1883. N°. 148.
Zaterdag 15 December.
70ste jaargang.
dr. A. ISEBREE MOENS.
Voor de verkiezing van een lid in
den Gemeenteraad, op Donderdag 20
December a. s., ondersteunen wij ten
zeerste de candidatuur van
Stormberichten.
GOESGHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau -f
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoepers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
GOES, 14 December 1888.
De heer Werumeus Buning, die morgen (Zater
dagavond in de schouwburgzaal der Sociëteit V. O. V.
voor het departement Goes van het Nut als spreker
optreedt, zal, naar men ons mededeelt, vóór de pauze
voordragen eene zijner schetsensDe oude admiraal
en zijne omgeving."
Zooals uit achterstaande annonce blijkt, is de lezing
ditmaal ook voor niet-leden toegankelijk tegen eene
billijke entrée.
Ongetwijfeld zal dit velen aangenaam zijn. Zij toch,
die schetsen van den heer Buning gelezen hebben,
zullen zeker gaarne de gelegenheid aangrijpen om den
schrijver zeiven ze te hooren voordragen. Aan wie Bu
ning nog onbekend mocht zijn gebleven, kunnen wij
met overtuiging de kennismaking aanbevelen met een
man, wiens geschriften terecht grooten opgang maken
omdat zij uitmunten door uitstekende karakterschil
dering, innigheid en onberispelijken humor.
Moge een volle zaal den ge vierden schrijver ten be
wijze strekken, dat men ook hier zijn talent waar
deert en de opkomst van het publiek het departement
in de gelegenheid stellen om meermalen schrijvers van
naam onder ons te doen optreden.
In de gisteren gehouden vergadering van de
Vereeniging tot Weezenverpleging voor Noorc' en Zuid-
Beveland, die door 22 leden werd bijgewoond, is o. a.
door den penningmeester, den heer Z. D. Van der Bilt
LaMotthe, rekening gedaan over 1882 en is gebleken,
dat die rekening bedroeg in ontvang 7086,60 en in
uitgaaf 6516,35, zoodat een goedslot kon worden
geconstateerd van ƒ570,25. Ook de financiëele toe
stand over het loopende jaar mocht alleszins gunstig
worden genoemd, aangezien de rekening daarvan ver
moedelijk zal sluiten met een goedslot van ƒ1083,40.
De begrooting voor 1884 bedroeg in ontvang en
uitgaaf 2503,40.
Omtrent den toestand en de verrichtingen der ver
eeniging bracht de voorzitter jhr. M. J. De Marees van
Swinderen het volgende verslag uit:
«Schoon in April eerst de tijd daar is dat het bestuur
verslag moet uitbrengen omtrent den toestand der
vereeniging, meent het aan uwe belangstelling verplicht
te zijn, u medetedeelen wat sedert de laatste bijeen
komst, den 27 Januari gehouden, is verricht. Aange
nomen zijn in de elf maanden, dat wij niet vergader -
den, 4 kinderen, zoodat dit getal nu tot 6 is gestegen.
Het zijn 4 jongens van respectievelijk 3, 7, 9 en 10
jaren en 2 meisjes, een van 15 en een van 9 jaren.
Het kostgeld bedraagt van 5 kinderen 150 en
van een 180, terwijl de vereeniging in de kleeding
voorziet en zoo noodig geneeskundige hulp verstrekt.
De Burgerlijke Armbesturen van Nisse en 's-Heer-
Arendskerke dragen elk 50, de Diaconiën van Hein-
kenszand, Hoedekenskerke, 's-Heer Arendskerke ieder
ƒ110, 80 en 50 in de verpleegkosten van kinderen
bij. Contracten zijn hieromtrent opgemaakt.
De kinderen zijn geplaatst in de gezinnen van
J. Blanker te Wilhelminadorp, P. Dentz te Goes, A. P.
De Koster te Kapelle, M. Stevense te 's-Heer Abtskerke,
J. Voois te Goes en IJzerman te 's-Heer Arendskerke.
Het bestuur meent alle reden van tevredenheid over
de plaatsing te hebben.
Omtrent het gedrag van de kinderen kan gunstig
gerapporteerd worden, zoowel de pleeg-ouders als de
onderwijzers zijn tevreden. Het oudste der kinderen,
een meisje, wordt opgeleid voor het onderwijs, vier
kinderen zijn op de lagere school, een jongetje zal
eerlang op de Bewaarschool te Goes geplaatst worden.
