BIJVOEGSEL
GOESCHE COUKANT.
Een tafereel der toekomst.
DONDERDAG
7 JUNI 1885.
No. 66.
FEUILLETON.
Ingezonden Stukken.
xmrosm ra mm. ©tob»®.
Mijnheer de Redacteur!
Vroeger had ik de gewoonte, als ik dezen of genen
wenk aan den gemeenteraad wenschte te geven, mijne
gedachten medetedeelen op een gewoon blad folio,
maar eenigen tijd geleden werd hier afgekondigd, dat
alle stukken zouden terzijde worden gelegd, die niet
op zegel zijn.
Als ik nu een welwillenden raad heb te geven,
komt mij, ronduit gezegd, dat grapje wel wat duur
te staan.
Daarom wend ik mij liever tot U, met verzoek om
plaatsingdan voldoe ik eens meer aan mijne verplich
ting als correspondent en tevens kunnen mijne opmer
kingen elders van dienst zijn. «Maar", zegt gij, »dan
wordt uwe bedoeling niet bereikt". Evengoed als met
een stuk op zegel. De G. Ct. laat zich niet op zijde
leggen. De leden van den gemeenteraad moeten mijne
stukken lezen en over den inhoud beslissen of ze willen
of niet. De vraag is maarof ik de waarheid op mijne
hand heb
Gij weet, we hebben hier een prachtig gemeentehuis,
waar we niet weinig trotsch op zijn. Billijkerwijs kreeg
dan ook de vader eener bruid onlangs het verzoek,
dat bij de voltrekking eener huwelijksplechtigheid niet
al de bruiloftsgasten, maar alleen de respectieve ouders
en getuigen zouden verschijnen. Toch verschenen allen,
maar bij deze of eene andere soortgelijke gelegenheid
werd iemand, wiens voeten wat beslikt waren, uitge-
noodigd de schoenen ten minste uittetrekken.
Ik wil maar zeggen: dat gemeentehuis ligt ons na
aan 't hart, en daarom zou 't zoo jammer zijn, als
het eens mocht afbranden. Daargelaten de kwartjes-
quaestie, want het befaamde stuk hangt nog altijd
aan 't piakkebord, zoodat er voor eiken verrader nog
altijd f2,50 is te verdienen, die den lafaard" aan
't licht brengt, wiens hand de twee lekke emmers
heeft doen zinken er is nog iets anders dat mij
bezorgd maakt.
Stond het gemeentehuis binnen de 20 meter ver
wijderd van den kerktoren, dan zou ik mij niet onge
rust maken. Maar de afstand is vrij wat grooter.
'tls het hoogste gebouw in een vrij grooten om
trek. En aan de lijst van dat gebouw steekt voort
durend een lange vlaggestok met een gouden punt
hoog in de lucht. Sommigen zeggen dat die punt
maar verguld is, maar dat doet er niet toe. In elk
geval is de oppervlakte van metaal, want verguldsel
bestaat, als ik 't wel heb, uit fijn verdeeld of geplet
geel koper.
De electriciteit vraagt echter niet of een spits be
staat uit massief goud, koper of verguld hout, maar zij
hoopt zich daarin op, zij wordt er door aangetrokken.
Nu zegt dr. Böhner in zijn Kosmos, vertaald door
dr. A. Winkler Prins: «Een afgebroken bliksemaf
leider is zeer gevaariijk, zelfs wanneer hij niet een-
«maal door den bliksem getroffen wordt. Immers,
«wanneer op deze of gene plaats van den verbroken
«geleider de electriciteit aanmerkelijk is opgehoopt,
»dan kan er eene vonk overspringen, die sterk genoeg
»is, om brand te stichten of menschen te dooden."
En verder: «Wanneer een bliksemafleider hier of
«daar leemten heeft, dan verhoogt hij het gevaar, zonder
«de veiligheid te vermeerderen."
