1883. N°. 80.
Dinsdag 10 Juli.
70ste jaargang.
Vergunning voor industriëele
inrichtingen.
Verkiezing voor den Gemeenteraad.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Rechtzaken.
1 1,1 11 111
Landbouw en Veeteelt.
Kunst, Wetenschap en Letteren.
GOËSW
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis.dat door PIETERFRBIS-
BERG vergunning is verzocht, om in het perceel wijk C.
no. 221 in de Lange Vosstraat te mogen oprichten eene
BROODBAKKERIJvoorts dat dit verzoek met de
bijlagen ter secretarie is ter visie gelegd en dat op
Zaterdag den 21 Juli 1883, des namiddags te éen uur,
ter hunner vergaderkamer in het Raadhuis gelegenheid
zal worden gegeven tot het kenbaar maken en toelichten
van eventuëele bezwaren tegen de inrichting.
Goes, den 7 Juli 1883.
Burgemeei ter en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat de verkiezing van
vijf leden voor den gemeenteraad, tengevolge van de
periodieke aftreding van de heeren:
B. M. Den Boer,
C. E. Musset-,
Mr. J. W. C. De Jonge van Ellemeet,
Jhr. M. J. De Marees van Swinderen en
H. De Wilde,
zal plaatshebben op Dinsdag den 17 Juli aanstaande,
van des voormiddags 9 tot des namiddags 5 uren;
dat de oproepingsbrieven den 6 Juli aan de kiezers
zijn uitgereikt en dat de kiezer, die geen stembriefje
ontvangen of dit verloren heeft, een ander kan bekomen
ter secretarie der gemeente, mits zich daartoe in persoon
aanmeldende tusschen des voormiddags 9 en des na.
middags 2 uren van eiken werkdag.
Goes, den 7 Juli 1883.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 9 Juli 1883.
In de Zaterdagavond gehouden bijeenkomst van
kiezers werd mededeeling gedaan, dat de heer Buwalda
de candidatuur voor het lidmaatschap van den Raad
aangenomen, doch dat de heer Hannink daarvoor be
dankt had. In de plaats van dezen laatste werden
nieuwe namen genoemd en werd ten slotte, bij her
stemming met den heer L. M. Van Campen, de heer
C. L. M. Lambrechtsen, provinciaal ingenieur van den
waterstaattot candidaat verkozen. Deze heeft de
candidatuur aangenomenwat dus nu door al de
candidaten is gedaan.
Door den Majoor-Kommandant der dd. schut
terij alhier is het volgende verzoek aan het gemeen
tebestuur verzonden
«Geeft met verschuldigden eerbied te kennen, de
ondergeteekende, Majoor-Kommandant der dienstdoende
schutterij alhier,
Dat de gewone jaarlijksche oefeningen der schutterij
zeer onvoldoende zijn, om de manschappen tot flinke,
weerbare mannen op te leiden,
Dat, wel is waar, die oefeningen onmisbaar zijn
tot het vormen van eenen goed geordenden troep,
maar toch slechts eene eenvoudige bijzaak uitmaken
ten opzichte der weerbaarheid, 't welk ook het gevoelen
is van Zijne Excellentie den Minister van Binnenlandsche
Zaken dd. 16 Juni 1866,
Dat de hoofdzaak, waarvoor de schutterij jaarlijks
bijeenkomt, volgens genoemde rainisteriëele beschikking
bestaat in het schieten naar de schijf,
Dat, zonder deze oefening te betrachten, de schutterij
te dezer stede hare ware roeping geheel en al mist,
en daardoor eigenlijk doelloos is geworden,
Dat, daar de manschappen voldoende op de hoogte
zijn van de gewone oefeningen, uitmakende het onder
deel der vereiscliten van een militair, het voor hem
meer dan noodig wordt, zich te kunnen oefenen in
het schieten naar de schijf,
Dat ook, wegens het gemis eener schietbaan, steeds
goede en geschikte krachten na afloop van den vijf
jarigen actieven dienst dezen verlaten, terwijl zij an
ders gaarne aanbleven, en daardoor de schutterij nog
verder van haar waar doel wordt verwijderd,
Redenen, waarom hij zich beleefdelijk tot uwe ver
gadering wendt, haar verzoekende, aan de dientdoende
schutterij van Goes eene schietbaan te willen geven,
waardoor zij aan hare grondwettige roeping kan be-
antwoorden, u dringend uitnoodigende tot de oprichting
dier baan, binnen een kort tijdsbestek te willen me
dewerken."
