1883. N°. 53. Zaterdag 5 Mei. De verkiezing voor de Provinciale Stalen. Mr. J. C. li. VAN DER RILT. J. IJ. BYBAU. J. VEREEKE. Kerkelijke Zaken en Onderwijs. Rechtzaken. De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vbijdagavond uitgezonderd o;> feestdagen. Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f '1,75. Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct. In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van NIJGH VAN D1TMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren. De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend. Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets. Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel. Nog enkele dagen en de kiezers zullen weder ge roepen worden om hunne vertegenwoordigers in de Provinciale Staten te kiezen. Tot vóór weinige jaren ging eene dergelijke verkie zing kalm voorbij, liet was in den gelukkigen tijd, toen de politiek genoegzaam vreemd bleef aan deze zaak en de kiezers slechts omzagen naar in hun om trek bekende mannen, van wier bekwaamheid en recht schapenheid zij overtuigd waren. Uit dien tijd dateeren de verkiezingen van mannen als de lieeren J. W. Vader, wijlen I. G. J. Van den Bosch en mr. Blaaubeen, mr. J. C. R. Van der BiltJ H. Bybau en andere welbekende, eerlijke en volkomen voor hunne taak be rekende personen, die gedurende eene reeks van jaren een sieraad in onze provinciale vertegenwoordiging waren. Ook aan deze verkiezingen zou echter de worm der partijzucht gaan knagen. Reeds in 1870 werd liet hoofd opgestoken tegen mannen als mr. J. 11. De Laat De Kanter, en bij toeneming is men voortgegaan be kwame personen van liberale richting uit onze Pro vinciale Staten verwijderd te houden of te trachten te verwijderen. Het is thans zoover gekomen dat de Standaard niet meer vraagt r.aar bekwaamheid, ervaring of ge schiktheid. Wie slechts Ons program" onderteekent is goed en zelfs aan hendie jaren achtereen op schitterende wijze hun mandaat vervuld hebbenaan mannen, aan wie Zeeland groote verplichting heeft, wordt de eisch gesteldteekent «ons program" of wij kiezen u niet. Zullen onze Zuid- en Noord-Bevelandsche kiezers gedwee dat voorschrift volgen Zullen zij, met voor bijzien van de verplichting, die zij hebben aan mannen als mr. Van der Bilt en Bybau, mannen volkomen op ile hoogte der Zeeuwsclie belangen, doorkneed in de kennis van al wat op de voor Zuid- en Noord-Beveland zoo gewichtige polder-, waterschaps- en gemeentezaken betrekking heeft, het bevel van den Standaard volgen 1 Wij hebben betere verwachting van den practischen zin onzer kiezers. Wij vertrouwen, dat zij het goede, dat zij bezitten, niet zullen prijsgeven om gehoor te geven aan de stem van hen, die, louter uit zucht om meester te worden van het grootste bolwerk, dat wij in ons land hebben, de Eerste Kamer, onze verdienste lijkste leden der provinciale vertegenwoordiging op offeren willen. Maar zoo de kiezers terecht een dergelijk drijven afkeurenzoo zij er prijs op stellen eerlijke en zaak kundige vertegenwoordigers te behouden, dan is het thans meer dan ooit dringend noodig, reeds bij eerste stemming trouw en vereend optekomen. En dan kan het, althans gedeeltelijk, niet twijfelachtig zijn wien te kiezen. Hoewel het veelal een moeielijke, ja dikwerf zelfs een ondankbare taak is de kiezers optewekken tot het stemmen van geschikte candidaten, bij eene verkiezing voor eene periodieke aftreding als die, welke Dinsdag a. s. moet plaatshebben, wordt de keuze reeds voor de helft als vanzelf aangewezen. Mannen als mr. J. C. R. VAN DER BILT en J. H. BYBAU behoeven waarlijk geen aanbeveling. Zij spreken genoegzaam door hunne daden. Reeds meer dan dertig jaren had mr. VAN DER BILT zitting in het provin ciaal