1884 N°. 2.
Donderdag 3 Januari.
71ste jaargang.
ïssïT
-Cï<ï?GS=>Cï<S*-
GOESCHI!
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
OPENBARE VERGADERING
van den
Hand «Ier gemeente Goe§,
op VRIJDAG den 4 JANUARI 1884,
des namiddags te 2 uren.
Goes, 2 Januari 1884.
De Secretaris,
HARTMAN.
Punten van behandeling:
I. Notulen der vorige vergadering.
II. Mededeelingen.
III. Ingekomen stukken.
IV. Geloofsbrief en verdere stukken van het verkozen
lid dr. A. Isebree Moens.
V. Wijziging der begrooting van ontvangsten en
uitgaven voor 1884.
VI. Benoeming van een lid van het Burgerlijk Arm
bestuur.
VII. Voorstel van het lid jhr. M. J. De Marees van
Swinderen tot opheffing van het sanitair toe
zicht op de prostitutie.
Vergunning is verleend tot oprichting van
eeue KALKKLUSSeHEKIJ
bij den overweg van het Spoor aan L. LABAN en
P. DRONKERS, en van
eeue SLACHTERIJ
in het Witte Paardestraatje wijk C. no. 80 aan J. ZEGERS.
Goes, den 2 Januari 1884.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE VVITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 2 Januari 1884.
Wij vestigen de aandacht van het publiek op de
lezing van den heer P. A. Janssen, oud-kapitein te
Middelburg, op morgen (Donderdag) 3 Januari in «De
Prins van Oranje."
Velen met ons kennen vermoedelijk den heer Janssen
slechts uit zijne brochures. De inhoud dezer penne-
vruchten, gepaard met het pikante van het onderwerp,
dat hij behandelt, zal zeker menigeen deze gelegenheid
doen tebaatnemen om hem ook als spreker te zien
optreden.
Naar wij vernemen zal in de eerste helft der
volgende maand de heer Sakarinie Kinsbergen in de
sociëteit V. O. V. alhier een drietal voorstellingen geven
in de physiek, magie, optiek en mechaniek.
Waarde. De Nieuwjaarscollecte bedroeg voor deze
gemeente 130.
In de afgeloopen maand werden aan het tele
graafkantoor te Goes verzonden 721, ontvangen 741,
overgenomen en verder geseind 422, samen 1884 te
legrammen.
Vlissingen. De reedeiij van de «Louise" (driemast-
schooner) kapt. De Bruijn, ontving op het laatst der
afgeloopen week een bericht van den Hollandschen
consul te Koningsbergen, dat aldaar was aangespoeld
een flesch, bevattende een brief, waarin stond «dat de
vLouize" .in grooten nood vei keerde, hoogte bocht van
Dantzig". Een later aldaar inkomend stoomschip rap
porteerde een wrak gezien te hebben, waarop «Louise
Vlissingen" op den achterspiegel. Daar geene nadere
tijdingen omtrent de bemanning zijn ingekomen, vreest
men dat het schip met man en muis is vergaan. Het was
van Memel naar Londen bestemd met eene lading
balken. Aan boord waren 4 jeugdige Vlissingsche
jongens als matrozen in dienst. De reederij, de heeren
De Groof alhier, lijden hierdoor een groot verlies, dewijl
het schip niet verzekerd was.
Op het rijkstelegraafkantoor alhier werden gedu
rende de maand December 5656 telegrammen behan
deld. Hiervan werden aangeboden 2498, ontvangen
1201 en opgenomen en verder geseind 1957 tele
grammen.
Van 1 Jan.—31 Dec. 1883 resp. 29363, 12237,
19342, 60942 tegen 1 Jan.31 Dec 1882 resp. 26425,
11664, 16195, 54284, alzoo eene vermeerdering van
6658 telegrammen.
Op de voordracht voor de betrekking van rechter
in de arrondissements-rechtbank te Zierikseein de
plaats van mr. J. Van Binsbergen, zijn in alphabetische
volgorde geplaatst de heerenmr. J. P. Can, substi
tuut-griffier bij de rechtbank te Dordrechtmr. R.
