1883. N°. 82.
Zaterdag 14 Juli.
De candidaten voor de a. s.
verkiezing.
Middelbaar Onderwijs.
Bij (lil nommer behoort een bijvoegsel.
C. I
jir. I J. 1
e» mr. J. ff. t.
C. E. Massee.
Jhr. M. J. De Marees van Swinderen.
Mr. J. W. C. De Jonge van Ellemeet.
J. Van Zandbergen Buwalda.
C. L. M. Lambrechtsen.
Oproeping van Verlofgangers.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Landbouw en Veeteelt.
De uitgave dezer Courant geschiedt Ma.a.nda.6, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Hebben wij in ons vorig nommer uiteengezet de
heillooze gevolgen, die het drijven der antirevolutio
nairen voor den kleinen burger zou kunnen hebben,
wanneer zij meerderheid werden in onzen Raad en het
denkbeeld van verhoogd schoolgeld toepasten, wij willen
nu even zien of de liberalen het na 1874, toen zij
weder meerderheid weiden, het zoo zouden gemaakt
hebben, dat er redenen bestaan hen door mannen van
de tegenovergestelde richting te vervangen.
Zuinigheid is het tooverwoord, waarmee de tegen
partij schermt.
Welnu, sinds dien tijd zijn alle gemeente-inrichtingen
en gebouwen in den besten staat onderhouden, is de
rioleering op onderscheidene punten in de gemeente,
in het belang van den gezondheidstoestand, zoowel
als het straatplaveisel aanzienlijk verbeterd en is de
overgangsperiode van de nieuwe wet op het lager
onderwijs, welke ieder gemeentebestuur verplicht is
uittevoeren, voorbij, terwijl de Hoofdelijke Omslag met
3000 is verminderd!
In deze weinige woorden is het afdoend bewijs te
vinden, dat niet alleen niet weelderig is huisgehouden,
maar dat de grootst mogelijke zuinigheid is betracht.
Wie is daarvan trouwens niet overtuigd, als hij nauw
lettend de begrooting van de opvolgende jaren heeft
nagegaan Met zorg ontworpen, beijverden zich zeker
niet het minst de liberale raadsleden om eiken post
der begrooting nog eens aan een nauwkeurig onderzoek
te onderwerpen, terwijl ook de antirevol. raadsleden
steeds hebben moeten erkennen, dat niets meer te
bezuinigen viel.
Aan dit alles hebben de drie aftredende leden de
heeren C. E. Massee, jhr. M. J. De Marees van Swin-
deren en mr. J. W. C. De Jonge van Ellemeet trouw
meegewerkt en wij kunnen dus omtrent hen kort zijn.
Men kent deze heeren uit hunne daden. Jhr. Van
Swinderen geniet bovendien blijkbaar het vertrouwen
zijner medeleden, aangezien hij herhaaldelijk tot wet
houder verkozen werd. Zijne meer dan gewone kennis
op het gebied der gemeente-wetgeving en gemeente
administratie wordt door ieder erkend. Er kan dan
ook voor hen, die hem vroeger tot lid van den raad
verkozen, geen enkele reden zijn om zijn mandaat niet
te vernieuwen, een mandaat, dat hij met den grootsten
ijver en de meeste toewijding voor de goede zaak vol
voerde.
Hetzelfde geldt van mr. De Jonge van Ellemeet,
tevens het eenig rechtskundig element onder de raads
leden. Sinds onze gemeente hare rechtbank verloor,
is het aantal benoembare rechtsgeleerden hier zeer
afgenomen. Wanneer men nu iemand als mr. Van
Ellemeet in zijn midden heeft, een man van erkende
beginselen, eerlijkheid en bekwaamheid, dan valt het
niet te betwijfelen of de kiezers zullen ook nu weder
gaarne hunne stem op hem uitbrengen en het rechts
geleerd element trachten te behouden.
En wat den heer C. E. Massee betreft, wie onzer,
zoowel vóór- als tegenstander, zal niet moeten erkennen,
dat hij altijd een open oog had voor de belangen der
burgerij en deze steeds met eene volharding verde
digde, die zijn bekend rond en eerlijk karakter eer
f aandoet De heer Massee, die zich, door eigen energie
en helder oordeel, een eervol standpunt heeft weten
te verwerven op het gebied van handel en nijverheid,
is volkomen op zijne plaats in den gemeenteraad en
claar een der meest bevoegde beoordeelaars van tal
rijke vraagpunten, die zich op dat gebied voordoen.
Hij is, wat men noemt, een man uit éen stuk, die
zich door geene persoonlijke consideratiën laat leiden
bij het uiten zijner meening. En waarlijkwij leven
in een tijd, dat men dergelijke mannen dubbel in eere
moet houden en wij bevelen hem dan ook met volle
overtuiging aan.