Ierseke. Heden vernamen wij dat eenige ingezete
nen dezer gemeente het plan hebben een verzoek- of
bezwaarschrift bij gemeenteraad of gemeentebestuur
intedienen naar aanleiding van hetgeen onlangs hier
is voorgevallen. Ten gerieve van hen, die op dit re
quest mochten willen teekenen en verder van allen
die belang in de zaak stellen, diene het volgende:
Dinsdag 25 Juni 11. meldde zich in den voormiddag
schooltijd bij de hoofden der beide scholen alhier een
zekere mijnheer Levi, die zich kunstenaar noemde, aan
met zeer beleefd verzoek des namiddags tot vermaak
der schooljeugd, die hier zeker zelden iets buitenge
woons te zien kreeg, zijne toeren te vertoonen. Hij
rekende daarbij op eene kleine belooning, doch eischte
geen bepaalde som per hoofd. Verder vertoonde hij
een boek met eene menigte onderteekende verklaringen
van hoofden van scholen uit verscheidene plaatsen,
o. a. Goes, welke verklaringen behelsden, dat de heer
Levi de schooljeugd zeer aangenaam had bezig gehou
den. Dit verstrekte den hoofden der scholen alhier
tot waarborg, dat de man niets onzedelijks of liwet-
sends te zien gaf, maar natuurlijk verwezen zij hem
naar heeren burgemeester en wethouders. Deze vonden
evenwel bezwaar, vooral ook met het oog op mogelijke
klachten, om de schoolgebouwen en den schooltijd voor
zulke dingen aftestaan en wezen, hoewel niet eenparig,
het verzoek van de hand.
Nu gaf iemand den kunstenaar den raad, ten einde
geen vergeefsche reis te doen, zijne toeren op de pu
blieke straat te vertoonen, maar hij verklaarde dit
niet te willen en ook niet gewoon te zijn. Eindelijk
besloot hij met blijkbaren tegenzin, het te doen op
het speelplein van de school no. 2 (bij den dam) des
namiddags 4 uren, dus na schooltijd, omdat hij de
kinderen, die op het vermaak waren voorbereid, niet
geheel te leur wilde stellen. Hiertoe bekwam hij verlof.
Het weder was dien geheelen dag tamelijk nattig
en nu wilde het ongeluk dat juist om 4 uren, toen
de kinderen der beide scholen en de heer Levi op het
plein aanwezig waren een hevige regenbui zich ont
lastte. Wat nu te doen Wachten tot de bui over
was, en de kinderen te laten natregenen was toch wat
ergonverrichter zake te vertrekken voor allen vrij
hard, en dus veroorloofde zich het hoofd der school
no. 2 een ongebruikt en ledig lokaal zijner school voor
kunstenaar en schooljeugd open te stellen.
De vertooning, bestaande uit eenige toeren van kracht
en behendigheid, had plaats, geen enkel kind werd een
bepaalde toelatingsprijs voorgeschreven en verscheide-
den betaalden zelfs niets.
Dit is alles wat er gebeurd is Toch schijnen som
migen aan dit na schooltijd en bij toeval gebruik
maken van een ledigstaand schoollokaal tot zulke ver
schrikkelijke dingen ten gerieve der schooljeugd zich
geërgerd te hebben, 't Is ook mogelijk dat zij de
rechte toedracht der zaak tot heden niet gekend heb
ben. Mochten zij na lezing van dit getrouw en waar
verslag van het gebeurde hun plan toch willen door
zetten, dan dient tot hun inlichting, als zij het niet
weten mochten, dat zij zich tot burgemeester en
wethouders moeten wenden, en dan zij hun er op
gewezen, dat blijkens bedoeld verslag, deze heeren
niet de minste schuld aan het gebeurde hebben, zoo
er van schuld sprake mag zijn, maar dat deze geheel
komt ten laste van het hoofd der school waarin de
vertooning heeft plaats gehad. Deze meende evenwel
zich nog erger jegens ouders en kinderen te bezon
digen door den Jaatsten een nat pak te bezorgen, dan
jegens het onnoozele schoolgebouw, door een gedeelte
daarvan zonder iemands nadeel voor een uur te ge
bruiken tot een onschuldig genoegen van de jeugd.