A. Fockema, advocaat-procureur en rechter-plaatsver-
vanger in de rechtbank te Zutfen, en mr. J. R. H.
Van Schaik, substituut.griffier bij de rechtbank te Breda.
Ierseke. Het rijkstelegraafkantoor alhier behandelde
in Dec. 11. 902 telegrammen, waarvan verzonden 195,
ontvangen 694, doorgezonden 13.
In het geheele jaar 1883 werden behandeld 6235
telegrammen.
Bij een landbouwer onder Aksel is het mond
en klauwzeer onder het vee uitgebroken.
Uit Vlissingen wordt gemeld
De directie der Maatschappij «Zeeland" heeft be
sloten op nog twee harer stoomschepen electrische
verlichting intevoeren. Naar men weet, wordt de mail
boot «Prinses Marie" reeds sedert het voorjaar electrisch
verlicht. Thans zal die wijze van verlichting ook wor
den ingevoerd aan boord der booten «Prinses Elisabeth"
en «Prins Hendrik." De levering en aanleg der ma
chines en geleidingen is opgedragen aan de firma
Willem Smit en Co. te Slikkerveer.
Mr. G. A. De Raadt, burgemeester van Dordrecht
en sedert 1871 lid van de Eerste Kamer der Staten-
Generaal, is Maandagavond in den ouderdom van 65
jaren overleden.
De Minister van Marine heeft laatstleden Zater
dag aan zijn departement, in tegenwoordigheid van
den inspecteur-generaal over het loodswezen, jhr. De
Koek, gehoord den inspecteur over het loodswezen
van Tessel, Goeree, Maas en Brouwershaven en Vlis
singen, benevens drie zeeloods-schippers van die dis
tricten, naar aanleiding van het verongelukken van
den Goereeschen loodskotter no. 12.
Blijkens schrijven van den Minister van financiën
is de vrijstelling van zegelrecht, voorkomende in art.
27 A no. 14 der wet van 3 October 1843 {Staatsbl.
no. 47), niet van toepassing op quitantiën wegens
boeten en kosten ingevolge de schutterij wet van 11
April 1827 {Staatsbl. no. 17) verschuldigd. Het bewijs
van door den schutterplichtige gedane betaling is geene
akte ter invordering van boeten eti kosten, noch een
stuk het beheer der schutterij betreflende. Het bewijs
van scliiildbevrijding, dat afgegeven wordt in het per
soonlijk belang van den schuldenaar, is, wanneer het
een bedrag van meer dan ƒ10 betreft, aan zegelrecht
onderworpen, en dit recht komt ten laste van den
schuldenaar volgens art. 2 der wet van 11 Juli 1882
{Staatsbl. no. 93).
Van den Minister van Binnenl. Zaken is bij het
bestuur der gemeente-gasfabriek te Middelburg bericht
ingekomendat de Duitsche Regeering vrijdom van
inkomende rechten heeft verleend voor de gastoestellen
uit Duitschland aangevoerd die onverkocht van de
gastentoonstelling naar dat land terugkeeren.
Bij Kon. besl. van 28 Dec. is de heer mr. H.
D. Levyssohn Norman, lid van den Raad Ned.-Indië,
op zijn verzoek, eervol uit 's lands dienst ontslagen,
onder dankbetuiging voor de goede diensten, in de
verschillende door hem bekleede betrekkingen den lande
bewezen.
Naar het Dar/bl. verneemt, is de nieuwbenoemde
Minister van Koloniën reeds op reis naar Nederland.
De oud-gouverneur-generaal van Nederlandsch-
Indië Loudon is ernstig ziek.
Aan Ged. Staten der verschillende provinciën
is, met het oog op eventueele herziening van de Wet
van 1851 op de onteigening ten algemeenen nutte, door
den Minister van Waterstaat, II. en N. verzocht, hem,
onder opgave van redenen, mede te deelen, welke aan
vulling of wijziging van de wet door hen wordt wen-
schelijk geacht.