De 4e candidaat is de heer J. Van Zandbergen Bu
walda, een man omtrent wiens beginselen wij zeker
zijn en wiens opleiding en ervaring ons waarborgen
opleveren, dat wij in hem een flink raadslid zullen
vinden. In zijne betrekking van rijks-ontvanger, welke
hij zonder aanzien des persoons, doch met genoegzame
humaniteit vervult, is de heer Buwalda met de in
gezetenen van Goes nauw bekend geworden. Gaarne
zal hij zich ook op gemeentelijk gebied aan hunne
belangen wijden, en wij kunnen verzekeren dat zijn
..eldere blik, zijne flnanciëele kennis daarbij van groot
nut kunnen zijn.
- vDe 5de candidaat, de heer C. L M. Lambrechtsen,
heeft, hoewel nog niet zoo lang in ons midden, reeds
bij meer dan eene gelegenheid verklaard niet alleen
dat hij een warm hart heeft voor de publieke zaak
en de vooruitstrevende richtingmaar ook dat hij
genegen is die op werkdadig terrein te steunen. Reeds
gaf hij daarvan een bewijs bij de tentoonstelling, hie"
verleden jaar gehouden. Zijne wetenschappelijke op
leiding en zijne betrekking van ingenieur hij den pro
vincialen waterstaat zijn er ons buitendien borg voor,
dat wij hier te doen hebben met een in alle opzichter,
ontwikkeld man, die tevens om zijne bekwaamheid op
het gebied van waterstaat en bouwkunde een uitste
kend thans niet vertegenwoordigd element in
den Raad zijn zou. In zaken als het Sas en onze
Haven zouden zijne adviezen ongetwijfeld van groot
nut kunnen zijn, en dat hieraan behoefte bestaat, zal
wel niemand betwijfelen, die eenigszins met den eigen-
aardigen toestand van ons San bekend is.
Meermalen toch moesten B. en W. bij voorkomende
rampen de adviezen inwinnen van deskundigen op het
gebied van waterbouwkunde.
Om te voorkomen, dat ons met Sas en Haven ooit
onheilen treffen, kan zeker het lidmaatschap van een
deskundige in den Raad in de eerste plaats van ge
wicht geacht worden.
Omtrent al de candidaten kunnen wij de verzeke
ring geven, dat zij de beginselen van ontwikkeling en
vooruitgang zijn toegedaan.
Aan hen zijn onze belangrijke instellingen in de
gemeente veilig toevertrouwd, niet alleen omdat de 5
genoemde heeren ontwikkeling voorstaan, maar ook
omdat zij niet de hand zullen slaan aan datgene, wat
in het voordeel van nijverheid, handel en eerlijk bedrijf
strekken kan.
En nu is het duidelijk dat, hoe meer men de instel
lingen in onze gemeente, die tevens bronnen van in
komst voor de ingezetenen zijn, zou bemoeielijken, hoe
minder welvaart er onder die ingezetenen zou overblijven.
De tijden zijn niet best. Goes is eene gemeente, die
veel van den landbouwer leven moet. De slechte tijden
voor dezen werken terug op onze gemeente. Laten
wij daarom alles aanwenden om te behouden wat wij
hebben. Niet zij, die u eene geringe vermindering
van belasting voorspiegelen, terwijl zij u langs andere
zijde zwaarder zouden treffen en de bronnen van wel
vaart en ontwikkeling ondermijnen, maar zij, die het
betalen van belasting trachten te vergemakkelijken
door de hand te houden aan instellingen, waarmee
de welvaart eener gemeente nauw verbonden is, zijn
de ware volksvrienden.
In ons vorig artikel hebben wij gewezen op het
gevaar dat dreigt, wanneer de anti-revolutionaire can
didaten worden gekozen. Zuinigheid in het algemeen
kan niet de beweegreden zijn om aan het roer te
komen, want zuiniger dan nu de gemeente beheerd
wordt, is het onmogelijk. Rest dus alleen de door
X. geopperde quaestie van hoogere schoolgelden.
Dat gevaar dreigt ons. Laten wij het met vereende
krachten tegenhouden en daarom in de eerste plaats
HERKIEZEN:
Verliezen wij een van dezen, dan is de meerderheid
in den raad verplaatst en dan zal onze gemeente eene
zorgwekkende toekomst tegemoet gaan. Daarom vra
gen wij aan allen, die het wèl meenen met de ge
meente, in de eerste plaats met alle gepaste en eer
lijke middelen de herkiezing dier 3 heeren te helpen
bevorderen.
En teneinde onze meerderheid te versterken en
niet afhankelijk te zijn van het toeval, bevelen wij
tevens ten dringendste aan de verkiezing van de beide
andere genoemde heeren.