De kinderen zijn allen steeds gezond geweest. De
statuten, in de vergadering van 27 Januari vastge
steld, erlangden, nadat op verzoek van het Departe
ment van Justitie een bewijs was overgelegd, dat de
wijzigingen door de leden aangenomen waren, de ko
ninklijke goedkeuring bij Z. M. besluit van 23 April
1883.
Ter uitvoering van de nieuwe statuten is door den
penningmeester, ingevolge art. 15, borgtocht gesteld.
Het betaamt een woord van dank te brengen aan den
notaris J. E. Mulock Houwer te Goes, die belangloos
zijn minjsterie voor het verlijden van de akte van
borgtocht heeft verleend.
Voorts heeft het bestuur ter voldoening aan art.
16 van de statuten de burgemeesters van de verschil
lende gemeenten in Zuid- en Noord-Beveland uitge-
noodigd, om als commissaris van de vereeniging op te
treden en om mededeeling te doen van sterfgevallen
van on- en minvermogenden, die onverzorgde kinde
ren nalaten. Het bestuur is van meening, dat het
langs dezen weg tot de wetenschap kan geraken, waar
zijn optreding het meest noodig is, zoodat het bij de
verrichting van zijn taak systematisch kan te werk
gaan. Het doet het bestuur genoegen te kunnen me-
dedeelen, dat de burgemeesters van 's Heer Arends
kerke, 's Heer Abtskerke, Kattendijke, Kortgene, Hoe
dekenskerke, Baarland, Krabbendijke en Kolijnsplaat
reeds hunne zeer gewaardeerde medewerking hebben
toegezegd. Wij vleien ons, dat de andere burgemees
ters ons evenmin hun steun zullen onthouden."
Nog kwam op de agenda voor het benoemen van
twee bestuursleden, tengevolge van het nemen van ont
slag door de heeren P. Bruggeman, burgemeester van
Baarland en van ds. J. Van Leeuwen, respectievelijk
wegens vergevorderden leeftijd en wegens ziekte.
De voorzitter deelde mede, dat het bestuur gemeend
had, teneinde de stemming te vereenvoudigen, zonder
evenwel op de keuze te influenceeren, eene aanbeveling
te moeten opmaken en dat het daarop had geplaatst
voor de vacature Bruggeman: de heeren J. Welleman,
burgemeester van Hoedekenskerke en M. Van Iwaarden,
wethouder van 's-Heer Abtskerke; voor de vacature
Van Leeuwen: de heeren mr. L. A. Bijbau, burgemeester
van Kortgene, Kats en Kolijnsplaat en dr. Janssen,
geneesheer te Wissekerke.
Voor de eerste vacature werd gekozen de heer J. Wel
leman met 11 stemmen, voor de tweede mr. L. A.
Bijbau met 15 stemmen. De heer Van Iwaarden had 4,
de heeren J. Vermet en C. Caboort hadden respectievelijk
3 en 2 stemmen bekomen, terwijl de heer Janssen 4
stemmen op zich vereenigde.
Ter voorziening in twee vacatures, ontstaan door
periodieke aftreding, werden de aftredende leden de
heer en mevrouw Van der Bilt La Mottlre met nage
noeg algemeene stemmen gekozen.
De punten van behandeling op de agenda voorko
mende afgehandeld zijnde, vroeg de heer W. F. K.
Lenshoek het woord, teneinde het bestuur te verzoeken
in het vervolg bij het ontstaan van vacatures eene
aanbeveling achterwege te laten, aangezien aan de ver
kiezing daardoor toch eene zekere richting werd ge
geven, al mocht men ook buiten de aanbeveling gaan.
De daaruit voortvloeiende discussie, waaraan nog deel
namen dr. Soetbrood Piccardt, de heer Massee, dr.
Geill en de voorzitter, had tot conclusie, dat het be
stuur een volgende maal nader zou overwegen in hoe
verre het voorstel van den heer Lenshoek in het belang
eener goede orde van zaken kan worden geacht.