Te Veere hoopt men algemeen dat de Regeering,
tijdens de schorsing van het besluit van den gemeente
raad tot verkoop van den «beker", termen zal vinden
om vernietiging van dat besluit te voorkomen. Velen
koesteren den wensch, dat het kunstgewrocht voor het
rijksmuseum aangekocht wordeopdat het voor ons
land bewaard blijve en de gemeente in haar kommer
vollen toestand geholpen worde.
De werklieden aan de Marinewerf te Amsterdam,
wier gereedschappen bij den grooten brand aldaar ver
loren gingen, zijn weder in het bezit gesteld van nieuwe,
zonder dat door hen iets behoefde bijgedragen te wor
den. De Minister had hiervoor een post gebracht op
de Begrooting. welke door de Kamers werd aangenomen.
Op de Kon. fabriek van stoom- en andere werk
tuigen zijn in de vorige week ongeveer vijftig werk
lieden bij de afd. scheepsbouw ontslagenterwijl er
bij de afd. bruggenbouw weder enkele geplaatst zijn.
Den burgemeester van Amsterdam, mr. G. Van
Tienhoven, werd Maandag in zijne woning eene eigen
aardige hulde gebracht. De uitnemende en waardige
wijze waarop hij, bepaald dezen zomer tijdens de inter
nationale tentoonstelling, de hoofdstad vertegenwoor
digde tegenover vorstelijke personen, regeering, Iand-
genooten en vreemdelingen, werd destijds algemeen
gewaardeerd. Enkele maanden 'geleden opperden eenige
heeren het denkbeeld om aan die waardeering uitdruk
king te geven door een blijvend huldeblijk. Er vormde
zich eene commissie van uitvoering en men besloot
de zaak confidentieel te behandelen en deelneming te
erlangen door persoonlijke uitnoodiging. Het voornemen
was voor den burgemeester eene medaille te laten
jlean en hem daarbij een gedenkboek aantebieden met
de handteekeningen der deelnemers. Daar op de voor
zijde der medaille de buste van den heer Van Tien
hoven geslagen zou worden, kon dit werk niet voltooid
zijn voordat hem verzocht was daarvoor te willen
poseeren. De commissie heeft Maandag dat verzoek
gedaan en daarbij het gedenkboek aangeboden, bevat
tende de handteekeningen van 644 deelnemers.
De heer D. Cordes, voorzitter der commissie, gaf
in krachtige taal uitdrukking aan de gevoelens, die
geleid hadden tot het brengen van dit huldeblijk, dat
door den heer Van Tienhoven met groote ingenomen
heid en erkentelijkheid werd aanvaard. Van de me
daille zullen den heer Van Tienhoven worden aange
boden drie exemplaren goud zilver en brons in
etui; voorts een aantal bronzen exemplaren te zijner
beschikking, terwijl hem bovendien de moule in han
den zal worden gesteld, opdat de medaille een unicum
blijve, waarover alleen hij kan beschikken.
(IV. 11 Ct)
Volgens Paris Bourse maakt de tegenwoordige
stand van den wissel (167.30 voor 2 mds. papier en
168.25 voor zicht) het mogelijk Nederlandsche gouden
tienguldenstukken naar Duitschland uittevoeren, het
geen dan ook waarschijnlijk binnenkort zal plaats
hebben. Het blad gelooft, dat de voorraad Duitsche
kronen bij de Nederlandsche Bank bijna uitgeput is.
Dat volgens den weekstaat van den 22en jl. de goud
voorraad van Nederland 18,845,200 gulden bedroeg,
waarvan voor 5,618,468 gulden in baren en vreemde
munt, zoodat slechts 13 pet. der biljetten in omloop
door goud gedekt is, doet Paris Bourse opmerken
dat geen enkel bimetalistisch land een gelijk voorbeeld
aanwijst. «Wij zijn nieuwsgierig", zegt het, «te ver
nemen of zulk een staat van zaken bestemd is te
blijven aanhouden of zal worden aangenomen als de
normale toestand des lands op het gebied van het
muntwezen."
