1884. N°. 10.
Dinsdag 22 Januari.
71ste jaargang.
(IfiliSUIIi
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slecht»
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
GOES21 Januari 1884.
Dhr. O. van Rees, president der Tweede Kamer,
is benoemd tot Gouverneur-Generaal van Ned. Xndië.
Gelijk bekend is werd deze benoeming reeds eenigen
tijd verwacht en we beleven het dus, dat onder een
ministerie-Heemskerk het bestuur onzer overzeesche
bezittingen aan een verklaard liberaal Minister en een
Gouverneur-Generaal van dezelfde beginselen wordt op
gedragen.
Zal dit ons Indië ten goede komen? Zal die een
heid van beginselen eenheid en vastheid van regeerings-
wijze met zich voeren Wij hopen het, en zeker is
het, dat, wanneer kennis van de toestanden in Indië
een waarborg is van een goed regeeringsbeleid, wij
ons over het bezit van twee zulke kundige personen
als de nieuwe Minister en de nieuwe Gouverneur-Gene
raal zeer verheugen mogen. De heer Van Rees heeft
de gewichtigste betrekkingen in Indië bekleed en is,
naar wij meenen reeds herhaaldelijk, als waarnemend
Gouverneur Generaal opgetreden. Hij was niet wat
men noemt populair, maar hij was in Indië bekend
als een man van groote wilskracht en standvastig
omtrent wat hij goed en nuttig achtte. Daaraan had
hij dan ook den bijnaam van «Koning Otto" te danken.
Zijn presidentschap van de lie Kamer heeft hem ook
nader in ons land hekend gemaakt en den goeden
dunk omtrent zijn karakter en zijne bekwaamheden
zeer verhoogd. Het komt ons voor, dat wij Indië met
dezen nieuwen landvoogd geluk mogen wenschen.
Wij vernemen dat onder de postboden en brie
venbestellers in Zuid-Beveland een adres circuleert,
waarin het eerbiedig verzoek gedaan wordt gedeelte
lijke Zondagsrust intevoeren door beperking der bo-
deloopen en distributie der brieven enz. op den ze
venden dag der week.
Middelburg. Gedeputeerde Staten van Zeeland heb
ben besloten dat, ter bepaling van het aandeel door
de gemeenten te dragen in het gedeelte, hetwelk door
de provincie in de lichting van 1884 voor de Natio
nale Militie moet worden geleverdsamengevoegd
worden de gemeenten Ovezanden 's-Heer Abtskerke
en ook Baarland en Oudelande.
Yoorts is bepaald, dat de loting zal plaatshebben
als volgt:
te Kapelle, voor de gemeenten Kapelle, Wemeldinge,
Ierseke, Kruininge op 22 Februari a. s. des voormid-
dagstelO% uren; voor Krabbendijke, Schore, Waarde
en Rilland-Bath des namiddags te éen uur;
te Goes, voor de gemeente Goes op 23 Febr. a s.
des voormiddags te 9 urenvoor Borsele, Ellewouds-
dijk, 's-Heerenhoek, Heinkenszand en 's-Heer Arends-
kerke te 10% uren;
te Goes, voor Kloetinge, 's-Gravenpolder, Kattendijke
en Wolfertsdijk op 25 Febr. des voormiddags te 9
urenvoor Baarland, Oudelande, Nisse, Ovezand,
's-Heer Abtskerke, Driewegen en Hoedekenskerke te
10% uren.
Borsele. Den 23 Januari wordt het tien maanden
dat vergunning verleend is tot het plaatsen en op-
kweeken van zaaioesters op twee afgepaalde steenen
bermen aan den zeedijk alhier, zonder dat tot dusverre
iets van eenige uitvoering is gebleken.
Aan de vergunning is o. m. ook deze voorwaarde
verbonden dat zij vervalt, wanneer van haar binnen
een jaar geen gebrnik is gemaakt.
Met het oog op den korten tijd, die nog overschiet,
is derhalve de vrees niet ongegrond, dat het oester-
kweeken hier niet zal doorgaan.
Hansweerd. Door een drietal ingezetenen dezer plaats
is aan burg, en weth. het verzoek gericht om uit
breiding der gemeentepolitiewelke tot nutoe voor
de uitgebreide gemeente Kruininge uit slechts éen per
soon bestaat.
