1884 N°. 13.
Dinsdag 29 Januari.
71ste jaargang.
HERIJK.
rnmii
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
jn ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoepers en Postdirecteuren.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regeL
De verificatie van de gewichten beneden het gram
(miligram-gewichlen) geschiedt, uithoofde der daartoe
noodige fijne balansen, UITSLUITEND AAN HET
1JKKANTOOR TE MIDDELBURG, en de herijk aldaar
is nog voor dit jaar bepaald van 29—31 Januari, 1—2
en 6—8 Februari
Goes, den 2C Januari 1881
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 28 Januari 1881.
In ons vorig no. hebben wij een woord van
aanbeveling geschreven voor het beroep op de leden,
dat de kerkeraad der Ned. Herv. gemeente ten be
hoeve van de fondsen der diaconie deed.
Wij trekken die aanbeveling niet in, maar zij geeft
ons het recht niet alleen, doch legt ons tevens de
verplichting op uiting te geven aan eene bij ons in
gekomen opmerking, waarvan wij de juistheid slechts
beamen kunnen.
Ook wij moeten onze verbazing uitdrukken, dat op
het nkerkbrietje" van jl. Zaterdag vermeld staat dat
in de drie godsdienstoefeningen van gisteren zou ge
collecteerd worden voor de christelijke school.
Waar men geld tekort komt om in eigen behoefte
te voorzien, getuigt het naar het ons voorkomt niet
van bedachtzaamheid een dergelijke verbrokkeling der
gaven in de hand te werken. De kerkeraad is niet
geroepen voor eene bijzondere inrichting, maar in de
eerste plaats voor de armen der gemeente te zorgen,
en zoo deze in nood verkeeren zoodanig, dat men een
beroep moet doen ook op de niet-kerkelijke leden der
gemeente, ware ia plaats van eene collecte voor de
bijzondere school, eene exfra-collecte voor de diaconie
zelf gedurende de godsdienstoefeningen zeker meer
doelmatig geweest.
De opvatting, die bij velen bestaat, dat de inkomsten
der diaconie verminderen ook omdat meermalen der
gelijke collecten gedurende de godsdienstoefeningen
worden gehouden, wordt natuurlijk door de collecte
van gisteren versterkt en geeft sommigen aanleiding
tot de vrees, dat men door eene welgemeende hand
reiking om de diaconie-middelen te versterken eigen
lijk indirect zaken bevordert, waarmede men niet is
ingenomen.
Wij ontvingen nog een breedvoerig stuk uit EUe-
woudsdijk, waaruit wij kortheidshalve slechts vermelden
dat er adhaesie in betuigd wordt aan het primitieve
bericht uit die plaats, en voornamelijk gewezen wordt
op het ongeluk dat juist in den winter de beste
schooltijd op het platteland door de gedwongen va-
cantie tengevolge van den schoolbouw, het schoolver
zuim ook voor kinderen nit huisgezinnen, waar geen
mazelen heerschten, in de hand wordt gewerkt.
Ook wij hebben dit uit de verschillende correspon
dentie» over deze aangelegenheid het voornaamste ge
vonden. Ook bij ons is de vraag gerezen, of het niet
mogelijk ware geweest tijdelijk in een ander lokaal
school te houden
De «mazelen" die, naar men ons meldt, reeds geheel
geweken zijn, leverden toch slechts eene bijkomende
omstandigheid op.
