1883. N°. 131.
Dinsdag 6 November.
(Economische Spijsuildeeling,
OToliQ-a/tiën,
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Kunst, Wetenschap en Letteren.
Rechtszaken.
Scheepvaartberichten.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel
De commissie voor de
bestaande uit de heeren J. A. A. FRANSEN VAN DE
PUTTE, Voorzitter, F. S. A. KNITEL, D. M. MOLIJN,
A. DEKKER, E. VAN DEN BOSCH, J. KOOMAN
Az., B. M. DEN BOER, M STERK, J. J. RAMONDT
en D. HILDERNISSE, Secretaris en Thesaurier, heeft
hare werkzaamheden voor het aanstaande winterseizoen
hervat en de biljetten ter inschrijving aan de ingeze
tenen doen uttreiken.
Burgemeester en Wethouders voldoen gaarne aan
het verzoek der commissie, om tot ruime bijdragen
aan te sporen, en hopen, dat zij in eene ruime intee-
kening of bijdrage het bewijs zullen zien, dat de werk
kring der commissie en haar voortdurend bestaan op
hoogen prijs worden gesteld
Goes, den 3 November 1883.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Op heden zijn ten raadhuize uitgeloot de volgende
van de gevestigde schuld dezer gemeente
No. 288, groot f 3600 a 3 pet. restant van het vorige jaar.
11, „1800
t> it
ff 39
39 ft
9t 99
600,,
600
600,,
1200,,
1200 gedeeltelijk,
47,
302,
34,
161.
162,
welke uitgelote obligatiën in de maand Januari e k.
ten kantore van den gemeente-ontvanger, tegen over-
gifte der stukken, kunnen worden algelost.
Goes, den 3 November 1883.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 5 November 1883.
Men schrijft ons
Het bericht in de Goesche Ct. van jl. Zaterdag
dat de volksvoorlezingen vanwege de vereeniging «Eigen
Hulp" alhier niet zullen doorgaan, zal zeker menigeen
teleurstellen. Onder de sprekers van den vorigen winter
waren er ongetwijfelddie men met genoegen ook
ditmaal zou hebben gehoord. Of de uitgenoodigde
heeren zich soms hebben laten afschrikken door de
niet altijd even trouwe opkomst van het publiek, dan
wel of er andere geldige redenen voor zijn weet ik
niet; maar te bejammeren is het ongetwijfeld »IIet
volk" men weet het laat zich niet gemakkelijk
trekken. Maar als men bedenkt, hoe in vele gevallen
de aanhouder wint, dan is het te meer te bejammeren,
dat er niet alle krachten worden ingespannen om de
waarheid van dit gezegde ook met betrekking tot bo
vengenoemde vereeniging te doen blijken.
Jl. Vrijdag heeft de commissie voor het St. Ni-
colaasfeest aan kinderen van on- en minvermogenden
eene vergadering gehouden, die door een twintigtal
dames werd bijgewoond, die zich allen bereid ver
klaarden der commissie de behulpzame hand te willen
bieden. Zeven dames zullen meer direct met de com
missie het feest organiseeren, nl.mevr. De Jonge van
Ellemeet, mevr. Van der Bilt La Motthe, mevr. Fran
sen Van de PutteDe Laat de Kanter, mej. J. C. De
Laat de Kanter, mevr. KakebeekeDe Jongh, mej. F.
Van Oversluijs en mevr. Lambrechtsen.
Voorts zullen de dames S. Harinck, B Van Heel,
J. G. Kakebeeke, J. G. Risseeuw, J. Janssen, E De
Laat de Kanter, C. Van Dalen, M. Van Heel, B. K.
Van der Hoek, J. De Laat de Kanter, F. Fransen
Van de Putte en H. Risseeuw Donderdag a. s. bij de
ingezetenen de giften, die deze voor het goede doel
mochten willen afstaan, in ontvangst komen nemen,
terwijl hun, die geschenken voor het feest der kleinen
willen geven, verzocht wordt die ten huize dezer dames
te willen doen bezorgen.
De directeur-generaal van de Exploitatie-maat
schappij geeft in de N. R. Ct. o. a. eenige inlichtingen
over het ook in ons blad besproken overstappen
der reizigers te Rotterdam.
«Dit zal niet alleen ten uwent schrijft de heer
Vrolijk maar ook te Utrecht, zoowel aan het sta
tion N. R. S. als aan het station Maliebaan, plaats
moeten vinden.
