1883. N°. 90.
Donderdag 2 Augustus.
^TEKïciHïziisra-.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Landbouw en Veeteelt.
Kunst, Wetenschap en Letteren.
Buitenlandsch Overzicht.
Overzicht van den stand der koersen.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd on feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH 8c VAN D1TMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES,
van het stembureau ontvangen hebbende de processen-
verbaal van inlevering en opening der stembriefjes,
waaruit blijkt, dat voor de verkiezing van 2 leden van
den gemeenteraad, bij herstemming, zijn uitgebracht
325 geldige stemmen en daarvan op zich vereenigd
hebben de heeren C. E. MASSEE 179, J. VAN ZAND
BERGEN BUWALDA 164, H. DE WILDE 155 en J.
DONNER 141, zoodat de twee eerstgenoemden gekozen
zijnj
brengen ter openbare kennis, dat afschriften dier pro-
eessenverbaal op heden ter gewone plaatse aangeplakt
en ter Secretarie der gemeente voor een ieder ter in
zage nedergelegd zijn, alwaar zij kunnen geraadpleegd
worden op eiken werkdag tusschen des voormiddags
9 en des namiddags 2 uien.
Goes, 31 Juli 1883.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES1 Augustus 1883.
De uitslag der herstemming voor 2 leden van den
Gemeenteraad alhier is als volgt: Uitgebracht 328 st.,
van onwaarde 3, geldige st. 325.
Hiervan verkregen de heeren C. E. Massee 17A),
J. Van Zandbergen Buwalda 164, H. De Wilde 155
en J. Donner 141 st. Zoodat herkozen is de heer C.
E. MASSEE en gekozen de heer J VAN ZANDBER
GEN BUWALDA.
De liberale candidaten hebben dus gezegevierd. Ter
nauwernood bleek bij de eerste stemmingdat de
herkiezing van den heer Massee gevaar liep, of een
prijzenswaardige ijver ontwaakte om alle krachten
in het werk te stellen teneinde dat gevaar te voor
komen. De hevige bestrijding van een eerlijk man
door de mannen van de andere zijde wekte terecht
weerzin en vuurde den ijver aan. De liberalen hebben
op flinke wijze getoond wat zij bij eendrachtigheid
vermogen.
De herkiezing van den heer Massee met zulk een
groot aantal stemmen is het bewijs dat de kiezers
eerlijkheid en oprechtheid op prijs blijven stellen. De
verkiezing daarbij van den heer Buwaldawaardoor
het liberale element in den Raad versterkt werd, mag
als bewijs gelden, dat de burgerij de anti-revolutionairen
niet steunen wil in de poging om door verhoogd school
geld of op andere wijze de hand te slaan aan onze
inrichtingen van onderwijs Overigens is de val van
den heer De Wilde, eerst in Januari jl. gekozen, een
gevoelige les voor den zelfverheerlijkenden overmoed
der anti-revolutionaire leiders.
Aan het telegraafkantoor alhier werden be
handeld 1664 telegrammen, en wel: aangenomen en
verzonden 812, ontvangen en afgeleverd 729, overge
nomen en verder geseind 123.
lerseke. De uitslag van de herstemming voor 2
leden van den gemeenteraad tusschen de heeren G.
Schipper, P. Sandee Jr., J. Lemson en J. Molhoek,
op gisteren, was als volgtvan de 87 hebben 72 kiezers
aan de stemming deelgenomen. Getal geldige stem
men 71. Gekozen de heeren G. SCHIPPER met 49
en P. SANDEE met 41 stemmen. De heeren J. Lemson
en J. Molhoek bekwamen respectievelijk 28 en 20
stemmen.
Hoedekenskerke. 't Wordt hier hoe langer hoe
mooier. Bij de opening der stembus bleek heden
dat 47 stemmen waren uitgebracht, waarvan 24 op
J(an) Steijn en 21 op L. L. Peeters. Men zou dus
denkendat de afgetreden wethouder Steijn de be
noemde was, maar dit is niet zeker. De wethouder
Steijn heeft een zoon met denzelfden naam, die even
goed als zijn vader benoembaar is, en bij het streven
der kiezers, om nieuw, jong bloed in den gemeenteraad
te brengen, heeft men waarschijnlijk het oog op den
zoon gehad.