Ter aanvulling van het desbetreffende bericht
in ons vorig no. diene nog het volgende
Blijkens de in de drankwet gebezigde woorden «an
dere winkelnering" beschouwt de wetgever ook het
tappen van sterkedrank als eene winkelnering. Hieruit
volgt dan, dat het verkoopen van bier, wijn, thee,
koffie en andere eet- en drinkwaren, die bestemd zijn
om te worden verbruikt in de localiteit waar ze wor
den verschaft, ook als winkelnering moet worden be
schouwd. Naar deze beschouwing zouden op 1 Mei
1884 bierhuizen, koffiehuizen, sociëteiten en dergelijke
inrichtingen, evenzeer als banketwinkels en zelfs slij
terijen van sterkedrank, door het verbod van art. 3
no. 8 getroffen worden. Dit lag evenwel klaarblijke
lijk niet in de bedoeling van den wetgever. Wordt
het verbod van art. 3 no. 8 na 1 Mei 1884 niet toe
passelijk verklaard op koffiehuizen, sociëteiten, slijte
rijen en zulke inrichtingen, dan wordt naar de mee
ning der Reg. de toestand echter niet beter, maar ont
staat integendeel eene onbillijkheid jegens andere ne
ringdoenden. Immers de koek- en banketbakkers, die
tot nu toe gewoon waren bij hunne waren ook sterke
drank (zoete likeuren of vruchten op brandewijn) ver
krijgbaar te stellen, zullen, naar de stipte uitlegging
van art. 3 no. 8 der wet, wel door het verbod in de
laatste alinea van art. 28 getroffen worden, en blijkens
talrijke van hen ingekomen adressen, op niet ongevoe
lige wijze. Hunne klachten over ongelijke behandeling
komen den Ministers van Justitie en van Binnenlandsche
Zaken wel gerechtvaardigd voor.
De Ministers meenen het beste de bedoeling van den
wetgever te verduidelijken, en tevens aan de genoemde
bezwaren tegemoet te komen door gelijk wij reeds
kortelijk mededeelden eene wijziging van art, 3 no.
8 der drankwet, zooals in een thans ingediend ont
werp van wet wordt voorgesteld.
Dat artikel luidtIn art. 3 der wet van 28 Juni
1881 (Stbl. no. 97) wordt no. 8 gelezen als volgt
«Wanneer de vergunning wordt gevraagd voor eene
localiteit, waarin eene andere winkelnering wordt uit
geoefend of loten worden verkocht in de Nederlandsche
Staatsloterij, of die met zoodanige localiteit binnenshuis
gemeenschap heeft.
«Onder andere winkelnering wordt niet verstaan
het bedrijf van slijter, restaurateur, sociëteit-, biljart-
of tafelhouder, koffiehuis- of bierhuishouder, koek-,
banket- of suikerbakker."
Hoe staat het met de voorgenomen conferentie
over de «traite des blanches" 1 vroeg de heer Van
Lijnden Vrijdag den Minister van Buitenlandschei Zaken
in de Eerste Kamer. Toen de spreker Minister was,
was dit onderwerp voorbereid en bestond het voor
nemen een questionnaire op te stellen over de te be
leggen conferentiewaartoe de uitnoodigingen waren
verzonden. Hoever was men nu gevorderd
De Minister antwoorddedat de zaak eerstdaags
tot een solutie zou komen.
Nu zal men zich herinnerendat de Minister van
Justitie in de Tweede Kamer zeer weinig neiging be
toonde om op dit terrein voor te gaan in de richting,
door den Minister Modderman ingeslagen. Is het Vad.
dan ook wel ingelichtdan is de bedoelde question
naire nooit opgesteld en werden de uitnoodigingen
voor de conferentie ingetrokken.
Een «solutie" is dat zeker en een radicale ook 1
In de gevallen, waarin een aan burgerlijke of
militaire landsdienaren toegekend traktement, wacht
geld, pensioen, toelage of andere belooning over een
gedeelte van een jaar berekend moet worden, zal die
berekening voortaan in dier voege geschieden, dat steeds
het jaar op 360 en de maand op 30 dagen wordt
gesteld. Dientengevolge zal ten aanzien van kalender
maanden van 31 dagen de laatste dag verwaarloosd
worden, terwijl aan de maand Februari twee of, wan
neer het een schrikkeljaar geldt, een dag zullen wor
den bqgevoegd.
De N. B. Ct. verneemtdat aan het wetsont
werp tot invoering van een klassen- of inkomsten
belasting de laatste hand is gelegd, en het waarschijnlijk
bij het einde van het reces der Tweede Kamer zal
worden ingediend.
Men maakt ons opmeikzaam, dat, zoolang de
roode adreskaarten voor postpakketten niet zijn her
drukt, deze mede kunnen dienen voor pakketten met
aangegeven waarde, waarvoor thans blauwe verkrijg
baar zijn. Voor verrekenpakketten moet echter de
nieuw in gebruik gestelde adreskaartgele kleur
worden gebezigd. (Dagbl.)