Nu is werkelijk door den vlaggestok de geleiding der
electriciteit verbroken. En wat is het gevolg? Als
de bliksem op de spits inslaat, vernielt hij den vlagge
stok en steekt het gemeentehuis in brand.
Ik heb er waarlijk spijt van dit denkbeeld aan den
gemeenteraad in overweging te moeten geven. Die
vlaggestok was een lust in onze oogen. Hij wekte
zoo 't denkbeeld, dat H. eene aanzienlijke koopstad was
en er een consulaat op nahield, maar 't zal toch niet
gaan hem te behouden. Hij is goed om aan vreem
delingen, die onze gemeente bezoeken, de oogen uit te
steken, maar voor de veiligheid zou het beter zijn
hem op stal te zetten.
De plaatsing van dit schrijven heeft geen haast,
maar toch zou ik wel wenschen het opgenomen te
6)
(2000 jaren n. C.)
Uit het Hoogduitsch.
Weldra was men aan tafel in druk gesprek. Onder
wijl vraagt Aida zacht aan hare moeder: «Hoever
staat het al met Wanda's uitzet, mama?"
«Ik hoop morgen het laatste stel uit de papierfa
briek te krijgen. Ik heb het benoodigde voor vier
weken genomen. Straks kunt gij het patroon wel
eens zien".
«Wat, mama, voor vier weken? en de modes ver
anderen zoo dikwijls. Ik koop altijd maar éen wasch
voor acht dagen tegelijkHet zou toch vervelend
zijn, als Wanda in Augustus nog het patroon van
Juli in haar tafelgoed had".
«En waarin bestaan deze vernieuwingen, als ik
vragen mag", hooren wij den bankier tegen den graaf
zeggen.
«Ten eerste in dertig regenmachines, die ik pas
heb aangeschaft. Wij hebben tot mijn spijt dezen
zomer nog slechts zes regendagen te wachten en daar
de grond van mijn aardappel-velden wat erg droog
ligt, moet ik hun nog minstins tien of twaalf flinke,
kunstmatige oriderweders bezorgen. Het is wel eene
dure aardigheid, maar de gevolgen zijn prachtig. Mijn
buurman, graaf De Palffl, heeft in den vorigen herfst
van éen morgen land vijfhonderd centenaars aardap
pelen geoogst door deze bewerking met kunstmatigen
regen".
zien. Tevens kan ik een verzuim herstellen, dat ik in
mijn vorig schrijven beging. In plaats van enkel ini
tialen had ik misschien beter gedaan door te schrijven.
Mijnheer de Redacteur,
Hoedekenskerke, Uw dw. Dr.,
Mei 1883. W. TE GEMPT.
SCHUTTERIJ.
d. R.
Volgens art. 42 der wet van den 11 April 1827
(Staatsblad no. 17) zullen de schutterijen jaarlijks
van den 1 April tot den 1 October op gezette dagen
in het schieten naar de schijf worden geoefend, bij
welke gelegenheid tevens eene verdere oefening zal
plaats hebben, zooveel zulks voor den gewonen dienst
onontbeerlijk is te achten.
Op den voorgrond stelt dus de wetgeverschieten
naar de schijf, terwijl de overige oefeningen (hand
grepen en marcheeren) meer als bijzaken worden
beschouwd.
Een militie- of schutterij wet, door een Minister van
Oorlog voorgedragen, mag niet anders geacht worden
dan te zijn ontworpen door een man van ervaring en
bekwaamheid, maar ook voor een leek zelfs is het
duidelijk, dat schieten naar de schijf (om toch, zoo
noodig, den vijand te kunnen weren) een eerste ver-
eischte is. In hoever in ons land de schutterij be
kwaam zou zijn in ernstige dagen het vaderland te
kunnen dienen, durf ik niet beslissen, doch dat ze
wer.schelijk en nuttig is, laat bij mij geen twijfel.
