1883. N°. 106.
Zaterdag 8 September.
70ste jaargang.
ERNEST EN FRANK.
FEUILLETON.
-<S^Cir^b>C£^
Hoogere Burgerschool voor Meisjes
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
in ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
WH KAM
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Na gehouden examens zijn aan de
bevorderd tot de 2e klasse
S. E. Neijts.
tot de le klasse
H. E Goemans. C. H. Flöcker.
H. G. Giljam. E. J. Bannet.
J. Q. C. Penaan Kakebeeke
Goes, September 1883.
Burgemeester en Wethouders van Goas,
J. G. DE WITT HAMER.
De f. Secretaris,
A. A. VAN DELLEN.
GOES, 7 September 1883.
De reeds door ons gemelde commissie, onder
voorzitterschap van Z. K. II Prins Alexander, waaraan
nog als lid is toegevoegd mr. J. W. Van Lansberghe,
oud-gouv.-gen. van Ned -Indië, te Brummen, heeft in
de Staats-Courant de navolgende oproeping geplaatst:
«Ramp in Neérlandsch-Indië.
»Landgenooten
«De geheele omvang der ontzettende ramp, welke
een gedeelte van N.-I. heeft getroffen, is nog niet be
kend niettemin staat het vast dat in de geteisterde
streken door de ongelukkige bevolking onuitsprekelijk
veel wordt geleden, en dat zij niet in staat is, door
eigen krachten, in den nood te voorzien.
«Hulp van elders wordt dringend vereischt, en zonder
twijfel is het Nederlandsche volk bereid haar te ver-
leenen.
«Opwekking daartoe is overbodigalleen moet aan
ieder de gelegenheid om eene bijdrage te schenken aan
geboden en hem de zekerheid gegeven worden dat zijne
gift goed zal worden besteed.
Met dat doel hebben de ondergeteekenden zich onder
het beschermheerschap van Z. M. den Koning en onder
voorzitterschap van Z. K. H. Prins Alexander der Ne
derlanden, Prins van Oranje, in commissie vereenigd.
«Zij stelt zich voor, terwijl ieder harer leden bereid
is de gelden, die hun mochten worden toegezonden,
in ontvangst te nemen, in elke gemeente de gelegen
heid tot het verstrekken van bijdragen te openen.
«De commissie aanvaardt hare taak met vertrouwen.
«Moge haar eene ruime medewerking worden ge
schonken.
»'s-Gravenhage, den 5 September 1883.
Hoofd-Comité
Z. K. H. Prins Alexander der Nederlanden,
Prins van Oranje, Voorzitter, 's-Hage.
Jhr. mr. G. C. J. Van Reenen, Vice-President
Raad van State, Onder-Voorzitter, 's-Hage.
N. Trakranen, President der Nederlandsche
Handelmaatschappij, Penningmeester, Am
sterdam.
M. G. Van Heel, Secretaris, 's-Hage."
(Volgen de namen der leden van het Comité.)
Een bij het Departement van koloniën ontvan
gen telegram van den Gouverneur-Generaal van Neder-
landsch-Indië, van Woensdag, deelt mede, dat van de
Lampongs nog geen nadere berichten ontvangen en
dat de baaien met banken van puimsteen bezet zijn.
Aanstaanden Zondag zal in de Hollandsche kerk
te Londen eene collecte worden gehouden voor den
nood op Java. Zr. Ms. gezant zal dien dag de gods
dienstoefening bijwonen, en ten einde de collecte beter
te doen slagen wordt zij in de Londensche dagbladen
aangekondigd.
De Engelsche regeering zoo meldt men verder
heeft dadelijk na het vernemen van het onheil aan de
14)
Naar het Duitsch van F. Dahn.