Niet onbelangrijk is hetgeen men aan het Hbl.
schrijft uit Brussel
Wat de zaak betreft van het waarborgkapitaal
der heeren Otlet en Wilmart, moet men zich in Neder
land geen verkeerde begrippen vormen. Er wordt wat
beweging gemaakt, maar ieder weet hier, wat die
beduidt. De groote Belgische dagbladen hebben zich
met die geheele zaak niet ingelaten. Wat anderen doen
is hun zaak. Het publiek stelt er niet het minste be
lang in. Dat raakt slechts een beperkten kring. Die
zich in de ondernemingen steekt moet zelf weten wat
hij begint. De naiie is verstandig genoeg er zich niet
voor te laten spannen, als men ze niet tot een goed
einde weet te brengen. En welke ook te uwent de
uitslag zij, de goede betrekkingen tusschen beide landen
zullen er geen oogenblik onder lijden.
Naar men verneemt is als datum waarop de
booten van den West-Indischen maildienst van Am
sterdam zullen vertrekken, voorloopig bepaald de 27ste
van elke maand.
Het is thans bepaald vastgesteld, dat HH. MM.
de koning en de koningin in Mei te Brussel een be
zoek zullen brengen aan den koning en de koningin
van België.
Te Delft is dezer dagen de gedenksteen uit
Brussel overgebracht, aldaar aanwezig ter nagedachtenis
van den op 22 October 1822 overleden Prins Willem
Alexander Ernest Casimir, zoon van Koning Willem II,
destijds Prins van Oranje. De steen is nu in de Nieuwe
kerk te Delft, achter het praalgraf, geplaatst en is 2
bij 1.5 M. groot.
Het bestuur der vereeniging «De Dageraad"
heeft collectief ontslag genomen. Op 10 Febrnaria. s.
zal de verkiezing van een nieuw bestuur plaatshebbeu.
(Fad.)
De Amsterdamsche afdeeling van «Patrimonium"
zal de Transvaalsche deputatie bij haar komst aldaar
feestelijk ontvangen.
Vanwege liet geheele Nederlandsche werkliedenver
bond «Patrimonium" zal den leden der deputatie dan
O. a. het eerelidmaatschap worden aangeboden, terwijl
adressen aan het Transvaalsche volk zullen geteekend
worden. Bovendien wordt te Bonn eene fraaie Trans
vaalsche vlag van zijde, waarin het Transvaalsche wa
pen, vervaardigd, welke de Transvalers blijvend en
zichtbaar aan de sympathie van «Patrimonium" zal
herinneren.
Ook te Groningen heeft zich een commissie gecon
stitueerd tot ontvangst dier deputatie.
Krabbendijke. Tengevolge van het nederleggen der
geneeskundige praktijk door den heer L. J. Eijbaard
alhier is met de tijdelijke waarneming der betrekking
van gemeente-geneesheer, der doodschouw en der gratis
vaccine belast de heer dr. G. J. Rinkel, arts te Kruininge,
op eene bezoldiging van 250 'sjaars. Vrijdag is de
heer Rinkel door burgemeester en wethouders voor
het doen van de doodschouw beëedigd.
Niettegenstaande herhaalde oproepingen voor een
geneesheer op eene jaarwedde van 800 heeft zich
nog geen sollicitant aangemeld.
St.-Annaland. Vrijdag had alhier de jaarlijksche
algemeene vergadering plaats der afdeeling St.-Anna-
land van de schippersvereeniging«Schuttevaer."
De toestand der vereeniging mag alleszins gunstig
heeten De financiën verkeeren in goeden staat, terwijl
uit de verslagen der vergaderingen genoegzaam bleek,
dat het bestuur zich voortdurend beijvert om de be
langen der binnenschipperij te bevorderen.
Uit de onderlinge besprekingen kwam duidelijk aan
het lichthoeveel goeds de afdeeling St.-Annaland
gesteund door gemeentebesturen, rijks- en provinciale
autoriteiten had weten tot stand te brengen. De eere
voorzitter, de heer A. J. Bierens, bracht namens de
vergadering aan het ijverige bestuur zijnen besten dank
voor hetgeen dit had weten te verkrijgen.
