BIJVOEGSEL
GOESCHE COURANT.
ENVELOPPEN ys
DINSDAG
1 JANUARI 1884.
No. 1.
Op 31 December 1883.
ADVERTENT1EN.
F. Kleeuwens Zoon.
Met ingang van heden (1 Januari 1884)
treedt als verantwoordelijk redacteur en
deelgenoot in de exploitatie van dit
blad op de heer Ph. M. VAN DER
MANDERE.
Als administrateur blijft de heer RA-
MONDT fungeeren.
De eigenaars der Goesche Courant.
Een der antirevolutionaire volksvertegenwoordigers,
de heer Fabius, heeft onlangs in de Tweede Kamer
gezegd: Wanneer de geschiedschrijver den toestand
van ons vaderland in 1883 zal schetsen, zal het waar
schijnlijk met geene andere woorden kunnen zijn, dan
deze: Verdeeld naar binnen, krachteloos naar buiten".
Het is voor gewone menschen altijd moeielijk de
zienersgave van zulke heldere geesten te doorgronden
maar wanneer wij een blik slaan op het afgeloopen
jaar, dan kunnen wij zeker niet veel gewaar worden
van eene krachtige politieke partij, die het bewind
had kunnen voeren
Dientengevolge kon in 1883 een handig ministerie
zonder bepaalde beginselen zich staande houden, en
het is inderdaad als een vrij bedenkelijk teeken voor
onzen politieken welstand aantemerken, dat bet tegen
woordige ministerie-Heemskerk op het einde van het
jaar 1883 kan beschouwd worden als het eenig mo
gelijke.
Reeds tenige jaren toch verkeeren wij in een toe
stand van twijfelachtige politiek en wordt het schip
van staat her- en derwaarts geslingerd, zonder dat
het eene vaste richting kan inslaan.
Het jaar 1883 bracht ons in dezen geen uitkomst.
Een ministerie-Van Lijnden maakte plaats voor een
ministerie-Heemskerk.
Hebben wij bij dien ruil gewonnen
Het kan hier geheel buiten overweging blijven, dat
de heer Heemskerk persoonlijk de bewondering wekt
om zijne gevatheid en snedigheid. Dat een staatsman
van zijne ervaring en op zijn leeftijd nog het vormen
van een Kabinet ondernam, was zeker een daad, van
zelfvertrouwen getuigende. Dit kan echter nooit een
reden zijn om in hem den redder van het liberalisme
te zien, zooals sommigen het willen uitleggen. Wij
hebben integendeel altijd gezien, en dit is ook zeer
natuurlijk, dat op al wat anti-liberaal is, Heemskerks
naam even groote aantrekkingskracht uitoefent als in
een vorig tijdperk de naam Thorbecke op al wet li
beraal dacht.
Men wil, dat de heer Heemskerk in de Staten-Gene-
raal zonder hartstochtelijkheid zich betoont en kalm
als een meetkundige zijne maatregelen neemt. Dit
moge waar zijn, maar het mag ons toch niet doen
voorbijzien, dat het regeerstelsel in 1883 een eenigszins
Iaveerend stelsel is met rugwaartsche neigingen. Met
de balans in de hand wordt nu eens de eene, dan weer
de andere partij aangetrokken of afgestooten, maar
toch dreigt zij meestal aan den kant der reactie den
doorslag te willen aannemen.
De gehechtheid aan het regeeringsgezag, vooral ver
klaarbaar bij de richting van het kabinet-Heemskerk,
welke zich immers uitverkoren acht om Nederland te
redden uit den liberalen zondvloed! was vroeger
er een kenmerk van en zij is het nog. Dit is gebleken
met het aftreden van den Minister van koloniën, na
het verwerpen der Indische begrooting Op 15 November
verklaarde de heer Heemskerk zeer bepaald, dat de
geheele regeering zich zou betrokken rekenen bij zulk
eene verwerping. Toen deze een feit was, heeft men
echter eenvoudig den Minister van koloniën laten ver
trekken.
Een der laatste dagen van het jaar bracht ons een
nieuwen Minister, den heer Sprenger Van Eijk, onge
twijfeld een Indische specialiteit en een liberaal man,
maar wiens daden wij weder moeten afwachten, nu
hij in dit kabinet zitting neemt.
