1883. N». 74.
Dinsdag 26 Juni.
70sle jaargang.
Afstand van openbaren gemeentegrond.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Rechtzaken.
Landbouw en Veeteelt.
Wetenschap, Kunst en Letteren.
Eüitenlandsch Overzicht.
Gemengde Berichten.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrudagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau <C
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COIKAVF.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kenois, dat eene aanvrage is in
gediend door de firma Wed. J. H. C. KAKEBEEKE Gz.,
om afstand in erfpacht van den openbaren gemeente
grond, gelegen tusschen hare stoommeelfabriek en het
kantoor aan den Oostwal;
en noodigen diegenen uit, welke bezwaren mochten
hebben tegen den gevraagden afstand, daarvan aan hun
college te doen blijken, vóór of op Zaterdag den 30
Juni a. s. des namiddags te éen uur.
Goes, den 23 Juni 1883.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 25 Juni 1883.
Eervol ontslag verleend bij de rust. schutterij
in Zeeland aan dhr. Z. D. Van der Bilt La Motthe,
als kapt. bij het 3e bat., en benoemd bij dat bat.
dierzelfde schutterij tot maj.-comm. dhr. P. M. Van
der Mandere, oud 2e luit. der inf.
Ged. Staten van Zeeland stellen voor in te wil
ligen de aanvragen om renteloos voorschot tot aanleg
of verbetering van wegen, o. a. gedaan door de ge
meenteraden van: Baarland en Oudelande (gemeen
schappelijk) voor een bedrag van f5170Kattendijke
voor een bedrag van f 4000 en Kruininge voor een
bedrag van f500.
Het verslag van Gedeputeerde Staten omtrent
het verzoek tot calamiteus-verklaring van den Sophia-
polder (Noord-Beveland) luidt in hoofdzaak als volgt
Door de besturen der aangrenzende polders en in
het algemeen door de belanghebbende besturen en bij
zondere personen zijn geen bezwaren ingebracht, terwijl
uit de berichten der besturen van den Anna Friso-,
den Maria- en den Thoornpolder, alsmede uit dat van
het bestuur der waterkeering van den calamiteusen
Anna Frisopolder is gebleken, dat zoowel door de be
sturen als door de vergaderingen van ingelanden en
den dijkraad calamiteus-verklaring wenschelijk wordt
geacht.
Het verzoek tet calamiteus-verklaring van den So-
phiapolder, in 1878 gedaan en in 1880 herhaald, is
telkenmale door de Staten afgewezen op grond hoofd
zakelijk, dat de inwilliging in strijd zoude zijn met
de stellige bepaling in de laatste zinsnede van art.
6 van het reglement, omdat de zeewering en oever-
verdediging werd verwaarloosd.
In 1880 gold tegen inwilliging ook nog de beden
king dat bij het behoud van den Sophiapolder het
algemeen belang niet genoegzaam meer betrokken was
om de calamiteus-verklaring te rechtvaardigen.
De hierboven gemelde gronden voor afwijzing van
liet verzoek bestaan ook thans; het aanvragend bestuur
heeft zelfs niet gepoogd éen dier gronden te weerleggen.
Gedeputeerde Staten zijn daarom van oordeel dat
ook dit verzoek niet voor inwilliging vatbaar is. De
meening van den hoofdingenieur dat geen verwaarloo-
zing van de zeewering heeft plaatsgehad, kan hier
onbesproken blijven, daar ook naar zijn inzien verwaar-
loozing der oeververdediging niet kan worden ontkend.
Bath. De eigenaars van het wrak Sappho" hebben,
na zooveel mogelijk daaruit te hebben gehaald, hunne
werkzaamheden gestaakt, en het voorloopig aan zijn
lot overgelaten.
Door hen zijn opgehaald ruim 600 schuitjes zink,
45 groote rollen emballage, 4 groote vaten loodwit,
7 kisten vensterglas, 5 gezouten huiden, 200 ledige
zakken, 1 baal spant, marmer etc., behalve nog een
gedeelte scheepsafbraak, alles samen eene mooie som
vertegenwoordigende, zoodat de koopers goede zaken
hebben gemaakt. Op het wrak staat nog een mast,
als baken.
