1883. N°. 48.
Dinsdag 24 April.
70slc jaargang.
MENGELWERK.
Bij dit nummer behoort een bij voegsel.
AANRLSTEIHXG.
het schoonhouden der privaten en
urinoirs in de scholen A, B en G,
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Rechtzaken.
Landbouw en Veeteelt.
Wetenschap, Kunst en Letteren.
GOESCH
■<£<2>CSsC2?C£*~
De uitgwe dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN D1TMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COUtWT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
M—m ivmnawwagfaxnww
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
zullen op Zaterdag den 19 Mei e k. des namiddags
te een uur, in hunne vergaderkamer ten Kaadhuize
trachten aantebesteden
zulks voor den tijd van éen jaar, ingaande den len
Juli 1883.
De voorwaarden liggen ter secretarie, alwaar zij op
iederen werkdag tusschen des voormiddags 9 en des
namiddags 2 uren kunnen geraadpleegd worden ter
wijl nadere inlichtingen te bekomen zijn bij den Bouw
meester der gemeente.
Goes, den 21 April 1883.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. l)E WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
ÜÉBBÉÉBÉtMUW 1 i 1*8 'If.i I ii iT' i - MP BBMBflOMWI
GOES, 23 April 1883.
Het nieuwe ministerie is aldus samengesteld
Binnenl. Zaken mr. J. Heemskerk Az.Buitenl. Zaken
de oud-minister Van der Does de Willebois; Justitie
baron Du Tour van Bellincliave, wethouder te 's-Gra-
venhage; Marine dhr. Geerling, gepens. vice admiraal;
Financiën dhr. Grobbée, oud-hoofdinspecteur bij het
depart, van Financiën; Oorlog dhr. Weitzel, gepens.
gener.-majoor en oud ministerWaterstaat dhr. J. G.
Van den Bergh, hoofdingenieur hij de staatsspoorwegen
Koloniën dhr. Van Bloemen Waanders, oud-directeur
van binnenl. bestuur in Nederl.-Indië.
De nieuwe Ministers zijn heden door den Koning
beëedigd, uitgezonderd mr. Heemskerk, die reeds gis
teren den eed had afgelegd.
Heden aanvaardden allen hunne functiën aan de
departementen.
Uit een ons geworden schrijven van dr. De Loos
blijkt, dat het geheel «buiten de schuld" van dien heer
is, dat van de jongeliedendie hunne opleiding aan
de Goesche II. B. S. ontvingen, slechts éen iti de sta
tistische tabellen door dr. De Loos vervaardigd, ver
meld isdie nog «langs anderen weg is vernomen."
Dr. De Loos heeft de tabel ter invulling naar hier
gezonden, maar oningevuld terugontvangen, daar er
geen aanteekeningen aan de H. B. S. bestaan, waaruit
de vragen kunnen worden beantwoord. Dit feit wijst
dunkt ons op de noodzakelijkheid, om op het register
van leerlingen zooveel mogelijk aanteteekenenwelke
loopbaan zij gekozen hebben. Ter beoordeeling van de
resultaten, die het M. O. oplevert, mag eene statistiek als
die van dr. De Loos van het hoogste belang geacht
worden en ter vervaardiging van deze zou een alge
meen voorschrift om de noodige aanteekeningen te
houden zeer gewenscht zijn.
Belangstellenden zij herinnerd aan de tentoon
stelling van de voorwerpen voor de tombola, ten voor-
deele van de hulpbehoevenden te Moddergat enz., welke
tentoonstelling morgen (Dinsdag) van 423 en Woens
dag van 25 uren in het raadhuis alhier plaats heeft.
Een zeer belangrijke collectie voor de Koloniale
Tentoonstelling, ook vooral uit een wetenschappelijk
oogpunt, is den 3en dezer uit Suriname naar Amsterdam
vertrokken.
De bezending bestaat in een verzameling Rood
huiden, Boschnegers en andere inboorlingen, Karboe-
gers en andere gekruiste rassen, die voor exemplaren
van de Inlandsche oorspronkelijke en gekruiste rassen
in Suriname kunnen gelden. Het heeft heel wat moeite
gekost, eer men de 24 menschen, uit welke de verzame
ling bestaat, had overgehaald om de reis naar Europa
te maken. Boschnegers noch Roodhuiden gaan gaarne
over de hun onbekfende zee, en het voorgestelde reis
plan viel in den beginne niet bijzonder in hun smaak.
Na lange onderhandelingen met de opperhoofden slaagde
men er eindelijk in eenige liefhebbers voor den tocht
te vinden, en den 3en dezer scheepten dezen zich voor
Amsterdam in.
De leden van dit vreemde reisgezelschap zullen op
het tentoonstellingsterrein leven in een speciaal voor
hen ingericht houten gebouw, waaraan door de heeren,
die de expeditie laten overkomen, kosten noch moeite
gespaard zijn. Zij brengen hun eigen hutten mede,
zooals zij in Suriname gebruiken, en deze zullen in
het gebouw voor hen worden in orde gemaakt. Tijdens
de tentoonstelling zullen zij hun gewone bedrijven
uitoefenen, als het maken van kruiken uit leem, vlecht
werk, houtsnijden enz., zoodat de bezoekers de ge
noemde Inlandsche volksstammen in hun gewone leven
kunnen leeren kennen.
De gezonden Roodhuiden, behoorende tot den stam
Met genoegen kunnen wij vermelden, dat het dames
comité in dezen een schitterend succes heeft onder
vonden. Ruim 4200 loten zijn geplaatst, terwijl pl. m.
400 voorwerpen, waaronder vele zeer fi aaie, voor de
tombola ten geschenke zijn ontvangen.