Er loopen weer geruchten van een diefstal van na-
tuuroesters ten nadeele van den heer K. Deze oesters
zouden opgekord en op een ander perceel overgebracht
zijn. Het verdwijnen der oesters is gemakkelijk te
constateeren,'maar waar zij gebleven zijn minder gemak
kelijk, en meent men ze gevonden te hebben, dan moet
nog bewezen worden dat zij gestolen zijn en door wie.
Dit zijn de redenen waarom de diaven moeilijk te
treffen zijn, als men ze niet op heeterdaad betrapt.
Er moeten hier dit jaar 3 gemeenteraadsleden af
treden, nl. de heeren W. De Jonge, M. Yan Stee en
A. Hartoog. De eerste heeft wegens vergevorderden
leeftijd verzocht niet meer in aanmerking te komen.
Van candidaten in zijn plaats en tegenover de beide
andere aftredenden hoort men weinig. Als men zoo-
danigen nog stellen wil, wat voor de vacature zeer
wenschelijk was, dan wordt het hoog tijd. De beide af
tredenden zullen hoogstwaarschijnlijk herkozen worden.
Voor eenigen tijd is een besluit van den gemeente
raad, waarbij aan den heer P. Sandee, vergunning was
verleend tot het oprichten van een kalkblusscherij, op
verzoek van den heer J. J. Van den Bi oeke door den
Koning vernietigd, omdat de aanvrage van den heer
Sandee niet in den vereischten vorm was geschied.
Nu deze opnieuw vergunning van den raad heeft ver
kregen heeft weder een ander daartegen geprotesteerd.
De vorige week zijn de werken ter vergrooting der
haven alhier voltooid, opgenomen en goedgekeurd. Op
't einde dezer week worden zij opgeleverd, zoodat
mogelijke tusschentijds komende schaden nog ten laste
van den aannemer zijn.
Volgens sommige deskundigen (schippers) kon de
plaats van den ingang met het oog op tij en wind
gunstiger gekozen zijn.
Haivsweerd. Met ingang van 1 Aug. a. s. wordt ver
plaatst van Hansweerd naar Brouwershaven de heer
W. C. Erfmancommies-verificateur 3e categorie,
en zulks ter vervanging van dhr. W. F. Rovers aldaar,
die met gelijken datum naar Lobith wordt verplaatst.
De oud-minister, de heer Modderman, is te
Wiesbaden tweemaal met goed gevolg geopereerd.
Voor het oogenblik was er geen gevaar, doch de toe
stand uiterst zwak.
De proeftocht der mailboot «Willem, prins var.
Oranje", voor de maatschappij «Zeeland" gebouwd,
is Zaterdag uitstekend geslaagd. Bij 36 omwenteliugen
in de minuut werd een vaart geioopen van 18 knoopen.
Het schip stuurde uitstekend en voldeed in alle op
zichten. Aan de gasten werd aan boord een lunch
aangeboden, waar een dronk op de gezondheid van
Z. K. H. Alexander, prins van Oranje, ingesteld en
voorts op den bloei en het succes der Maatschappij
«Zeeland" gedronken werd.
Bevorderdte Leiden tot doctor in de rechts
wetenschap, met proefschr. «Artikel 1503 B. W."
de heer L. J. A. Schuurbeque Boeije, geboren te Mid
delburg tot id.na verdediging van «Stellingen",
de heer J. F. Van der Lek de Clercqgeboren te
Zieriksee.
De vorige week is het standbeeld van graaf Jan
Van Nassau, vervaardigd in de fabriek der flma Mer-
kelbach Van Enkhuizen Co. te Breda, van daar naar
Utrecht overgebracht.