Met de werkzaamheden aan de zelfregistreerende
peilschaal gaat het slecht vooruit. Na bijna 6 maanden
bezig geweest te zijn, liggen er nog slechts een 4tal
buizen op hare plaats.
Thans is men bezig het gat in de verlenging uitte-
graven, om plaats te maken voor de andere 29 buizen.
Het buitengewone gezantschap, dat Z. M. den
koning vertegenwoordigde bij de kroning van den Czaar
en de festiviteiten, kwam Zaterdagmorgen in de resi
dentie terug.
In de rijks-postspaarbank is van 11 tot 20 Juni
jl. meer ingelegd dan terugbetaald f 43576,53. Na
aftrek van de terugbetalingen bedroegen de inlagen op
20 Juni f 2,515,379,87.
Uit de punten van beschrijving voor de a. s.
algemeene vergadering van de Maatschappij tot nut
van 't algemeen is reeds medegedeeld, dat daaronder
ook voorkomt het voorstel der commissie, benoemd
tot het beramen van maatregelen, om het 100-jarig
bestaan der Maatschappij op waardige wijze te herden
ken en in gedachtenis te bewaren. Daartoe beveelt
de commissie eenparig aan: den aankoop en de ver
bouwing van het huis, door den stichter der Maat
schappij te Edam bewoond, en dit gebouw in gebruik
te geven aan het dep. Edam, en in de voornaamste
plaats als «feestgave" aan het Ned. volk, een «kweek
school voor bewaarschoolhouderessen met oefenschool"
1 aan te bieden, beiden te Haarlem te vestigen.
Voor de op- en inrichting van de kweekschool schat
de commissie het benoodigde bedrag op 60 a 70,000,
voor jaarlijksch onderhoud op 6000, waaronder een
som voor aflossing der tot de stichting op te nemen
gelden. De commissie wenscht namelijk daarvoor niet
het kapitaal der Maatschappij aan te spreken, maar
geeft in overweging eene renteloos voorschot te vragen
van belangstellenden, bij aandeelen van 1000, waar
van ook onderdeelen van 100 verkrijgbaar zijn, met
een jaarlij ksche aflossing van 1000.
De oud-minister Modderman, die op het oogenblik
te Wiesbaden vertoeftheeft den br ief van het anti
revolutionaire comité, naar aanleiding van de herstem
ming te Delft, niet ontvangen en dus niet kunnen be
antwoorden. Uit het «Vaderland" van het bestaan van
dat schrijven onderricht, deelt thans de heer Modder
man een missive aan prof. Kuyper c. s. mededat
hij omtrent de hoofdpunten geen bevredigende ver
klaringen zou hebben kunnen geven, en dat hij zelfs,
afgescheiden daarvan, aan een vergelijkend examen ter
gelegenheid eener verkiezing nooit zou willen deelnemen.
Bij het bestuur der «Willem Barents-vereeni-
ging" zijn de volgende telegrammen uit Solombal ont
vangen
I. «Barents" aangekomen. Allen goede gezondheid.
Niets van de «Varna." Te veel ijs om de Karazee
binnen te gaan. Gouverneur misschien overmorgen
tijdingen «Varna." Dalen.
II. Volstrekt geen tijdingen «Varna-Dymphna." Geen
Russische of Deensche expeditie gezonden. Gouverneur
Archangel belooft alle mogelijke nazoekingen te doen.
Verzoek vergunning mijne reis Karazee voorttezetten.
Dai.en.
(De vergunning is door het bestuur per draad ver
leend.)
Ten bate van de «Prins Hendrikstichting" te
Egmond aan Zee is door Z. M. den koning eene jaar-
lijksche bijdrage van f 500 toegezegd.
O.-Indie. Geplaatst bij den raad van adan. van het
subsistentenkader te Batavia de 2e luit.-kwart. J. F.
Eichholtz.
Ierseke. Tot de teruggeroepenen voor het tweede
gedeelte van het vergel. examen te Alblasserdam, dat
heden plaatsheeft, behoort de heer C. Van Weele,
vroeger onderwijzer te Ierseke, thans le onderwijzer
te Drijschor. Voor het eerste gedeelte, Vrijdag 15 Juni,
waren 27 van de 32 sollicitanten verschenen.