Zijn wij wel onderricht, dan staat dit in verband
met ongeregeldhedendie vooral door het vreemde
scheepsvolk, dat hier nu en dan aan den wal vertoeft,
meermalen voorkomen.
Voor de betrekking van gemeente-veldwachter te
Nisse hebben zich niet minder dan 38 sollicitanten
aangemeld, waaruit Zaterdag een drietal is opgemaakt.
Aan het kantoor te Bath werden in 1883 inge
klaard 460 geladen en 279 ledige schepen en uitge
klaard 309 geladen en 33 ledige schepen, totaal 1081
schepen.
Volgen» het Hbl. berust het ontslagdoor de
Directie der Centraal-Spoorwegmaatschappij den heer
Henri Boers als Secretaris gegeven, op de overweging,
dat de heer Boers zijn prestige zou hebben verloren,
tengevolge van beschuldigingen vrijelijk in 't openbaar
geuit. Deze hebben echter der justitiedie zich de
zaak beeft aangetrokken, geen aanleiding gegeven tot
nader onderzoek of vervolging.
De actie, door den heer Boers tegen de maatschappij
jn te stellen, berust op een contractuëele verbintenis
tusschen hem en de Maatschappij,
Naar iater werd gemeld in verband met de te
Utrecht loopende geruchten, waarvan het ontslag van
den secretaris der Centraalspoorwegmaatschajipij het'
gevolg moet zijn, is het lijk van mevrouw B., op grond
van vermoeden van vergiftiging, op last der Justitie
opgegraven.
Bij de lijkschouwing is echter geblekendat de
duidelijkste sporen aanwezig waren, dat zij aan buik-
typhus is overleden. Er was geen spoor van vergift
te ontdekken.
Het chemisch onderzoek moet echter nog plaats
hebben.
Dhr. B. schrijft, naar aanleiding der in omloop zijnde
geruchten, den volgenden brief aan het U. 1).
Utrecht, 19/1 '84.
Tot heden heb ik gemeend te moeten zwijgen op de
geruchten, welke men omtrent mij, in verband met
het overlijden mijner echtgenoote, in omloop heeft ge
bracht; doch thans wordt spreken plicht, dewijl in
andere couranten nogmaals van vermoedens van ver
giftiging wordt gewag gemaakt.
Ik zeg u dank voor de in uw nommer van heden
opgenomen mededeeling, dat de hoogleeraar dr. W.
Koster en dr. Van Haren Noman, als deskundigen met
de lijkschouwing belast, geen kenteekenen van veigif-
tiging, wel die van typheuse darmaandoening hebben
gevonden.
Verder leg ik u hierbij over de verklaring in originali,
van dr. Th. A. Quanjer, die mijn echtgenoote tijdens
hare ziekte heeft behandeld, met beleefd verzoek die
hieronder aftedrukken.
Ik hoop dat deze afdoende verklaringen een einde
zullen maken aan de tegen mij ingebrachte beschul
digingenmocht dit echter niet het geval zijn, dan zal
ik niet aarzelen de personen, die den laster verder
verspreiden, hoe zeer mij dat ook moge tegenstaan,
ten strengste te vervolgen.
Met de meeste hoogachting heb ik de eer te zijn,
UEd, dv. dr.,
Henri Boers.
De in bovengenoemden brief aangehaalde verklaring
van dr. Th. A. Quanjer luidt als volgt
De ondergeteekende, practiseerend arts en oud offic.
v. gez. lekl., verklaart dat mevrouw BoersGroene-
veldt op deu 5en Januari onder zijne geneeskundige
behandeling is overleden aan febris typhoïdea.
Utrecht, 19 Jan. 1884.
Th. A. Quanjer.
Het schrijven van den Minister van justitie be
treffende den kinderarbeid is door de Tilburgsche
Kamer van Koophandel, die daartoe in buitengewone
vergadering werd bijeengeroepen, beantwoord met het
advies om het getal werkuren van kinderen van
1216 jaren te stellen op 12 uren 's daags en wel
van 's morgens 6 tot 's avonds 8 uren.