Het stembureau heeft de stemmen geldig verklaard
en ze beschouwd als op den vader uitgebrachtis dit
de kennelijke bedoeling der kiezers geweest, waarom
dan ook de stemmen op M. Verbeek niet aan M. G.
Verbeek toegewezen
Als nu waar isdat het lid Helmstrijdt heeft- be
dankt en ook de verkiezing in zijne plaats in de war
raakt, kan 't een heele warwinkel geven.
Benoemd tot ontvanger der dir. belastingen en
accijnzen te Noordwelle de heer K. De Graaf, commies
ter inspectie Amsterdam.
De heer J. Vleugels, als telegrafist werkzaam
bij de Staatsspoorwegen, station Kruininge, is na
afgelegd examen bevorderd tot surnumerair.
Bij het in de afgeloopen week gehouden notariëel-
examen is o. a. geslaagd voor het le gedeelte de
heer W. F. J. Wagtho te Tolen.
De minister van oorlog heeft bepaald, dat voortaan
door de dd. schutterijen jaarlijks voor ieder officier
en voor ieder afgeëxerceerd onderofficier en mindere
kunnen woiden aangevraagd: lo. zestig scherpe pa
tronen tot geweren 2o. tien losse patronen tot ge -
weren3o. dertig patronen tot kamerschietcylinders.
De schutterijen, die geen schietbaan ter beschikking
hebben, kunnen, in plaats van de patronen, bedoeld
onder punt 1, aanvragen zestig patronen van de soort
onder punt 3 genoemd.
Bij deze aanvragen mag dus niet in rekening worden
gebracht de totale sterkte der schutterij, maar alleen
het aantal officieren en het gedeelte der officieren en
minderen dat, afgeëxerceerd zijnde, werkelijk aan de
schietoefeningen deelneemt.
De kommandanten der schutterijen moeten derhalve,
bij hunne aanvragen om munitiën, de sterkte aan
officieren en van het zooeven bedoelde gedeelte door
eene schriftelijke verklaring opgeven, zoo noodig on
der bijvoeging, dat over geene schietbaan kan worden
beschikt.
Wij vestigen bijzonder de aandacht op de door ons
gecursiveerde woorden, waaruit eenigszins is afteleiden,
dat de verplichting voor eene gemeente om eene schiet
baan te hebben, niet zoo absoluut is.
Een suppletoire begrooting van het Departement
van Financiën voor 1882 is noodig geworden ter aan
vulling van den post van het verlies op de nomiuale
waarde van versmolten wordende Nederlandsche ko
peren pasmunt. Er is f 190,000 meer noodig tegen
over de f 200,000, voor dat doel op de diensten 1880
en 1881 toegestaan, doch niet uitgegeven. Het eind
cijfer ondergaat geen verhooging.
Zoodra mogelijk zal de Minister van financiën maat
regelen in het leven roepen tot het buiten omloop
stellen van het aantal koperen centen.
Bij de Tweede Kamer is ingekomen een wets
ontwerp, om voor de commiezen en referendarissen van
Staat het thans gevorderd speciaal examen af te schaffen
en alleen voor die betrekkingen benoembaar te ver
klaren doctoren in de staatswetenschap, in da rechts
wetenschap of in de beide rechten en de benoeming
te doen geschieden op aanbeveling van een dubbeltal
door den Raad van State.
Het Utr. Dbl verneemt thans met zekerhei 1
dat de heer F. W. J. baron Aylva Van Pallandt voor
de benoeming tot lid van de Eerste Kamer heeft bedankt.
Vóór eenige dagen werd medegedeeld dat het
plan bestond een museum op te richten, om te ver
hoeden, dat de koloniale schatten, zoo van de Neder
landsche als van de vreemde koloniën, thans in de
tentoonstellingsgebouwen bijeengebracht, na het einde
van September weder verspreid worden.
Het plan heeft een nog wij lere strekking men is
namelijk voornemens een Nederlandsche koloniale ver-
eeniging te stichten, met haar een koloniaal museum
en daaraan verbonden bibliotheek op te richten en
een koloniale revue uit te geven.
Het comité, dat zich tot dat doel gevormd heeft,
bestaat uit de heeren J. Wüste, M. J. Waller, W.