bestuurbij iedere aftreding werd hem opnieuw het vertrouwen der kiezers geschonken en werd hij waardig gekeurd onze afgevaardigde ter Provinciale Staten te zijn. Doch niet alleen door zijne kiezers ook door zijne medeleden werden zijne verdiensten steeds erkend en gewaardeerd, en hij ten bewijze daar van tot lid van Gedeputeerde Staten gekozen. Zoo van iemand, dan zeker kan van hem worden getuigd, dat theorie en practijk in hem zijn vereenigd. Mr. Van der Bilt is bovendien alom in deze streken bekend en geacht en geen beter bewijs kan zeker geleverd worden, dat hij algemeen voor lid van de Provinciale Staten wordt gewenscht dan door te herinneren aan den uitslag der verkiezing in 1877, toen van de 866 geldige stemmen niet minder dan 810 op mr. Van der Bilt waren uitgebracht. Het is niet te denken, dat vele kiezers met hunne zes jaren geleden gedane keuze in strijd zullen komen, maar een man als mr. J. C. R. Van der Bilt komt een schitterende meerder heid toe en valsche gerustheid zou thans vooral schadelijk kunnen zijn. Wat wij omtrent onzen eersten candidaat aanvoer den, geldt ook in hoofdzaak omtrent den heer J. H. BYBAU. Ook hij is sedert een reeks van jaren lid van de Provinciale Staten; ook hij werd door zijne mede-afgevaardigden tot Gedeputeerde gekozen. Het behoeft derhalve eigenlijk geen nader betoog, dat ook hij de «rechte man op de rechte plaats" is; en toch, kiezers van Zuid- en Noord-Beveland, toch moet het herinnerd worden, dat het zes jaren geleden zoo ver is gekomen, dat de heer J. H. Bybau in herstemming kwam 1 Wat was daarvan de oorzaak Niet, dat men tot het besef was gekomen, dat het vertrou wen der kiezers misplaatst was geweest; de her stemming, waarbij de heer Bybau met eene schitte rende meerderheid herkozen werd, heeft het tegendeel beweze Maar men kon niet vermoeden, dat een man als de heer Bybau aan de miskenning eener niet- herkiezing zou blootstaan en daarom ook wellicht was de opkomst bij de eerste stemming zwak en lauw geweest. In zooverre is echter die verkiezing toen leerzaam geweest, dat z:j het bewijs heeft geleverd, dat valsche gerustheid de treurigste gevolgen kan na zich sleepen. En 't is inzonderheid daarom, dat wij de noodzakelijkheid van getrouwe opkomst bij de eerste stemming met allen nadruk betoogen. Vooral tegen de herkiezing van den heer Bybau zal de kracht der tegenpartij gericht zijnlaten wij alle krachten inspannen om ons district te bewaren voor den smaad, dien de niet-herkiezing van zulk een verdienstelijk, eerlijk, onafhankelijk en door en door zaakkundig man erop werpen zou. De welgezinden in Zuid-Beve land zullen als éen man voor den heer Bybau opkomen dat ook Noord-Beveland daarin niet achterblijve Laat men toonen, dat het vertrouwen in dien achtenswaar- digen man niet is verminderd Het mede-aftredend lid de heer J. W. Vader heeft bedankt. Ware dit niet zoo, wij zouden geen candidaat tegenover hem hebben gesteld. Al was de heer Vader geen man van onze richting, op hem is volkomen toe passelijk wat omtrent de persoonlijke hoedanigheden van den heer Bybau is gezegd. In zijne plaats wordt door de afdeelingtn Goes en Westelijk deel van Zuid- Beveland der Centrale lib. kies vereen iging en door de kiesvereeniging Kruininge aanbevolen de heer J. VEREEKE, burgemeester van Waarde, te Kruininge. Wij kunnen ons daarmede zeer wel vereenigen De heer J. Vereeke zal, wordt hij gekozen, voor het eerst zitting nemen in de Piovinciale Staten. Reeds bij de vorige verkiezing werd hij door de kiezers van Oostelijk Zuid-Beveland candidaat gesteld en nu dit weder het geval is, nu ook de afdeelingen der liberale kiesvereeniging hem tot haren candidaat hebben geproclameerd, is er alle reden om deze candidatuur te steunen. De heer Vereeke