Ook de Gouverneur-Generaal van Ned.-Indië trad,
tengevolge van de verwerping der Indische begrooling,
af en onwillekeurig herinnert zich daarbij ieder de
benoeming van den heer Mijer tot Gouverneur-Generaal
in 1866, de motie-Keuchenius en de ontbinding der
Kamer, wat alles ten slotte den val van het eerste
ministerie Heemskerk ten gevolge had.
Toch schijnt dit kabinet de ernstige gebeurtenis,
het verwerpen der Indische begrooting, zoo kalm mo
gelijk te hebben opgenomin.
Op het gebied der binnenlandsche politiek volgt de
heer Heemskerk zijne oude tactiek rekening houden
met de verschillende leuzen der partijen, zonder juist
te doen blijken waar hij heen wil.
De heer Heemskerk heeftbijvoorbeeld, de leuze
grond-wetsherziening" tot de zijne gemaakt. Het toeval
wil dat hij als president der commissie voor die herzie
ning is benoemd. Dat zal treffenzou men denken.
Als er echter in de Kamer wordt gevraagd naar de
plannen der commissie, antwoordt de heer Heemskerk:
sals minister weet ik daar niets van". Toen echter,
den laatsten dag der zitting, de heer Van Kerkwijk
vroeg of niet in Februari voorstellen tot grondwets
herziening zouden ingekomen zijn, wist de Regeering er
alles van, want de heer Heemskerk gaf te kennen dat
men zich daarover niet ongerust behoefde te maken.
Dat zou nog wel een tijdje duren. De plannen der
staatscommissie waren ook nog niet de plannen der
Regeering I
Een ander bewijs van de twijfelachtige, beginselen
der Regeering zijn de belastingontwerpen. De reactie
trachtte ook hier haar slag te slaan. Doch overal en
alom werden die plannen veroordeeld. De stem der
openbare meening sprak zoo krachtig, dat er wel naar
een uitweg moest gezocht wordenen het ministerie
Heemskerk spreekt van eene inkomstenbelastingInder
daad het schijnt ongeloofelijkeen dergelijk liberaal
voorstel van een conservatief ministeriel Intusschen
is het niet aan de aandacht ontsnapt, dat de Minister
van financiën nog even bij de wet op de middelen
gepoogd heeft het gedistilleerd te verhoogen. Ware
dit geschied, dan was het tekort gedekt geweest en
dan zouden vermoedelijk voor geruimen tijd de belas
tingplannen met de inkomstenbelasting incluis van de
baan zijn geweest.
Wij kunnen werkelijk niet zeggen, dat onze politieke
toestand op het einde van het jaar 1883 in die ba-
lanceerende houding een schitterend figuur maakt.
Onzekerheid aan alle kanteneen tekort op de
staatsbegrooting ons Indië zonder landvoogd
Inderdaad het nieuwe jaar vindt veel voor zijne re
kening.
Bij den blik op het afgeloopen jaar komen ons ook
andere minder opwekkende zaken voor den geest.
Het jaar 1883 toch was een tijdperk, dat zich
ruimschoots kenmerkte door onheilen en ongelukken.
Wij behoeven ze niet allen weder in den breede te
vermelden, om ze ons in hun geheelen omvang te
herinneren. De namen Muiden, Moddergat, Varna en
Krakatau zijn genoeg om het ons te binnen te bren
gen, wat al mensehenlevens, wat al bezittingen en
gronden door woedende elementen en door het vuur
zijn vernietigd; wat al verliezen er zijn geleden, die
nimmer kunnen worden hersteld.
Ook ons vorstenhuis leed weder een verlies door
het afsterven van Prinses Marianne. En als ware dit
alles nog niet genoeghoeveel groote mannen zijn
niet aan de maatschappij ontvallenMannen als Bor-
sius De Laat de Kanter Dozy Van Vloten e. a.,
wij hadden ze nog zoo gaarne vele jaren in ons midden
gehad, wijl wij beseffen, dat ze nog zoo noode konden
gemist worden en nog zooveel voor ons land hadden
kunnen doen.
Doch het zou ondankbaar zijn, wanneer wij bij dezen
terugblik slechts het oog hielden gevestigd op al het
kwade en treurige, en blind bleven voor het vele goede
en aangename, dat 1883 ons heeft gebracht. En dat
ons volk toch dankbaar zijn kan bij de herinnering
aan het verleden, daarvan is dit jaar door de herden
king der Unie van Utrecht het bewijs geleverd.
