1883. N°. 70.
Zaterdag 16 Juni.
70stc jaargang.
VERKIEZING-,
Afloop verkiezing Tweede Kamer:
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Wetenschap, Kunst en Letteren.
Landbouw en Veeteelt.
Rechtzaken.
Tentoonstellings-kro niek.
GOESCHE
De uitgave dozer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke hommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat zij ven het stembu
reau alhier ontvangen hebben de processen-verbaal van
inlevering en opening der stembrieljes ter verkiezing
van een lid voor de Tweede Kamer der Staten-Genernal,
op 12 en 14 Juni 1833, waaruit" blijkt, dat van de 1783
uitgebrachte geldige stemmen op zich vereenigd heeft
de heer:
Jhr mr. A. F. DE SAVORNIN LOHMAN 1311,
zoodat deze gekozen isvoorts, dat gemelde processen-
verbaal ter Secretarie voor een ieder ter inzage zijn
nedergelegd, terwijl afschriften te gewoner plaatse zijn
aangeplakt.
Goes, den 15 Juni 1883.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 15 Juni 1883.
Goes. Uitgebracht 1806 stemmen. Van onwaarde 23.
Geldig 1783 Volstrekte meerderheid 892. Herkozen
jhr. mr. A. F. DE SAVORNIN LOHMAN (a.) met 1311
st. De heer W. J. Van Gorkom (1.) verkreeg er 437.
Alkmaar. Uitgebracht 2332 geldige stemmen. Her
kozen mr. J. L DE BRUIJN KOPS (1.) met 1336 st.
De heer W. Bos (kverkreeg 044 st. en de heer
M. A. De Savornin Lohman (a.) 332 st.
Middelburg. Uitgebracht 2195 geldige stemmen Her
kozen mr. P. C.'T IIOOFT (a.) met 1250st Jhr. mr.
W. J. Snouck Ilurgronje (1.) verkreeg 940 stemmen.
Doekum. Uitgebracht 2196 geldige stemmen. Her
kozen mr. W. A. BERGSMA (1.) met 1138 st. Mr U.
H. Huber (a.) verkreeg 1053 stemmen.
De uitslag der verkiezingen is dus dat de liberalen
twee plaatsen hebben verloren, die door de antirevo
lutionairen gewonnen zijn. Valt de herstemming te
Delft in liberalen geest uit wat te verwachten is,
aangezien de heer Modderman met een katholiek in
herstemming komt dan wordt de stand der partijen:
46 liberalen, 19 antirevolutionairen, 17 katholieken
en 4 conservatieven.
De meerderheid is dus nog altijd aan de zijde der
liberalen en in zooverre heeft dus deze verkiezing geen
ander resultaat gehad dan bevestiging van den be-
staanden toestand. Nochtans is het niet te ontkennen,
dat de liberale partij opnieuw verzwakt is. Nauwere
aaneensluiting van hare leden zal daarom meer dan
ooit noodzakelijk zijn.
Benoemd tot rijks-ontvanger te 's Gravenpolder
de heer A. H. Bosman, thans te Battum (Ameland).
Benoemd tot gemeente-secretaris te Poortvliet
de heer P. Laban, commies ter secretarie te Tolen.
Het salaris bedraagt 400.
Pensioen verleend aan A. Buijterse, gewezen
brieveng. te Oosterland, ten bedrage van ƒ150 'sjaars;
L. Lindhout, gewezen postbode te Oud-Vosmeer, ten
bedrage van ƒ92 'sjaars.
De Minister van binnenlandsche zaken heeft be
paald dat de herstemming voor een lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal in het hoofdkiesdistrict
Delft zal geschieden op Dinsdag 26 Juni a. s.
Volgens de «Ned. Financier" zal op de a. s.
vergadering van aandeelhouders der stoomvaartmaat
schappij «Zeeland", den 18 dezer te Amsterdam te
houden, worden voorgesteld, na belangrijke afschrij
vingen, het dividend over het afgeloopen jaar te be
palen op 5*/w pet.
De rijksmiddelen hebben in Mei opgebracht
f 8,776,754,72 tegen f8,545,417,98 in Mei' 1882.
De opbrengst der vijf eerste maanden van dit jaar
beloopt f 41,280,099,40 tegen f 41,122,854,27 in
gelijk tijdvak van 1882.
