1884 N°. 16.
Dinsdag 5 Februari.
71ste jaargang.
NATIONALE MILITIE
x-iOTiisro
vrijwilligers bij de Laud- of Zeemacht
SCHOOLLEERLINGEN
GOESCH
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo kinnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met hijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regeL
Voor de EERSTE MAAL wordt den ingeschrevenen
verwittigd, dat de
yoor de
door den heer Commissaris des Konings is bepaald
op Zaterdag den 23 Februari 1884, des voormiddags
te 9 uren, te Goes, en dat die zal plaatshebben in de
groote zaal in het Raadhuis.
En worden zij mitsiien opgeroepen ten gestelden
dage, ure en plaatse daarbij tegenwoordig te zijn en,
redenen van vrijstelling hebbende, vooraf op Woens
dag den 13 Februari 1884, ter secretarie der gemeente,
daarvan opgaaf te doen, teneinde intijds de bewijzen
en getuigschriften tot vrijstelling wegens broederdienst
of als eenigen wettigen zoon te kunnen aanvragen of
opmaken.
Goes, den 2 Februari 1884.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. GE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Zij die genegen zijn, om als
voor deze gemeente op te treden, kunnen zich daartoe
in den loop dezer maand op eiken werkdag tusschen
des voormiddags 9 en des namiddags 2 uren ter ge
meentesecretarie aangeven, wordende door het gemeen
tebestuur f 25 als premie voor ieder man uitgeloofd,
welke premie dadelijk, na de goedkeuring door den
militieraad, kan worden ontvangen.
Wordende de belanghebbenden voorts opmerkzaam
gemaakt dat zij, die zich als vrijwilliger aanmelden,
behooren te zijn ongehuwd of weduwnaar zonder
kinderen, ingezetene, lichamelijk voor den dienst
feschikt, ten minste 1.56 meter lang, tusschen 19 en
5 jaren oud, terwijl alleenlijk vroeger gediend heb
benden tot het volbrengen van hun 40ste jaar kunnen
worden toegelaten Zij moeten voorts tot op het tijd
stip der optreding aan de militie voldaan hebben cn
een goed zedelijk gedrag hebben geleid, terwijl de
ingeschrevenen voor de militie alleen worden toege
laten voor die gemeente, in welke zij ingeschreven
zijn, tenware zij geene verplichtingen ten aanzien der
militie meer te vervullen hebben.
De door de vrijwilligers over te leggen stukken zijn:
lo. een getuigschrift van den burgemeester der woon
plaats, tot afgifte waarvan ter secretarie alhier
zal worden gevaceerd op Donderdag den 14 dezer,
des namiddags te éeD uur
2o. het bewijs van aan de verplichtingen ten aanzien
der militie voldaan te hebben
3o. voor gediend hebbende personen het bewijs van
ontslag en het getuigschrift van goed gedrag,
afgegeven door den bevelhebber van het korps,
bij 'twelk zij laatst gediend hebben, en
4o. voor minderjarigen een bewijs van toestemming
van hun vader of voogd.
Goes, den 2 Februari 1883.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Van Maandag 11 tot Zaterdag 16 Februari aanstaande,
zal ter Secretarie gelegenheid zijn tot het doen in
schrijven van
voor al de scholen van het openbaar lager on derwijs
en de bewaarschool voor on- en minvermogenden.
Goes, den 2 Februari 1884,
Burgemeester en Wethouders van Goes,
G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 4 Februari 1884.
Men meldt ons uit Kattendijke, dat de werk
zaamheden aan het hulpstoomgemaal aldaar, behoudens
enkele werkzaamheden, gedeeltelijk buitendijks, geëin
digd zijn. Bij gunstig weder en lage ebben bestaat
er derhalve kans, dat het stoomgemaal spoedig gereed
zal zijn om te werken.
Ierseke. Het rijkstelegraafkantoor alhier verzond
in de verloopen maand 167 en ontving 608 telegram
men, totaal 775; dat is, niettegenstaande sinds te We -
meldinge een telegraafkantoor geopend is, nog 71 meer
dan in Januari van het vorige jaar.