Ais werkzaamheden in de naaste toekomst werden
genoemd: «Verbetering der verlichting van hetZijpe;
het aanbrengen van een licht op den buitenhoek
van het Sas van Dintelhet plaatsen van een licht
aan de haven van Burghsluishet vernietigen van een
wrak over den Galatheapolder, het opruimen van een
stuk muur in de Ooster-Schelde." Op veel van hetgeen
verlangd werd, was reeds herhaaldelijk, maar tot nog
toe zonder goed gevolg, aangedrongen.
Vervolgens verkreeg de heer J. Theunisse, uit Leeu
warden, het woord, die eraan herinnerde, dat velen
hunner, soms met kostbare ladingen, zich niet altijd
op even veilige vaarwaters, en dikwijls bij onstuimig
weder, moesten wagen. Van groot belang was het dus
voor hen, dat ze door betaling van geringe premiën
hunne schepen en ladingen behoorlijk verzekerden.
Daardoor zou menig schipper, die zijn vaartuig ver
liezen mocht, niet tot den bedelstaf vervallen, en zich
in geen geval behoeven te vernederen om uit de liefde
giften van anderen weer tot een middel van bestaan
te komen.
Toen de werkzaamheden waren afgeloopen, vereenigde
men zich aan een keurigen maaltijd, die nog door enkele
verdienstelijke nommers van het muziekgezelschap «Ac
celerando" werd opgeluisterd.
Ylissingen. Zaterdagavond had in de zaal van den
heer Kuijpers de 1ste volksvoordracht van dit jaar
plaats. De heer de Koning, leeraar te Middelburg,
trad als spreker op en had als punten van behan
deling gekozen «de Telephoon en de Vlam".
Een telephoonverbinding in het lokaal gaf aan het
opgekomen publiek, voor het meerendeel bestaande
uit werklieden van de maatschappij «de Schelde",
gelegenheid om practisch kennis te maken met deze,
ook tusschen de verschillende kantoren hunner fabriek
bestaande, geleidingen. Het tweede onderwerp werd
nader toegelicht door het vertoonen van verschillende
soorten van olie- en gasverlichting, vroeger en tegen
woordig in gebruik; hieronder bevond zich ook de
mijnlamp van Davis.
Spreker behandelde deze wetenschappelijke onder
werpen op zeer duidelijke en eenvoudige wijze en wist
het publiek voortdurend te boeien. Hoogst voldaan
keerde ieder dan ook huiswaarts.
Onder de in de raadsvergadering van Woensdag
te Middelburg te behandelen punten komt o. a. voor
de prijsbepaling van het gas gedurende 1884.
De M. Ct. verneemt, dat het voorstel van burgemeester
en wethouders strekt om, volgens advies van de gas-
commissie, met bestendiging van het ten vorigen jare
bepaalde ten opzichte van toenemend verbruikden
prijs van het gasdat voor verwarming of tot het
drijven van werktuigen gebezigd wordt, voor 1884 op
0,07 per stère te bepalen met inachtneming van
eenige daarvoor nader vasttestellen bepalingen.
Zaterdagnamiddag te 2 uren heeft te Vlissingen
de plechtige opening der duinwaterleiding plaats ge
had. Het dagelijksch bestuur der gemeente, de con
cessionaris, de heer Diemont Van Dathar te Arnhem,
de heer Joh. Gruber, directeur, en verschillende andere
autoriteiten woonden deze plechtigheid bij.
De Hoogduitsche opera te Rotterdam blijft
bestaan.
Naar men verneemt zal de koperen munt nog
in de twee volgende maanden op de rijkskantoren
kunnen worden ingewisseld.
Staten-Generaal.
EERSTE KAMER.
In de zitting van Zaterdag zijn de hoofdstukken
Marine, Financiën, Oorlog, Waterstaat, Koloniën, Ves
ting- en Spoorwegbegrooting aangenomen met groote
meerderheid.