«Dit is een gevolg der bekende arbitrale uitspraak
in zake het niet binnenrijden van een paar sneltreinen
in het station N. R. S. te Utrecht, Wil de Maat
schappij tot Expl. van Staatsspoorwegen zich niet aan
nieuwe processen blootstellen, zoo blijft haar niets over
dan zich met groote zorg te onthouden van al wat
zou zweemen naar eene bevoorrechting van eene der
voor het Amsterdamsch verkeer coucurreerende Maat
schappijen boven de andere. Vandaar dat zij, die zich
juist voor de verbetering van het doorgaand verkeer
zulke groote offers getroostte, thans tijdelijk voor
overmacht bukkende, zich neutraal zal moeten houden,
totdat zij eene regeling hééft mogen verkrijgen, waar
door haar eigen dienst zal doorloopen tut Amsterdam.
Zooals bekend is, kan indien alle minnelijke schik
king onmogelijk blijkt de regeering door toepassing
van de wet van 9 April 1875 voor het reizend publiek
dit recht verwerven".
Omtrent de herhaalde mededeelingen van den Lon-
denschen correspondent der N. R. Ct. over de verhou
ding der Maatschappij «Zeeland" tot de Engelsche
Maatschappij zegt de heer Vrolijk, «dat tot heden
nog nimmer eene zijner mededeelingen omtrent het
proces, gevoerd door de «Zeeland" en onze Maatschappij
tegen de «London Chatham Dover", en alles wat
daarmede in verband staat, juist geweest is".
Naar aanleiding van de klacht wegens het te
laat aankomen der stoomschepen van de stoomvaart
maatschappij «Zeeland" schrijft men aan de N. R. Ct.
uit Vlissingendat van 1 Januari tot 1 November
alzoo in 303 dagen, slechts 16 maal de booten aldaar
te laat zijn aangekomen.
In het Wetboek van strafvordering zijn door de
regeering o. a. de volgende wijzigingen voorgesteld:
Preventieve hechtenis zal beperkt worden door eene
nauwkeurige omschrijving der gevallen, waarin zij
toegepast wordt, door uitbreiding der bevoegdheid tot
invrijheidsstelling en door den duur dier hechtenis in
mindering te laten komen van de opgelegde straf.
Ook wordt den rechter vrijheid gelaten om in plaats
van aanhouding gedurende het onderzoek den verdachte
huisarrest te geven.
Verplichte instructie wordt vervangen door bevoegd
heid aan den rechter om te beoordeelen in hoeverre
die instructie noodzakelijk is. Deze bepaling kan zeer
strekken ter bevordering eener snelle rechtspleging.
Het recht van verdediging wordt uitgebreid door
toekenning aan den bekl. van de bevoegdheid om zich
omtrent de voorzieningen, die voor het eindonderzoek
voor hem openstaan, te beraden met een bevoegden
raadsman en om, zoo hij niet in hechtenis is, de
stukken in te zien.
De acte van beschuldiging vervalt en daarmede de
tijdroovende voorlezing van dit stuk.
Aan den verdediger wordt, binnen omschreven
grenzen, het recht gegeven direct aan de getuigen
vragen te richten.
De commiezen der posterijen Callenfels te Zwolle
en Bondam te Vlissingen zullen 15 dezer onderling
van standplaats verwisselen.
De Tweede Kamer zal Donderdag a. s. een aantal
kleinere wetsontwerpen onderzoeken, waaronder eenige,
die betrekking hebben op de invoering van het straf
wetboek.
Eenige groothandelaren in thee hebben in een
uitvoerig adres de Tweede Kamer verzocht, de voor
gestelde verhooging van het invoerrecht op thee tot
f 40 niet goed te keuren, als hoogst bezwaarlijk voor
de theecultuur van Java tegenover de reusachtig toe
nemende productie van Britsch-Indië.
De grondwetscommissie is voorloopig uiteenge
gaan. Zij heeft haar taak in hoofdzaak volbracht
doch zal over eenigen tijd opnieuw bijeenkomen om
haar eindrapport vasttestellen. Vad
Voor het examen van apothekersbediende dat
in December te Kampen wordt gehouden, hebben zich
41 candidaten, 25 mann. en 16 vrouwe!., aangegeven.
