1883. N°. 87. Donderdag 26 Juli. 70ste jaargang.
Gravin Walecka.
FEUILLETON.
Kerkeiijke Zaken en Onderwijs.
Kunst, Wetenschap en Letteren.
Rechtzaken.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
OPENBARE VERGADERING
VAN DEN
Baad der g ria eente Hoes,
op VRIJDAG den 27 JULI 1883,
des namiddags te twee uren.
De Secretaris,
HARÏMA N.
Punten van behandeling
1. Mededeelingen, ingekomen stukken.
2. Staten van oninbare posten en restanten op den
Hoofdelijken Omslag over 1882.
3. Idem op de belasting op de honden.
4. Aanbieding der rekening en verantwoording van
het geldelijk beheer over 1883 onder overlegging
der rekening van den ontvanger.
5. Eerste suppletoir kohier van den Hoofdelijken
Omslag voor 1383.
6. Idem van de belasting op de honden.
7. Onderzoek der geloofsbrieven van de verkozen
loden van den raad.
GOES, 25 Juli 1883.
Opsporing, aanwijzing en bericht wordt verzocht
door den commissaris van politie te Goes van M. P.
J. Van Kessel, 30 jaren, koopman, die vóór eenige
dagen zijn woning heeft verlaten, vrouw en 3 kinderen
achterlatende.
Ierseke. Gisteravond werd hier in eene vergade
ring van 19 kiezers bijna unaniem besloten bij de
herstemming voor den gemeenteraad te stemmen op
de heeren G. Schipper en P. Sandee (timmerman).
Alleen kreeg de heer J. Lemson nog 2 stemmen.
Verder werd besloten de heeren Schipper en Sandee
bij de kiezers aantebevelen. Op 't einde der volgende
week zal getracht worden eene kiesvereeniging opte-
richten.
Vlissingen. De terreinen gelegen tusschen de eerste
binnenhaven en het kanaal, behoorende bij de gronden
door het rijk aan de Koninklijke Maatschappij «de
Schelde" afgestaan, zijn onlangs door de firma Van
Rossem en De Monchy, pakhuismeesters te Rotterdam,
van genoemde maatschappij gehuurd voor het plaatsen
van bergplaatsen van petroleum.
Deze firma heeft direct de handen aan het werk ge
slagen en een gedeelte van dat terrein met zand op
gehoogd. De grondslagen voor eene loods zijn nu
gemetseld, zoodat aan den bovenbouw met kracht kan
voortgewerkt worden. De loods paart aan eene lengte
van 59 M. eene breedte van 49 M., en moet onge
veer 40 duizend vaten petroleum bevatten. De daken
worden van asphalt-papier vervaardigd. Zoodra alles
gereed is, komen direct schepen uit Amerika met aan
voer om op te slaan.
Vlissingen zal dus van den winter eene handelsin
richting rijk zijn, die aan vele handen werk zal ver
schaffen. Het terrein is groot genoeg om bij behoefte
10 zulke loodsen te plaatsen en ligt te ver van de
stad en tusschen dijken, om bij eventueelen brand ge
vaar op te leveren.
Om een klein begrip te krijgen van den voorraad,
dien genoemde firma in dat artikel opslaat, kan dienen
dat zij te Charlois bij Rotterdam 7 loodsen bezit van
3 maal die oppervlakte, welke ieder 120 duizend
vaten kunnen bevatten, die den afgeloopen winter allen
vol waren.
De »Précurseur" meldt:
Er schijnt groote kans te bestaan, dat de Koning
der Belgen zich binnenkort naar Holland begeeft
om een bezoek te brengen aan den Koning der
Nederlanden. Bij die gelegenheid zal de Belgische
Naar het Hoogduitsch, door II. J. G. H.
Ik was te Lemberg gekomen met verschillende edel
lieden, dagbladcorrespondenten en teekenaars, die van
alle kanten te zamen stroomden ter gelegenheid van
de reis des Oostenrijkschen keizers door Gallicieik
wilde Gallicie leeren kennen, en wel zooals het zich in
feestgewaad voordeed. Hoe heerlijk is het land! En
duizendmaal schooner nog was het gedurende den
keizerlijken triomftocht, waarbij zich de schilderach
tigste menschengroepen vertoonden: edellieden in het
nationale kostuum, schoone dames, naar de laatste
mode gekleed, oude jodinnen met mutsen met keel
linten en joden met lange kaftans en lange haren!