Tien jaren zijn voorbijgegaan. Ernest, die zijn
vacantietijd ieder jaar op Goldenau doorbrengt, schreef
van daar op zekeren dag aan z'jn vriend en collega
Konrad
en zoo ben ik dan weder op Goldenau. Ik
noem het nog altijd mijn «tehuis", want het ligt mij
steeds na aan het hart. Treffend is voor mij de terug
blik in het verledene, maar niet pijnlijk. De tijd, die
alle smarten lenigt, doet vergeten en stemt ons kalmer,
ja, hij maakt ons onpartijdiger in ons oordeel en doet
ons vele zaken van een ander en beter standpunt uit
bezien. Gij weet en gij ook alleen, want niemand
anders bezit miin vertrouwen zooals gij met welk
een bloedend hart ik indertijd in de residentie kwam,
gij weet, hoeveel ik geleden heb. En toch, wanneer
ik thans alles overdenk, besef ik, dat alles beter
is, zooals het is, want wanneer ik hier rond mij zie,
bemerk ik niets dan voorspoed en geluk op aller ge
laat en uit alle kleinigheden zie ik een wereld om
Nederlandsche regeering aangeboden twee schepen tot
hare beschikking te stellen, ten einde een onderzoek
naar den tegenwoordigen toestand van Straat Soenda
en omstreken intestellen. Dit aanbod is slechts voon-
éen schip aangenomen.
De berichten, Woensdag ontvangen, dat het stoom
schip «Prinses Amalia" der Maatschappij Nederland
dien dag, en het stoomschip «Batavia" van de Rotter-
damsche Lloyd Dinsdag te Batavia arriveerden, strek
ken tot genoegzame zekeiheid, dat met de noodige
voorzichtigheid het vaarwater in Straat Sunda veilig
te bevaren is.
Door bemiddeling der Nederlandsche Handel
maatschappij is aan de plaatselijke commissie te Ba
tavia voor de ramp op Java nu in het geheel 45000
overgemaakt.
Hoedekenskerke. Tot tijdelijk wethouder alhier is
benoemd de heer J. De Jonge Az.
Volgens de verklaring van den heer Boogaard, ge
neeskundige te Ovezand, is de in het vorig no. der
G. C. vermelde ziekte onder de kinderen alhier
mazelen. Het is te wenschen, dat nauwkeurig worde
onderzocht waar deze heerschen, en er geen kinderen
uit besmette huisgezinnen worden toegelaten op de
school, zoolang de herstelling niet officieel is gebleken.
Tot wethouder en ambtenaar van den Burger
lijken stand te Krabbendijke is benoemd de heer A.
De Kok Jz.
's-Heer Abtskerke. Herbenoemd tot wethouder de
heer M. Van Iwaarden.
De heer W. J. Sprenger heeft zijne benoeming
tot wethouder te Middelburg aangenomen.
Sint-Annaland. Tot wethouder en ambtenaar van
den Burgerlijken stand dezer gemeente is herbenoemd
de heer Hugo Polderman Nz.
Poortvliet. Tot wethouder js herkozen de heer W.
Van de Vate.
Men schrijft uit Bergen-op-Zoom aan de «Am
sterdammer" «Wekten de hooge sommen, die bij de
verpachting op 30 Mei 1882 en volgende dagen voor
de oesterperceelen van de Iersche bank besteed werden
en niet zonder reden verbazing, de nu plaats
gehad hebbende verpachting heeft nog heel andere
dingen doen zien. Meer dan het vier- en vijfdubbele
van den prijs van 1882 werd thans gebodeneen
perceel dat toen fl opbracht, gold nu f 13een an
der, toen voor f75 gegund, liep nu tot f350; per-
ceelen van f3000 besomden nu f6000, en voor een,
dat in 1882 f 2025 gold, werd nu niet minder dan
f8200 geboden. De verpachting is in elk geval zeer
gunstig voor de schatkist, die er verscheiden
duizenden guldens bij profiteeren zal."
Wij voegen er den wensch bij, dat deze verhoogde
pachtopbrengst voor de regeering een vernieuwde
prikkel moge zijn om dezen tak van nijverheid be
hoorlijke bescherming te verleenen.
Vlissingen. Nu de firma Alberts Co. aanstaanden
Zondag een nieuwegroote en naar alle eischen des
tijds ingerichte stoombarge in de vaart zal brengen
tussehen Middelburg en Vlissingen, is het niet onaardig
even een terugblik te slaan op de middelen van vervoer
tussehen genoemde steden «voorheen en thans"
De nestor, de wagendienst van Abée te Middelburg
via den ouden Vlissingschen weg, zal velen nog wel
heugen, al was het maar alleen door de gedachte aan
de magere en schonkige rossinanten en schokkende en
slingerende diligences, waarmede men voor f 0,80 been
en terug de reis kon afleggen; alleen bij overgroote
mij heen, zoo voorspoedig, gezond en gelukkig, als ik,
met Anna vereenigd, nimmer had kunnen scheppen.