Voor de slachtoffers in Indië is tot dusver totaal
f 431,545 ingekomen.
Door bemiddeling der Ned. Handelmaatschappij zijn
weder f 20,000 overgemaakt aan de plaatselijke com
missie te Batavia, in het geheel f 430,000.
Naar men verneemt worden te Amsterdam reeds
verschillende toebereidselen gemaakt voor een eervolle
ontvangst, te bereiden aan de Transvaalsche Deputatie,
die van Londenwaar zij thans haar nationale be
langen bepleit, zich ook herwaarts zal begeven om aan
Neérlands hoofdstadalsmede aan de residentie een
bezoek te brengen.
Te Amsterdam is voor gezegd doel een commissie
geconstitueerd. (D.)
Volgens bericht van 's Konings gezant te Berlijn
is, blijkens eene bekendmaking van den Rijkskanselier,
de runderpest in het geheele Duitsche Rijk als geëin
digd te beschouwen.
Hansweerd. Gedurende de maand October werden
alhier ingeklaard 597 stoom- en zeilschepen, uitgeklaard
565, te zamen 1162. Onder die cijfers zijn begrepen
ingeklaard 125 mossel- en vischschuiten, uitgeklaard
140 dito.
Gedurende de maand October werden behandeld aan
het rijkstelegraafkantoor alhier 803 telegrammen, nl.
verzonden 470, ontvangen 333 telegrammen.
Ierseke. Het Rijks-telegraaf kantoor alhier behan
delde in October 741 telegrammen. Sedert Januari
is in vergelijking met het vorige jaar het telegraphisch
verkeer toegenomen met 40 pet. en het postverkeer
met 20 pet.
Een verblijdend en lastig verschijnsel is het, dat
hier zoo druk gebruik gemaakt wordt van de Rijks
postspaarbank. Weinig gemeenten, met eene bevolking
gelijk aan die van Ierseke, zullen op 340 inlagen en
70 uitbetalingen kunnen wijzen.
Nadat door de classis van Zuid-Beveland den
21sten Juli 1654 was toegestaan, dat te Krabben-
dijke in een daartoe ingericht hulpgebouw de pre
dikdienst geregeld zou plaatshebben, liep het even
wel nog vijf jaar aan, eer de Staten van Zeeland, bij
resolutie van 14 Juni 1659, het gewone tractement
voor een eigen predikant toestonden. Achtereenvolgens
werd deze gemeente nu bediend door1Cornelius
De Koning, als prop. beroepen, 16 Febr. 1659 beves
tigd en 1670 vertr. naar Kloetinge. 2. Jacobus Zuérius,
als pred. op 's lands vloot hier beroepen, 25 Jan. 1671
bev. en Juli 1678 vertr. naar Wolfertsdijk. 3. Phi-
lippus Van der Vliet, als prop. ber. 16 Mei en bev,
7 Aug. 1678, vertr. Maart 1681 naar Noordeloos.
4. Albertus Buijtendijk, als prop, ber. 24 Maart en
bev. 25 Mei 1681, vertr. April 1686 naar 's-Graven-
polder. 5. Jacobus Van Strijen, als prop. ber. 13 April
en bev. 9 Juni 1686, vertr. Mei 1688 naar Kapelle.
6. Servatius Hasevoet, als prop. ber. 25 April en bev.
4 Juli 1688, vertr. 18 Sept. 1701 naar Steenbergen.
7. Daniël Reijniersen, als prop. ber. 12 Nov. 1702
en bev. 14 Jan. 1703, vertr. 15 Maart 1705 naar
Kruininge. 8. Johannes Van IJssum, als prop. ber.
22 Mei en bev. 19 Juli 1705, vertr. 4 Febr. 1708
naar Gapinge. 9. Antonius De Vlieger, als prop. ber.
8 Jan. en bev. 15 April 1708, vertr. 10 Juni 1714
naar Leerdam. 10. Cornells Pets, als prop. ber. 4 Mei
en bev. 26 Aug. 1714, overl. 28 Febr. 1738, na
beroep te hebben aangen. naar Iiattendijke. 11. Ar-
noldus Sandvlucht, als prop. ber. 10 April en bev,
2 Aug. 1739, overl. 22 Juni 1761. 12 Joh. Aalstius
Den Appel, als prop. ber. 5 Dec. 1761 en bev. 25
April 1762, vertr. 27 Oct. 1765 naar Soetermeer.