Aan de polyt. school te Delft is voor art. 6162
o. m. toegelaten J. M. C. baron Quarles De Quarles.
Naar men verneemt is de persoon van A. B.,
verdacht van diefstal van geld enz. bij V. d. K. onder
Ovezand, na eene voorloopige gevangenhouding van
plus minus drie maanden, in vrijheid gesteld.
De Hooge Raad heeft heden het arrest van het
Hof te Amsterdam, waarbij dhr. Holst Jr. wegens eeds-
weigering was veroordeeld, vernietigd, op grond, dat
de feitelijke grondslag, dat Holst niet behooren zou
tot eenig kerkgenootschap, dat het eedzweren verbiedt,
alleen berust op zijn eigene verklaring, zonder dat het
blijkt of hij niet door doop of geboorte tot zoodanig
kerkgenootschap zou behooren. Mitsdien is de zaak
verwezen naar het gerechtshof te Arnhem.
Voor de rechtbank te Arnhem is Zaterdag door
den officier van justitie geëischt tegen hen, die hebben
getracht oproer in de Venendaalsche stoomspinnerij
en weverij te verwekken, resp. 3 maanden en 42 dagen
gevangenisstraf, en tegen drie arbeiders, die een rustig
medemakker in .het water hebben geworpen, resp. een
maand en 3 maanden gevangenisstraf.
Bath. Vermelding verdient, dat op een lap grond
alhier, ten vorigen jare met maïs bezaaid, door den eige
naar daarvan zaad is gewonnen, en dit thans is uit
gezaaid geworden.
Het gewas is goed opgekomen en staat zeer welig,
wel een bewijs tegen de meening van velen, dat zoo
danig zaad hier te lande geen vrucht kan voortbrengen.
Op den huize «Veldzicht", te Brummen, is een
buitengewoon prachtige klimroos rosa superbain
vollen bloei, die meer- dan 4000 bloemen draagt.
Een paard van een landbouwer te Warga (Fr.)
heeft twee levende veulens ter wereld gebracht, een
mannelijk en een vrouwelijk.
Onder begunstiging van zeer schoon weder had
gistermiddag in den tuin der Sociëteit V. O. V. al
hier de eerste volksmatinée plaats.
Het fanfaren-gezelschap «Eendracht maakt Macht"
van Kruininge, onder directie van den heer H. C.
Baarens, voerde de 8 nummers van het programma
uitstekend uit. Telkens als dit gezelschap hier op
treedt verwondert men er zich over, hoe men in een
dorp zulk een schoon geheel in stand kan houden.
Is dit een bewijs van de ambitie en de kunstliefde
der leden, het getuigt ook van bekwame leiding. Inder
daad, Kruininge mag roem dragen op zijne Harmonie,
die wij hopen dat ons nog menigmaal hare heerlijke
tonen in onzen fraaien sociëteitstuin zal doen hooren.
Het getal bezoekers bedroeg 460, voor een eerste
matinée bevredigend, maar voor een volks-muziekuit-
voering niet voldoende. Opvallend was het dan ook
hoe weinig niet-leden der sociëteit aanwezig waren.
Wat daarvan de reden zij Men zegt, dat velen zich
in den tuin der Sociëteit niet op hunne plaats gevoelen.
Maar wat kan van de zijde der Sociëteit meer gedaan
worden om ook niet-leden goede muziek in een heer
lijken tuin te doen genieten
Wij hopen, dat bij een volgende matinée het publiek
aan de directie der Sociëteit de hand bieden en door
eene talrijke opkomst blijk geven zal de poging om
iedereen eene aangename ontspanning te bezorgen, op
prijs te stellen.
Kolijnsplaat. Zaterdagavond 11. bracht het fan
faren-gezelschap «Eendracht maakt Macht" vanKortgene
een bezoek aan deze gemeente. Begunstigd door
schoon weder gaf het, met medewerking van eenige
muzieklielhebbers alhier, een volksconcert in de Voor
straat «anter die Linden". Lieflijk klonken de schoone
tonen in den stillen, heerlijken zomeravond.
Na afloop werden de leden door den president der
sociëteit «De Vriendschap", den heer J. H. Bybau,
uitgenoodigd het overige van den avond met de
sociëteitsleden te passeeren, waar men te zamen nog
eenige genoegehjke uurtjes sleet. «Tot weerziens!"
was bij het afscheid het laatste erkentelijke woord
der leden tot de Kortgeensche heeren.