Jammer is het dat in onze stad de hoofdzaak voor
de schutterij wordt gemist. Het doel gaat daardoor
geheel verloren. Wat is een schutter, die niet schieten
KOERS DER AMSTERDAMSCHE BEURS
van Dinsdag 5 Juni 1883.
NB. Het tusschen haakjes achter enkele soorten ge
plaatste cijfer duidt het aantal onbetaald ge
bleven coupons aan, bij die stukken behoorende.
EUROPA.
PCt.
PCt.
Hongarije, Obl. Leening 1867
5
96%
dito, Goudleening
5
82%
Italië, 1881.
5
87%
Nederland, Cert. N. W. S.
2%
66
dito, dito dito
3
77%
dito, dito dito
4
1013%
Oostenrijk, Obl. in papier Mei-Nov.
5
65 H4
dito, dito zilver Jan.-Juli
5
65%
dito, dito goud
4
83
Portugal, Obl. Btl. 53/80
3
52%
dito, dito 1881
5
90
Rusland,
Obl. Hope Co. 1798/1815
Cert. Inschrijv. 5e serie '54
5
98%
5
55 iI4
dito dito 6e '55
5
77%
Obl. 1864 ƒ1000
5
96
dito 1866 100
5
91
dito 1872 gecons.
5
86%
dito 1873 dito
5
86%
dito 1877 dito
5
91%
dito Oostersche leening le serie
5
539(6
dito 1850 le Leening
4%
88%
dito 1860 2e dito
4%
85 74
dito 1875 gecons.
4%
78%
dito 1880 gecons.
4
68154
dito Leen. 1867/69 (Nicolaï)
4
7154
dito dito 1859
3
65%
Spanje, dito Btl. 1867/75
1%
27 154
dito dito dito 1876
2
44 3%
dito dito perp. Schuld
4
6O14
dito Leening Binnenland Pes. 10,n/i000
l'/4
25%
Turkije, dito Alg. Schuld 1865 geregistr
1954
dito dito 1863/1865 (12)
6
II
dito dito 1869 geregistr.
1854
AFRIKA.
Egypte, Obl. leening 1876
4
72%
dito Spoorwegleeningr 1876
5
95%
«Dat is werkelijk verbazingwekkend, graaf!"
«En hoe is u de Afrikaansche weide-verwarmer
bevallen, papa, die ik u op uw jaardag zond?" riep
Wuawaddi van den anderen kant van de tafel.
«Niet zoo bijzonder, mijn jongen, ik heb er wel op
koude, vochtige weiden reeds in Maart mooi gras van
een meter hoog mede verkregen, maar onze grond kan
die kunstmatige verwarming door electriciteit niet
voortdurend verdragen. Wij moeten er dit jaar weder
mede uitscheiden".
«Ik moet bekennen", verzekerde Friedland, terwijl
hij achter zijn servet zat te gapen, «dat ik bijzonder
veel liefhebberij heb in de landhuishoudkunde en dat
ik zeer gelukkig zou zijn, indien ik later met gravin
Wanda een dezer winstgevende goederen mocht be-
heeren".
«Ik heb niet minder op met de landhuishoudkunde",
haastte Benneberg zich aan de gastvrouw toetefluiste-
ren; «wat moet het heerlijk zijn om te zien, hoe de
blanke zeis door het volle, zware koren snijdt,
om daarna de hoogbeladen wagens rijk versierd naar
de schuur te zien rijden".