Het saldo van 's Rijks schatkist op 29 Decem
ber bedraagtbij de Nederl. bank 8.570,005.88
en bij de betaalmeesters 3,777,207.71 Tezamen
ƒ12,347,213.60.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Waarde. Tot kerkvoogd der Ned. Herv. gemeente
alhier is benoemd de heer H. C. Poley.
Aangenomen het beroep naar Wijnjeterp en
Duurswoude door den heer L. M. Van Noppen, cand.
te Wissekerke.
Evenals ten vorigen jare hebben de meeste pas
benoemde leden in het bestuur der gewestelijke ver-
eeniging Zeeland van het Ned. Ond. Genootschap voor
die benoeming bedankt. Het bestuur, thans nog in Tolen
gezeteld, wordt eerlang misschien éénhoofdig, wijl de
voorzitter zich verplicht heeft gezien ook de betrekking
van secretaris op zich te nemen en waarschijnlijk ook
het penningmeesterschap zal waarnemen. (N. R. Ct.)
De Minister van binnenl. zaken heefc aan Ged.
Staten der provinciën eene opgave verzocht van de op
de gemeentebegrootingen voor 1884 uitgetrokken kos
ten van het lager onderwijs, omschreven in art. 44
der wet op het lager onderwijs.
Op 1 Januari bedroeg het aantal studenten, in
geschreven aan de Theol. school te Kampen, 72, en
wel 24 litteransche en 48 theologische. Van deze
laatsten zijn er 20 in het laatste studiejaar.
De dienst der inspectie van het landbouw-onder-
wijs in Frankrijk is thans opgedragen aan twee alge-
meene inspecteurs, bijgestaan door twee inspecteurs.
Rechtszaken.
Het openbaar Ministerie bij den Iloogen Raad
concludeerde Maandag tot bevestiging van het vonnis
der Rotterdamsche Rechtbank in zake Jaantje Cornelia
Struik (de millioenenjulïrouw) en tot verwerping van
Van Zutphens beroep. Uitspraak 28 Januari a. s
Kunst, Wetenschap en Letteren.
De vereeniging ter bevordering van de belangen
des boekhandels heeft aan eene commissie van drie
leden opgedragen het bijeenbrengen van bouwstoffen
voor de geschiedenis van den Nederlandschen boek
handel. Die commissie, bestaande uit de heeren A. C.
Kruseman, Louis D. Petit en R. W. P. De Vries, heeft
nu eene circulaire vezzonden, waarin zij mededeeling
verzoekt van aanteekeningen en stukken, betrekking
hebbende op de geschiedenis, zoowel algemeen als plaat
selijk, van boekhandel en boekdrukkunst, papierfabri-
kage en binderij, graveerkunst, steendruk - en houtsnee
kunst; gildewezen; keuren en ordonnantiën; wetten,
handelstractaten; berichten omtrent in- en uitvoer
verboden boeken; geschiedenis van tijdschriften, jaar
boekjes en almanakken, dag- en weekbladen; bijzon
derheden uit het leven van beroemde en merkwaardige
Nederlandsche boekverkoopers; handelsmerken; bijzon
derheden betreffende merk waardige boekenmededee
lingen omtrent de oplaag en het debiet van boeken
den boekhandel en de boekdrukkunst in de koloniën
en in onze vroegere buitenlandsche bezittingenopen
bare boekerijen, enz. enz.
Uit onze Koloniën.
BATAVIA, 27 Nov. 1883.
De resident van Amboina deelt m de, dat blijkens
rapport van den Assistent-Resident van Banda van
18 September jl. op den 26 en 27 Augustus tevoren
ook nog een stuk grond, gelegen aan den voet van
den Goenoeng Api aldaar, eene oppervlakte hebbende
van p. m 1 ;4 bouws, losgescheurd en verdwenen is,
hoezeer men niet heeft kunnen nagaan of zulks ten
gevolge van de werking van dien vuurberg, dan wel
van de zeebeving, die aldaar gelijktijdig heeft plaats
gehad, geschied is.