Maandag 2 Juli jl., den sterfdag van «De Génestet",
werd op het kerkhof te Rozendaa), bij Velp, waar de
dichter begraven ligtdoor eene deputatie van de
Utrechtsche rederijkerskamer De Genestet" een schoone
krans, gesloten in blikken trommel met glas en eene
inscriptie tusschen de bloemenop den grafsteen ne-
dergelegd.
De directeur der weesinrichting te Neerbosch
ontving dezer dagen van den heer B. uit Brummen
eene som van f 5000.
De termijn voor de inzending van adressen om
toelating tot het examen voor adspirant-adrainistrateur
wordt verlengd tot 25 Juli a. s.
Worden de bouw- en metselsteenen, de straat-
steenen en tegels voornamelijk verweerd onder den
invloed van een wisselende temperatuur, door vochtig
heid en droogte, of zijn daarvoor andere oorzaken?
Parize heeft zich met proeven beziggehouden om
dit uit te maken. Door zijn onderzoekingen is aan het
licht gebracht, dat microscopische diertjes de eigenlijke
aanleiding tot het hierbedoelde bederf zijn. Dit is
vooral bij verweerde tegels optemerken. Parize onder
zocht het stof of het poeder van verweerde tegels met
een sterk .vergrootenden microscoop, en zag dat dit
uit een aantal levende wezens bestond. Deze proef
men vergete niet het erbij te voegen zou intusschen
van weinig waarde zijn geweest, wanneer Parize niet
door de genomen maatr egelen zekerheid had bekomen,
dat de tegenwoordigheid van die laag bewerktuigde
diertjes niet aan toevallige omstandigheden moest
worden toegeschreven.
In het gebouw te Konstanz, waar de Boheemsche
hervormer Hieronymus van Praag met zijn lotgenooten
gevangen gezeten heeft (141516), is thans door
Boheemsche Ilussiten een gedenksteen geplaatst.
Ds. J. Post alhier heeft een beroep ontvangen
naar de Ned, Herv. gemeente te Baambrugge.
Dhr. D. Wijting, tot dusverre voorganger bij
de oud-gereformeerde gemeente te Goes, heeft het op
hem uitgebrachte beroep als predikant bij die gemeente
aangenomen.
Beroepen te Nisse dhr. J. M. Conradi, pred.
te Hontenisse.
Beroepen te Oudvosmeer ds. W. C. Barbas, te
Dubbeldam.
Schoolspaarbank Juni 1883.
ingelegd. teruggevr.
School C. 26,73 ƒ10,66
School D. - 4,42 - 3,78
ƒ31,15% ƒ14,44%
Ds. D. De Pree te Goes maakt deel uit van de
Commissie, belast met het afnemen van de Litterarische
en Theologische examens aan de Theol. school te
Kampen, op 10 Juli a. s. en volgende dagen.
De algemeene vergadering van het Ondeiwijzers-
gezelschap in bet arrondissement Middelburg zal aldaar
gehouden worden op Vrijdag den 20n Juli.
Benoemd tot onderwijzeres aan de openbare school
te Oudvosmeer nuj. A. J. Giljsmse van Ouwerkerk.
Het toelatings-examen voor den cursus in kunst
naaldwerk aan de Rijksschool voor Kunstnijverheid
te Amsterdam is o. a. met goed gevolg afgelegd door
mej. J. Knol, van Middelburg.
Vrijdag en Zaterdag werd aan het Middelburgseh
gymnasium het eindexamen gehouden. De twee leer
lingen der zesde klasse C. E Breeman en L. M. Van
Leeuwen, die zich voor het examen hadden aangemeld,
zijn beiden geslaagd.
In de armenbuurt Whitechapel is thans de
grootste school van Londen bezig te verrijzen. Zij is
bestemd voor Joodsche kinderen (het aantal Joden is,
tengevolge van de woelingen in Rusland, te Londen
niet onbelangrijk toegenomen) en moet niet minder
dan 3300 scholieren kunnen bevatten. Het onderwijs
kost er, voor hen die iets betalen kunnen, éen stuiver
's weeks: voor de armeren niets. Deze school zal
ook de grootste rijkstoelage genieten: 2305. Het
gebouw bevat, behalve eene groote hal, 51 schoollokalen.