Gustave Aimard, de populaire romanschrijver,
is Woensdag 11. te Parijs overleden.
In Frankrijk is het proces tegen Louise Michel
geëindigd. Zooals men weet, was zij beschuldigd van
op 9 Maart jl. het volk aangezet te hebben tot het
plunderen van bakkerswinkels. Zij heeft geen ad
vocaat willen nemen en toen er haar ambtshalve een
was toegevoegd, heeft zij hem verboden te harer ver
dediging het woord te voeren. Zij bekende aan het
oproer in de straten van Parijs te hebben deelgeno
men en een zwarte vlag te hebben rondgedragen, doch
zij ontkende het volk tot plundering van bakkers
winkels te hebben aangezet. Op de vraag, waarom
zij onder de soldaten oproerige geschriften (o. a. eene
brochure, getiteld»a l'armée") had verspreid, was
haar antwoord, dat zij alleen propaganda wilde maken
in het leger voor de socialistische partij, om de Or-
leanistische partij tegen te werken. «Men kan", sprak zij,
«mij aanklagen wegens alledrukpersvergrijpen, wegens
elke poging tot omverwerping der regeering, en ik
zal er geen woord tegen inbrengen, want dit alles
is in den volsten zin mijn werk geweest, maar bij het
plunderen van bakkerswinkels ben ik noch rechtstreeks
noch zijdelings betiokken".
Zij werd daarop veroordeeld tot zes jaren opsluiting,
waarna zij nog tien jaar onder toezicht der politie
zal staan.
Uit Shangai wordt gemeld dat de gerezen moeielijk-
heden tusschen China en Frankrijk, naar aanleiding
der Tongkinsche quaestie, uit den weg zijn geiuimd.
De aanval, dien de Franschen op Tamatave gedaan
hebben, is volgens een telegram van den schout bij
nacht Pierre het gevolg van de verwerping van het
door hem aan de Koningin van Madagascar gestelde
ultimatum. Dit hield o. a. da volgende voorwaarden in
erkenning van het tractaat van 4844, waarbij Frankrijk
het beschermheerschap kreeg over het noordelijk deel
van het eiland, betaling eener schadevergoeding van
4 millioen frank en regeling van het recht der Fran-
sclie onderdanen om eigendommen op het eiland te
bezitten.
Tirard is met 157 van de 494 stemmen tot senator
voor het leven gekozen.
In het Engelsche Lagerhuis bebben de beraadslagingen
een aanvang genomen over een wetsvoorstel van den afge
vaardigde M'Carthy tot afschaffing van het onder-koning
schap in Ierland en tot de aanstelling van een secre
taris van Staat aan het hoofd van het bestuur, die
een Ier moet zijn en tevens lid van het parlement.
Bradlaugh heeft te Bristol wederom eene redevoe
ring gehouden, waarin hij o. a. verklaarde, dat hij van
de uitspraak van het parlement in hooger beroep kwam
bij het volkdat, bij duizenden saamgestroomd, hem
tegenover het Lagerhuis had in 't gelijk gesteld. Hij
was voornemens binnen enkele weken zijn zetel in het
parlement weder in te nemen.
In diezelfde bijeenkomst werd eene resolutie aange
nomen waarbij verklaard werd dat het Lagerhuis
door Bradlaugh niet toetelaten de rechten van het
kiezerscorps heeft geschonden.
Dergelijke bijeenkomstendie ook te Hallifax en
elders hebben plaatsgehad zijn uitingen van het ge
kwetste rechtsgevoel der kiezers en in dergelijke re-
volutien kan men niet anders zien dan eene billijke
verontwaardiging.
De zitting der Zwitsersche Bondsvergadering is
Maandag vóór acht dagen geopend en zal vermoede
lijk drie weken duren. Het belangrijkste punt, dat
totnogtoe in behandeling kwam, is wel het volgende
De Katholieken in het kanton Tessino behooren onder
een Italiaansch bisdom en verlangen onder een Zwit-
sersch diocees te komen, bij voorkeur onder een bis
schop in Tessino zelf. De Bondspresident verklaarde
echter dat er in Zwitserland naar evenredigheid van
het bevolkingscijfer, reeds bisschoppen genoeg waren.