De heer C. Caboort vroeg nog eenige inlichtingen
omtrent de mogelijkheid, dat in de toekomst toch
nog door de vereeniging een afzonderlijk gebouw voor
de verpleging der weezen door de vereeniging zcu
kunnen worden gehuuid en ingericht, daar toch, wan
neer het aantal verpleegden eens aanmerkelijk mocht
toenemen, eene schrede in die richting financieel
voordeeliger zou kunnen zijn. De voorzitter antwi ordde,
dat de statuten nog altijd ruimte lieten voor een daad
als door den heer Caboort werd bedoeld; doch dat
voor eene verpleging uitsluitend in een gesticht eene
wijziging der statuten noodig zou zijn.
Met een woord van dank door den voorzitter aan
de leden voor hunne opkomst, werd de vergadering
gesloten.
Volgens het N. en Adv.blad voor Noord- en
Zuid-Beveland zal bij de a. s. verkiezing voor een
raadslid te Goes de anti-revolutionaire kiesvereeniging
«Voor Nederland en Oranje" geen candidaat stellen.
De oorzaak daarvoor meent men te moeten zoeken
in den weinigen steun, dien de candidaten dier ver
eeniging bij de vorige verkiezing ondervonden hebben.
Het bestuur moet daarom besloten zijn, ter zuivering
van den politieken toestand, zich van alle werkzaam
heid bij de verkiezing te onthouden.
Het kantoor der directe belastingen en accijnzen
alhier zal tijdelijk worden waargenomen door den
surnumerair Van de Pol.
Omtrent het bericht dat tegen de Midd. Ct. een
aanklacht wegens laster zou zijn ingediend door den
heer P. F. Meuleman, dirigeerend officier van gezond
heid der 2e klasse te Bergen-op-Zoom, na ir aanleiding
van haar bericht over de geneeskundige behandeling
van den overlede» kapitein der infanterie H. C. De
Korte, schrijft genoemd blad
»Eene dergelijke mededeeling zond men ook ons,
doch die werd spoedig gevolgd door een nader be
richt, dat niet tegen ons, maar tegen mevrouw de
wed. De Korte de aanklacht was gericht.
Nadere bijzonderheden zijn ons echter niet bekend."
Kapelle. Werd door het bestuur der landbouw-
vereeniging «Vooruitgang zij ons Streven" alhier in
hare laatst gehouden vergadering, de taak op zich ge
nomen, om, ter verkrijging van een goederenloods bij
het station de noodige pogingen aan te wenden bij
de daartoe bevoegde autoriteiten, thans zijn door bo
vengenoemd bestuur de daartoe noodige verzoekschriften
ingediend en wel een aan den Minister van Waterstaat
enz., een aan den voorzitter en de beide afgevaardigden
der Tweede Kamer mrs. Porcpe Van Meerdervoort en
Lohman en een aan den directeur-generaal der maat
schappij tot exploitatie der staatsspoorwegen te Utrecht.
Overtuigd van de groote noodzakelijkheid van het
in bovengenoemde adressen bedoelde, is door de inge
zetenen alhier een adres van adhaesie aan den Minister
gezonden, onderteekend door 66 belanghebbenden. Met
belangstelling wordt het resultaat in dezen tegemoet
gezien.
Kolijnsplaat. In de vergadering van de afdeeling
Noord-Beveland der Maatschappij tot nut van 't al
gemeen, Woensdag 11. gehouden, werd het voorstel
van het bestuur om aan de jeugdige zangvereeniging
Noord-Beveland eene subsidie van 25 gulden voor éen
jaar toe te kennen, aangenomen.
Na afloop der huishoudelijke werkzaamheden gaf
de heer L. J. Van der Moer een uitgewerkte lezing
over Armoede. Eerst schetste hij in een paar treffende
voorbeelden armoede buiten eigen schuld, daarna ar
moede, die men zich zelve te wijten heeft.
Na de pauze ging de spreker na, hoe armoede ge
lenigd wordt en hoe ze het best niet alleen gelenigd
maar en hier wijdde hij zijn aandacht bijzonder
aan voorkomen kan worden. Daarna volgde hij in
nadere bijzonderheden het doel en de werking der
armenwet van 1854. De toestanden, vóór en onder
die wet, zoo ook die van andere landen, inzonderheid
van Engeland in de vorige en deze eeuw, gaven spre
kers stof te over voor een onderwerp hoe pover
van naam toch zoo rijk als dit.