Zoo wij met vereende kracht opkomen en alle per
soonlijke consideratiën ter zijde stellen, dan is de kans
niet ongunstig. Laten wij daarom eenparig en in het
welbegrepen belang onze gemeente op Dinsdag 17 Juli
onze biljetten inleveren met de namen
Vooral op de voornamen van den heer Massee
C. E. dient gelet te worden, om verwarring met
zijn broeder en daardoor van onwaarde-verkla
ring der biljetten te voorkomen.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat de
OVR HU A Hf OS-EX A. MEW S
voor de leerlingen der Meisjesschool van middelbaar
onderwijs zullen gehouden worden op Vrijdag en Zater
dag den 20 en 21 Juli a. s., in het gebouw dier school
en wel naar het onderstaand programma:
Vrijdag 20 Juli.
Eerste klasse.
van
9-9%
uven Nederlandsch.
9%—10
Fransch.
10—10%
Wiskunde.
Tweede klasse.
van
10%—11
uren Iloogdoitsch.
y>
11—11%
Geschiedenis.
11%—12
i) Aardrijkskunde.
1—1
Wiskunde.
Derde klasse.
van
1%—2
uren Nederlandsch.
2-2%
Natuurkunde.
2%3
Fransch.
CO
1
co
Engelsch.
Vierde klasse.
van
3%4
uren Geschiedenis.
Zaterdag 21 Juli.
99
uren Iloogduitsch
9%—10
Engelsch.
10—10%
Natuurkunde.
10%—11
Fransch.
Burgemeester en Wethouders noodigen de ouders,
voogden of verzorgers der leerlingen uit tot bijwoning
dezer examens, met mededeeling, dat geene andere
personen zullen worden toegelaten.
Goes, den 13 Juli 1883.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
De BURUEMEESTER van GOES,
gezien hebbende de circulaire van den heer Commis
saris des Konings van den 17 Mei 1S83, A no. 82U 1
3e at'deeling (Prov. blad no. 43) volgens welke, tenge
volge van de door Z. M. gegeveue bevelen, de navol
gende miliciens-verlofganger der lichting 1880 en 1881,
behoorende tot het 3e regiment Infanterie en het korps
Genietroepen, om respectievelijk van den 13 Augustus
tot den 11 September en van den 21 Augustus tot den
28 September 1883 ONDER DE WAPENEN MOETEN
KOMEN geelt daarvan aan de belanghebbenden kennis
en roept op
voor liet 3e regiment Infanterie:
Cornelis Van Zweden,
Isaac Kooman,
Lauras Willeboer,
Pieter Remijii,
Johannes Ortelee,
Jolian Hendrik Enters,
Johannes Victor Troupée,
Judocns Koptitels,
Christian!! Van Fraassen,
Gillis Van der lteit,
Pieter Cornelis Visser,
Authonle Bruel,
Johannes Pieter Rijke,
Jacobus Roggeband;
voor Suet korps Genietroepen
Petrus Adrlanus Hootsmans,
om tegenwoordig te zijn bij het 3e regiment Infanterie
op Maandag den 13 Augustus en bij het korps Genie
troepen op Dinsdag den 21 Augustus a. salles dps
namiddags voor 4 uren, zullende z j zich rechtstreeks
derwaarts moeten begeven.
Wordende den verlofganger indachtig gemaakt, dat
hij, die niet aan de oproeping voldoet, als deserteur
wordt behandeld, en dat hij, die niet op den bestem
den tijd onder de wapenen komt, ot' niet voortdurend
aan de oefening deelneemt, of wel achterlijk blijft in
het aauleeren van den wapenhandel, zooveel langer
onder de wapenen zal gehouden worden als de kom-
mandant noodig acht.
Goes, den 13 Juli 1883.
De Burgemeester voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
GOES, 13 Juli 1883.
Het eerste natuurkundig examen is gisteren te
Amsterdam met goed gevolg afgelegd door dhr. J. C. M.
Hartman uit Goes.
Bij kon. besluit is J. Schuijleman, ontvanger
der directe belastingen en accijnzen te Diever c a.,
benoemd tot ontvanger derzelfde middelen te Dom
burg c. a.
Bij Kon. besluit zijn bij bet wapen der infanterie
benoemd tot 2en luitenantbij het 3e reg. de cad.
H. Van Breen en A. Van Sliedregtbij het 5e reg
de cad, C. II. T. Kruythoff.
Benoemd tot 2den luitenant bij bet wapen der
infanterie van het leger in Ned. Indië de cadets A. 11.
Overman cn J II. A. P. Overman.
Het voornemen bestond om hedenmorgen den
telephoondienst MiddelburgDomburg voor het publiek
te openen.
Een gisteren uit Wiesbaden ontvangen bericht
omtrent den toestand van den heer Modderman luidt
als volgt
»De zieke is nog uiterst zwak de wond moet open
blijven, om te zien of er nog vochten kornen houdt
dat op, dan kati tot de genezing worden overgegaan.