«Zoo, zoo, baron", zeide de gravin, «terwijl voor
de eerste maal van dien avond een glimlachje op haar
ernstig gezicht te voorschijn kwam, «ik geloof, dat gij
de landhuishoudkunde meer uit oude romans van de
vorige eeuw dan uit eigen ondervinding kent. Blanke
zeisen, schuren, hoogbeladen wagens, hoe lang zijn
al die dingen al veranderd
«Ja, ja", viel de graaf lachende in de rede, «de
poëtische maaiertjes van den ouden Auerbach en der-
gelijken zijn bij ons lang uit de mode. De locomo-
bilen, die wij vóór een tiental jaren nog gebruikten,
zijn tegenwoordig vervangen door kolossale dorseli-
kan En waartoe is het goed dat de manschappen om
de 14 dagen onder de wapens komen om telken male
hetzelfde uittevoeren, tot vervelens toe
Dat er geen ambitie onder het corps heerscht valt
niet vreemd; het is een uitkomst als de vijf jaren
om zijn en men tot de reserve overgaat, 't is een
verlichting, eene verkwikking. Eentonigheid verveelt
niet alleen, ze is akelig
In de oprichting eener schietbaan behoort volgens
besch. van den Min. v. Binnenl. Zaken, dd. 16 Juni
1866 La. Kabinet, door de gemeente te worden voor
zien. Zijn nu de kosten, aan die oprichting verbon
den, inderdaad zoo bezwarend voor de gemeente Of
is deze niet doordrongen van het belang der zaak
't Zal toch geen gevolg zijn van lauwheid en «laisser
faire Alsdan is 't dubbel treurig.
Het behoeft immers geen betoog, dat, worden de
schietoefeningen veronachtzaamd, of slechts bij een
zeker klein gedeelte van het corps in toepassing ge
bracht, de schutterijen niet in dien staat van geoefend
heid kunnen V9rkeeren, om ten allen tijde aan hare
grondwettige roeping te beantwoorden.
Reeds in 1866 heeft de Minister van Oorlog de
aandacht van de commissarissen des Konings op deze
voor 's Rijks verdediging zoo belangrijke aangelegen
heid gevestigd, met verzoek tevens om het in toe
passing brengen of het voortzetten en zooveel mogelijk
uitbreiden van deze schietoefeningen met den meesten
klem aan de gemeentebesturen en de kommandanten
der dd. schutterijen aan te bevelen, dewijl daarvan bij
den bekenden goeden geest, welke algemeen onder de
schutterijen heerscht en den ijver harer aanvoerders
het meest gunstige gevolg te verwachten is. (Het
gemeentebestuur te Goes schijnt nog altijd daarvan niet
doordrongen te zijn.)
PCt.
N OORD-AMERIHA.
Ver. Staten, Obl. 1876
ZUID-AMERIKA.
Brazilië, Obl. 1865 100
dito dito 1875 100
Columbia, dito (13)
Peru, dito leen. 1870 (15)
N.-Afrik. Handelsv. aand.
Gemeente Crediet Obl.
Maats. Fijenoord Aandeelen.
Rott. Hypotheekbank, Pandbr.
Stoomvaart Zeeland Aand.
dito dito Obl.
Rusland, Pandb. Hyp. Bank
Nederl., Holl. IJzer. sp. Obl. 1871 5
Maats. Expl. Staatsspw. dito 1873/81 5
Ned. Centraal spw. gest. dito
Hongarije, Theisspw. dito
Italië, Zuid Ital. spw. dito
Polen, Wars. Bromb. aand.
dito, Warschau-Weenen aand.
Rusland, groote spw.maatsch. aand.
dito hypoth. Obligatiën
dito dito dito
Baltische spoorwegaandelen
Charkow Azow. Oblig.
Jelez Griasi dito
Jelez Orel dito f 1000
dito dito 100
Morscliansk-Sysran Aand.
Mosk.-Jaroslaw Oblig.
Orel Vitebsk dito
Poti-Tiflis dito ƒ1000
dito dito 100
Zuid-Westelijke Spoorw. maatsch. aand,
AMERIKA.
Centr. Pac. Obl.
dito Californië-Oregon Obl. 6
Chicago N. W. Cert. Aand. Preferred
dito Mad. Extension Obl. 7
4%
5
5
4
6
4%
4%
5
5
5
3
4
5
4%
4
3
5
5
5
5
5
5
5
5
5
5
6
PCt.