13. Hermanus Van Steenbergen, als prop ber. 28
Sept. 1765 en bev. 5 Jan. 1766, vertr. 14 Nov 1773
naar Serooskerke in Schouwen. 14. Cornells Olree,
als prop. ber. 18 Juni en bev. 11 Sept. 1774, vertr.
1 Maart 1789 naar 's-Giavenpolder. 15. Cornelis Van
den Brink, als pred. te St.-Filipsland ber. 5 Nov. 1789
en bev. 16 Mei 1790, emeritus 1833. 16. Kerst Ilassels,
als pred. te Schore ber. 15 Maart en bev. 7 Juli 1833,
ontzet bij uitspraak van 4 Aug. 1847 17. Cornelis
Giltay P.Azals cand. ber. 16 Febr. en bev. 4 Juni
1848, vertr. 20 Febr. 1853 naar's-Heer Arendskerke.
18. Daniël Van den Berg, als pred. te 's-Heerenhoek
ber 21 Maart en bev. 7 Aug. 1853, overl. 3 Mei
1859. 19. Elbert Jan Van de Roemer, als cand ber.
26 April en bev. 19 Aug. 1860, vertr. 4 Mei 1873
naar St.-Kruis. 20 Johan Nierstrasz, als cand. ber.
25 Mei en bev. 29 Aug. 1875, vertr. 28 Sept. 1879
naar Burum c. a. 21. Dr. Guilliam Johannes Brutel
de la Rivière, als cand. ber. 27 Oct. 1879 en bev.
15 Febr. 1880, vertr. 3 Juni 1883 naar Houtrijk c. a.
22. Rogchus Bokma, als pred. te Zijderveld ber. Aug.
en bev. 4 Nov. 1883.
Door krachtdadige hulp, inzonderheid van de aan
zienlijke bezitters der Ambachtsheerlijkheid, werd het
bouwen van eene kerk alhier den 2 Mei 1662 te Goes
aanbesteed voor 3 duizend gulden, en de eerste steen
daarvan gelegd op 5 Juni daaraanvolgende door het
zoontje van den schout L. Paardekooper, welk gebouw,
voltooid zijnde, met het ameublement ƒ3958,80 gekost
heeft. In 1823 is dit kerkgebouw verlengd, verhoogd
en van een torentje voorzien, bij aanbesteding cp 18
Juli, waarvan den 8 Sept. van dat jaar de eerste
steen gelegd werd door vrouwe E. J. R. Van den
Brink, echtgenoote van den heer Jan Welleman. Een
orgel daarin geplaatst, en aangekocht uit eene aan
zienlijke gift van den Ambachtsheer, werd 16 Nov.
1834 ingewijd; na belangrijke herstelling, 22 Aug. 1869
opnieuw ingewijd, en later door een geheel nieuw
vervangen, hetwelk op feestelijke wijze den 25 Dec.
1880 tot godsdienstig gebruik werd ingevoerd.
B.
De volgende vraag wordt ons uit Waarde gedaan
De heer M. Geleedst heeft 2 Maart 1883 zijn ont
slag als diaken gevraagd en 2 Nov. jl. gekregen. Aan
wien moet hij nu zijne administratie wettig overdra
gen, nu zijn ambtsbroeder C. Kastelijn zijn ontslag
als diaken een maand geleden heeft aangevraagd?
Krabbendijke. Gistermorgen werd onze van Zijder
veld overgekomen leeraar Ds. Bokma bevestigd door
den consulent Ds. Wielenga van Kruininge, met eene
leerrede naar Genesis 12 vs. 2 laatste gedeelte; des
namiddags aanvaardde hij zijn werk onder ons met
eene rede naar 1 Thimotheus 1 vs. 15, le ged.
Bij de stemming op den 1 dezer voor leden
van het kiescollege bij de herv. gemeente te "Wol
fertsdijk zijn, bij volstrekte meerderheid, de aftredende
leden: C. Jacob, J. Dingemanse, J. Van der Baan en
A. Servaas, respectievelijk met 21, 21,19 en 13 stem
men, herkozen.
Bedankt voor het beroep naar de Chr. Geref.
gem. te Niewdorp ds. J. Westerhuijs te Ter-Neuzen.