De Bondsregeeriug had ook altoos getracht, de be
staande bisdommen te handhaven. Vandaar dat zij,
toen het kanton Genève zich van het bisdom Lausanne
afscheidde, aan den Paus te kennen heeft gegeven,
dat zij geen prelaat onder den titel van bisschop van
Lausanne" zou erkennen, zoodat de heer Mermillod
door haar alleen kon worden erkend als «bisschop
van Lausanne en Genève."
De Bondspresident heeft toen gezegd, dat zij zich
wel konden aansluiten bij het bisdom van Chur. Maar
dat willen nu juist de Tessineezen niet. Kunnen zij
geen eigen bisschop krijgen, dan willen ze zich desnoods
tevreden stellen met een apostolischen vicaris. Maar
de proef, die men daarmede in Genève heeft willen
nemen, is mislukt, en de Paus zal wel zoo verstandig
zijn van niet andermaal er mede aan te komen en
zich opnieuw het ongenoegen der Bondsregeering op
den hals te halen.
Het dwaze van de geheele geschiedenis is echter
dat bij de benoeming van Mermillod in het kanton
Genève eene groote verontwaardiging heerschte, omdat
hij den titel «bisschop van Lausanne en Genève" aan
vaardde. Er werd eene volksvergadering gehouden
om tegen die aanmatiging te protesteeren. «De paus
geeft ons daarmede een slag in het aangezicht", werd
er gezegd. Doch uit het bovenstaande blijkt, dat het
niet de Paus, maar hunne eigene bondsvergadering is
geweest, die den slag heeft toegebracht.
Uit Rusland, komen nog steeds berichten over de
teleurstellingen, die do bevolking ondervindt, ten op
zichte van het kroningsmanifest. Al de schoone belof
ten van de groote hervormingen, die ophanden zouden
zijn, al waren zij ook in vage bewoordingen vervat,
zijn in rook vervlogen Door niets heeft-de plechtige
kroning zich gekenmerkt, dan door ontzettende rijk
dom en pracht, die door het hof tentoon zijn gespreid
en door de bevolking zullen moeten worden betaald.
Als een bewijs, hoe het met de vrijheid in dit land
is gesteld, wordt opgemerkt, dat daar nog steeds het
passtelsel bestaat. Dit stelsel, door de lijfeigenschap
in het leven geroepen, bepaalt, dat zij, die tot de
laagste klasse der bevolking behooren, zich zonder
pas niet verder dan een bepaalden afstand van hun
dorp kunnen verwijderen, of ze loopen gevaar als
landloopers te worden opgepakt.
Toen de lijfeigenschap nog bestond en ieder lijfeigene
nog behoorde aan den persoon, op wiens grond hij
woonde, was dit stelsel misschien noodig. Thans nu
allen in het bezit zijn hunner burgerrechten, is het
passtelsel eene belemmering in de vrijheid van beweging,
die reeds lang had behooren afgeschaft te worden.
Ook op dat punt heeft echter het kroningsmanifest
niets gedaan.
Toch wordt er melding gemaakt van éene belang
rijke verbetering, nl. de volkomen afschaffing van ker
kelijk toezicht op de uitgave van wetenschappelijke
werken. Tot nutoe werd ieder geschriftdat niet
orthodox was, verboden, of alleen toegelaten tegen
betaling van een groote som, waardoor menige uitgaaf
onmogelijk werd. Men heeft nu die censuur beperkt
tot politieke geschriften.
Oudelande. LI. Vrijdag tegen den avond had hier
in de gemeente een ongeluk plaats, dat een vlijtigen
burger onder ons het leven had kunnen kosten. J. S.
nl. was in een door hem gehuurden boomgaard bezig
kersen te plukkenter hoogte van zes en dertig
sporten van de ladder, waarop hij stond, zette hij zich
op een schijnbaar sterken tak ter neèr, welke tak echter,
op eens brekende, S. achterover door de kroon van
den boom heên wierp, waarna hij op den grond
neerplofte.
De man kon het volgende oogenblik, door den val
bedwelmd, natuurlijk als stervende beschouwd worden