Hansweerd. Gedurende de maand Januari werden
aan ons telegraafkantoor behandeld 551 telegrammen,
als*, verzonden 357, ontvangen 194.
De tijdelijke waarneming van het vacante kan
toor der directe belastingen, invoerrechten en accijnzen
te Bath is op den voet der resolutie-verzameling 1883
no. 55 opgedragen aan den kommies-verificateur der
2de categorie deu heer N. W. Enserink, te Hoek van
Holland.
Ierseke. Door het gemeentebestuur alhier werd
Vrijdag in het publiek verhuurd het bu itenbeloop van
een gedeelte dijk aan de haven over eene oppervlakte
van 2700 M*. voor eene som van f 1042. Dit terrein
is in 23 perceelen verdeeld, waarvan 16 perc. ieder
groot 120 M*. voor een jaar en de overige perceelen
voor 6 maanden verhuurd werden. Het laatste perceel
groot 150 M3. werd voor 6 maanden verhuurd voor
eene som van f71.
Als men nu in aanmerking neemt, dat dat terrein
alleen moet dienen tot bewerking der pannen voor
de oesterteelt, is het te hopen dat de aanslag beter
moge zijn dan in 1883, waarvan de uitkomsten bij
het afsteken niet voordeelig zijn.
Kortgene. Vrijdag is het tengevolge der drankwet
verbouwde gemeentehuis alhier, dat nu geheel is af
gescheiden van andere lokalen, in gebruik gesteld, en
is ook aldaar de eerste raadsvergadering gehouden,
waarin tot onderwijzeressen zijn benoemd mej. C M.
Van Heuven, thans te Maasdam, en mej. A. A L.
Van Hecke, thans te Rijnzaterwoude.
De aanbesteding van het herstel van den toren al
hier heeft geen voortgang gehad, uithoofde er maar
éen inschrijvingsbiljet was ingekomen van M. Schippers
alhier voor 949, zoodat daarop nog geene beslissing
is genomen.
Men schrijft ons uit Amsterdam
Reeds is er een maand van dit jaar verstreken, en
in dat korte tijdsverloop is er ook in de hoofdstad
heel wat gebeurd.
Een zonnige nieuwjaarsmorgen had de nevelen van
het verledene weggevaagd, maar vermocht niet de
herinnering uit te wisschen aan een jaarkring, die nu
eens met gulden letteren, dau weder als met vlammend
schrift in de annalen onzer historie zal worden opge-
teekend. 1883 werd met vreugde niet alleen, maar
ook met blijde verwachting begroet; wie had echter
durven vermoeden, dat zoovele stormen over Europa
zouden heengaan 1 Want het was ongetwijfeld een jaar
van «groote beroering". Het kookte boven en ouder
den grond, en ook op politiek gebied was het nu en
dan niet pluis. Onze stad heeft een leerjaar doorleefd
en betaalt eigenlijk nog gaandeweg zijn schoolgeld.
De gebeurtenis bij uitnemendheid was de tentoonstel
ling, die onzen naam groot gemaakt heeft in de oogen
van Europa en daarbuiten, ons in menig opzicht tot
een voorwerp van bewondering heeft verheven van
landgenoot en vreemdeling; maar we hebben dien
roem duur gekocht. Het is voor niemand meer een
geheim, dat velen zich opofferingen hebben getroost,
waarvan de naweeën zich nu doen gevoelen. Maar
niettemin heeft 1883 veel stof tot tevredenheid op
geleverd. Het aanzien onzer stad is er alweer op ver
beterd. De werkzaamheden aan de Hooge sluis zijn
bijna voltooid; de vermaarde Amstelbrug, in menig
lied bezongen, uitgeschilderd, uitgeteekend, gephoto-
grapheerd, is van haar voetstuk afgeworpen en «ver-
nederd".
Welk een grootsch schouwspel zou het opleveren,
indien ook eens over het IJ een brug werd geslagen
Ziet ook Amsterdam de zee niet binnen hare veste
stroomen Immers aan gene zijde van het IJ is het
tegenwoordig ook Amsterdammaar onze «landelijke"
stadgenooten van den overkant zijn in vele opzichten
nog stiefmoederlijk bedeeld, en de zilte plas, die hen
van de kern hunner gemeente scheidt, veroorzaakt
hun vele beslommeringenvooral met het tegenwoor
dige stormweder is een tochtje met een pont of veerboot
nu niet bepaald een pleziertochtje te noemen.