Het Gerechtshof te Arnhem heeft het vonnis der
rechtbank in de zaak der Venendaalsche fabriekarbei
ders bevestigd.
Op de algemeene vergadering van de le afdee-
ling der «Friesclie Maatschappij van Landbouw" had
Donderdag de uitreiking plaats van de diploma's en
prijzen aan de bekroonden bij de in Februari jl. te
Leeuwarden door de afd. gehouden tentoonstelling van
zaaigranen. Onder de bekroonden was ook de heer
E. Van den Bosch, te Goes, voor groene erwten.
In Overijsel en Gelderland verkeert de veehandel
in zeer gedrukte stemming. Het buitenland koopt
weinig en het binnenland wil, wegens groot gebrek
aan voeder en uit vrees voor lagere prijzen tegen den
herfst, gaarne verkoopen. Behalve het vette vee, zijn
bijna alle soorten ruim '/i in waarde verminderd se
dert het voorjaar.
Onder begunstiging van zeer schoon weder had
Vrijdagavond te Middelburg het aangekondigde concert
van het muziekkorps der grenadiers en jagers plaats.
Men zal van ons zeker geene beschrijving verwachten
van deze uitvoering. De ademlooze stilte, welke onder
de meer dan 1000 aanwezigen heerschte, is bewijs
dat hier iets voortreffelijks, iets heerlijk schoons werd
gehoord, dat ver boven ons oordeel gaat. Inderdaad
staat men verbaasd over zulk een ensemble, waarbij
ook de kleinste partij tot haar recht komt; over de
volkomen zuiverheid van toon, en de eenstemmigheid
bij de meer dan 50 instrumenten, waardoor eene vol
maakte harmonie ontstaat; over de maatvastheid en
het onberispelijk juist invallen van ieder lid van het
korps, welke van een uitstekende leiding, van een
onovertrefbaar samenstel getuigen. Wat moet zulk
eene muziek den soldaat bezielen, als zij hem ten strijde
voert voor de eer van zijn vaderland Maar ook, hoe
gelukkig en hoe goed gedacht is het, om zulke heer
lijke muziek tot de werken des vredes te doen dienen
en in stille zomeravonden, terwijl alles kalmte en vrede
ademt, daarmede den mensch gevoel voor het edele
en schoone in te boezemen of te doen behoudenWij
zouden wel wensclien, dat zij onder ieders bereik kon
worden gebracht en dat pogingen werden aangewend
om ze ook in onze gemeente te doen booren. Zou
dit onmogelijk zijn?
Tal van Goesenaars, die zeer ingenomen waren
met de vrijgevige regeling der commissie om bij de
bepaling hunner entrée rekening te houden met
hunne reiskosten, had zich naar Middelburg be
geren. Voor velen was het eene teleurstelling niet
tot het einde der uitvoering te kunnen blijvenmaar
de trein vertrok te 11,10 en men moest weg. En
niet gering was de schrik toen men op eenigen af
stand bemerkte, dat de klok van het station reeds
11,15 aanwees, terwijl onze uurwerken en ook de klok
ken te Middelburg op 11.5 stonden
Bovendien hoorde men reeds het snuiven van den
locomotief. Geen wonder dus, dat wij Goesenaars het
op een loopen zetten en die draf, ofschoon tot eenige
vermakelijke scènes aanleiding gevende, voor ons geen
zeer aangenaam slotnummer was.
Had men met opzet de stationsklok vóór gezet!
Zeker is het, dat volgens haar de trein wat later
ging dan het gestelde uur, waardoor het dan ook, naar
wij meenen, ieder gelukt is thuis te komen. Voor
het vervolg zou het overweging verdienen den tijd van
vertrek van den extra trein iets later te stellen of
eene regeling te maken zoodanig, dat het concert b.
v. uiterlijk te kwart voor elven was afgeloopen. Ge
lukkig zij, die na zulk een heerlijken avond, kalm en
vervuld van het gesmaakte genot, huiswaarts konden
wandelen. Mogen we dat eerlang ook hier doenl