1883. N°. 153.
Zaterdag 29 December.
Hoofdelijken Omslag
Nationale Militie
Bij ons volgend nummer zal een
BIJBLAD worden gedrukt, dat 's avonds
naar buiten de gemeente geëxpedieerd,
doch daar binnen op Nieuwjaarsmorgen
bezorgd zal worden. In dat B ij b 1 a d
zullen o. m. de
Nieuwjaars-félicitaties
worden opgenomen tot den prijs van
f 0,35 voor 8 regels of minder.
Inzending van deze en andere an
nonces uiterlijk tot Maandagnamiddag
3 uren. De Administratie.
j. g. de witt hamer.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Landbouw en Veeteelt.
Rechtszaken.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
jn ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Het tweede suppletoir kohier van den
voor 1883, zooals het door den gemeenteraad in zijne
vergadering van 14 December jl werd vastgesteld, is
door Gedeputeerde Staten van Zeeland bij hun besluit
van 21 dezer no. 42 goedgekeurd, en op heden aan
den ontvanger ter invordering uitgereikt, welk kohier,
in afschrift, gedurende vijf maanden ter secretarie voor
een ieder ter lezing zal liggen, kunnende binnen drie
maanden na de dagteekening der aanslagbiljetten be
zwaren tegen den aanslag, op ongezegeld papier, bij
den gemeenteraad worden ingebracht.
Goes, den 28 December 1883.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
De Secretaris,
HARTMAN.
Voor de tweede maal wordt bekend gemaakt,dat
zich in de maand Januari van J 884 voorden dienst der
moeten laten inschrijven alle mannelijke ingezetenen,
die geboren zijn in 1865, en zij, die na het intreden
van hun 19e, doch voor het volbrengen van hun 20e
levensjaar, ingezetene worden
dat de inschrijving moet geschieden:
le. van een ongehuwde in de gemeente, waar de
vader, of is deze overleden de moeder, of z.jn beiden
overleden, de voogd woont
2e. van een gehuwde eir van een weduwnaar in de
gemeente, waar hij woon*
3e. van hem, die geen vader, moeder of voogd heeft
of door dezen is achtergelaten, of wiens voogd buitens
lands gevestigd is, in de gemeente waar hij woont;
4e. van den buitenslands wonenden zoon van een
Nederlander, die ter zake van 's lands dienst in een
vreemd land woont, in de gemeente, waar zijn vader
of voogd het laatst in Nederland gewoond heeft;
dat de inschrijving alhier plaatsheeft op eiken
werkdag tusschen des voormiddags 9 en des namid
dags 2 uren ter secretarie der gemeente
aat de aangifte moet geschieden door den belang
hebbende zeiven en bij ongesteldheid, afwezigheid of
ontstentenis, door zijnen vader, of is deze overleden,
zijne moeder, of zijn beiden overleden, zijn voogd;
dat niet worden ingeschreven
lo. de in een vreemd rijk achtergebleven zoon van
een ingezetene, die geen Nederlander is
2o. de in een vreemd rijk verblijf houdende ouder-
looze zoon vaneen vreemdeling, al is zijn voogd
ingezetene,
3o. de zoon van den Nederlander, die ter zake van
's lands dienst in 's rijks overzeesche bezittingen
of koloniën woont.
Goes, den 28 December 1883.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 28 December 1883.
Verschillende bladen geven hun oordeel ten beste
over de ministeriëele beslissing in zake het adres der
4 Goesche raadsleden.
Allen komen daarin overeen dat eene principiëele
beslissing niet gevallen is en de eedsquaestie dienten
gevolge eene open quaestie blijft.
Wij denken in dit opzicht volkomen eenstemmig
met de andere bladen, doch wij zijn het er niet mede
eens als zij zeggende Goesche raadsleden hebben
»niets andeis" te doen dan opnieuw te requestreeren
en een bepaald aangewezen raadsbesluit ter vernieti
ging voor te dragen, teneinde de quaestie uitgemaakt
te zien.