toch is van ouder tot ouder een Zuid-Bevelander; bovendien is hij een hoogst welwillend man, die de behoeften en de toestanden uit zijne omgeving kent en o. a. als gezworen van den polder de Breede Watering bewesten Ierseke en als burgemeester van Waarde, zoowel in polderaangelugen- heden als in gemeentezaken geen vreemdeling mag geacht worden. Bovendien, ons eiland is groot genoeg om het wenschelijk te doen zijn ook uit het Ooste lijk deel van Zuid-Beveland een vertegenwoordiger voor de Piovinciale Staten af te vaardigen Het is ook met het oog daarop vooral, dat wij de candida tuur van den heer Vereeke voorstaan en dat wij ook de kiezers van het oostelijk deel opwekken, om allen hunne stem op hem te vereenigen. Het is waarieder lid der Provinciale Staten ver tegenwoordigt de geheele provincie en ongaarne zouden wij dit beginsel willen zien prijsgegeven. Maar geens zins daarmede in strijd is het streven om zooveel mogelijk uit elk deel der provincie althans éen persoon aftevaardigen die bij de bespreking van zaken van localen aard zijne medeleden, door inlichtingen of aan duidingen, van practisch nut kan zijn, te meer daar reeds twee onzer afgevaardigden buiten het district wonen. Overtuigd, dat de kiezers van Noord- en Zuid-Beveland dit met ons eens zijn, zullen zij elkander zeker ook gaarne steunen, ten einde gezamenlijk de candidaten hunner keuze aftevaardigen. Tot zoover gingen wij gaarne met de candidaten der drie kiesvereenigingen mede. Omtrent haren vierden candidaat bewaren wij het stilzwijgen. De nauwe be trekking, waarin deze tot ons blad staat, doet het ons wenschelijk achten zijne candidatuur hier onbe sproken te laten. Ook omtrent de van andere zijde genoemde candidaten meenen wij ons van bespreking te moeten onthouden. Wij gelooven met het aangevoerde te kunnen volstaan om de drie besproken heeren dringend aantebevelen. Waar de afdeeling Goes der Centrale liberale kies vereeniging en Kruininge dezelfde candidaten hebben gesteld en de afdeeling Westelijk Zuid-Beveland op éen na dezelfde candidaten heeft geproclameerd, mogen wij, althans voor 3 hunner, op een gewenschten uit slag hopen. Daarvoor behoeft slechts aan éene voor waarde te worden voldaan, namelijk dat* alle liberale kiezers bij de verkiezing op 8 Mei a. s. trouw komen stemmen, d. w. z. dat zij zich bewust zijndat de belangen der provincie boven die van een enkel kiezer staandat zij zich derhalve niet door min gunstig weder, door een grooteren of kleineren afstand van de kom hunner gemeente of om andera redenen van ondergeschikt belang laten weerhouden, om zich van hun plicht te kwijten. Moge vooral ieder liberaal kiezer begrijpen, dat de mindere eenstemmigheid omtrent een vierden candidaat in geen geval schade mag doen aan de eenstemmig heid omtrent de 3 anderen! Daarom, kiezers van Noord- en Zuid-Beveland, komt Dinsdag a s. trouw ter stembus en brengt als éen man uw stem uit op de heeren GOES4 Mei 1888. In de Woensdagavond gehouden vergadering van het departement Goes der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, is het in ons no. van Dinsdag jl. mede gedeelde voorstel van den heer Frowein bij meerder heid van stemmen aangenomen De discussion waren zeer belangrijk. Alle tegenwoordig zijnde leden waren overtuigd van de noodzakelijkheid, dat ook veldarbeid door kinderen beneden de 12 jaren moest verboden worden aanvulling in dien geest van de wet-Van Houten zou men toejuichen. Met een adres aan den Raad dezer gemeente meenden vele leden echter, dat niet het doel zou bereikt worden. De raad zou ter be oordeeling van de vraag of hij dien arbeid verbieden moest, zich alleen moeten bepalen bij den toestand in Goes, waar schoolverzuim door veldarbeid door velen zeer gering wordt geacht. Over