Dat wij het kwaad van vroegere jaren kunnen vergeten,
dat heeft in de eerste plaats ons vorstenpaar en later
ook ons volk getoond aan België's koning en koningin
bij de wederzijdsche bezoeken, waarbij de hechtste
banden van vriendschap zijn gelegd
Een zonnig tafereel in onze herinnering blijft voor
velen ook de tentoonstelling in Neerland's hoofdstad,
voorzeker aan slechts weinigen onzer lezers onbekend.
Zij moge velen hebben teleurgesteld en hare gevolgen
mogen niet zóo zijn als men had verwachttoch zal
zij van gunstigen invloed zijn en blijven op onzen
handel en onze industrie.
Mogen wij wijzen op iets nuttigs in onze naaste
omgevingdan is het het heugelijk -feitdat in het
afgeloopen jaar aan de vereeniging tot weezenverple-
ging in Noord- en Zuid-Beveland een krachtige stoot
is gegeven, zoodat deze nuttige instelling, voor de ge
meenten in onzen omtrek van zoo groot belang, het
veld harer werkzaamheden steeds verder kan uitbreiden.
In onze gemeente zelve kwamen geene gewichtige
gebeurtenissen voor, dan alleen dat bij de gemeente
raadsverkiezingen de vooruitstrevende richting triom
feerde en bleef triomfeeren.
Overigens heeft zeker ook het jaar 1883als zoo
menig zijner voorgangersnaast veel droevigs veel
aangenaams opgeleverd. Als wij eiken persoon konden
vragen wat hij over dat jaar denkt, hoe verschillend
zou het antwoord zijn
Laten wij trachten de smart, door rampen veroor
zaakt zooveel mogelijk te lenigen en dankbaar ons
het aangename herinneren, dan treden Wtj het nieuwe
jaar, waarin wij elkander welkom heeten, met opge
wektheid in. Moge het voor allen en voor alles een
goed jaar zijn
Heilwer.sch aan vrienden, bekenden en be
gunstigers, zoo binnen als buiten deze stad.
Goes, 1 Januari 1884.
J. DIERX.
Vrienden en begunstigers, zoowel buiten
als binnen de stad, wordt van harte ge
luk gewenscht met 1884.
Goes, 1 Januari 1884.
J. VAN DEN BERGE,
Smid.
Veel heil en zegen aan vrienden en be
kenden.
Goes, 1 Januari 1884.
K. C. MAARTENSE en Vrouw.
Heilgroet van J. FABERY DE JONGE
aan zijne begunstigers.
Goes, 1 Januari 1884.
Aan begunstigers, vrienden en bekenden
biedt de ondergeteekende bij den aanvang
van het Nieuwe jaar zijne heilwenschen aan.
Goes, 1 Januari 1884.
B. DEN BOER Wz.
De ondergeteekende brengt langs dezen
weg zijne beste heilwenschen aan vrienden
en begunstigers in het nieuwbegonnen jaar
en beveelt zich opnieuw in hunne vriend
schap en begunstiging aan.
1 Januari 1884.
M. A. RAMONDT,
Zadel- en Rijtuigmaker,
Handelaar in Tapijten, Nieuwstraat.
Bij den aanvang van dit jaar brengen de
ondergeteekenden hunne hartelij ke geluk-
wenschen aan hunne begunstigers, vrienden
en bekendenzoowel binnen als buiten
deze stad.
Goes, 1 Januari 1884.
Wed. L. RIJK en Kinderen.
Zegenwensch aan alle begunstigers, vrien
den en bekenden.
Goes, 1 Januari 1884.
J. VERDONK en Echtgenoote.
Heilwensch aan allen.
Goes, 1 Januari 1884.
J P. Van der DOES Lz.,
Verkoophuis.
Ondergeteekende wenscht zijnen vrienden
en begunstigers hartelijk geluk met het
Nieuwe jaar en blijft zich bij voortduring
aanbevelen.
Goes, 1 Januari 1884.
M. G. Van den ENDE Gz.,
kleermaker en barbier.
Compliment van den dag.
Goes, 1 Januari 1884.
M. VAN DEN ENDE-Meijnderts,
Gemeente-Vroedvrouw.
Heil en zegenwensch aan bekenden en
begunstigers.
Goes, 1 Januari 1884.