In de eerste plaats zal het bezwaarlijk gaan een
besluit aan te wijzen waarbij de medewerking van
de heeren Van Swinderen en Massee duidelijk van
invloed is geweest, want uit de overwegineen van den
Minister blijktdatzoo er al in strijd met art. 39
der Gemeentewet is gehandeldook die bepaalde in
vloed zal moeten blijken.
Van éen geval zou deze duidelijk te bewijzen zijn,
nl. van het besluit, in de vergadering van 9 November
genomen, tot rooiing van hoornen, aan welk besluit,
hij hoofdelijke stemming genomen, bepaaldelijk de
beide heeren hebben medegewerkt en waarhij hun stem
van invloed is geweest.
Maar wij wijzen hierbij op art. 158 der Gemeente
wet waarin gezegd wordtdat bepalingen, in strijd
met de wet, slechts vernietigd kunnen worden voor
zoover zij noq voor vernietiging vatbaar zijn.
Geldt dit artikel speciaal bepalingen in verorde
ningen, gerooide boomen kunnen zeker wel niet
in vroegeren toestand teruggebracht worden en zoo
men dus dit besluit ter vernietiging voordroeg, zou
de Minister zich w-der niet in staat moeten verklaren
aan het adres gevolg te geven, nog gezwegen van de
rechtsvordering, die de kooper der boomen tegen de
gemeente zou krijgen.
Maar er is meer. De 4 raadsleden hebben wel
»wat anders" te doen dan hun aangeraden wordt.
Zij hebben zeiven art. 39 der gemeentewet nateleven.
Zij hebben den in dat artikel bedoelden eed afge
legd en daarbij op zich genomen de belangen der
gemeente met al hun vermogen voortestaan en te be
vorderen. Tengevolge hunner werkstaking hebben zij
geen deel genomen aan de behandeling van gewichtige
Gemeentebelangen, als daar zijnde begrooting voor
1884, al de strafverordeningen, welke voor 5 jaren
gelden enz.; zaken, dunkt ons, waarbij het belang der
gemeente vrij wat meer betrokken is dan bij het uit
maken eener wetsquaestie, waarmede de gemeente
als zoodanig, niets te maken heelt
De bedoelde raadsleden hebben, naar het ons voor
komt, te zorgen dat zij om den vorm niet den inhoud
an art. 39 voorbijzien Door zich langer te onthouden
van deelneming aan de behandeling der gemeentezaken,
zouden zij in strijd kunnen komen met de op zich
genomen verplichting, en alleen wanneer de 4 heeren
hun mandaat als raadslid nederleggen, zouden zij de
zaak verder kunnen voortzetten.
Doch afgescheiden daarvan komt het ons voor, dat
quaesties als deze niet incidenteel moeten uitgemaakt
worden, al naar gelang het gevoelen van een of ander
raadslid, of naar gelang de eene of de andere minister aan
het roer is. De eedsquaestie behoort door de wet
gevende macht nader geregeld te worden, zonder dat
wettelijke twijfel mogelijk blijft. Eerst dan zal men
een zuiver en volkomen bindend resultaat verkrijgen.
Het komt ons voor, dat door hetgeen in de laatste
jaren op dit punt >s voorgevallen, de zaak genocgzram
is voorbereid om een nadere regeling ter hand te nemen.
Zoo ooit dan is het omtrent deze qua<-stie gebleken,
dat de natie een nadere wettelijke regeling verlangt.
De Goesche eedsquaestie heelt aan dat verlangen opnieuw
uitdrukking gegeven. Aan de wetgevende macht nu
om die regeling in 't leven te roepen.
De Minister van Justitie heeft aan de Commis
sarissen des Konings eene aanschrijving gericht, waarin
hij, in verband met zijn voornemen om de wet van 19
Sept. 1874 (Staatsbl. no. 130) in dien zin aantevullen,
dat de arbeid van kinderen tusschen 12 en 16 jaar
voor sommige industrieën onvoorwaardelijk verboden,
voor andere niet anders dan onder door dm Koning
voortestellen voorwaarden toegelaten zou worden met
bepaling, dat de dagelijksche werktijd van kinderen
van dezen leeftijd in geen geval een zeker aantal uren
mag overschrijden, de volgende vragen wenscht te
zien beantwoord:
lo. Welke arbeid is voor kinderen van 12 tot 16
jaren onvoorwaardelijk of voorwaardelijk schadelijk te
achten en behoort dus onvoorwaardelijk te worden ver
boden of slechts voorwaardelijk te worden toegelaten?