Uit de statistiek en de maatschappelijke toestanden
toonde spreker aan, dat het pauperisme afneemt en
geloofde hij, dat de steeds voortschrijdende wetenschap
der staathuishoudkunde, toegepast op den modernen
sta^t, eenmaal, zij 't dan ook in eene verre toekomst,
over dien vloek der menschheid zal zegevieren. Met
de schoone woorden van een drietal gedichten: »De
Zelfmoordenaar" en «Immortellen" van Piet Paaltjes en
»De Uitroeper" door den heer J. F. Van Grasstek, werd
deze vergadering, die wegens het allerongunstigst we
der schaars bezocht was, besloten.
Benoemd tot rijksontvanger te Yzendijke de heer
A. Beusen, thans te Breskens.
Door Z. M. is de dirigeerende officier van gez.
der 2e kl. te Bergen-op-Zoom, P. F. Meuleman, op
pensioen gesteld en het bedrag van het pensioen be
paald op 1600 'sjaars.
's Rijks middelen hebben in November opgebracht
f 10 283 621,71% tegen f 9 848 713,02% in Nov.
'82. Een twaalfde der raming bedraagt f8 659 931,19.
Gedurende de elf verstreken maanden van 1883
was de opbrengst f 95 844 783,28. Geraamd bedrag
f 95 259 243,09.
Van betrouwbare zijde wordt ons de juistheid
bevestigd van ons bericht nopens het stoomgemaal der
Breedewatering, opgenomen in ons vorig nommer. In
aansluiting daarvan kunnen wij nu mededeelen dat
Woensdagnamiddag tusschen 1 en 2 uren tijdens het
hoogwater er bepaald gevaar bestond voor den polder.
Door voorziening van de zeekeering is dat gevaar ge
lukkig afgewend en heeft men den tijd van vallend
water benut tot meerdere en duurzamer verdediging
van het bedreigde puntwaarmede men tegen den
avond gereed was. 's Nachts bedaarde de hevige storm
en liep het water niet hoog.
Gisteren zijn de dijksversterkingen voortgezet, ten
gevolge waarvan men thans den polder beveiligd acht.
Intusschen is door den lossen grond, waaruit het dijk
vak bij het stoomgemaal bestaat, dubbele waakzaam
heid noodig, vooral in dezen tijd van zware stormen
en omdat men Zaterdagmorgen met het springgetij
zeer hoog water kan verwachten.
Van andere zijde meldt men ons nog, dat de schade
aan een en ander toegebracht zeer aanzienlijk is. Voorts
dat een schip, geladen met steenkolen ten behoeve van
het stoomgemaal, hetwelk daar ter plaatse in lossing
lag, door den storm en de hooge zeeën tegen de zee
weringen stuk geslagen is. Het schip zit thans op de
steenglooiing en is voor den dienst als verloren te
beschouwenschip en lading zijn geassureerd.
Omtrent de schade door den jongsten storm aan
polders en oesterputten toegebracht, vernemen wij nog
het volgende, dat wij hier kort samenvatten
De Karelpolder zoowel als de St.-Pieterspolder be
kwamen beide belangrijke schade aan de dijken, zoodat
er vooral bij de eerstgenoemde groot gevaar voor door
braak bestond en men den ganschen nacht met kracht
heeft doorgewerkt om de verzwakte punten, zooveel
mogelijk te versterken.
De oesterputten van den heer De Meulemeester te
Bergen-op-Zoom zijn doorgebroken, waardoor zoowel
aan die waarin zich oesters, als aan die waarin zich
de pannen bevonden, groot nadeel is toegebracht daar
nagenoeg alles onder zand en slijk is bedolven. Ook
die van den heer De Rijke zijn doorgebroken, doch
aangezien daarin weinig oesters aanwezig waren, is
het geleden verlies daarbij minder aanzienlijk.
De putten van de heeren Verschoor, Van Randwijk
en baron Van Zoelen te Ierseke zijn mede doorgebroken,
terwijl ook aan die van den heer Borel belangrijk
nadeel is toegebracht.
Rilland—Bath. De storm van Woensdag heeftin
de omliggende polders nog al eenige schade aangericht.
In den dijk van den Zimmermanpolder zijn weder
eenige gaten geslagen, waar het water met kracht
doordrong en in een oogenblik tijds den polder onder
zette. Dat is de derde maal in de laatste maanden,
dat die polder onderloopt. Men beschouwt hem nu
als geheel verloren.