Onlangs is ook door ons meegedeeld, dat een aantal
ingezetenen van Zwolle zich tot den Minister van fi
nanciën hebben gewend met een verzoekschrift het
daarheen te leiden, dat alleen de quitantiën van hon
derd gulden en daarboven van zegel voorzien behoefden
te worden. Dezer dagen is den adressanten te kennen
gegeven, dat hun verzoek vooralsnog niet in gunstige
overweging kan worden genomen.
Het Hbl. verneemt, dat aan elk van de visschers-
meisjesdie op uitnoodiging van het bestuur der
Londensche visscherij-tentoonstelling (onder bescher
ming van den prins van Wales) onder geleide van
Nederlandsche dames de opening dier tentoonstelling
hebben bijgewoond, door den markies Van Hamilton,
voorzitter van het receptie-comité, en zijn vrouw, een
medaille in keurig étui is vereerdals souvenir aan
die plechtigheid. Door het College van de Zeevissche-
rijen is daarbij gevoegd een photographie, voorstellende
de vijf Nederlandsche visschersmeisjes.
Ook te 's-Gravendeel was door eenige kwaad-
gezinden omstreeks 9 uurhet uur van aanvang der
school, liet valsch gerucht uitgestrooid, dat al de kin
deren op de openbare school opnieuw moesten gevac
cineerd worden. In een oogwenk deed dit gerucht
de ronde, en tal van ouders snelden op de school aan
om hunne kinderen terug te balen.
De onderwijzer trachtte hun al duidelijk te maken,
dat er volstrekt niets met hunne kinderen zoude ge
beuren sommigen vertrokken om direct wepr in ge
zelschap van anderen terug te komenja er waren
moeders, die tot driemaal naar de school zijn geloopen
en voorgaven dat zij hunne kinderen niet doodgemarteld
wilden hebben. Verscheidene kinderen die nog r.iet
in de school waren werden teruggeroepen en thuis
gehouden.
Het vermoeden ligt voor de hand als 't ware, dat
het een beraamd plan is geweest; van wien laat zich
gissen.
Vele kinderen die bang waren gemaakt liepen
schreiende naar huis, maar werden direct door hunne
meer ontwikkelde ouders naar de school teruggebracht.
(N. R. Ct.)
Met zekerheid kunnen wij melden, dat de'Ver-
eeniging van leeraren in het boekhouden te Amsterdam
heeft besloten, om, in navolging van de vereeniging
»Mercurius" te Rotterdam, in de maand November
e. k. aan jongelieden gelegenheid te geven examens
afteleggen in boekhouden, bandels correspondentie enz.
Deze examens zullen alleen door deze vereeniging wor
den afgenomen, en niet, zooals vroeger is gemeld, met
samenwerking der vereeniging «Voorwaarts" te Am
sterdam.
Voor de duizenden, die bijgedragen hebben om
het lot te verzachten van de nagelaten betrekkingen
der slachtoffers van de ontploffing der kiuitfabriek bij
■Muiden op 19 Jan. jl., is het waarschijnlijk niet van
belang ontbloot, te vernemen dat de 50 a 60 arbeiders
dier fabriek al den tijd dat de fabriek braak ligt liet
volle werkloon hebben ontvangen en hun dit tot uit.
Juni wordt uitgekeerd. Ook de weduwen der arbei
ders, die bij de ramp om 't leven kwamen, ontvingen
het loon dat hun echtg«nooten verdienden.
Na uit. Juni treedt de regeling in werking, vast
gesteld door het comitédat zich belastte met liet
creëeren van een fonds voor deze hulpbehoevenden.
Iedere weduwe ontvangt dan f 2 per week, zoolang
zij leeft en al of niet hertrouwt. Voor de kinderen wordt
f 1,25 's weeks uitgekeerd tot hun 23e jaar. De rente
van het bijeengebrachte kapitaal moet, naar verzekerd
wordtniet geheel voor deze uitkeeringen voldoende
zijn, doch wordt door de eigenaren der fabriek, de
familie Bredius, onbekrompen gesuppleerd.