2o. Welke werktijd zal voor bedoelde kinderen bij
de niet verboden industrieën als maximum worden
vastgesteld
3o. Zal men daarbij al dan niet de bepaling voegen,
dat de arbeid niet zal worden verricht vóór zeker uur,
b. v. zes uren 's morgens en na zeker uur, b. v. acht
uren 's avonds
Naar wij vernemen, kan weldra de indiening ver
wacht worden van het wetsontwerp, waarbij het ver-
koopen van sterkedrank in het klein ook na 1 Mei
aanstaande vereenigbaar zal worden verklaard met
eenige andere bedrijven, onder andere dat van koffie
huishouder en banketbakker. (IV. R. Ct.)
Benoemd tot rijksontvanger te Goes dhr. J. P. S.
Jonquière, thans te Hansweerd.
De heeren Overman, 2e luitenants bij het O I.
leger, maken ons opmerkzaam, dat in ons bericht om
trent hun vertrek een verkeerden datum is opgegeven.
Zij vertrekken niet den 13den maar den 19den Januari
aanstaande.
's-Heer Arendskerke. Tot lid van het burgerlijk
armbestuur alhier is herkozen de heer H. De Jonge.
De collecte voor de Nieuwjaarsbedeeling te
Krabbendijke bedraagt ruim 300. Te Wolfertsdijk
heeft diezelfde collecte opgebracht 425, te Kloetinge
444,15 en te Kapelle ruim 244.
Borsele. Tot lid van het burgerlijk armbestuur al
hier is herbenoemd dhr. A. Mol Czwethouder dezer
gemeente.
Tot lid van het college van zetters te Wolferts
dijk is den 22 dezer benoemd de heer P. Den Herder,
ter vervanging van den heer G. De Jager, die als zoo
danig zijn ontslag heeft genomen.
Door den inspecteur van het geneeskundig Staats
toezicht in Zeeland is verklaard, dat de mazelen in de
gemeente Middelburg epidemisch heerschen.
Benoemd tot eerstaanwezend officier van gezond
heid te Bergen-op-Zoom, ter vervanging van den heer
P. F. Meuleman, de dir. offic. van gezondh. 2e klasse
majoor dr. W. Krol te Kampen.
De gemeenteraad van Vlissingen heeft besloten
tot verbetering van het riool- en afvoerstelsel voor de
bewoners van de Slijkstraat, waardoor de bewoners
dier straat en omliggende gedeelten der stad voorgoed
worden bevrijd van den overlast wegens het overslaan
van zeewater bij stormweder.
Door directeuren der Vrije Universiteit is in de
juridische faculteit tot hoogleeraar in het staatsrecht
en aanverwante vakken benoemd de heer jhr. mr. A. F.
De Savornin Lohman, lid der Staten-Generaal.
Te Brielle en te Hellevoetslute liggen adressen
ter teekening aar. Z. M. den Koning en aan de Tweede
Kamer, houdende verzoek tot wijziging van het regle
ment voor den loodsdienst in dit-n zin, dat het leven
van het loodspersoneel beter gewaarborgd worde.
In beide gemeenten zal men eene inzameling van
gelden houden voor de nagelaten betrekkingen der
bemanning van loodskotter No. 42.
Naar men verneemt heeft baron Van Heeckeren
te Arnhem, door de rechtbank en het hof aldaar
wegens onzedelijke handelingen tot eenige maanden
celstraf veroordeeld, aan Z. M. den Koning gratie
gevraagd.
Ministeriën in Nederland sedert '48 en duur der
regeering. Donker-Curtius 1 j. 7 m. 5 d., Thorbecke
3 j 5 m. 49 d., Van Hall 3 j. 2 m. 4 d., Van der
Brughen 1 j. 8 m. 47 d., Van Tets lj. 41 m. 40 d.,
Godefroi 4 j. 14 m. 9 d., Thorbecke (tweede) 4 j. 9 d.,
Geertsema 3 m. 22 d Heemskerk 2 j. 3d, Fock2j.