111
100%
101
30%
1314
155
100%
53
10014
95
101
78%
100%
103%
713%
85%
51
64%
1233%
89%
83
50%
86
82%
87?f6
81
62
99%
8674
87%
85
5734
112%
102 ?4
149%
121
B—MN—OIIIWI) IIII
locomotieven. Zij rijden met volle kracht over de
landerijen en dorschen het rijke graan in eens uit de
halmen. Achter hen aan komt de stroomaaimachine
met den daaraan verbonden stroo-ophooper. In lange
treinen komen daarachter de open graanwagens en
worden achtereenvolgens met de uitgedorschte korrels
volgeladen, 's Avonds van zulk een dag staat dan de
vrucht van vier a vijfhonderd hectaren goed verpakt
aan het station en het stroo vast opgehoopt in mijten
ter hoogte van een huis; en die geheele arbeid is
verricht door zes man, en dat zijn geen boeren maar
machinisten."
Benneberg beet zich op de lippen van ergernis.
«Om nog eens op ons vorig onderwerp terug te
komen", zeide Van Huijlen, «het is toch een eigen
aardig iets van onzen tijd, dat voor zooveel betrek
kingen de oude namen niet meer passen. Onze land
bouwkundigen zijn scheikundigen, onze schilders pho-
tografen, onze schrijvers telephonistenen wat zijn
onze soldaten? Alles behalve krijgers!"
Benneberg stoof op en riep, terwijl hij de kraag van
zijn jas met het gouden torpedotje erop gestikt, wat
hooger optrok
«Mijnheer de dokter, een beetje meer achting voor
den militairen stand, als ik u verzoeken mag!"
«Ik heb ongetwijfeld alle achting voor de bestuur
ders onzer reusachtige verwoestingswerktuigendie
ontegenzeggelijk ook op hunne wijze onsterfelijke hel
den zijn. Ik zeg «helden", want krijgers, soldaten,
strijders in de oude beteekenis van het woord zijn
zij niet."
«De dokter heeft gelijk", zeide Ludmilla, die naast
hem zat. Zij had juist een blik geworpen in het extra
nummer van de avond-editie der courant, die haar
«Alleszins wenschelijk is het evenwel, voegt de
Minister eraan toe, dat de toepassing eenvoudig en
zonder ophef plaats hebbe, zoodanig, alsof het ge
meentebestuur of de kommandant der schutterij uit
eigen besef van de noodzakelijkheid om aan art. 42
der wet stipte uitvoering te geven, handelt."
Natuurlijkde schutterij moet er niet om vragen,
dan is het feitelijk te laattoch beter laat dan nooit.
De oprichting eener schietbaan blijve dan ook niet
langer meer uithet gemeentebestuur volbrenge een
plicht, door den minister reeds in 1866, dus
zeventien jaar geleden, zoo ernstig onder zijne aandacht
gebracht, en de schutterij worde wat ze wezen moet
geen telkens paradeerende manschappen meermaar
in waarheid schutters
Bij den aanstaanden schietwetstrijd te West-Sou
burg is ook de schutterij van Vlissingen, Middelburg,
Zieriksee en Goes uitgenoodigdde drie eerstgenoemden
nemen eraan deel, Goes is er, door gemis aan volle
dige geoefendheid, helaas, van uitgesloten, daar bij
flinke deelneming de onkosten gezamentlijk zouden
gedragen zijnen nu de een of twee liefhebbers, die
vroeger het schieten hebben geleerd, op eigen kosten
zouden kunnen deelnemen, 't welk alles van het genoegen
wegneemt niet alleenmaar ook volstrekt bezijden
bet doel is.
Deze maand hoopt Z.H.Ed.G. de heer Majoor zijn
30jarig kommandantschap te vieren. Geen schooner
gedenkteeken voor hem, dan op dien dag zijn naam
te kunnen verbinden aan het feit te Goes een schiet
baan te zien opgerichtdoor zijne krachtige bemid
deling tot stand gebracht.
