalingen vastgesteld omtrent
het afgeven van het ziekencertificaat en het aannemen
van gewone leden. Ook werden weder 5 gewone leden
aangenomen en werd aan de vergadering kennis ge
geven, dat er 4 buitengewone leden tot de vereeniging
waren toegetreden. Gaat «Eigen Hulp" zoo voort, dan
zal het spoedig nog meer kunnen doen dan nu reeds
het geval is.
Zaterdag hebben de machines van het hulp
stoomgemaal te Kattendijke, bij wijze van proef, ge
durende ongeveer vier uren gewerkt, eerst iedere
pomp afzonderlijk en daarna tegelijk. De uitslas was
alleszins bevredigend, zoodat èn de aannemers èn een
paar leden der directie, die zich toevallig daar be
vonden, daarover zeer voldaan waren.
Morgen zal vermoedelijk een tweede proef worden
genomen en mocht ook die goede resultaten opleveren,
dan zal de definitieve inwerkingtreding nog deze week
plaatshebben.
Ierseke. De heer A. "Van Selms, arts alhier, heeft
voor zijne benoeming tot gemeente-geneesheer te Schoon-
rewoerd bedankt, en zal tot algemeene vreugde deze
gemeente dus niet verlaten.
Sedert 30 Nov. 11., dus in 10 weken, is op de oester-
beurs alhier niet de minste handel gedreven. Wie
daarom evenwel meent, dat de oesterteelt en de daaruit
voortspruitende handel weinig te beteekenen heeft, be
driegt zich deerlijk. Integendeel, die handel is zeer
levendig en wordt steeds drukker. Behalve de afleve
ring van consumabele oesters wordt het heele jaar
door genegociëerd in aangeslagen pannen, jong oester-
broed, jarig zaaigoed en volwassen oesters, welke laatste
door de kweekers aan de groote leveranciers worden
verkocht.
Dat de beurs zoo weinig van dien handel tot zich
trekt, bewijst dat de behoefte aan die beurs heel weinig
gevoeld wordt en dat zij het mis hadden, die er eene
groote beteekenis aan toeschreven. Het schijnt zelfs
of zij haar eigen dood sterven zal. Bij eenig nadenken
zal men de verklaring daarvan gemakkelijk vinden.
Ierseke is volstrekt geen handelscentrum voor andere
plaatsen, die aan de oesterteelt doen; koopers en ver-
koopers kennen elkander en ontmoeten elkander dage
lijks en de handel wordt geheel zonder tusschenper-
sonen gedreven. De beursprijzen zijn dan ook geen
standaardprijzen.
De verkiezing voor een lid van den gemeente
raad te Kruininge is bepaald op Maandag den 25
Febr. a. s.
Maandag 18 Februari zal eens vergadering van
Ingelanden van den Borselepolder worden gehouden
tot verkiezing van twee vertegenwoordigers in den
dijkraad voor de waterkeering van Ellewoudsdijk-
Borsele.
Schorpenisso. "Vrijdagavond werd alhier door de
nutsvereeniging hare laatste wintervergadering ge
houden. Een 40tal dames en heeren waren tegen
woordig. Als spreker trad op de heer Vooren, van
Poortvliet, die tot onderwerp zijner rede gekozen had
«Verkocht".
In deze vergadering werd ook nog besloten het
20jarig bestaan dezer vereeniging dit jaar in eene
buitengewone vergadering feestelijk te herdenken.
Op de naamlijst der bekroonden op de Tuinbouw
tentoonstelling te Naaldwijk, gehouden op 2, 3 en 4
,rMober jl,, komt ook vooi de heer- C. Liudenbsrgh
te Wemeldinge, wien de 2e prijs werd toegekend voor:
vijf grootste «Peren".
Dr. C. Steketee, sinds 1875 geneesheer te Ter-
Neuzen, is te Heidelberg, waar hij herstel van gezond
heid was gaan zoeken, overleden.
In de gisteren te Amsterdam gehouden verga
dering van de vereeniging «De Dageraad" is de heer
P. C. F. Frowein met groote meerderheid herkozen.
De heer Frowein hield zijne benoeming in beraad.
In plaats van den heer Fortuijn werd gekozen de heer
F. L W. Beijevinck, kapitein der artillerie.
Wegens het vergevorderde uur werd de vergadering
verdaagd, nadat de heeren F. Domela Nieuwenhuis,
dr. II. C. Muller en eenige anderen hadden mede
gedeeld, dat zij niet langer deel wilden uitmaken
van eene vereeniging die de socialisten vervolgde.