Men deelt uit Nieuw-Anjer mede dat de telegraaf
kabel, die bestemd is om die plaats met Telok-Beton
telegrafisch te verbinden, den 22 dezer daar is aange
bracht en het landeinde van dien kabel bereids is
ingegraven. De regens houden daar aan, terwijl de
wind een N. richting heeft genomen
Een op 19 dezer te Penang aangeboden telegram
van den militairen kommandant van Aljeh en onder-
hoorigheden meldt het volgende
13 November transport Senelop en Panteh Karang
wij slaags bij Lamoe en Lamuga, transport ongehin
derd, wij 7 gewonden. Vijand groote verliezen, waar
onder Panglima Njaq Bintang. 14 November slaags
Oost Toengkoep bij Tjot Lame. Wij een gesneuveld
12 gewonden, vijand 10 dooden en 20 gewonden.
Het centraal comité bericht, dat voor de nood
lijdenden door de uitbarsting op Krakatau toe 23 No-,
vember was bijeengebracht ƒ1,086,145 79%.
Met ingang van 1 Januari 1884 is de vol
tooiing van het afschrift van het Javaanseh-Nederl.
woordenboek, samengesteld door J. A. Wilkens, ten
behoeve der reg., opgedragen aan dr. J. G. H. Gunning.
De Gouverneur vau Atjeh h'eft het denkbeeld
geopperd en daartoe aan de Regeering voorstellen in
gediend om daar, waar hij het noodig acht, officieren
met civiel gezag te bekleeden. Zij zullen een toelage
hoven hun traetement genieten en in overleg met den
militairen kommandant gekozen worden.
Bij onzen terugblik op hot afgeloopen j rar hielden
wij in ons vorig nommer slechts het oog op de bin-
nenlandsche politiek en op de gewichtigste gebeurte
nissen ons vadeiland en de koloniën betreffende. Wij
willen tlians nog een enkel woord wijden aan den
politieken toestand van Europa, vooral met het oog
op de zucht naar meer vrijheid, die zich overal openbaart.
In de eerste plaats dan moeten wij erop wijzen,
hoe er vooral in 1883 in nagenoeg alle rijken van
Europa onder een deel der bevolking een vooruitstre
vende geest heerscht. Het behoeft geen betoog dat
wij deze beweging met vreugde begroeten, althans
in beginsel. Het bewind te zien in handen van het
volk, d. w. z in handen van afgevaardigden, door het
volk gekozen, schijnt ons werkelijk het ideaal, waar
naar gestreefd moet worden en dit ideaal onder
scheidt zich in zooverre gunstig van alle andere,
dat het voor ver wezenlijking vatbaar is. Doch niet
dan na verloop van vele jaren. Steeds hebben plot
selinge overgangen een te grooten nasleep van na-
deelige gevolgen gehad, dan dat wij daartegen niet
ten ernstigste zouden waarschuwen. Slechts eene ge
leidelijke maar krachtige ontwikkeling van het volk
kan ons tot het door ons beoogde doel leiden en
gansclr het volk geschikt maken om een weldadigen
invloed op den politieken toestand en de welvaart
van alle klassen der bevolking uitoefenen. Waar wij
derhalve pogingen zien in het werk gesteld, om die
ontwikkeling in de hand te werken en de keuze der
staatslieden zien ontnomen aan de mannen van het
geld e:r haar te schenken aan de mannen van verstand
daar juichen wij dien vooi'uitstrevenden geest ten zeerste
toe. Doch even sterk moet de geest van oproer en
verzet gelaakt worden, die zich helaas in tri van
rijken in den loop van 1883 heeft geopenbaard. Streven
de naai' een goed doel, zijn de middelen, door socia
listen, nihilisten en anarchisten te baat genomen, gevaar
lijk voor de maatschappij en leiden tot een tijdpeik
van regeringloosheid, zo.'als tijdens de Fransche revo
lutie, die wel is waar in alle opzichten nuttig in hare
gevolgen is geweest, doch tevens ten duidel jkste heelt
doen blijken, dat het volk, niet langer geboeid door
den eerbied voor het hoogere, geene ontwikkeling
genog bezat om liet staatsroer te hanteeren.