den juisten omvang van dit soort van verzuim liepen de gevoelens, zelfs de opgemaakte statistiek-n, zeer uiteen. Ten slotte betoogde de heer Frowein, die zijn voorstel met vuur en overtuiging verdedigde, dat, al werden slechts enkele kinderen door dezen maatregel gehaat, dan nog om den wille dier enkelen de verbodsbepaling nuttig kon zijn. Naar aanleiding van het ingezonden stukje van den heer W. T. G., deelt men ons mede, dat er bij onze marine een kruiser le klasse met den naain van »Van Speijk" bestaat, gebouwd te Amsterdam en in 1882 te water gelaten. Met 1 Mei is bevorderd bij het korps mariniers tot kapt. le kl. de kapt. 2e kl. C. H. Pilaar. 's-Graven polder. Heden vergaderde de afdeeling Westelijk deel van Zuid-Beveland der Centrale Liberale Kiesvereeniging in de herberg bij Zaaijer. Terstond werden de aftredende leden der provinciale Staten de heeren mr. J. C. R. Yan der Bilt en J. H. Bybau herkozen tot candidatenlangdurig was de discussie over andere candidaten nadat een der leden verklaard had, dat de kiezers in Noord-Beveland het zeer wenschelijk en billijk achtten dat hun eiland, evenals voorheen, door twee leden zou vertegenwoordigd worden, besloot de vergadering zich met dat denkbeeld te vereenigen, waarna de heer W J. Vader, bur gemeester van Wissekerke, toe candidaat werd gekozen. Na eene bespreking over de overige candidaten (ie heeren J. Vereeke en J. J. Ramondt werd de heer J. Vereeke met bijna algemeene stemmen gekozen. Bij het te 's-Gravenhage gehouden examen voor klerk bij de telegrafie zijn o. a. geslaagd dhrn. Nijs uit Goes en Ilendrix uit Tolen, beiden laatst woon achtig te Groede. De heer F. II. A. Borret, lid der Tweede Kamer voor Tilburg, heeft den voorzitter der kiesvereeniging «Noord-Brabant" gemachtigd, het bericht, dat hij voor herkiezing niet meer in aanmerking wenscht te komen, tegentespreken. Men schrijft uit's-Hertogenbosch aan Be Amst.: «Van gewoonlijk wel ingelichte zijde verneemt men, dat'de heer Van der Schrieck verzocht heeft, bij de aanstaande verkiezing voor de Tweede Kamer niet weder in aanmerking te komen, om redenen van ge zondheid. «Blijkt dit gerucht waarheid te ziindan bestaat het plan, de candidatuur aantebieden aanjhr. Klerck, gewezen Minister van Waterstaat, H. en N." HH. MM. de Koning en de Koningin hebben Woensdagmorgen, vergezeld van het Prinsesje, per Rijnspoorweg de hoofdstad verlaten, en zijn via Luik naar Luxemburg vertrokken. Z. M. gaf den burgemeester herhaaldelijk zijn tevre denheid te kennen over de ontvangst, hem en H. M. ook nu weder door de burgerij bereid, en stelde ƒ2000 ter beschikking van de algemeene armen. H. M. de Koningin heeft welwillend het patro naat aanvaard over de Afdeeling «Nederland" van de internationale vereeniging tot verbetering van het lot der blinden. Het vijfde Blinden-Lehrer-Congres, dat in 1883 te Amsterdam zal gehouden worden, gaat van deze afdeeling uit. De commissaris des konings in Noord-Holland jhr. mr. J. W. M. Schorer, heeft het eere-voorzitterschap aanvaard. De Prins van Oranje heeft aan de commissie voor de nationale tuinbouwtentoonstelling te Ilarlingen een gouden medaille toegezegd. Veritas meldt dat in Maart jl. 125 zeil- en 25 stoomschepen zijn vergaan, waaronder resp. 4 en 1 onder Nederlandsche vlag. Van den -len dezer loopen dagelijks twee nieuwe sneltreinen 's morgens 7.17 en 's avonds 6.25 van Amsterdam via Utrecht, 's Bosch, Tilburg, Breda naar Brussel enz, en van Brussel's morgens 6.17 via Breda, Tilburg enz. naar Amsterdam, zoomede 's avonds 8.40 van Breda, Tilburg enz. naar Amsterdam, terwijl de sneltrein t.