De le luitenant-adjudant A. E. Von Brücken
Fock, gewezen commandant van het detachement genie
troepen bij de tentoonstelling te Amsterdam, is door
den Bey van Tunis benoemd tot officier der orde van
den Nichan Iftihar.
Vóór de invoering van het reglement voor de
polder of waterschappen in Zeeland moest men, om
stembevoegd ingeland te kunnen zijn, 8 heet. grond
in den polder of het waterschap bezitten, welk getal na
de invoering door meest alle polders, zoo groote als
kleine, behouden werd.
Naar de M. Ct. verneemt is verleden jaar door den
heer J. Th. Hendrikse te IJzendijke als vertegenwoor
diger van Belgische grondeigenaren een adres aan
Ged. Staten gericht, waarin op de ongelijkmatigheid
van dat getal gewezen werd en het belang dat kleine
grondbezitters erbij hebben, om in nietomvangrijke
polders stemgerechtigde te kunnen zijn.
Tengevolge hiervan hebben Ged. Staten, overeenkom
stig art. 42 van het reglement, reeds eene vermindering
van het aantal hectaren voor enkele polders toegestaan,
en zullen andere polders ongetwijfeld trachten in het
zelfde voorrecht te mogen deelen, waardoor een beter
beheer niet anders dan verzekerd wordt.
De kiesvereeniging «Schiedam" te Schiedam
heeft met algemeene stemmen tot candidaat voor het
lidmaatschap van de Tweede Kamer gekozen den heer
mr. H- C. Verniers van der Loeff.
Naar het T>. v. N. verneemt, loopt de oud-Mini
ster, de heer Modderman, binnen enkele weken Wies-
baden te kunnen verlaten en naar het vaderland te
rug te keeren.
Naar de Middelb. Ct. verneemt heeft de Regee
ring het bekende besluit van den gemeenteraad van
Veere, tot verkoop van den beker van Maximiliaan
van Bourgondië, vernietigd.
De oud-katholieke aartsbisschop te Utrecht, de
heer J. Heykamp, en de bisschop te Haarlem van dat
kerkgenootschap, de heer C J. Rinkel, hebben hunnen
onderhoorigen geestelijken aangeschreven om in alle
kerken eene collecte te doen houden ten behoeve der
Maatschappij van weldadigheid en verzocht, de geloo-
vigen tot milddadigheid te dien aanzien op te wekken
Bij den voorzitter van de afleeling Zutfen der
Maatschappij van weldadigheid is eene gift van 500
ingekomen.
- Men zal zich herinneren, dat de heer Van Vlij
men indertijd geklaagd heeft over knoeierijen, die bij
den bouw van de Kon. stallen zouden hebben plaats
gehad.
Thans meldt de Amst. Ct., dat door den Minister
van Financiën eene commissie van deskundigen tot
onderzoek van 's Konings stallen is benoemd.
Op bet verzoek van's Gravendijk om de stukken,
betrekkelijk de uitleiding zijner minderjarige dochter
gewisseld, in originali of in afschrift terug te erlangen
van ons Ministerie van Buitenlandsche Zaken, waar
zij berusten, is zooals wij in ons vorig nommer
meldden afwijzend beschikt.
Met de motieven dier afwijzende beschikking zijn
wij niet bekend, maar wat die mogen zijn, een groote
hardheid is het, dat op die wijze aan den ongeluk-
kigen vader de mogelijkheid is benomen recht te zoe
ken tegenover ben, die naar zijn overtuiging den val
zijner dochter op bun geweten hebben.
Wij begrijpen, dat een briefwisseling tusscben auto
riteiten, in 't archief van een departement berustende,
niet zoo maar aan een particulier, die er om vraagt,
ook al is hij belanghebbende, kan worden uitgeleverd.
Maar het request van 's Gravendijk gaf grond voor het
vermoeden, dat er bij het Departement van Buiten
landsche Zaken meer berustte dan brieven tusscben
de autoriteiten alleen, dat daar ook schrifturen en
verklaringen van de betrokken personen en,documen
ten, aan 's Gravendijk toebehoorende, werden bewaard.
En dan rijst de vraagis het geoorloofd die achter
te houden
Nog steeds is meer licht noodig in deze duistere
zaak. Vad
De (R -K.) kiesvereeniging «de Grondwet" te
Rotterdam heeft mede den beer M. L. Van Deventer,
oud-consul-generaal te Rio-Janeiro, candidaat gesteld
voor de Tweede Kamer.