Goes, 4 Juni 1883. Mars.
PCt.
Chicago Menomonee Obl. 7
dito N. W. Union dito 7
dito Winona St. Peter dito 7
Chicago South-Westh. dito 7
Illinois Cert, van Aand.
Illinois Springfield Obl. 6
Louisv. en Nashville (le hyp.) Obl. 6
dito dito (2e dito 3
Milwaukee (in goud) dito 7
Missouri-Pac. South dito 6
St. Paul Minn, en Manitoba dito 7
dito dito (2e hyp.) dito 6
Southern Pacific dito 6
Un. Pac. Hoofdlijn dito 6
Un. Pac. Coll. Trust Bonds dito 6
Amst. Omnib.-Maatsch. Obl.
Arnh. Tramwegm. Aand.
Gooische dito dito
Nederl. dito dito
Rotterd. dito dito
*»bwxb«i»bb®k®©b®.
Nederland, stad Amsterdam a 1000
dito a 100
Stad Rotterdam
Gemeente-crediet
België, Antwerpen 1874
dito Brussel 1879
Hongarije, Theiss Regul. loten
Oostenrijk, Staatsleening 1860
Stad Weenen 1874
Rusland, dito 1864
Spanje, St. Madrid '68 (gest.)
Turkije, spoorwegleen, (15)
6
PCt.
120%
118%
119%
119
<B©¥£©®S.
Oost.papier
zilver
Diverse in
Fransche
Belgische
ƒ21,10
-21,10
-11,57*
- 47,55
-47,55
Pruisische
Russen in Z, R,
Spaansche Buit.
Binn.
Amerika in doll.
110%
104?4
51%
116
104%
107
108
103%
111
104%
101
95
112
75
113%
107
113%
99%
943/g
95%
96%
923/»
113
103%
132
47
12?4
ƒ58,65
- 1,17"
- 47,55
- 2,29
- 2,45
zooeven gebracht was, en zeide, het blad aan Maximus
gevende: «wees zoogoed en lees ons deze regelen even
voor. Wie kan bij zulk een oorlogsbericht nog over
eenkomst vinden met de machtige legers onzer voor
vaderen"!
Maximus las:
«Van het oorlogstooneel. Varna, 2 Juli. Gisteren
heeft een beslissend treffen plaatsgehad tusschen de
machinenmacht van den Engelsehen onderkoning in
Turkije met die der vereenigde Slavonische staten.
Onze strijdkrachten bestonden uit driehonderd reuzen-
kanonnen ieder van vijfhonderd ton, honderd vijftig
landtorpedo's en ongeveer zes honderd bewapende lucht-
stoomschepen. De vijandelijke machinenmacht was in
elke wapensoort sterker dan de onze. Nauwelijks brak de
dag aan, of het gedonder van het geschut begon van
beide zijden. Projectielen van twee duizend kilo's vlo
gen door de lucht; ieder schot had eene waarde van
zeven honderd gulden. De machinisten hielden zich
uitstekend, nagenoeg ieder schot trof zijn doel. Het
gelukte onzen torpedo's een groot aantal vijandelijke
machines in de lucht te doen springen. Om acht uur
's avonds werd het vuur gestaakt. Wij hebben eene
glansrijke overwinning behaald. Zeventig geschut- en
vijftig transport-stoommachines zijn door ons veroverd.
Doch wij hebben ook zware verliezen geleden. Twintig
machinevoeders en zes overste-machinisten, benevens
honderd twintig stokers zijn gesneuveld en vijftien
directie-officieren gewond. De vervolging van den in
goede orde terugstoomenden vijand wordt nog voort
gezet,"
(Slot volgt.)
Snelpersdruk van F. Kleeuwens Zoon. Goes.
v