F. Versteeg, M. J. Pels, allen te Amsterdam en mr.
L. Serrurier te Leiden.
Door de politie te lerseke is gearresteerd dr. A.
De P., geneeskundige te Goes, wiens aanhouding was
verzocht door den officier van justitie te Middelburg.
(Vad)
's-Heer Abts- en Sinoutskerke. Met algemeene
stemmen is door stemgerechtigden tot predikant bij
de Herv. gemeente benoemd en door den kerkeraad
beroepen de heer J, V. d. Bergen, pred. te Strijen.
's-Heerenlioek. Ds. Van Tuinen, predikant te Borsele,
zal door het vertrek van ds. Winckel te 's-Graven-
polder, het consulentschap over deze gemeente waar
nemen. Het beroepen van een predikant zal men
eenigen tijd trachten uittestellen.
Bedankt voor het beroep naar Oud-Vosmeer door
ds. W. C. Barbas, te Dubbeldam.
Door gebrek aan onderwijzers is de Zondagsschool
te Rilland opgeheven. Jaren achtereen werd zij door
een groot aantal kinderen bezocht.
De «Vereeniging voor Paedagogiek" heeft zich
dezer dagen, in haar te Utrecht gehouden 25e alg.
vergadering, bijna eenparig vereenigd met het gevoelen,
door den heer J. H. Slangen verdedigd en toegelicht:
dat op paedagogische, didactische en practische gron
den het stelsel aanbeveling verdient om jongens en
meisjes in de school bij elkaar te plaatsen en samen
onderwijs te doen ontvangen.
Aan 't eindexamen van de H. B. Scholen in
Groningen heeft o.a. met gunstig gevolg deelgenomen
de heer H. Huizinga van de H. B. S. te Veendam.
Maandag werd te Amsterdam de jaarlijksche al
gemeene vergadering der vereeniging «Volksonderwijs"
gehouden. De president wees in zijn openingsrede op
de treurige verschijnselen, die zich in den laatsten tijd
op het gebied van het onderwijs hebben voorgedaan,
speciaal op het gebeurde te Aduard, te West- en Oost-
Souburg en op de quaestie-Poppink, en meende daarin
het besie bewijs te vinden, hoeveel er nog voor Volks
onderwijs" te doen is.
Naar aanleiding van het gebeurde te Aduard werd
al dadelijk besloten een adres tot de Tweede Kamer
te richten.
Het ledental der vereeniging is van 8076 tot 7548
verminderd en het getal afdeelingen van 117 tot 111.
Aan de orde kwam een voorstel van het hoofdbe
stuur om het «Volksblad" in het vervolg niet meer
gratis aan de leden te verzenden, maar er ƒ1,per
abonnement voor te eischen, zoolang er geen 2000, en
1,50, wanneer er geen 1000 inteekenaren voor zijn.
Wanneer er geen 100 abonnenten toetreden, zou de
uitgaaf geheel worden gestaakt.
Dit voorstel werd, na aanneming van een amende
ment van «Rotterdam" om, ingeval het minimum van
het aantal abonnés niet wordt verkregen, in plaats
van een weekblad een maandblad uittegevenaange
nomen. Voorts werd op voorstel van den heer Ker-
dijk besloten aan afdeelingsbesturen, die daartoe bij-
draeen geven, exemplaren voor haar leden te zenden.
Tot plaats voor de volgende algemeene vergadering
werd Amsterdam aangewezen. Tot leden van het
hoofdbestuur in plaats van de aftredende leden, de hb.
Moens en Boot, werden gekozen de hh. Goeman Bor-
gesius te 's Hage en Van Milligen te Groningen. Na
uitvoerige discussie werd een voorstel: «de vergadering
spreekt de wenschelijkheid van het behoud van art.
194 bij eventueele grondwetsherziening uit", met 55
tegen 9 st. aangenomen. Een voorstel der al'deeling
«Zuidwesthoek Friesland", om het hoofdbestuur op te
dragen bij de Regeering aantedringen op de invoering
van leerplicht en van het kosteloos onderwijs, werd op
utiliteitsgronden met 23 tegen 22 st. verworpen.