Frank is een hooggeacht persoon en een man van
aanzien gewordenhij heeft ons landgoed door kennis,
vlijt en geluk tot zijne dubbele waarde doen stijgen;
hij is landdrost, voorzitter van tal van landbouwkundige
vereenigingen, hij heeft verscheidene medailles voor land-
cultuur en veefokkerij en blijft bij al deze onderschei
dingen toch steeds de altijd jeugdige, vroolijke kerel
van vroeger.
Ilier hen ik gestoord door het kroonprinsje van Gol
denau, den negenjarigen Ernest, mijn petekind. Hij moet
tot zijn diep leedwezen met mij Cornelius Nepos lezen,
want de arme jongen zal en moet studeeien volgens
den wil van mama. Als hij een hoofdstuk zonder fouten
heeft ontcijferd, mag hij tot belooning met zijn vader
naar het veld rijden. Volgens mijne innige overtuiging
is de jongen veel te bij de hand om een geleerde te
worden, maar dat blijft onder ons, collega. Begrepen
Mijn lieveling echter is de kleine zesjarige Anna,
de jongste, die met hare blonde vlechtjes en hare
blauwe oogen in stem en beweging zoo geheel het
evenbeeld is van hare moeder op dien leeftijd, dat ik
menigmaal mijn arm hart erop betrap, dat het bezig
is verliefd op het kind te worden. Dewijl zij met
drukte werd een bijwagen in dienst gesteld, maar dan
moest liet er ook aan spannen en was het geheele
personeel in de weer. Het stilhouden bij de tollen en
iriet drenken der paarden te Souburg of aan de Groote
Abeele (tusschenstations), waar men dan tegelijkertijd
even kon uitstappen om zijne gekromde ledematen wat
uit te strekken of een klein «opfrisschertje" te nemen,
deden die reisjes gewoonlijk zoo wat een anderhalfuur
duren. Daar de zaken nog al goed gingen trad er
weldra een concurrent op, Braat genaamd, die in plaats
van het Dok, van de Kleine Markt afreed, dus uit
het centrum der stad, waardoor het publiek gebaat
werd, ook door den minderen prijs, al was de dienst
geheel en al op dezelfde leest geschoeid.
Beiden verdwenen langzamerhand toen de staatsspoor
tot Vlissingen werd doorgetrokken en men in 5 mi
nuten tijds voor f 0,35 heen en terug 2e kl. in de
gelegenheid was een keer of 6 per dag op en neer
te gaan maar daar de stations alhier een kwartiertje
buiten de stad liggen, zag men weldra er tegen op die
einden te loopen en begunstigde men toen zooveel
mogelijk de nieuw opgerichte stoombargeonderne
ming van de firma Alberts Co., die het publiek voor
minder prijs tot in de stad bracht, na een watertochtje
van 35 a 40 minuten door het kanaal. Deze wijze
van vervoer was en bleef altijd de meest gebruikte
en geliefkoosde voor het locaal verkeer. Alsof men
nog geen communicatie middelen genoeg had, vroeg de
ingenieur Grüber te Utrecht concessie om via den
nieuwen weg van Middelburg naar Vlissingeneen
stoomtram aan te leggen. Zoo dra deze verkregen was,
werd zij overgedaan aan eene Brusselsche maatschappij,
die geruimen tijd later een aanvang maakte met den
aanleg. Van het bestaan van deze tram zullen wij
maar niets zeggen, daar hare lijdensgeschiedenis genoeg
aan iedereen in deze provincie bekend is; in den laatsten
tijd wordt echter door de dirictie successievelijk alles
gedaan om hare verplichtingen tegenover het publiek
na té komen en de geheele lijn aan een zorgvuldig
onderzoek onderworpen. Uit de publiés gemaakte cijfers
van het aantal door haar vervoerde passagiers kan men
wel eenigszins afleidendat de firma Alberts Co.