-n 5.25 van Amsterdam vertrekkende, voort aan ook te Tilburg zal stilhouden en te Breda aan sluiten aan den trein naar Brussel en Zeeland. De Londensche correspondent der N. Rott. Ct. scbrij'tNaar ik stellig verneem, bestaat het plan bij de stoomvaartmaatschappij Zeeland om een dag dienst via Ylissingen intestellen. Deze dagdienst zou aanvangen spoedig na het in de vaart brengen der nieuwe boot, de «Prinses Wilhelmina", die te Glasgow van stapel is geloopen. De «Times" verneemt uit goede bron, dat op 10 Mei een bijeenkomst van voorname scheepsreeders zal worden gehouden waar definitieve stappen zullen worden gedaan tot vorming eener maatschappij, voor het graven van een tweede Suez-kanaal. Vorst Bismarck heeft, volgens een particulier telegram van het Handelsbladnamens de Duitsche regeering o iderhandelingen aangeknoopt met Neder land, Engeland en Rusland, over een nieuwe letter kundige conventie, waartoe het onlangs gesloten ver drag met Frankrijk tot grondslag zal dienen. Ds. W. F. A. Winckel te 's-Gravenpolder heelt het beroep naar Schipluiden aangenomen. De afdeeling Volksonderwijs in den Zuidwesthoek van Friesland heeft zich tot 't hoofdbestuur gewend met het verzoek, dat vanwege dat bestuur worde aangedrongen bij de Hooge Regeering op de invoering van verplicht en kosteloos onderwijs. De algemeene vergadering van het gewestelijk bestuur der afd. Zeeland van het Nederlandsch onder-, wijzersgenootschap zal gehouden worden te Tolen op Woensdag 16 Mei a. s. Sedert de invoering bij het Christelijk onderwijs van het verplichte na-examen in de Christelijke op voedkunde hebben reeds 131 onderwijzers en onder wijzeressen het gevraagde diploma verkregen. Daarvan zijn 91 geplaatst als hoofden van Christelijke scholen, terwijl éen liet onderwijs verlaten heeft en éen is overleden. De vereeniging tot bevordering van Christelijke belangen in N. en Z. Baveland heeft tot Bijbelcol- porleur voor Zeeland benoemd den heer A. Punt te Ridderkerk, geëxamineerd Godsdienstonderwijzer. Aanvankelijk zal hij te Goes komen wonen. Hij hoopt eerstdaags zijn arbeid te beginnen met de Bij bels aan te bieden tot den bij het bijbelgenootschap kostenden prijs, en des Zondags een woord tot aan prijzing der bijbelverspreiding te spreken in die ge meenten, waar hem daartoe gelegenheid gegeven wordt. Bij de vele vacaturen in onzen classis is het zeker niet onwelkom, dat iemand in ons district komt wonen die akte van Godsdienstonderwijzer heeft. Arrondissements-rechtbank te Middelburg. Woensdag werd eene belangrijke beslissing ge nomen in de navolgende zaak, voor deze rechtbank behandeld. In het begin dezer eeuw kochten een viertal bur gers van Aardenburg de zoogenaamde Elderschans aldaar, om er een buiten te stichten tot gemeen schappelijk gebruik voor hen en hunne familieleden. Na den aankoop werd door de koopers eene overeen komst gesloten omtrent het gemeenschappelijk gekochte. Een van de opvolgers der contractanten, mevrouw de wed. H., geb P. v. H., te Sluis, wenschte het gemeen bezit van het buitentje te doen ophouden en stelde eene actie tegen hare medebezitters, de heeren v. d. Br. c. s. te Aardenburg, in tot scheiding en verdeeling, na vooraf de maatschap te hebben opge zegd, voor zoover de rechter mocht van oordeel zijn dat hier maatschap bestond. Twee der gedaagden bestreden, bij monde van mr. W. A. van Hoek, de ingestelde vordering, op grond dat hier maatschap en geen eenvoudig condominium bestond en dat bij het bespioken contract door par tijen was afgezien van het recht om de maatschap op te zeggen. De andere gedaagden, vertegenwoordigd door mr. J. G. de Witt Hamer uit Goes, verzetten zich tegen de vordering niet, maar refereerden zich aan het oor deel der rechtbank. Voor de eischeres trad mr. M. J. de Witt Hamer op, die beweerde dat in cam geen maatschap bestond^

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1883 | | pagina 1