De kerkeraad te Rotterdam heeft bij meerder
heid van stemmen besloten geen andere predikanten
te beroepen dan die door onderteekening hun instemming
zullen verklaren met de drie formulieren van eenigheid.
De opening der najaarsvergadering van de Al-
gemeene Synodale Commissie is bepaald op 22 No
vember e. k.
Vrijdag is als hoofdonderwijzeres aan de Christ,
bewaarsch. alhier geïnstalleerd mej. Oudijk, van Rot
terdam, met gepaste toespraken van den voorzitter
en den vice-voorzitter der school.
Kruininge. Tot onderwijzer te Schore is benoemd
de heer N. Janse te Papendrecht.
Ons land telt thans 36 vrouwelijke studenten
aan verschillende universiteiten, nl. te Leiden 4,
Utrecht 7, Groningen 7 en Amsterdam 18.
De Vlaamsche letterkundige vrouwe Maria Van
Ackere, gcb. Doolaeghe, is ter gelegenheid van haar
80en geboortedag, op den 25 jl., door Z. M. den Koning
der Belgen begiftigd met de Leopoldsoide.
De geoloog dr. Nathorst, die deel heeft uitge
maakt van de jongste Nordenskjöldsche expeditie naar
Groenland, heeft thans een uitvoerig bericht bekend
gemaakt van zijne bevindingen. Als men, zegt hij
o. a., de westkust van Groenland 's zomers bezoekt,
zou men niet gelooven, dat er binnenslands ijs is, dat
hier en daar wel eenige duizend voet dikte heeft, als
men niet voortdurend door de bergen daaraan werd
herinnerd. Op de kust ligt geen sneeuw, en al zijn
er geen boomen, zoo is er toch de plantengroei rijk.
Het weder is er zonnig, met eene warmte van 30°
Celsius in de zon. De ijsbergtn zijn afkomstig van
de z. g. ijsstroomen, die zich binnen verscheiden fjor
den bevinden en uit het binnenlandsche ijs ontspringen.
In Waigat sloeg Nathorst ziine tent op in eene vrij
grasrijke vlakte, aan den oever van een beek. Tot 7
Juli bleef hij daar, en vond de warmte vaak zóo groot
dat men 's zomers te huis met minder tevreden zou
zijn, en hij kon, zonder vrees voor eenig schadelijk
gevolg, bij de bron een stortbad nemen. De muggen
waren lastig, zoodat men altijd van een vliegennet
en van handschoenen zich moest bedienen. Ook ka
pellen ontbraken niet. Eene massa vreemde planten
van een tropisch karakter werd verzameld.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Zaterdag heeft de rechtbank veroordeeld
W. C., 18 j., zadelmaker en J. P., 17 j., timmer
man, beiden te Middelburg, wegens onderlinge mis
handeling, de le tot eene geldboete van f25, de 2e
tot eene geldboete van f3;A. M. W., 15 j., te
Middelburg, wegens mishandeling, tot eene geldboete
van f3; M. K., 41 j., huisvrouw van C. Van V.,
te Middelburg, wegens diefstal in dienstbaarheid en
misbruik van vertrouwen, tot een jaar cel. en eene
geldboete van f 12,50; J. M., 47 j., arbeider te Borsele,
wegens mishandeling, tot eene geldboete van f6, en
C. De V., huisvrouw van J. B arbeider te Borsele,
wegens mishandeling, tot eene geldboete van f12.
Het O. M. heeft berust in de uitspraak van
het gerechtshof te 's-Hage ten opzichte van Jaantje
Struik c. sde vrijgesprokenen zijn Vrijdagavond uit
hunne langdurige preventieve hechtenis ontslagen.
Jaantje Struik echter berust niet zoo spoedigzij
wil haar zaak nog in cassatie behandeld zien.
Van betrouwbare zijde wordt aan de Midd. Ct.
verzekerd dat, zoo geene bijzondere omstandigheden
plaatshebben die eene wijziging noodzakelijk maken,
het stoomschip «Soerabaja", op de werf der konink
lijke maatschappij De Schelde in aanbouw, op Zater
dag 17 November zal worden te water gelaten.
Het wrak van het op de Zeehondenplaat zittende
stoomschip «Rotterdam" is verkocht voor f301.
Volgens Veritas zijn in September verongelukt
121 zeilschepen, waaronder 2 Nederlandsche, en 17
stoomschepen, waaronder 1 uit ons land.