Een particulier schrijven uit Vardoe dd. 30 Mei
van den komm. der «Willem Barents," door een in
gezetene van Utrecht ontvangen, meldt het volgende
«Na een zeer voorspoedige reis van 21 dagen kwamen
wij in welstand te Vardoe aan. Van de «Varna" hier
niets bekendevenwel maakt men zich over 't alge
meen hierover niet ongerust. De ijsberiebten zijn gun
stig; een telegram van Hammerfest meldde mijPro
bably Novaya Zemlya approachable.
Toen de Koning van Siam bij zijn verblijf te
Batavia ook het gymnasium Willem III bezocht
maakte deze instelling zulk een goeden indruk op
hemdat hij eene som van tienduizend gulden in
handen van het college van curatoren stelde om deze
som soliede te beleggen, opdat van de rente steeds de
zoon van een overleden verdienstelijk Indisch ambte
naar de lessen dezer inrichting van middelbaar onder
wijs zou kunnen bijwonen.
In de kerk der Doopsgezinde gemeente alhier
zal op Zonc'ag 17 Juni, voormiddags 10.15 uur, op
treden ds. Joli. Dyserinck van Vlissingen.
Nisse. Door stemgerechtigde leden dezer gemeente
is een drietal van predikanten gekozen, om daaruit
een beroep te doen ter vervulling der vaceerende plaats.
Het genoemde drietal bestaat uitConradi te Honte-
nisse, Popta te Domburg en Mans te Breskens.
Voor het beroep naar de Ilerv. gemeente te Kort-
gene heeft de heer J. Wisse te Garijp bedankt. (M. Ct.)
Voor het beroep naar Oud-Vosmeer c. a. heeft
ds. J. L. De Heer, te Nootdorp, bedankt.
Bath. Bedankt voor het beroep naar de Ilerv. ge
meente alhier door den candidaat F. S. Salverda.
Blijkens den staat van de bijzondere scholen
voor Christ, onderwijs in Nederland in het jaar 1883
telt heel ons land op zijn 4 millioen inwoners in Gro
ningen 32, Friesland 67, Drente 8, Overijsel -11, Gel
derland 56, Utrecht 28, N.-Hol!and 53, Z.-Holland 85,
Zeeland 21, N.-Brabant 15, Limburg 1 Chr. scholen.
In 't geheel 377 scholen, waaronder van vereeni-
gingen 180; kerkelijke, ook diaconiescholen, 111. Voor
eigen rekening 26; enkel voor meisjes 11. De Ver
eeniging voor Chr. Nat. Schoolonderwijs steunt 171;
die voor Geref. Schoolonderwijs 28 scholenvoor uit-
gehr. lager onderwijs zijn er 119 scholen.
Het getal onderwijzers, onderwijzeressen en kwee-
kelingen is bijna 1500; dat der leerlingen ongeveer
57 000. Sonunige der scholen zijn nagenoeg 1 eeuw
oud; wellicht zijn er ecliter, o. a. te Amsterdam, nog
oudere te vinden.
Van 18511860 werden gesticht-: 35 Christelijke
scholen; van 18611870 94scholen; van!871—1880
107 scholen en sinds 1881 28 scholen.
Z. M. beeft aan dr. A. T. Van Aken, inspecteur
van het middelbaar onderwijs, eervol ontslag verleend
als schoolopz. in het district 's-Gravenhage.
Sara Bernhardt is te Stockholm vijf malen als
Fedora opgetreden en behaalde een enorm succes. Na
elke voorstelling kreeg zij een serenade. Koning Oscar,
die elk der vijf avonden aanwezig was, schonk haar
de gouden medaille en een kroon van brillanten met
de inscriptie: «Literis et Artibus."
Aan den wedstrijd, uitgeschreven door de lieder
tafel «Zanglust" te Amsterdam, nemen 37 binnen-en
buitenlandsche zangvereenigingen deel met ongeveer
2300 zangers.
Kapclle. Was liet eenige dagen geleden voor velen
alhier een genot de kersaboomen als met een wit
kleed overdekt te zien van al de bloesems, nog meer
genot smaken de eigenaars dier boomen nu zij hun
gewas voor een ongeleend hoogen prijs hebben ver
kocht. De verkooping toch der kersen uit eenige boom
gaarden alhier, ten overstaan van verschillende nota
rissen gehouden, heeft opgebracht circa duizend gulden
ionder de 10 pet. verhooging. Indien men nu nog
weet dat voor nog vrij wat meer waarde ondershands
is verkocht en voor eigen consuintie wordt gehouden,
en dat de arbeidsloonen, voor dat de kersen tot afleveren
gereed zijn, op een derde der koopsom kunnen gerekend
worden; eerst dan kan men beseffen welk een rijke
bron van inkomsten die fruit voor onze gemeente is.