Zoolang dat niet geschiedt, blijft de toestand zorg
wekkend". (Vad.)
Naar men verneemt doet de heer mr. J. Heems
kerk Az. van zijn kant al het mogelijke om den arbeid
der commissie voor grondwetsherziening te bespoedigen.
Het moet zelfs in zijne bedoeling liggen, reeds in het
eerstvolgende zittingjaar bij de Tweede kamer voor
stellen tot grondwetsherziening in te dienen.
De verkiezing van den heer Van Aylva van Pal-
landt tot lid der Eerste Kamer door de Staten van
Utrecht zal waarschijnlijk worden vernietigd, daar ge
constateerd is en in de notulen der Staten vergadering
opgenomen dat een zwager van een der personen
waarover gestemd werd, aan de stemming heeft deel
genomen.
Terwijl vroeger aan de inleggers in de Rijks
postspaarbank door den directeur dier spaarbank te
Amsterdam eene kennisgeving werd gezonden telkens
wanneer zij 10 gulden of meer hadden ingelegd (en
wel binnen vijf dagen na zoodanigen inleg) geschieden
die kennisgevingen, sedert 1 Juli jl.ingevolge Kon.
besluit van 15 Mei jl. Staatsbl. no. 45 slechts voor
bedragen van 25 gulden en daarboven, binnen veertien
dagen na den inleg.
Bij gemeld Kon. besluit is alzoo èn liet bedrag der
inlagen waarvoor kennisgevingen geschieden èn de
termijn voor die kennisgevingen uitgebreid.
In eene deze week gehouden vergadering der
Maatschappij tot bevordering der geneeskunde kwam
o. a. in behandeling een voorstel van de afdee-
ling Zeeland»De maatschappij noodige de Staats-
commissie, belast met de voorbereiding van de her
ziening van het Burgerlijk Wetboek, uit, voortestellen
»datbij de aangifte bij den burgerlijken stand van
levenloos aangegevenenonderscheid gemaakt worde
»tusschen kinderen: lo. dood ter wereld gekomen en
»2o. levendgeboren, maar vóór de aangifte overleden."
Het hoofdbestuur bestreed dit voorstel, op grond dat
verleden jaar pas een wijziging in de bedoelde sta
tistiek verkregen is, nl.een aanteekening omtrent de
levensvatbaarheid, en het wensclielijk was, eerst de
uitkomsten van deze bijvoeging af te wachten. Na
verdediging door de afd. Zeeland en verdere discussie,
werd het voorstel met 44 tegen 25 stemmen aange-
"nomen.
Bedankt voor het beroep naar Baarland door
den heer J. Steenbeek, cand. bij het prov. kerkbestuur
van Zeeland.
Ds. Van Selms uit Leerdam zal aanstaanden
Zondag, des namiddags te 5 uren, te Nisse, en ds.
Hengeveld dien dag, des middags te 2 uren, te Sehore
optreden.
Aangenomen het beroep naar de Doopsgezinde
gemeente te Aardenburg door ds C. P. Van Eeghen,
te Medeinblik.
De Staatscourant van Woensdag jl. bevat de
gewijzigde statuten der verceniging »de Ambachts
school" te Goes.
Bij de overgangsexamens a./d. Rijkslandbouw
school is van de le klasse der afd A tot de 2e be
vorderd: dhr. P. C. W. Swemer te Kolijnsplaat.
Voor het verkrijgen der hoofdakte, art 50b der
wet op het lager onderwijs, hebben zich bij de zes
commissiën te zamen 803 candidaten aangemeld.
Naar de Landb. Ct. verneemt, heeft de regeering
aan de Alg. Vereeniging voor bloembollen-cultuur te
Haarlem een rijkssubsidie van f 600 toegestaan als
bijdrage voor het door haar intestellen onderzoek naar
de ziekte in de hyaeinthen en andere bolgewassen.
Het rapport van het ministerie van landbouw
(Vereen. Staten) wijst voor de maand Juni een alge-
meene verbetering aan in den stand van het katoen,
waarvan de gemiddelde vooruitgang 80 a 90 bedraagt.
Ook in den stand van bet winterkoren is eenige ver
betering gekomen. Het algemeen gemiddelde ging
vooruit tot 79. liet gemiddelde voor voorjaarskoren
steeg tot 400. Volgens de voor Juli gemaakte schat
tingen kan men den oogst van winterkoren stellen op
300 millioen bushel, en dien van voorjaatskoren op
125 millioen. De inet koorn bebouwde uitgestrektheid
nam toe tot gemiddeld 150 millioen hectaren; bet
gemiddeld van den oogst bedraagt voor maïs 86, voor
haver 89 en voor gerst 97.