En zoo waren wij dan in Lemberg. Welk een
schoone stad! Grootere mogen er zijn, maar eigen
aardiger vindt men ze niet. Krakau vertegenwoordigt
de middeleeuwen, Lemberg het Azië der toekomst:
alle pracht van het Oosten, alle comfort en beschaving
van het Westen, en het groen van het Zuiden. De
vorst ongetwijfeld de Amsterdamsche Tentoonstelling
bezoeken.
11H. MM. de Koning-Groothertog en de Koningin*
Groothertogin hebben 2500 fr. geschonken ten behoeve
der armen van de stad Luxemburg.
Naar liet aVaderland" verneemt, gaat de heer
Modderman in de laatste dagen minder goed vooruit.
Er vertoonde zich wat koorts en de wond etterde
weder. Volgens het gevoelen der geneesheeren is er
echter geen reden tot bezorgdheid.
Van '1 Januari 1840 tot 1 Januari 1883, alzoo
in een tijdsverloop van 43 jaren, vermeerderde de
bevolking van Nederland met 1,312,412 zielen of met
45 percent.
De sterfte was, percentsgewijze naar de bevolking
berekend, voor het geheele rijk van 1820 tot 1880
gemiddeld 2.73 pet. per jaar.
Het aantal geboorten, eveneens gedurende ditzelfde
zestigjarige tijdperk percentsgewijze per jaar berekend,
was voor bet geheele rijk 3.65 pet. per jaar gemiddeld.
De percentsgewijze verhouding der onechtgeborenen
op alle geborenen is gedurende de jongst verloopen
10 jaren aanmerkelijk gunstiger geworden; was dat
cijfer voor geheel Nederland in 1872 nog 3.71 pet.,
in 1882 bedroeg het 3.02 pet.
Op 1 Januari jl. behoorde 49% pet. van de geheele
bevolking van Nederland tot het mannelijk, 50% pet.
tot liet vrouwelijk geslacht.
Behoorde in 1829 59.11 pet. der bevolking van
ons vaderland tot de Protestanten, in 1879 was dat
cijfer tot 61.55 pet. gestegen, terwijl de Roomsch-
Katholieken in datzelfde tijdsverloop van 38.99 pet.
op 36.02 pet kwamen
De Israëlieten namen in die halve eeuw met 0.26
pet. toe, zoodat zij in 1879 2.04 pet. der geheele
bevolking uitmaakten.
Van 1869 tot 1879 vermeerderde het aantal van
hen, die tot geen kerkgenootschap behooren, met on
geveer 10,000 en kwam alzoo op ruim 15,000 personen.
In de rijkspostspaarbank is van 11 tot 20 Juli
meer ingelegd dan terugbetaald f 39,694,94. Na af
trek van de terugbetalingen bedroegen de inlagen op
20 Juli f 2,640,463,21.
De inrichting dier spaarbank wordt in den jongsten
tijd door buitenlandsche regeeringen ernstig bestudeerd,
laatst door dr. Joh. Leffler voor het Zweedsche Gou
vernement.
De «Amsterdammer" verneemt, dat het plan be
staat daar ter stede een Museum op te richten en
daardoor te voorkomen dat na afloop der Tentoon
stelling de meest belangrijke voorwerpen op koloniaal
gebied ons land verlaten. De zaak is nog in wording,
doch spoedig hopen wij nadere bijzonderheden te kunnen
mededeelen.
Volgens den Haagschen correspondent der «Zutph.
Ct." schijnt men op groote schaal pogingen ta willen
aanwenden om een waarborgfonds voor een Neder-
landsch pensioenfonds voor werklieden bijeen te brengen.