Er zijn dus nu drie eandidaten, nl. de heeren M.
L. Van Deventer, J M. Voorhoeve en mr. H C. Ver
niers Van der Loeff.
Opnieuw is een verhooging der Indische begroo
ting voor 1883 voorgesteld met 1,621500. waarvan
echter ƒ855,000 door verminderingen worden opge
wogen. Onder deze verhoogingen is 2 ton voor uitgave
ter leniging der Krakatau-ramp, 6 ton tot wering der
veepest en overigens voor de Atjeh-nitgaven, uitrus
ting van schepen enz. bestem!.
Door de Regeering is thans ingediend het aangekon
digde ontwerp, waarbij ontheffing verleend wordt van
accijns bij uitvoer van versch vleesch.
liet ontwerp is nagenoeg gelijkluidend met de wet
van 29 December 1866.
De Britsche Regeering heeft den Gouverneur van
Malacca opgedragen een agent naar den Radja van
Temon te zenden om de vrijlating van de bemanning
der «Nisero" te bewerken. De agent zal per stoomschip
«Pegasus" derwaarts vervoerd worden.
De bemanning schijnt tot dusver tamelijk goed door
den Radja behandeld te worden.
De Minister van Oorlog brengt ter kennis van
belanghebbenden, dat tegen 8 April e. k. weder pu
pillen op de Pupillenschool te Nieuwersluis zullen wo-
den geplaatst. De »St.-Bt." no, 35 bevat nadere bij
zonderheden.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Kills. De verkiezingen voor leden van den kerkeraad
alhier hebben Vrijdag plaats gehad. Als ouderlingen
zijn gekozen de hh. M. Geelhoed, J. Schroevers en
J. Bruinooge; als diakenen de hh. J. Arents, M. Ta-
zelaar en C. Rottier.
Ds. E. A. Lazonder te Zegveld heeft, na een
ruim vijfjarig verblijf aldaar, zijn honderdste beroep
ontvangen.
In Januari werden door ds. Van Dijk te Deu-
tichem voor zijne stichtingen weer belangrijke bijdra
gen ontvangen. Er kwam 700 in voor «Ruimzicht"
en voor de opleiding van predikanten te Utrecht,
terwijl een ander voor datzelfde doel 1600 toezond.
De ontvangsten der Nederl. Zendingsvereeniging
over 1883, met inbegrip van een legaat groot 10,000,
bedroegen 50,638.02; de uitgaven 50,484.50;
alzoo een voordeelig saldo van 153,52, hetwelk de
vereeniging sedert eenige jaren niet te beurt viel. De
ontvangsten in dit jaar beliepen van 1 tot 15 Jan.
2,214.60.
Door den heer J. Brouwer, onderwijzer in de
bewerking van het hout aan de Ambachtsschool te
Goes, is, met ingang van 1 April a. s., eervol ontslag
uit die betrekking gevraagd.
Mej. N. De Koning te De Lier, bij Delft, is
benoemd tot onderwijzeres aan de school met den
bijbel te Aksel.
De akte-examens voor onderwijzer en onderwij
zeres, lager onderwijs (art. 56a), zullen dit jaar den
31en Maart beginnen.
Rechtszaken.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Zaterdag zijn, tevens in de kosten, o. a. veroordeeld
11. F. M., 24 j., stationschef te Rilland Bath, wegens
overtreding van bet spoorweg-reglement, tot 25
boete of 7 dagen gev. A. R.. 22 j., vroeger wissel
wachter te Rilland-Bath, thans te Rozendaal, wegens
als voren, tot dezelfde straf. M. M. 36 jzeeman
te Vlissingen, wegens openbare dronkenschap, tot 21
dagen cel en opzending naar een rijkswerkinrichting
gedurende 3 maanden. J. D33 j., werkman te
Vlissingen, wegens openbare dronkenschap, tot 14 dagen
gev. O. L. B., 48 j., vrouw van L. L. W., her
bergierster te Goes, wegens het toedienen van sterke
drank aan een in beschonken toestand verkeerend
persoon, tot 10 boete.
De student B. te Utrecht, die door de arrond.-
rechtbank aldaar, wegens het toebrengen van slagen
aan een veldwachter en een burger te Baarn, tot 8
dagen celstraf is veroordeeld, heeft, van dat vonnis
aan Z. M. den Koning gratie gevraagd.