Ten vorigen jare werd onze stad met een paar
monumentale gebouwen verrijkt, en nog zijn er eenige
in aanbouw. Zoo kregen wij het kolossale diaconie
weeshuis, dat aan de Stadhouderskade zijne breede
vleugelen uitstrekt. Ook kwam in den zoölogischen
tuin het aquarium gereed, dat niet alleen onze stad,
maar geheel ons land tot sieraad strekt, daar zulk
eene inrichting slechts in weinige steden wordt ge
vonden. Ons rijks-museum nadert zijne voltooiing,
evenals het centraal-station, en de fraaie koepelkerk
aan den zoom van het Vondelspark verheft hare spits
reeds fier ten hemel.
Wij genieten thans ook het voordeel een galerij en
een passage te bezitten, waardoor wij ook op dit punt
niet meer achterstaan bij Brussel, Parijs en andere
groote steden van ons werelddeel. Het is thans maar
te hopen, dat wij ook eindelijk eens eene schrede
zuilen vooruitgaan op het punt van bestrating en ver
lichting, die eigenlijk nog tamelijk primitief genoemd
kunnen worden. Op den keper bezien is het pla
veisel der hoofdstad in den loop der eenwen er nog
niet veel op verbeterd. Wat toch is meer primtitief
dan keien? Reeds in de 15e eeuw belegde men er
de zandwegen mede, en thans ziet men ze nog op
onze voornaamste en drukste verkeerpunten, zoodat
het een daad van moed is bij modderig weer b. v.
den Dam over te steken, die bij zulk een gelegenheid
herinnert aan al de eilandjes, waarop, zooals men weet,
onze stad is gebouwd. Dat echter tot nogtoe geen
haast bestond het keienstelsel door een gladden as-
phaltvloer te vervangen, evenals in Parijs, willen som
migen ons tot een compliment toerekenenginds deed
men zulks uit vrees dat de burgerij bij voorkomende
gelegenheden d« steenen uit de straat zou halen om
er barricades van op te werpen, waartoe ons volk veel
te verstandig is. Had men ons op dien koop maar
voor wat dommer gehouden en ons gladde straten
gegeven, zooals in Londen, waar het water afloopt,
zoodat ze na een hevigen regen onmiddellijk weer droog
zijn. Ook de verlichting is nog niet van de laatste
vinding van de gaslantarens, vooral in de nieuwe stad
spaarzaam gezaaid, waaien er geregeld eenige uit, en
bij stormen, als dezer dagen woedden, liggen geheele
wijken in volslagen duisternis. Maar hierin komt ver
andering de nieuwe gasfabriek, die in 1885 gereed
moet zijn en waarvoor de stad nu reeds wordt «onder
mijnd", belooft meer licht.
Ook zal in dit jaar een abattoir of slachtplaats
worden gebouwd, wat reeds lang had moeten ge
schieden.
Nog kwam in het vorige jaar de Park-schouwburg
tot standhet ging deze onderneming nog maar niet
naar den vleesche, hoewel geene kosten worden ge
spaard om het publiek te gerieven. Heeft b. v. niet
het orkest van Mei tot December vijftig duizend
gulden gekost
Maar genoeg reeds over hetgeen het vorige jaar ons
gaf en de toekomst ons belooft. Daartusschen ligt
het heden, en waarlijk, het kenmerkt zich ook alweer
door eene nieuwigheid.
De gemeenteraad gaf, als bij vergissing, met een of
twee stemmen meerderheid toestemming tot het op
richten van z. g. advertentie-kolommen, die dan ook
reeds den openbaren weg ontsieren en het gezicht be
lemmeren. Ze gelijken op groote luciferspotjes met
uitstekende zinken deksels, die 's avonds worden ver
licht, zoodat men de advertenties op de kolom kan lezen.