6 m. -30 d., Thorbecke (derde) 4 j. 6 m. 3 d., Geert
sema (tweede) 2 j. 1 m. 24 d., Heemskerk (tweede)
3j. 2 m. 6d., Kappeyne 4j. 9 m. 16 d., Van Lijnden
van Sandenburg 3 j. 8 m. 4 d., Heemskerk (derde)?
Past men hierbij de 6 a 7 man, die bij elk der
hoofden zitting hadden aan de groene tafel, dan blijkt
het dat we nog al wat ministers in gebruik hebben
gehad en dat er nog al wat is en wordt uitgegeven aan
pensioenen «wegens aan den lande bewezen diensten",
zegt het Dagbl. voor Nederl.
Een schitterende komeet, met een staart van 2
graden de komeet van 4 812 nadert onze aarde
en zal den 44 Januari met het bloote oog zichtbaar
worden. (_D.)
De Standaard geeft de niet zeer duidelijke op
heldering, dat te Amsterdam «metterdaad beide Com -
missiën (Emigratie-Commissie en Zuid-Afr. Vereen.) elk
5 leden hebben aangewezen om de Transvaalsche
Deputatie te recipiëeren, maar zonder dat dit na
tuurlijk een terzijzetting bedoelt van de Commissiën
voor ontvangst, die reeds in wording was."
(N. v. d. D.)
Met de jongste mail bracht de «Volksstem" uit
Pretoria de tijding, dat zich aldaar voor geheel de
Zuid-Afrik. Republiek een commissie heeft gevormd
tot het inzamelen van bijdragen voor de vulkanische
ramp in Nederl.-Indië. Staande de vergadering werd
te Pretoria voor 100 geteekend. Leden van het
comité te Pretoria zijn o. a. rechter Burgers (voorz.)
en de heeren Bal en Jorissen Jr., thes. en secr. In-
schrijvingslijsten zouden door het geheele land worden
verzonden.
Te Schore is tot predidant beroepen de heer J.
M. Van 't Hof, cand. te Vlissingen.
's-Heerenhoek. Door stemgerechtigde leden der
Herv. gemeente alhier werden als notabelen herkozen
de heeren A. Polderdijk en P. Van Dalen Kz., terwijl
door het college van notabelen als kerkvoogd herkozen
is de heer P. Karelse.
Bedankt voor het beroep naar Goedereede door
den heer L. M. Van Noppen, cand. te Wissekerke.
Het besluit van de kerkvoogdij te Ierseke tot
jaarlijksche verhuring der kerkzitplaatsen aan den
meestbiedende heeft zooveel ontevredenheid gewekt,
dat de uitvoering ervan voorloopig is uitgesteld. Den
grond dezer ontevredenheid zoekt men hierin, dat het
besluit eene nieuwigheid in die gemeente is en dat
velen vreezen hun zitplaats duurder te moeten betalen.
(M. Ct)
Bedankt voor het beroep naar Kattendijkedoor
den heer Joh. Pot, cand. te Vriezeveen,
's-Heer Arendskerke. Nadat het kiescollege alhier
voltallig was geworden door de herkiezing der leden
II. Wondergem en J. De Ruiter en de verkiezing van
C. J Flohil, C. Meulenberg en J. Nijsse, is tot ouder
ling herbenoemd F. De Ruiter en tot diaken gekozen
G. M ulenberg. De aftredende notabelen M. Van
I waarden en M. De Back werden als zoodanig her
benoemd.
Het voornemen bestaat om de nieuwe school te
's-Heer Hendrikskinderen 4 4 Januari a. s in gebruik
te stellen.
Aan het vergelijkend examen voor hoofd der
gemeenteschool van Philippine hebben de drie solli-
citeerende heeren Kole, Meerman en Keijser, te Oran
jepolder (IJzendijke), Hoek en Stoppeldijke, deelgeno
men. De districts-sclioolopziensr, dhr. Van Visvliet, was
door ongesteldheid verhinderd tegenwoordig te zijn.