Zooals men weet, is er het vorige jaar op een meeting
te Amsterdam een commissie van 17 leden, waarvan
mr. De Beaufort voorzitter is, benoemd om de grond
slagen voor da pensioensregeling vast te stellen en verder
alles te doen wat strekken kan om die zaak te be
vorderen. Die commissie is nu met haar statuten ge
reed en wil een pensioenveveeniging oprichten, welke
over het geheele land haar vertakkingen zal hebben.
Het doel van die vereeniging zal zijn voor de pensi
oenszaak propaganda te maken, kapitaal, waaruit de
kosten van administratie zullen worden bestreden,
bijeen te brengenen in de toekomst op het beheer
huizen verdrinken als het ware in éen enkel groot park.
En dan het heerlijke gala-bal ter eere des keizers!
De officieren waren er in hunne historische kostumes
uit zijde en fluweel, met knoopen van koralen of paarlen
en met goud bestikte gordels, en de vrouwengeheel
en al a la Paris. Wat fraaie toiletten, wat verzen
gende blikken, wat volle roode lippen, van welke het
zoete Poolsche dialect u als muziek tegemoet rolt
Er is geene leelijke vrouw in Polen, en hier waren de
schoonste bijeen; maar de kroon spande een waar
ideaal met bruine, gloeiende oogen, een verrukkelijk
lachje en eene' zachte, kinderlijke, doch klankvolle stem.
Zij danste juist met een dikken officier, toen ik haar
voor het eerst zag, en onmiddellijk mijn hart verloor.
Wie was zij Gravin Loncza Walecka uit bet «Ko
ninkrijk Polen", die hare goederen in het Ruthenische
had. Eene weduwe, gelukkig! Des zomers resi
deerde zij gewoonlijk op haar kasteel Glubowka, den
winter bracht zij te Parijs of Nizza do-T.
Iedere Poolsche spreekt beter Fransch dan de beste
Parisienne, en Loncza Walecka sp- ak het beter dan eenige
Poolsche. Ik werd aan haar voorgesteld, en zij
lachte mij toe. Ze was een verrukkelijk wezen. Met
eene geestige Poolsche is mon het in een uur geheel
eens, of men maakt zich tot haar doodvijand. Met
van het te stichten pensioenfonds ook controle uit te
oefenen.
Uit de rekening en verantwoording over 1882/83
van de «Maatschappij tot Nut van 't Algemeen" blijkt,
dat de ontvangsten hebben bedragen f 46,639,82%,
waaronder f 5000 van het kapitaal der maatschappij.
Van de leden is als contributie ontvangen f27,533,20.
De uitgaven hebben bedragen f 46,155,17%, en wel
aan kosten van algemeen bestuur f7680,05, aan kosten
voor de algemeene vergadering f7211,86%, het geïl
lustreerd tijdschrift «de Zwaluw" heeft gekost f3417,01
de almanak f 3930,77%, de departementen zijn on
dersteund met f 16,779,38%.
De inschrijving in het grootboek 2% pCt. Nat.
Schuld bedraagt f 264,800 nominaalin prolongatie
is belegd f 15,000.
Voor het dienstjaar 18831884 zijn de middelen ge
raamd op f41,720,90, waaronder f27,600 contributie;
de begrooting der behoefte is f 41,70.2,90, waarvan
kosten voor algemeen bestuur f 7800 en van de al-
gemeene vergadering f 7100. Voor aankoop van boek
werken en voor de voorbereiding der tienjarige wets
herziening zijn memorieposten uitgetrokken.
De «Western Union Telegraph.-Company" deelt
mede, dat maatregelen zijn genomen om, ondanks de
bekend gemaakte werkstaking onder haar personeel
de transatlantische telegrammen voor New-York en
alle voorname steden van Noord-Amerika even spoedig
als vroeger over te brengen.