Voor postpakketten met aangegeven waarde zijn
door de postadministratie thans blauwe adreskaarten
ingevoerd. Op deze kaarten moet de waarde in letters
worden uitgedrukt en tevens wordt daarop vermeld,
over welken spoorweg het pakket verzonden wordt.
Door den Minister van binnen), zaken is, met
dispensatie van het verbod van invoer van vee uit het
buitenland, voor den tijd van 15 tot en met 30 Aug. e.k.
vergunning gegeven tot invoer van het vee, dat bestemd
is voor de internationale tentoonstelling van landbouw
te Amsterdam.
In Juni en Juli e. k. zal een examen worden
gehouden tot toelating van jongelingen als cadet aan
de Koninklijke militaire academie. (Zie verder de St.-Ct.
dd. 20 en 21 Januari, no. 17.)
In Maart e. k. zullen acht studenten in de ge
neeskunde aan de universiteiten hier te lande worden
toegelaten tot de verbintenis om, na het verkrijgen
van den titel van arts, een benoeming tot officier van
gezondheid bij het personeel van den geneeskundigen
dienst der landmacht aantenemen. (Zie verder de St.- Ct.
dd. 20 en 21 Januari, no. 17.)
Uit Den Haag meldt men aan de N. R. Ct.:
Wegens eene te verwachten behoefte aan officieren,
bij eventueele mobilisatie, heeft Z. M. de Koning be
paald, dat een zeker aantal militie-onderofficieren tot
militie-luitenant bij de korpsen benoemd kunnen wor
den, na een practisch examen. De militie-officieren
zijn door een zichtbaar teeken onderscheiden van de
eigenlijke beroeps-officieren; zij genieten, in dienst
zijnde, een jaarlijksch traktement van 900 en ont
vangen tegemoetkoming in de kosten van hun uniform.
De Minister verwacht van dezen maatregel de dienst
neming door beschaafde en ontwikkelde jongelieden.
Ten behoeve der slachtoffers van de jongste ramp
in Ned. Indië is alsnog bij den Min. van buit. zaken
ontvangenvan den consul-generaal der Nederlanden
te Melbourne f 300en van den Nederlandschen consul
te Gent als eindopbrengst van het aldaar gegeven wel
dadigheidsfeest, frs. 1602,04; uitmakende met het reeds
vroeger gezondene een totaal bedrag van frs. 12031,64.
I De commissie ter beoordeeling van de ingekomen
modellen voor het te Delft opterichten beeld van Hugo
De Groot is dezer dagen te 's-Gravenhage vergaderd
geweest. Niet minder dan zeventien modellen in gips
of klei, met voetstukken in model of in teekening,
waren ter mededinging ingekomen, zco van hier als
uit den vreemde.
Het advies der commissie is bij het hoofdcomité in
gediend, dat eerlang een definitieve beslissing zal nemen.
Van de voortrekkers tot stichting van eene Nederl.
kolonie in de Zuid-Afrikaansche Republiek is Donder
dag bericht ontvangen uit Ermeloo, gedateerd 6 Decem
ber 1883, dat het personeel, voor zoover het nog
bijeen is gebleven, in goeden welstand verkeert en
voornemens was voorloopig zich te vestigen te Lijnden-
burg, op den grond van den ex-kafferkapitein Mapoch.
Gronden, waarvan enkelen rijk moeten zijn aan metalen,
waren aangekocht in de omstreken van Ermeloo. Het
vee is er goedkoop, eene koe met kalf werden gekocht
voor 84, het brood daarentegen kost 1,20, het
kruit 6 het kilogram enz. De gemeenschap is ge
brekkig, zooals zij gelegenheid hebben gehad te onder
vinden op de reis van Maritzburg naar Ermeloo, die
met ossewagens was gemaakt en 28 dagen had geduurd.
Het album van de Nederlanders, bestemd voor den
President, was nog niet aangeboden, doch binnenkort
hoopte de Commissie tot dat doel de reis naar Pretoria
te maken. (IV. v. d. D.)