Verleden week zijn een paar weiden onder
's-Heer Abtskerke verkocht voor uiteenloopende prijzen.
De eene gold f 1800 per hectar ede andere f 980
voor die oppervlakte, liet dijkgeschot van beide be
draagt f 14 per hectare. Wel een bewijs dat er
aanmerkelijk ouderscheid bestaat.
Wissekerke. Ook in een tuin in deze gemeente
is dit jaar hetzelfde verschijnsel waargenomen, als
door den berichtgever uit 's Heer Abtskerke in no.
89 dezer courant is vermeld.
Als eene bijzon lerheid van vroegtijdige rooting
mag vermeld worden, dat reeds verleden Maandag ter
markt te Rotterdam, vlas van den nieuwen oogst is
vertoond, dat verbouwd en bereid werd door Bastiaan
De Wit, te Eikerzee, eiland Schouwen.
(N. R. Ct.)
Uit het noorden des lands komen van verschil
lende kanten berichten nopens den uitmuntenden stand
van het aardappelengewas tot dusverre. Nergens is
eenig spoor van de ziekte nog opgemerkt.
Z. M. de Koning, die te Pyrmont een concert
bijwoonde van mevr. Desirée Artöt, haar echtgenoot
den bariton Padilha en den Petersburgschen pianist
Schaeling, heeft aan mevr. Artöt de gouden medaille
van verdienste verleend.
De Belgische belasting-ontwerpen hebben reeds den
Senaat bereikt en zijn daar behandeld. Het ontwerp
betreffende de belasting op het gedistilleerd is met 36
tegen 29 stemmen aangenomen, zoodat vermoedelijk
ook dat op de tabak wel gunstig zal worden ontvangen.
De regeering heeft echter échec geleden met haar
ontwerp betrekkelijk de invoerrechten op cacao, azijn
en azijnzuur, hetwelk namelijk met 67 tegen 48 stem
men is verworpen.
Te Brussel heeft de verkiezing plaatsgehad van een
Senator, in plaats van den heer Hanssens. De liberale
candidaat Vaueamps kreeg alle geldige stemmen.
De Franschen schijnen met groot sueces een uitval
gedaan te hebben tegen de Annammieten. Nadat den
19 Juli de helft van het garnizoen met een vaartuig
het kanaal was afgebracht, vielen zij den volgenden
dag den vijand in den rug aan en overrompelden hem.
De Annamsche troepen vluchtten in de grootste ver
warring, hetgeen evenwel niet belette, dat de Fran
schen meer dan duizend vijandelijke soldaten dood
schoten. De verliezen bij de Franschen' moeten zeer
gering zijn.
De militaire attaché bij het Chineesche gezantschap
te Berlijn, Tchen-Qui-Tong, is op zijne doorreis te
Parijs geweest en heeft de stelligste verzekeringen
gegeven van de vredelievende gezindheid van de Chi
neesche regeering tegenover Frankrijk. Wel is waar j
jjeeft de Chineesche regeering het samentrekken van
een legerkorps van 35,000 man in Yunan bevolen,
doch dit heeft slechts ten doel om die provincie in
staat te stellen een mogelijken aanval van de bende
der Zwarte Vlag aan de grenzen af te slaan.
Maandag zijn in het Enqelsche Lagerhuis de motie-
Northcote en het amendement-Norwood behandeld.
Sir Stafford Northcote's voorstel verzette zich in al
gemeene termen tegen de aanspraken van den heer
De Lesseps op een monopolie tot aanlegging van een
kanaal. De heer Norwood wilde alleen vastgesteld
hebben dat het parlement geheel vrij blijft in zijne
latere beslissingen en dus volstrekt niet gebonden is
door de ministeriëele handelingen der laatste weken.
Na eenige discussie heeft het Lagerhuis North
cote's motie verworpen met 282 tegen 183 stemmen,
terwijl het amendement Norwood zonder stemming
werd aangenomen.
Lord Hartington verklaarde nog in het Lagerhuis,
dat de algemeene gezondheidstoestand der Engelsche
troepen in Egypte gunstig is. Het karakter der cho
lera was minder kwaadaardig.