Als examinator fungeerde dhr. Van Wijngaarden te Aksel.
Dhr. Kole vroeger te Kloetinge en Ierseke werk
zaam, behaalde het grootste getal punten.
Lang genoeg te voren was aangekondigd, dat
de heer Vorsterman Van Oyen, daartoe door de af-
deeling Heinkenszand der «Mij. tot bev. van landb.
en veet. in Zeeland" uitgenoodigd, op Donderdag 27
Dec., 's voormiddags half elf uren, in de «Prins van
Oranje" alhier een voordracht zou houden over Prac-
tische Kaasbereiding, um een talrijk publiek
te mogen verwachten, vooral uit hen, die meer direct
belang bij het practisch kaasmaken hebbende
landbouwers en hunne vrouwen. Het schijnt nu een
maal evenwel de gewoonte, dat bij zulke voordrachten
de meest belanghebbenden afwezig zijn, hoewel we
er met genoegen enkelen opmerkten, die door hunne
belangstellende vragen toonden, dat er nog altijd
gunstige uitzonderingen bestaan.
liet is ons plan niet om van hetgeen de heer V.
Oyen ons meedeelde, weder wat men gewoonlijk noamt
een «verslag" te geven, omdat wij een vrij breedvoerig
overzicht van deze practische voordracht in ons no.
van 4 Augs. jl gaven.
Onrecht echter zouden we doen aan de afd. Hein
kenszand der Maatschappij van Landbouw, die kosteloos
voor ieder den toegang had opengesteld, zoowel als
aan den heer V Oyen en mej. V. d. Plassche, die
dezen trouw en vlug ter zijde stond, door te
verzwijgen hoe op duidelijke en voor iedereen te vatten
wijze werd aangetoond hoe eerst de melk, die tot
kaasmaken is bestemd, een zekeren warmtegraad moet
hebbenhoe ze daarna gekleurd en door het bijvoe
gen van leb gestremd wordthoe na afloop daarvan
de wei wordt afgelaten en door het bijvoegen van
kokend water de dan reeds eenigszins vaste massa
nog meer viordt gestold, zoodat zij door kneden met
de hand geschikt wordt om in vormea gedaan, ge
perst en gezouten te worden.
Dit alles werd door den heer Van Oyen en zijne
helpster aanschouwelijk voorgesteld en menige nuttige
wenk werd door hem gegeven, waarvoor het publiek
zich dankbaar toonde door met de meeste oplettend
heid zijn spreken en handelen te volgen. Herhaal
delijk deed de heer V. Oyen uitkomen, hoe het ver-
koopen van de versche melk den landbouwer of koe
melker het meeste voordeel oplevertmaar waar de
omstandigheden dit verhinderen, daar is het bereiden
van kaas een niet te versmaden middel van bestaan.
Spreker eindigde met den wensch, dat zijne voordracht
vruchten mocht afwerpen voor de toekomstniet in
dien zin, dat we nu allen maar dadelijk kaasmakers
zouden worden, maar zoo, dat iedereen over hetgeen
hij gezien en gehoord had zou nadenken, om daarna naar
bevind van zaken te handelen. Men zegge nietde
landbouwleeraars verkondigen slechts theorieneen,
wat zij meedeelen is de vrucht van de door hen op
verschillende plaatsen opgedane ervaring op practisch
gebied.
Kantongerecht te Goes.
In de zitting van heden, Vrijdag 28 December, zijn
de navolgende vonnissen gewezen en uitgesproken tegen
L P te Goes, beklaagd van openbare dronkenschap,
veroordeeld in eene geldboete van ƒ45, subs. 7 dagen
gev.straf. J. S., barbier te Goes, beklaagd van als-
voren, veroordeeld in twee geldboeten van 4 ieder,
subs. 1 dag gev.straf voor elke boete. J. 1'. slachter
te Goes, beklaagd van alsvoren, veroordeeld in twee
geldboeten van ƒ45 elk, subs. 7 dagen gev straf voor
elke boete, plus 8 dagen gev.straf. A. v. d. M*