Het verzoek van den Volksbond om de bier-kiosken,
tijdens de tentoonstelling geplaatst, verder te mogen
erploiteeren tot verkoop van goed bier voor 5 cents
per glas, werd onbegrijpelijkerwijze geweigerd. Welk
een schoone gelegenheid heeft men hierdoor laten
voorbijgaan om den jeneverduivel te bestrijden
Over verdere nieuwigheden in een volgenden brief.
Het stoomschip «Koningin Emma" is Zaterdag
te Marseille aangekomen.
Het gewijzigde wetsontwerp betrekkelijk het
muntwezen handhaaft de oorspronkelijk voorgestelde
versmelting van 25 millioen rijksdaalders, terwijl het
overigens spreekt van de «noodzakelijkheid" in plaats
van van de «raadzaamheid" dezer voorziening met het
oog op den tegenwoordigen toestand van het muntwezen.
In December jl. zijn in de Rijks-postspaarbank
ingelegd en terugbetaald 236,154,10 en 174,764,36,
of meer ingelegd dan terugbetaald 61,389,74. De som
der inlagen bedroeg op 31 December jl. ƒ3,155,216,45
In den loop der maand zijn 2098 nieuwe spaarbank
boekjes uitgegeven; 499 boekjes zijn geheel afbetaald,
zoodat aan het eind der maand 67,922 boekjes in
omloop waren.
Door een 13tal fabrikanten van papieren zakken
voor winkelgebruik is een adres aan den Min. van
Fin. gericht, waarin de aandacht van den Min. wordt
gevestigd op liet feit, dat in den laatsten tijd uit het
buitenland belangrijke hoeveelheden gefabriceerde pa
pieren zakken worden ingevoerd en wel tegen betaling
van dezelfde inkomende rechten als van papier, zijnde
5 pCt. van de waarde.
Die zakken worden meestal met den naam of firma
van den gebruiker bedrukt en worden dan te laag aan
gegeven, daar geen ambtenaar ze durft of kan bena
deren, wetende dat die zakken voor verkoop geen de
minste waarde hebben, terwijl de adressanten daaren
tegen bij invoer van buitenlandsch papier een zuivere
aangifte moeten doen, daar anders hun papier benaderd
wordt. Zij verzoeken den Min. ten slotte om middelen
te beramen om aan bovengemelde ontduiking van in
komend recht een eind te maken en daardoor hun een
eerlijke concurrentie te waarborgen.
Door de Vrijzinnige kiesvereeniging te Rotterdam
is tot candidaat voor het lidmaatschap der Tweede
Kamer geproclameerd de heer mr. H. C. Verniers
Van der LoefT, met 43 stemmende kiesvereeniging
«Nederland en Oranje" stelde tot candidaat den heer
J. M. Voorhoeve.
Z. M. de Koning heeft den heer mr. W. A.
De Beaufort beëedigd als lid van de Eerste Kamer.
Door den Minister van oorlog zoo meldt men
aan de Af. Ct., is den heer P. K. P. J. Van Sloten,
burgemeester van Hoofdplaat, eene andere rijksbetrek
king aangeboden, waarvoor deze echter heeft gemeend
te moeten bedanken.
De exploitatie-maatschappij moet van plan zijn
om tegen den zomerdienst op sommige harer fijnen,
behalve de gewone treinen, tegen eene lagere vracht
locale treinen te doen loopen. Voor die locale treinen
moet afzonderlijk materieel reeds in aanmaak zijn.
Vrijdag herdacht dr. H. M. De Witt Hamer te
Delft den dag, waarop hij gedurende 25 jaar werkzaam
was als vaste geneesheer aan het gasthuis aldaar. Door
hh. regenten werd hem benevens hun geluk wenschen,
als souvenir aangeboden een prachtige fauteuil en twee
karaffen, met zilver gemonteerd, terwijl hij van vele
ambtgenooten en ingezetenen de meeste blijken van
belangstelling ontving. De geachte jubilaris zal in het
volgende jaar zijn 50-jarige loopbaan als geneesheer
herdenken.
De regelingscommissie voor de viering van het
15e eeuwfeest van St.-Servatius te Maastricht heeft het
voorstel tot het oprichten van een standbeeld voor dien
Bisschop met 10 tegen 5 stemmen verworpen.