De Londensche correspondent der N, R. Ct.
schrijft, dat hij Zaterdagmiddag van de eigenaars der
op de westkust van Atjeh gestrande stoomboot Nisero
de mededeeling ontving, dat zij een brief hebben ont
vangen van den kapitein, die te Singapore is aange
komen. Hij hangt een droevig tafereel op van zijn
éigen toestand hij heeft alles verloren, behalve de
kleederen aan zijn lijf en van dien der andere, nog
gevangen schepelingen. Hun lot is alles behalve benij
denswaard. De kapitein schrijft, dat de Hollanders
den hardnekkigen Radja hebben gedreigd dat zij zijn
gebied te vuur en te zwaard zullen verwoesten, indien
éenen der schepelingen eenig leed mocht overkomen.
Niettemin moeten zij, volgens den schrijver, bereid
zijn geweest een werkelijk enorm losgeld te betalen
voor de vrijlating der gevangenen. Echter zouden zij
voorwaarden daaraan verbonden hebben, die de Radja
onaannemelijk vond. Niet onwaarschijnlijk is het, dat
er eenige Atjshsche politiek onder loopt en dat men
de gelegenheid gaarne wilde te baat nemen om twee
vliegen in éen klap te vangen. De kapitein roemt ten
slotte de gastvrijheid van den Gouverneur van Atjeh,
die hem dadelijk, nadat hij aan wal wal was gestapt,
ten zijnent noodigde.
De Londensche vereeniging van Groothandelaars
looft '1000 pond sterling uit voor de volgende prijsvraag
»Een methode te vinden, waardoor vaccinestof kan
worden gekweekt buiten het dierlijk lichaam in een
of ander overigens niet gistende (zymotische) stof. De
methode moet van dien aard zijn. dat de vaccinestof
er door tot in het oneindige kan worden voortgeplant
in opeenvolgende generaties en dat het product van
elke generatie voor zoover dit in den voor het on
derzoek bepaalden tijd kan worden nagegaan even
werkzaam blijkt te zijn als de echte vaccine-lymphe."
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Tolen. Gistermorgen werd ds. W. F. Van Dijk
bevestigd door ds. Wijdoogen naar 1 Tessalon. 5 vers
12 en 13 en de intrede had plaats naar 1 Corinth.
2 vers 2.
Bedankt voor het beroep naar Kattendijke door
deu heer J. II. Van 't Hof, cand.
Op het drietal door de Evang. Luth. gem. te
Paramaribo staat no. 1 ds. H. H. Zaalberg, predikant
bij die gemeente te Zieriksee.
Zaterdagmorgen werd aan den leerling van school
C alhier Jan Pieter Romeiju Dz. door het Comité tot
wering van schoolverzuim het getuigschrift voor ge
trouw schoolbezoek uitgereikt. Als een bijzonderheid
kan hier bijgevoegd worden, dat genoemde leerling
den ganschen cursus op die school heeft doorloopen
en in die zes jaren tijds nooit dan wegens ziekte de
school heeft verzuimd. De voorzitter van het Comité
stelde hem daarom tot voorbeeld aan de andere leer
lingen.
Bij Kon. besluit is een jaarlijksch pensioen van
600 verleend aan het gewezen hoofd der openbare
lagere school te 's-Heerenhoek, den heer P. A. De Graag.
De heer A. Waeijhaert, hoofd der openbare school
te Hoek, Zeeuwsch-Vlaanderen, hoopt op 22 dezer zijn
40-jarig jubilé in die betrekking te gedenken.
tot hoofd der openbare school A te Ter-Neuzen, op
eene jaarwedde van 1200, het genot van vrije woning
of eene vergoeding voor huishuur van 200 per jaar,
benevens eene verhooging van jaarwedde met 50
voor het bezit van elke verplichte taaiakte.
Te Bergen-op-Zoom is tot hoofd der openbare
meisjesschool benoemd mej. De Visser te Leiden.
Tot tijdelijk ieeraar in de Nederlandsche taai
en letterkunde aan de H. B. S. en het gymnasium
te Sneek is benoemd de heer C. Broekman Cz., te
Middelburg, de benoeming is slechts geschied tot 1
Sept. 1885. (N. R. Ct.)
Do heer H. J. Yooren, te Poortvliet, is benoemd
Rechtszaken.
Zaterdag deed de arr. rechtbank te Middelburg
uitspraak in de zaak tegen B. V. P., herbergier te
Ierseke, oppossant tegen het vonnis, door het kanton
gerecht te Goes, den 4 Mei 1883 ter zake van over
treding der jachtwet gewezen. De rechtbank heeft
de dagvaard, voor gemeld kantongerecht aan den ge
daagde beteekend, verklaard nietig en van onwaarde
met veroordeeling van den staat in de kosten van het
geding.