In den Engelschen polder sloeg het water op twee
plaatsen over den dijk. In den separatiedijk van dien
polder sloegen diepe gaten, waaraan men tot laat in
den nacht heeft gewerkt. Enkele huisgezinnenbe
ducht voor het woedende element, namen de vlucht
naar den Reigersbergschenpolderwaar eveneens het
opgezweepte water, dat in zijne vaart somtijds spiering
meesleepte, over den dijk spattedoch zonder schade
te veroorzaken.
De beide steigers aan het Wolfertsdijksche en Kort-
geensche veer zijn grootendeels weggeslagen, terwijl
de dijk van den Egbert-Petruspolder zoozeer geteisterd
werd, dat die, bij alle krachtsinspanning, ter nauwer-
nood behouden is gebleven.
Kolijnsplaat. Een buitengewoon hoqge vloed zette
omstreeks een uur 's namiddags een gedeelte van het
havenplein blank, en de wind zweepte het water op
verscheiden^jplaatsen over den dijk. Het nieuwe werk
aan het haventje en de zeeweringen hier en daar aan
den polder Oud-Noord-Beveland hebben eenige schade
geleden
Van de sluis van den polder Al-te-Klein is de kop
weggewaaid; ook is er nog al wat schade aan den
calamiteusen Leendert-Abrahampolder.
Kortgene. Aan den steiger of aanlegplaats voor
stoombooten is veel averij gekomen, het plankier
is voor een groot deel met zijne zware dwarsleg-
gers opgebroken en weggespoeldook de terp, waarop
het veerhuis staat, is erg beschadigd. Des namid
dags kwam door den feilen aandrang het water
door den vloer van genoemd huis. De daarbij staande
stallingsschuur is voor een groot deel van zijn fundee
ring beroofd en op zijde geschoven. Te ongeveer twee
uren geraakten de veer-hoogaars van Wolfertsdijk op
deze plaats los, dreef op lager wal tegen den dijk
en zat in een oogwenk vol water. Eenige mossel-
visschers, welke hier op de reede ten anker lagen,
hadden het hard te verduren door het zware slingeren.
Zij vluchtten, met achterlating van hunne ankers
welke zij uitstaken, de een na den ander om een
betere plaats te zoeken. Slechts éen heeft het gedu
rende den storm voor zijn anker volgehouden.
Het water bereikte hier de buitengewone hoogte
van 3 35 M. boven A.P.
Wissekerke. De storm van gisteren bracht velen
der inwoners dezer gemeente in angstige spanning,
wijl men getuige was dat de zee aan de Noordkust
met het middaggetij hare golven nu en dan over de
dijken joeg; 'twas een grootsch doch angstig gezicht
de zee zoo verbolgen op de dijken te zien aanvallen.
Door het bedaren van den storm is het nachtgetij
gelukkiger afgeloopen dan wel gevreesd werd.
De schade aan de dijken van de Thoorn- en Sophia-
polders is, hoe die dijken ook zijn gebeukt, zeer ge
ring; de seheidingsdijk der kuipen dier polders, die
reeds op éene plaats voor de helft langzamerhand was
weggevallen, is thans geheel door, zoodat het water
van de eene in de andere kuip loopt. Het overge
bleven gedeelte oude zeedijk van de Thoorn -en Sophia-
polders in de nabijheid van den voormaligen Nol van
Ouwelek is geheel verdwenen.
Aan de calamiteuse polders Vliete en Anna Friso is
nog al aanzienlijke schade aan steenglooiing, bezoding
en krammat veroorzaakt.
Sint-Maartensdijk. De storm van Woensdag en de
daarmede gepaard hooge vloed hebben aan den Muije-
polder alhier aanzienlijke schade aangericht. Over eene
lengte van ongeveer 1300 Meter wordt de schade, aan
den zeedijk toegebracht, beraamd op ruim 2500.
Sinds jaren heeft men hier zoo een hoogen vloed niet
waargenomen. Het water steeg tot 2.40 Meter boven
gewoon hoog waterpeil, waardoor het noodig werd al
de in voorraad zijnde vloedplanken te plaatsen, ten
einde het onstuimige water te beletten de kom der
gemeente binnen te loopen.
Te St. Filipsland is de veerschipper met zijn
zoon en een passagier verdronken. Die passagier was
M. A. De Ruijter, dezelfde die onlangs te Ieiseke