vroeger zeer goede zaken heeft gemaakt en nu door
het in de vaart brengen eener nieuwe bootbewijst
zij nog niet gezind te zijn zich zoo maar klakke
loos te laten verdringen. Dat het bestaan van
spoortram en bargedienst aan het reizend publiek
aanmerkelijk ten goede komt, kan men nagaan uit de
volgende cijfers
per spoor dagelijks 13 gelegenheden tegen f 0,35 a
f 0,25 retour 2e en 3e klasse,
per tram dagelijks 10 gelegenheden tegen f 0,40 a
f 0,25 ietour le en 2e klasse,
per barge dagelijks 10 gelegenheden tegen f 0,25 a
f 0,15 retour le en 2e klass?.
Weinig plaatsen zullen zich in zoovele communicatie
middelen mogen verheugen als Vlissingen en Middelburg.
Naai' wij vi-rntmen zal de tramway-onderneming hare
prijzen verminderen en deze alzoo in overeenstemming
brengen met die der barge.
Gister werd te Amsterdam de derde algemeene
vergadering der Nederlandsche vereeniging van ge
meente-ambtenaren gehouden. De vergadering was
slechts door 17 leden bezocht.
In plaats van den heer mr. C. J. Pické, burg. van
Middelhui g, die verzocht had niet meer in aanmerking
te komen, is gekozen tot Ld van het bestuur mr. L.
W. Ebbinge, burg. van Hoogeveen, met 11 stemmen
tegen 3 op den heer 11. G. Hartman, seer, van Goes.
Het hoofdpunt der agenda, de wenschelijkheid van een
examen voor gemeente secretaris en ambtenaren ter
mij geen Cornelius Nepos behoeft te ontcijferen en
ik haar vader met alle kracht help om haar te be
derven, is ze bijzonder met mij ingenomen.
Anna is als vrouw nog mooier dan zij als jong
meisje was. Zij is eene deftige vrouw geworden, hoe
wel haar oude vriendelijke trekken dezelfde zijn ge
bleven; zij ziet er uit als eene jeugdige Ceres, door
Apelles geschilderd. Het is een prettige verscli'jning
als zij met hare kinderen aan de hand Frank tege
moet gaat. In éen woord alles is hier voorspoedig
en prettig om te zien; moge daarom alles blijven,
zooals het thans is Ik stel mij voor, wanneer ik
genoeg begin te krijgen van de geleerde werel 1 in de
stad, en dat zal hoogstens nog een paai' jaar duren,
mij hier weder metterwoon te vestigen. De lucht en
de kalmte hier doen mij goed.
Nu nog éen verzoek. Gij weet, dat ik sedert de
oude Geerte gestorven is, Bernard in mijn dienst heb
genomenwij leven stil en kalm samen, alleen is hij
mij niet ordelijk genoeg, inzonderheid niet voor mijne
boeken Wees daarom zoo goed eens naar mijn huis
te gaan en den oude op het hart te drukken, d it hij
iederen morgen de boeken in de kasten aan den muur
zorgvuldig schoon houdt. Al worden de kamers ook
niet bewoond, er valt toch altijd stof en ik hen hier
niet op mijn gemak, wanneer ik niet weet, dat thuis
secretarie, lokte eene langdurige beraadslaging uit. De
heer H. G. Hartman Jz., secretaris van Goes en afge-
vaardige der Bevelandsche vereeniging, hield een krach
tig pleidooi voor de wenschelijkheid, opgehelderd met
voorbeelden uit zijne ervaring. "Verschillende andere
sprekers voerden het woord, en ten slotte werden ach
tereenvolgens deze punten aangenomen
lo. Het is wenschelijk dat een examen wordt in
gesteld.
2o. In afwachting van wat de hooge regeering zal
doenis het wtnschelijk dadelijk eene commissie in
het leven te roepen om de zaak te regelen.
3o. Het bestuur wordt gemachtigd, om in overleg
met de prov. en locale vereenigingen het noodige te
doen om uitvoering aan dit besluit te geven.
Ten slotte werd nog even de zaak van liet pensioen
fonds besproken, doch zonder eenig resultaat.