In het geheele 4e district of het zoogenaamde
land van Cadzand staat de oogst prachtig, behalve
het vlas, dat dooi de koude Meinachten zeer veel ge
leden heeft. De aardappelen staan heerlijk en beloven
veel.
Z. M. de Koning heeft uit zijn particuliere kas
een jaarlijksche subsidie van f1400 toegestaan aan
de Luxemburgsche «Société royale d'Agriculture" om
te dienen tot aanmoediging van verbeteringen in den
landbouw. Z. M. was zoo voldaan over de tentoon
stelling te Ettelbrnek, dat hij besloten was een aantal
landbouwwerktuigen als premien bij den volgenden
wedstrijd beschikbaar te stellen.
Een vijand van de kerseboomen is dezer dagen
te Camp, aan den Rijn ontdekt, waar hij grooten
schrik verspreidt, want in die streek is een kerseboom
dikwijls een klein kapitaal. Het is een klein zwart
kevertje, dat gaten boort in de stammen der kerse
boomen en er reeds een aantel heeft doen sterven.
De kever doorboort den stam tot op het merg, gaat,
zoodra hij daaraan kornt, terug, en begint een weinig
verder zijn vernielingswerk opnieuw. Zoo wordt de
boom, door de meestal zeer talrijke insecten, zoo vol
gaten gemaakt als een zeef en sterft weldra. De gaten
zijn ongeveer zoo groot, als een speldekop.
Te Boppard heeft het insect zich ook reeds vertoond.
Voor veehouders die voornemens zijn in de vol
gende maand op de te Hamburg te houden tentoon
stelling vee te exposeeren, is het van belang kennis
te nemen van de door de Pruisische regeering aan de
Commissarissen des Konings gerichte missive, in hoofd
zaak inhoudende, dat elk uit Nederland ingevoerd stuk
vee moet begeleid zijn door een attpst van den burge
meester der plaats van herkomst, vermeldende ouder
dom, geslacht, kleur enz., benevens de verklaring, dat
aldaar geen longziekte, mond-, klauwzeer, noch eenige
andere besmettelijke veeziekte heeischt of binnen de
laatste zes maanden geheerscht heeft.
Verder behoort aan de Pruisische regeering mins
tens acht dagen te voren dag en uur van invoer te
worden opgegeven.
Kantongerecht te Goes.
Heden werden de volgende vonnissen gewezen tegen
F. De V., te Goes, beklaagd van het uiten van
scheldwoorden^ veroordeeld in een geldboete van 0,50
subs. 1 dag gev.straf.
G, De J., te Ovezand, beklaagd van het in verkeerde
richting berijden van de Kleine Kade te Goes, ver
oordeeld in een geldboete van ƒ1, subs. 1 daggev.straf.
C. De B. en P. v. L., te Hansweerd, beklaagd van het
als beboerende tot de brandweer bij 't eerste gerucht
van brand niet dadelijk volgen van de spuit, veroor
deeld in een geldboete van 3, subs. 2 dagen gev.straf.
C. V. en II. De K., te's-Heer Arendskerke, beklaagd
van het in gesloten jachttijd bejagen van eens anders
jachtveld, zonder machtiging of vergunning, veroordeeld
in 2 geldboeten van ƒ10, subs. 3 dagen gev.straf voor
elke boete.
C. v. D., te 's-Heerenhoek, A. D., en P. V., te Ove
zand, beklaagd van het herstellen van wildstrikken,
veroordeeld in een geldboete van 30, subs. 5 dagen
gev.straf.
M. B., te Hoedekenskerke, P. V., te Heinkenszand,
beklaagd van als boven, veroordeeld in een geldboete
van ƒ20, subs. 3 dagen gev.straf.
A. IC. en M. IC., te Bergen-op-Zoom, beklaagd van bet
bevisschen van de Schelde zonder het vereisclite con
sent, veroordeeld no. 1 in een geldboete van ƒ10,
subs. 1 dag gev. straf', no. 2 in een geldboete van
f 4,50 subs. 1 dag gev.straf.