F. VONK.
Heil en zegen in dit nieuw begonnen
jaar aan familie, vrienden en bekenden,
zoowel binnen als buiten de stad.
Goes, 1 Januari 1884.
A. VISSER Az.,
Kerkstraat.
Heil en zegen in dit nieuw begonnen
jaar aan familie, vrienden en begunstigers,
zoowel binnen als buiten deze stad.
Goes, 1 Januari 1884.
J. A. VISSER,
Hoek Kerkstraat.
Bij den aanvang dezes jaars 1884 zij
met dezen al mijnen vrienden en begunsti
gers binnen en buiten deze gemeente Gods
beste zegeningen toegewenscht.
Goes, 1 Januari 1884.
P. DEN HERDER,
Mr. kleermaker en winkelier.
Heil- en zegenwensch aan al mijn be
gunstigers en vrienden, binnen en buiten
deze gemeente.
Goes, 1 Januari 1884.
J. C. BRUGGEMAN,
Schilder.
Aan begunstigers in en buiten de stad
heil en zegen bij den aanvang van het
Nieuwe jaar.
W. J. Van de WEERT ZONEN.
De ondergeteekende brengt langs dezen
weg zijne beste heilwenschen aan vrienden
en begunstigers in bet nieuw begonnen
jaar, en beveelt zich opnieuw in hunne
vriendschap en begunstiging aan.
Goes, 1 Januari 1884.
M. W. HUFKENS.
Schoen- en laarzenmaker, Lange Kerkstraat.
A.DEN HOLLANDER'
en
K. J. DEN HOLLANDER—Clement.
Hartelijke gelukwensch aan allen.
Nieuwjaarsdag, 1884.
Compliment van den dag.
Goes, 1 Januari 1884.
M. G. VAN DEN ENDE Cz.,
Hötelier.
Heil en zegen bij den aanvang van het
jaar aan familie, vrienden en begunstigers,
zoowel binnen als buiten de stad, toege
wenscht.
Goes, 1 Januari 1884.
A. J. VISSER,
Klokstraat.
Heil en zegen bij den aanvang van het
jaar aan familie, vrienden en begunstigers
zoowel binnen als buiten de stad toege
wenscht.
Goes, 1 Januari 1884.
J. De KRUIJTER.
Mijn heilgroet aan familie en vrienden
zoo binnen als buiten de gemeente.
Kloetinge, 1 Januari 1884.
A. J. VERLARE.
Bij den aanvang van het Nieuwe jaar
wenscht de ondergeteekende zijnen geachten
stad- en landgenooten heil en zegen, betui
gende tevens zijn innigen dank voor het
aan hem geschonken vertrouwen in het
afgeloopen jaar, en beveelt zich verder
minzaam aan.
Goes, 1 Januari 1884.
Phs. WESSELS, Langevosstraat.
Heilgroet van Wed. B. FABERÏ DE
JONGE aan hare begunstigers.
Goes, 1 Januari 1884.
Onder aanbieding zijner beste wenschen
met het Nieuwe jaar, aan begunstigers en
vrienden, bedankt hij voor het genoten ver
trouwen en beveelt zich verder beleefde
lijk aan.
Goes, 1 Januari 1884.
I. VERMEULEN,
Beurtschipper op Amsterdam v. v.
De ondergeteekende bedankt voor het
tot nutoe genoten vertrouwen, onder aan
beveling voor het vervolg, terwijl hij zijnen
geachten begunstigers veel geluk toewenscht
met het Nieuwe jaar.
Goes, 1 Januari 1884.
D. DE VRIES,
Beurtschipper op Amsterdam v. v.
Aan allen wordt langs dezen weg mijn
heilwensch gebracht bij den aanvang van
het Nieuwe jaar.
Goes, 1 Januari 1884.
H. J. ROSKES.
De groete van den dag toegewenscht aan
begunstigers en bekenden.
Goes, 1 Januari 1884.
J. A. STOKMANS en Echtgenoote.
Heilgroet van J. DONNER—MEIJLER
aan zijne begunstigers.
Goes, 1 Januari 1884.
Het compliment van den dag aan mijn
geachte cliënteele, vrienden en bekenden,
zoowel binnen als buiten de stad Goes.
Rotterdam, 1 Januari 1884.
DE VRIES SON,
Theor. Tand-arts.
worden spoedig en net afgeleverd door
Druk F. Kleeuwens Zoon, Goes.