Max. v. Pettenkofei' heeft in den laatsten tijd
zijne meening over het ontstaan en de verbreiding der
Aziatische cholera bekend gemaakt. Iu hoofdzaak komt
die hierop neder, dat de specifieke infectiestof, die de
ziekte maaktmaar nog niet is aangetoond waar
schijnlijk is een lager organisme (een z. g. schimmel
plant) dat vóór duizenden jaren de ziekte in Indië
reeds bekend en inheemsch was (getuige de beschrij-
ving in de «Susruta," de Sanskrietgeschriften)dat
eerst in 1831 de ziekte in Europa zich voordeed, en
dat dit samenhangt met de vermeerdering en de be
spoediging van het verkeer der volkeren onderling, met
name in en met Indië (in 1826 vertoonde zich de
eerste stoomboot in de Indische wateren)dat bodem
en jaargetijde veel invloed uitoefenen en alluviale
gronden in liet algemeen alle gronden, die water
en lucht gemakkelijk opnemen en doorlaten de ge
vaarlijkste zijn. Daar vooral moet alles uit den weg
geruimd worden, wat de locale voorbeschiktheid kan
verminderen.
Ds. Winckel hoopt den 5n Augustus des namid
dags te 2 uren zijn afscheidswoord te spreken tot
zijne gemeente te 's-Gravenpolder. (Het Zuiden.)
Naar liet «Dagbl." verneemt, is door een onbe
kende, tot dekking van het bestaand tekort, dezer
dagen 15000 geschonken aan het Nederlandsch
Zendelinggenootschap, gesticht in 1797, gevestigd te
Rotterdam, dat in de afgeloopen week aldaar zijn
Algemeene Vergadering hield.
De Synode heeft hare vijlde zitting voorname
lijk gewijd aan het fonds ter verbetering der schraalste
predikants-traktementen. Met groote zorgvuldigheid
werd wederom overwogen, of de vragende gemeenten
in de termen vallen, en waar dit niet of niet genoeg
zaam bleek uit de tabellen der class, besturen, of met
andere opgaven niet strookte, werd besloten de aan
vragen met verzoek om nadere inlichtingen terug te
zenden, opdat de Synode, of na afloop der vergadering
de Syn. Comm., daarover zou kunnen beslissen. Al
ons deed zich het eerste geval voor; wij voelden bei
den, dat wij bij elkander pasten. Bij het buffet hief
ik mijn glas op tegen het hare en vroeg:
Wat zegt men in zoo'n geval in Polen?"
«Voor men drinkt, wenscht de gastheer den gast,
dien hij het glas aanbiedt»W rece!" dat is: «Uwe
gezondheidlachte zij.
«En wanneer men gedronken heeft?" vroeg ik.
«Wanneer men gedronken heeft, zegt men onder
mannen: «Kochajme sie
«Dat wil zeggen?"
«Wij zien elkander gaarne!" en hare oogen ves
tigden zich op de mijne.
Ik was betooverd, verruktik zwoer, dat ik nog
nooit zoo schoon eene vrouw gezien had. Ik noemde
de Poolsche vrouwen de kroon der scheppinghet
ideaal der vrouw, zoo pikant, zoo geestig, zoo sierlijk,
innig, zacht, beminnenswaardig. In mijn ziel werd
op dezen goddelijken balavond besloten, dat alleen de
schoone gravin Loncza Walecka mijne vróuw zou
worden. Ik stelde het haar voor, zij lachtetoen
werd zij ernstig en zeide
«Welnu, mijn beminnelijke cavalier, zoek mij dan
in mijne eenzaamheid op, in mijn kasteel Glubowka,
opdat voegde zij er met een onnavolgbaar betee-
hare voordrachten werden goedgekeurd. Voorts werd
haar opgedragen na te gaan, welke gemeenten over
bleven, die slechts f 900 konden aanbieden, orats'ien,
of deze nu ook tot f1000 konden worden opgevoerd.
Naar de verschillende hoofdrichtingen behooren
van de stemhebbende leden der Synode volgens de
«Haarl. Ct." -10 tot de moderne, 6 tot de orthodoxe
(met insluiting van de Gereformeerde) en 3 tot de
Evangelische richting.