Voor het gerechtshof te 's-Gravenhage stond
Zaterdag terecht een schippersknecht uit Ierseke, be
schuldigd van op 2 Maart 1883 bij gelegenheid van de
loting voor de Nat. militie den herbergier W. DeR.,
eenige stokslagen te hebben toegediend omdat deze
niet wilde tappen.
De Middelburgsehe rechtbank had voor dit feit 2
maanden eenzaam en ƒ8 boete opgelegd. Bekl. ont
kende den herbergier geslagen te hebben.
De v.-rd. mr. Bergsma weps er op, dat in dezen recht
was gedaan op de verklaring van éen getuige, welke
nog niet eens door aanwijzingen van beteekenis werd
versterkt, terwijl bovendien volgens oordeel van pl.
duidelijk bleek, dat de verklaring van die éene ge
tuige, hoe ook te goeder trouw afgelegd, niet ten volle
geloof verdiende, omdat de man een zeer zwak onder
scheidingsvermogen bleek te hebben. Pl concludeerde
derhalve tot vrijspraak.
Adv.-gen. mr. Gregory was echter van meening dat
het bewijs van schuld voldoende was geleverd en re-
quireerde tot bevestiging van het vonnis. Uitspraak
a. s. Donderdag.
De arrond. rechtb te 's-Bosch heeft den op
zichter J. De R., beschuldigd van manslag door on- m
voorzichtigheid wpgens het ongeluk, dat 5 December
1882 aan de in aanbouw zijnde kerk te Vucht voor
viel, veroordeeld tot 3 maanden celstraf, 8 geldboeten
van ƒ25 en 2 van f8 en in de kosten van het geding.
Landbouw en Veeteelt.
Het sedert het begin dezer maand te Aksel heer-
schende mond- en klauwzeer, onder het vee van den
landbouwer P. Dekker aldaar, is thans geweken.
Buitenlandsch Overzicht.
«Zoodat in Spanje eerstdaags of eene nieuwe mi-
nistriëele crisis of eene kamerontbinding zal plaats
vinden", schreven wij in ons vorig overzicht en ziet,
drie dagen later is er reeds een nieuw ministerie
benoemd, en het besluit tot ontbinding der Cortes
uitgevaardigd. Van eene crisis kan bijna niet gespro
ken worden.
Toen de heer Posada Herrera den Koning een ont-
hindingshesluit vroeg, ten behoeve van het bestaande
kabinet, meende deze een anderen weg te moeten inslaan
en een dusdanig besluit te moeten stellen in handen van
een nieuw ministerie, waarop de heer Posada advi
seerde de vorming van een nieuw kabinet optedragen
aan den heer Canovas. Dit is geschied en het nieuwe
ministerie samengesteld als volgtCanovas del Castillo,
minister-presidentElduayen, buitenlandsche zaken
Quesada, oorlogAntequera, marineRomero Robledo,
binnenlandsche zakenSilveda, justitieAlexander
Fidal, openbare werkenVal losera, koloniën Cos-
gayon, financiën.
De heer Canovas is in 1831 geboren. Op 20j uigen
leeftijd werd h'j redacteur van een conservatief blad
en in 1854 lid der cortes. Onder de regeering van Ko
ningin Isabella nam hij meermalen een ministerifelen
zetel in. Nadat Isabella haar troon had verloren,
verliet ook Canovas het land, moedeloos over het mis
lukken zijner ijverige pogingen om de monarchie te
doen herleven. Eerst toen Isabella in 1870 afstand
deed vac den troon ten behoeve van haar zoon, keerde
Canovas weder terug om zich aan het hoofd der Bour-
bonnistische partij te stellen en toen in 1874 de po
gingen om dezen tak den troon weder te doen hestij
gen, gelukten, was het Canovas die aan de jonge mo
narchie den krachtigsten steun verleenden. In 1879
kostte hem verschil van meening in zake de Cuba-
aangelegenheden zijn zetel: doch in 1880 stond hij
reeds weder aan het hoofd van een ministerie, tot
in het volgend jaar Sagasta hem verving.