Volgens een telegram in de «Hamb. Nahr."
maakt de reeder van de »Ob", de heer Sibiriakoff,
aanspraak op de 50,000, die door de Hollandsche
regeering" voor het eerste bericht omtrent de «Varna"
zijn uitgeloofd.
De «Dymphna" tracht den mond van den Ob te
bereiken, en als het vaarwater vrij is, Kaap Schelquskin.
Alleen in liet uiterste geval keert het schip naar
Denemarken terug.
Naar men meldt, is het stoomschip «Ellida",
22 Augustus van Sandefiord vertrokken tot opsporing
van de «Vai na","den 30en dier maand te Hammerfest
aangekomen.
Blijkens een Reuter-telegram uit Berlijn heeft de
Pruisische Minister van landbouw het verbod van 13
Maart, betreffende den in- en doorvoer van schapen
uit Nederland, Luxemburg en België, tot 1 November
aanstaande verlengd.
Volgens bericht van bet Haupt Zoll-Ambt in
Emmerich is de invoer van boomen, planten en bloe
men en bloembollen uit Nederland in Duitscbland
totaal verboden, ook al zijn de zendingen begeleid van
de bekende attesten.
Door de Pomologische Vereeniging te Boskoop is
opnieuw een adres gezonden aan den Koning, met het
verzoek om aansluiting van Nederland aan de inter
nationale Reblaus-Konvention van 3 November 1881,
als zijnde het eenige middel om den invoer van planten
in Duitscbland te behouden.
Aan het schriftelijk gedeelte van het examen
tot toelating op den hoofdcursus hreft bij het 3e
regiment infanterie o a. voldaan de sergeant Vermande.
In de jl. Dinsdag te Amsterdam gehouden tweede
algemeene vergadering der «Vereeniging tegen de
Kwakzalverij" werd medegedeeld dat de Vereeniging
in bloeienden toestand verkeert. Het get.al leden was
sinds liet vorige jaar met 260 toegenomen, of met 50
percent, zoodat het thans 780 bedroeg. Met genoegen
werd geconstateerd, dat meer en UK-er ook anderen dan
geneeskundigen en apothekers als leden toetraden en
verder dat men onder de leden telde: twee leden van
de 2e Kamer der Staten-Generaal, cenige Vereenigingen
voor Volksgezondheid, een enkel Departement van 't
Nut, een paar Vrijmetselaarsloges en ook, als nu on
langs toegetrelen, etn Gemeentebestuur.
De onlangs de or Reuter aangekondigde komst
des Koninas van België naar Nederland blijft tot nader
order uitgesteld.
Naar men verneemt bestaat er plan bij de re
geering om binnen korten tijd te Utrecht een cursus
te openen voor jongelieden, die z'ich wenschen te be
kwamen voor het notariaat; evenals voor enkele vakken
aan onze Universiteit zoude voor dat doel een Lector
worden benoemd. (Amst.)
alles in orde is. Neem dan tevens de werken over
zedenleer uit mijne bibliotheek, ze staan bij elkaar in
de kleine kast tegen den muur, en zend mij die. Ik
zal hier nog wel een paar maanden blijven en in dien
tijd het vijfde en laatste deel afwerkenik moet
daai in echter tegen enkele zedenkundigen, inzonderheid
tegen llegel, te velde trekken. Zij schijnen mij na
melijk bijna allen bij de behandeling der zeJenleer te
veel de theoretische zijde te beschouwen en te weinig
gewicht te hechten aan de natuurlijke neiging der
menschen. Het is mij echter duidelijk geworden, dat
het voor een ze lelijk en vruchtbaar leven veel meer
op eene aangeboren gezonde natuur aankomt, dan wij
lieeren van den katheder tot nutoe hebben erkend.
Ik moet eindigen, de kleine Anna komt zeggen dat
mama boos wordt, als ik de soep koud laat worden
en ik moet haar dus wel naar beneden volgen
Zoo ziet gij, dat iemand onder de pantoffel kan staan
en tevens niet eens het geluk smaken te ondervinden,
dat het de pantoffel van zijne eigene vrouw is.
Wees gegroet,
Uw Vriend
ERNEST.
EINDE.