Het bericht, dat de Minister van Pinnenlandsche
Zaken geen termen heeft gevonden de vernietiging
te vragen van een besluit van den gemeenteraad van
Aduard, waarbij bepaald is, dat de kinderen slechts
tot hun twaalfde jaar de openbare school mogen
bezoeken blijkt onbegrijpelijkerwijze juist geweest
te zijn. De Minister heeft in dat besluit geen strijd
m§t de wet of het algemeen belang gevonden en
blijkens een opstel in het jongste «Volksblad" zijn
weigering tot tusschenkomst aldus gemotiveerd: «De
woorden alle kinderen in «art. 16, al. 1 der
«wet op het lager onderwijs kunnen redelijkerwijze
«niet anders worden begrepen dan dat zij aanduiden
«alle kinderen van den leeftijd, die voor het ontvan-
«gen van lager onderwijs geschikt is."
Volgens de opvatting van den Minister Heemskerk
is derhalve een kind, dat zijn 12n verjaardag achter
den rug heeft, niet meer geschikt lager onderwijs te
genieten! Terecht steekt het «Volksblad" den draak
met het ongerijmde van een dergelijke uitspraak. Ter
wijl bijna alle onderwijzers klagen, dat de meeste
scholieren zoo vroeg van school gaan en hoogstens
tot hun 12e jaar het onderwijs volgen, komt de over
heid alle kinderen boven 12 jaar van de school ver
drijven. Terwijl in andere landen het bezoek der
lagere school tot het 13e of 14e jaar verplichtend
wordt gesteld, sluit men hier met goedkeuring der
hooge Regeering de schooi voor allen, die een leeftijd
hebben bereikt, waarop zij juist goed van het onder
wijs beginnen te profiteered Door dergelijke beslissin
gen wordt aan het volksonderwijs een gevoelige slag
toegebracht.
Benoemd tot onderwijzer te Oostzaan dhr. J.
Cappon, te Aksel.
Het tweede zomerconeert in den tuin der So
ciëteit «Van Ongenuchten Vrij", zal, naar men ons
mededeelt, aanstaanden Zondagavond plaatshebben.
Arrondissemeats-rechtbank te Middelburg.
De rechtbank heeft Dinsdag veroordeeld tevens
in de kosten: C. Van W., 37 j., arbeider te Seroos-
kerke, wegens mishandeling, tot eene maand cel en
drie geldboeten van f 8 iederJ. Van S., arbei Ier te
Stekene, wegens ongedekt vervoer van accijnsgoede
ren en weigering van visitatie, tot twee geldboeten,
een van f 25,20 en eene van jf 50G. A. De B.,
36 j., landbouwer te Klinge, wegens alsvoren, mede
met weigering van visitatie, tot geldboeten van f25,
f 12,50, (21,60 en f50; C. De V 42 j., te St. Jan
steen, wegens ongedekt vervoer van accijnsgoederen
tot eene boete van f5,40; C. L. B., te Koewacht,
wegens alsvoren tot 15 dagen gev.F. Van den B.,
arbeider te St. Jansteen, wegens alsvoren tot 8 dagen
gev., allen met verbeurdverklaring der aangehaalde
goederen.
Vrijgesproken is P. J. S., 35 j., te Stekene, be
klaagd van het ongedekt vervoer van accijnsgoederen
en weigering van visitatie.
kenisvol glimlachje hij «gij moogt genezen worden.
Want ik ben onuitstaanbaar en negligé
«En als ik nu eens niet genezen wordt?"
Zij reikte mij eenvoudig haar handje, en ik was de
gelukkigste aller stervelingen.
«O die Poolsche vrouwen!" zei ie ik hij het naar
huis gaan tegen den jongen Wojeski. «Zij zijn engelen
«Nu ja," zeide hij. «Tamelijk. Zij zijn schoon,
goed, geestig, zacht, energiek, betooverend, maar
maar
«Maar
«Nu, dat zult ge zelf wel te weten komen, waarde
Graaf."
Tot mijn leedwezen moest ik den anderen dag naar
huis. Maar eer nog de lente in het land was, wilde ik
weer terug, en dan naar Rusland, naar Glubowka,
naar haar
Den volgenden morgen was ik reeds vroeg reis
vaardig. Nog een blik wierp ik op Lemberg, de
tooverstad. De zandheuvel scheen mij een troon, de
Zerwanica, de jodenwijk, een rijk vol feeën, de Kra-
kowski met zijn groentevrouwen, een doralo; Lem
berg was een Olympus, want daar woonle zij
(Slot volgt.)