De man, die het komplot der moordenaars van het
Phoenixpark te Dublin heeft ontdekt, James Carey, is
vermoord. De politie had hem heimelijk onder een
valschen naam, met zijn gansche huisgezin, naar Kaap
stad getransporteerd. De overheid had alle maatre
gelen tot geheimhouding van zijn vertrek genomen.
Desniettegenstaande was alles bij de Iersche revolutie
partij bekend. De moordenaar O'Donnel reisde vooraf
naar de Kaapalwaar Carey zou overgaan op de
«Metrose Castle", varende tusschen Kaapstad en Natal.
O'Donnel nam passage op dat schin er, heeft Carey
een doodelijk revolverschot toegebracht even vóór de
aankomst te Port Elisabeth, liet schijnt dat de moor
denaar zonder tegenstand is gearresteerd. Hij zal ver
moedelijk naar Londen worden overgebracht en daar
terecht staan.
De zaak maakt veel sensatie en de revolutionnaire
partij in Ierland wil een optocht met fakkellicht
liouden Er wordt eene inschrijving geopend om het
noodige geld bijeen te brengen voor de verdediging
van O'Donnell. Deze wordt zorgvuldig bewaakt, omdat
men vreest, dat men zal trachten hem te bevrijden.
Omtrent de overstrooming van den Nijl, waarvoor
men beducht is, komen uit Egypte nog weinig gun
stiger berichten. Bovendien wordt de katoenoogst met
groote schade bedreigd door den katoenworm, die voor
namelijk in de omstreken van Bethera de planten zeer
heeft aangetast. Op sommige plaatsen moest men
alle planten uitiukken en verbranden.
Volgens berichten uit Equador heeft de bevolking
aldaar uit eigen beweging Senor Pedro Cavbo tot hoofd
der regeering uitgeroepen en hem met onbeperkte macht
bekleed.
Wat is de staathuishoudkundige, de eenige gezonde,
reden voor den handel in effecten'? Omzetting van
kapitaal. Indien A. eene obligatie IIollandsche IJzeren
Spoorwegmaatschappij verkoopt aan B. dan stelt B.
zijn kapitaal, vroeger wellicht in eigen zaken aange
wend, voortaan ter beschikking van de Hollandsche
IJzeren Spoorwegmaatschappij, terwijl A. de ontvangene
koopsom aan haar heeft ontrokken om die waarschijn
lijk tot uitbreiding van eigene of anderer affaire te
gebruiken. De inschrijving grootboek van meerderjarig
geworden weezen wordt overgedaan aan den man van
zaken C., die zijn koetjes op 't droge heeft. C. 's
kapitaal zal dan voortaan waarschijnlijk door de als
mannen in het maatschappelijk leven optredende weezen
in handel of nijverheid voortbrengend besteed worden,
terwijl het der vroegere weezen kapitaal een schuld
blijft van Nedeiland maar van nu af aan ten bate van
den «na gedanen arbeid zoet rustenden" C. Omzetting
van kapitalen voortvloeiende uit de zoo rijke schakee
ringen van gebeurtenissen in de samenleving der
mensehen en veroorzaakt door de meerdere of mindere
kapitaalbehoefte van industrie en handel, ziedaar de
gezonde reden voor «affaires" op de effectenmarkt.
Die genoemde meerdere of mindere behoefte blijkt
duidelijk uit de periodieke uitbreiding der bankbiljetten-
circulatie in voor- en najaar en uit de vermindering
daarvan in de zomer- en wintermaanden.
Hieruit volgt dat geringe «affaire" op de effecten
beurs moet plaatsvinden, wanneer de nijverheid kwij
nende, weinigen doet besluiten hunne goede krachten
en onmisbare kapitalen daarin ook ten eigen bate
aantewenden en anderen belet hunne kapitalen geheel
of gedeeltelijk ongeschonden daaruit terugtenemen.
Waren deze oorzaken nu de eenige, die het verkeer
op de effectenbeurs in 't leven riepen dan zou de handel,
dan alleen 't gevolg van omzetting van kapitalen, zonder
nadeel der maatschappij heel wat minder maar tegelijk
aan weinig storingen onderhevig zijn, wier begin
of einde aan zekere regels zou gebonden wezen, 't Ver
keer op de beurs de plaats van samenvloeiing der
zaken in de verschillende steden zou dan den zelf-