Aan de ingezetenen van Antwerpen is door Ju
lius De Geyter, August Michiels, Flor. Van Der Ven
en Willem Albert Van Maenen eene oproeping gezonden
om aan de Transvaalsche Afgevaardigden, als zij op
hunnen tocht naar Nederland Antwerpen bezoeken,
een waardig onthaal te helpen bereiden. Daartoe zal
o. a. een banket moeten dienen, hen door het puik
van Antwerpens's bevolking aan te bieden. Het is de
wensch der onderteekenaars, dat daaraan worde deel
genomen door de overheidspersonen en door de def
tigste ingezetenen.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Daar de door de Regeering aangevraagde gelden
voor uitbreiding van het kapitaal der muntbiljetten
met 5 millioen en ontmunting van zilver niet meer
ten laste der Staatsbegrooting voor 1883 kunnen
worden gebracht, heeft zij voorgesteld die uitgaven
te doen verevenen ten laste der begiooting voor 1884.
Het ligt in de bedoeling den aanmaak der muntbil
jetten zooveel mogelijk te bespoedigen.
Van verschillende zijden wordt de mogelijkheid, ja
zelfs de waarschijnlijkheid in twijfel getrokken, dat van
de aangevraagde machtiging om zilver te ontmunten,
althans in den loop van dit jaar, gebruik zal worden
gemaakt. Onder die omstandigheden vindt de regee
ring geene vrijheid om thans reeds eene aanvulling
der wet op de middelen voor 1884 in overweging te
geven, welke vooralsnog alleen zou kunnen bestaan
in eene verhooging van het bedrag der vlottende
schuld, dat door den Minister van financiën mag
worden te gelde gemaakt.
Zooals reeds gezegd is, bestaat overigens het voor
nemen de wet tot uitgifte van muntbiljetten zoo
spoedig doenlijk ten uitvoer te leggen. Mocht het
mitsdien gelukken nog voor het einde des jaars een
zeker bedrag aan nieuwe muntbiljetten uit te geven,
dan zal onder de middelen voor 1884 eene som opge
nomen worden, gelijkstaande aan de nominale waarde
der biljetten, die alsdan zullen blijken in omloop te zijn.
Is die som niet voldoende tot bestrijding der kosten
van eene eventueele zilverontmunting in den loop des
jaars te doen, dan zal bijtijds eene aanvraag worden
ingediend tot verhooging van het kapitaal, waarvoor
vlottende schuld mag uitgegeven worden.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Dr. J. H. Gunning Jr., te Wilhelminadorp, heeft
bedankt voor het beroep naar Heinenoord. (Af. Ct.)
In de maand Januari zijn op school B alhier
uitgereikt 51 spaarbank-formulieren van 1 cent en 14
van 5 centen26 kinderen zijn in den loop dezer maand
begonnen te sparen. In de eerste maand van dit jaar
is f 24 op de boekjes bijgeschreven en uitgehaald
4,75.
Van de 264 schoolgaande kinderen zijn slechts
enkelen, die niet sparen «mogen". Mogelijk zijn de
ouders dier kindereu van meening, dat zij, door hunnen
kinderen vrijheid te geven tot sparen, daarmede anderen
dan hun kroost plezier of voordeel doen
De heer L. Van Beveren, onderwijzer aan de
bijzondere school in de Wijngaardstraat alhier, is met
ingang van 4 April a. s. in gebjke betrekking benoemd
te Breda.
Het hoofdbestuur derNederlandsche openb. onder
wijzers- en hoofdonderwijzers-vereeniging heeft een adres
verzonden aan den Min. van binn. zaken, waarin het
verzoekt, art. 14 van het kon. besluit van 25 Mei
4879, regelende de wijze, waarop de vergel. examens
worden afgenomen, zoodanig aan te vullen, dat iedere
sollicitant op zijn verzoek te weten kan komen: het
nummer, dat hij op de ranglijst heeft; het cijfer, dat
hij voor ieder vak behaalde; en het aantal punten,
I dat hij voor dat vak had kunnen behalen.