C. S., te Wolfertsdijk, beklaagd van het rapen van
voorwerpen van een zeedijk, veroordeeld in een geld
boete van f\, subs. 1 daggev.straf.
J V. d. P. en M. T., te Kwadendamme, beklaagd van
het rapen van schelpvisch van een zeedijk, veroordeeld
in een geldboete van 10, subs. 1 dag gev.straf.
M. R., te Baarland, beklaagd van het werpen van
asch buiten de daartoe bestemde bakken, veroordeeld
in een geldboete van ƒ1, subs. 1 dag gev.straf.
P. V. K., te Goes, beklaagd van het beschadigen
van de beplanting van een weg te Goes, veroordeeld
in een geldboete van ƒ3, subs. 3 dagen gev.straf.
Tegen II. S., kleermaker te Middelburg, be
klaagd van in den nacht van 7 op 8 April jl. in de
woning van zijn vroegeren patvoon P. C. B. op den
hoek van den Langedelft en den Burcht, opzettelijk
3 spiegelruiten te hebben ingegooid, is door het O.
M. bij de arrondissementsrechtbank te Middelburg 4
maanden celstraf en f 50 boete geeischt De beklaagde
heeft zijne schuld erkend.
Arrondissements-rcchtbank te Middelburg.
Door de rechtbank zijn op 15 Juni 1883 veroordeeld:
A. De J., 16 enG. De J. 12 jaren, beiden te Goes,
wegens bedelarij de le tot drie dagen cel en de 2e
vrijgesproken.
N. O., 14 j., te Goes, wegens bedelarij tot drie
dagen cel.
J. B., 22 j., timmerman te Goes, wegens diefstallen
tot drie maanden cel.
J. P. R., 34 jsigarenmaker te Middelburg, we
gens beleediging van een bedienend beambte tot 15
dagen cel en f8 boete.
T. Van A. Lz., 19 j., te Ierseke, wegens verzet
tegen de politie tot 15 dagen cel.
J. D27 j., slachter te Yzendijke, wegens belee
diging met woorden tot eene geldboete van f16.
F. A A 31 jwerkman, W. F. A., zonder beroep
en A. E. H., 17 j, zonder beroep, allen wonende te
Ter-Neuzen, wegens diefstal, de le en 2e tot 15 dagen
cel en de 3e vrijgesproken.
Naar wij vernemen, heeft de Ilooge Raad in de
zaak tegen mr. Bahlman beslistdat er nog geen
voldoende aanwijzing van schuld bestaat, en mitsdien
een nader onderzoek bevolen. (Art. 86 wetboek van
strafvordering). (Vad.)
'MnraMMMMnMnsawaMBaBBMiauiHOTaiMaMMMMMlMMMMMi
VIII.
Amsterdam, 14 Juni '83.
Denkt niet, waarde lezers, dat, wanneer ik met u
nu en dan een kijkje in bet hoofdgebouw wil nemen,
het mijn plan is een beredeneerden catalogus te gaan
schrijven. Verlangt gij dit, welnu, neemt een teug
uit den geleerdheidsbeker, dien sommige grooto bladen
aanbieden, in den vorm van beschouwingen over aller
lei artikelen en fabricaten, men kon daar compleet
colleges in warenkennis volgen. Wie er lust in heeft
doe het. Ik voor mij stel er weinig belang in of de
geconserveerde carbonnaden van A lekkerder zijn dan
die van B., hoe chocolaadjes of wollen dekens of laarzen
gemaakt worden. Ik praat maar zoo wat heen, geef
mijne oogen ter dege den kost, en werp mij slechts
bij uitzondering in de armen der geleerdheid; (soms
kan men er niet buiten). Maar wat er bijzonders,
vreemds, zeldzaams hier en daar te zien is, daarop
zal ik zoo vrij zijn uwe aandacht te vestigen, en ver
zoek u dan mij heden te volgen in het hoofdgebouw,
waar we natuurlijk het eerst een blik werpen op de
Nederlandsche afdeeling.
Bij het binnenkomen der zaal merken wij terstond
op, dat de meest uiteenloopende zaken bier bij elkaar
staan. Eene zonderlinge, maar niettemin interessante
vertooning is het fraaie salonnetje rechts, keurig
ingericht, maar toch volstrekt niet tot receptiekamer