Op aandrang van de Kamer verzekerde de Minister
van Marine voorloopig geen uitvoering te zullen geven
aan het besluit tot opheffing van het opleidingsschip
te Amsterdam.
De lijn ZaandamHoorn zal waarschijnlijk dezen
zomer in exploitatie komen.
De Kamer is op reces gescheiden.
De Min. van financiën zegt in zijn antwoord op
het verslag der Eerste Kamer, dat hij zich voorstelt
een onderzoek intestellen omtrent de wijziging van het
bestaand octrooi der Nederlandsche Bank. Hij ver-
eenigt zich in hoofdzaak met het door zijn ambtsvoor
ganger gedane wetsvoorstel tot voorloopige voorziening
omtrent het muntwezen. Weldra zal een gewijzigd
voorstel worden aangeboden. In bewerking is een
nieuwe wettelijke regeling van den suikeraccijns. Een
ontwerp op de organisatie van de staatsloterij kan
binnen eenige maanden tegemoet gezien worden. Ver
meerdering van rijksinkomsten zal daarbij op den voor
grond staan.
De Minister van Financiën heeft Zaterdag in de
Eerste Kamer de volgende verklaring gegeven van de
antinomie in het nieuwe tarief van reis- en verblijf
kosten, dat in éen artikel de deurwaarders bij de be
lastingen in de vijfde klasse opneemt en in een ander
ze uitzondert. Als de deurwaarders binnen hun district
in hun betrekking werkzaam zijn, vallen zij buiten het
nieuwe tarief; als zij elders en om andere reden moeten
reizen, vallen zij in de vijfde klasse. De Minister er
kende, dat de redactie niet duidelijk was.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Gisteravond hield ds. G. van Rossem te Bergen-
op-Zoom zijne afscheidsrede met Lukas 17 vers 20.
De heer A A. L. J. Rouijer, predikant te Nieu-
werkerk, die binnenkort als zoodanig naar IndiS ver
trekt, nam gisteren van zijne gemeente afscheid in
een rede naar aanleiding van Hebr. 13 vers 8.
Een talrijke schare was opgekomen, om den ver-
trekkenden leeraar het vaarwel toeteroepen.
Biervliet. Dhr. Punt, bijbelcolporteur, heeft in deze
maand den kansel onzer Hervormde kerk beklommen.
Deswege zal onze kerkeraad wederom in moeielijk-
heden komen.
Een maand of wat geleden ontving hij eene zeer
ernstige vermaning van het classikaal bestuur, om lat
een niet-bevoegd persoon als predikant had gefungeerd.
Krachtens art. 49 der Schoolwet zijn, boven
en behalve de vergoeding van 30 pCt., bedoeld bij
art. 45, subsidiën ter tegemoetkoming in de kosten
van het lager onderwijs toegekend o. a. aan de ge
meenten St. Annaland f3000, Kats f 4797,80, Klinge
f 19,194, Hengstdijk f 8000, Waarde (reeds gemeld)
f 9010.
Een eigenaardige «schoolquaestie" als indertijd te
Goes is te Hellevoetsluis ontstaan. Een kapitein
der genie en een overste van de zeemacht aldaar lieten
nl. hun kinderen al de lessen volgen aan de openbare
school, behalve die in de nuttige handwerken. B. en
W. lieten hun weten, dat de kinderen alle lessen
moesten bijwonen, op straffe van verwijdering uit de
school. De ouders hielden nu hun kinderen thuis, en
wendden zich middelerwijl tot den Min. van Binnenl.
Zaken met verzoek in deze een beslissing te nemen.
De Minister heeft geantwoord, dat bij in dezen niet
kan tusschenbeiden treden.
Bij het openbaar lager onderwijs voor Europe
anen in Ned.-Indië kunnen worden g plaatst eenige
onderwijzers der derde klasse, bij voorkeur ongehuwd,
in het bezit van een der akten van bekwaamheid,
bedoeld in artikel 56a en b der wet van 17 Augustus
1878, of van daarmede gelijkstaande akten en voor
zien van speciale akten of aanteekeningen voor eenige
andere vakken van onderwijs, bij voorkeur voor de
Fransche taal. Nadere bijzonderheden deelt de Sl -Ct,
mede.