De verloting heeft Donderdagmorgen te 10 uren
plaats.
Hatisweerd. Met ingang van 1 Mei wordt van
Boksmeer naar hier verplaatst de verificateur dhr. W.
C. Erfrnan der 3e categorie.
Batll. Benoemd bij de Ambulante recherche te
water in de 2e afdeeUng de heer J. Stapert alhier.
Verplaatst met 4 Mei van Vlissingen naar Zevenaar
de heer W. K. Neurdenburg, verificateur der le cate
gorie.
Kruininge. Tot tegenschatters voor de personeele
belasting voor 4883/4 zijn alhier benoemd de heeren
L. Van Verre en J. Okker.
II.H. MM. de Koning en de Koningin vei trokken
Vrijdagavond om 8 uren 25 minuten met de «Valk"
uit Queensborough. Vóór hun vertrek hadden zij de
wedrennen in Sandown-park te Londen bijgewoond
terwijl des morgens onze gezant den Koning het album
der Nederlanders te Londen had aangeboden, waarmee
Z. M. zeer ingenomen was
Na een voorspoedigen overtocht kwam het stoom
schip «Valk" Zaterdagochtend te 8% uren te Vlissingen
aan de ponton. De Commissaris des Konings, jhr. Van
Karnebeek, en de burgemeester van Vlissingen, de heer
Smit, bevonden zich op de ponton tot ontvangst van
HH. MM.
Na de ontscheping der reisgoederen begaven zich de
vorstelijke reizigers over de ponton en door de hal
naar den gereedstaanden koninklijken trein die iets
later dan bepaald was (9 uren 10 minut n) vertrok en
te 42 uren het station te 's-Hage binnenliep.
Het gewone jaarlijksche koninklijk bezoek aan
de hoofdstad zal van Woensdag 25 April tot Woensdag
2 Mei duren. Het Prinsesje komt den 4n Mei om
den volgenden dag de reis naar Luxembu'g mede te
maken.
Zijn de inlichtingen van het «Handelsblad" juist,
dan zal ook Z. K. H. de prins van Oranje de opening der
tentoonstelling met zijne tegenwoordigheid vereeren.
De A. C. verneemt, dat de prins Van Wales de
opening der tentoonstelling niet zal bijwonen.
De prins is althans niet met den Koning meegekomen.
De uitkeering in het faillissement van A. Meijers
Co., zich noemendede «Vlissingsche Handelsbank",
bedraagt 13'7'/iooo percent.
Bij het onderzoek in de afdeelingen van de Tweede
Kamer van een wetsontwerp tot verhooging der wa-
terstaatsbegrooting voor 1882 werd de vraag gedaan
waarom door de Regeering nog geen aanvang wordt ge
maakt met den aanleg van ondergrondsche telegraaf
lijnen. onder verwijzing naar een desbetreffend adres van
ingenieurs, bij de Kamer ingekomen, waarin wordt be
weerd, dat de kosten daarvoor niet hooger zullen zijn
dan diewelke voor den tegenwoordigen aanleg ge
vorderd worden.
der Arrowaken, zijn de eersten van dezen volkstam,
die naar Europa worden overgebracht. Zij bewonen het
binnenland van Guyana tn worden voor de oorspronke
lijke bewoners van de Noordwestkust van Guyana
gehouden.
De Arrowakken zijn zachtzinnig en goedaardig van
karakter en veel vredelievender dan de andere Indianen,
die men in Guyana aantreft. Zij zijn eerlijk en trouw
jegens elkander, zoowel als jegens vreemdelingen.
Evenals de andere Raodhuiden van Amerika leiden zij
een zwervend leven, en spreken een taal, die geheel
verschilt van die der andere stammen.
Wanneer zij met elkaar een gesprek voeren, ziet
hij, die spreekt, den aangesprokene niet aan, maar
keert hij hem meestal den rug toe. «De honden
zeggen de Arrowakken zien elkaar aan, als zij met
elkaar spreken."
De vrouw bewijst den man een slaafsche onderda
nigheid in het algemeen; zij dient hem het eten voor,
maar gaat niet bij hem aanzitten. Voor ouderen van
jaren wordt altijd door hen groote eerbied betoond.
De vrouwen dragen snoeren koralen vast om de kui
ten, die daardoor geheel mismaakt worden, wat haar
weinig aantrekkelijke schoonheid niet verhoogt.
Bij de geboorte van een kind gaat de man in zijn
hangmat liggen, terwijl de vrouw haar werkzaamheden
verricht alsof er niets bijzonders gebeurd ware.
De Arrowakken tellen tot vier naar de vier vingers.
Vijf wordt uitgedrukt door een hand, zes door een hand
en een vinger, tien door twee handen, elf door twee
handen en éen teen, twintig door twee handen en twee
voeten of, zooals zij zich in hun taal uitdrukken,
door een mensch.
Teneinde het tij Istip te bepalen, wairop de eene of
Bij de te 's-Gravenhage gehouden examens voor
den postdienst is o. a. geslaagd de telegrafist 2e kl.
P. J. Waalo, van Zieriksee.
St. Aiuialnnd. Op de tentoonstelling te Amsterdam
afdeeüng retrospectieve kunst zal ook uit deze
gemeente prijken een ten gemeentehuize alhier aanwe
zige schilderij uit 4594, voorstellende het wapen van
Sint Annaland een vrouw een kind op haar schoot
en deze weder een kind dragende(volgens de le
gende de Heilige Anna, die de moeder van den Zalig
maker op haar schoot draagt, terwijl deze weder het
kindeken Jezus houdt.)
Men verneemt, dat dr. G. Waelcher, assistent
van prof. Donders, aangeboden heeft als geneesheer
en dierkundige de reis met de Willem Barents mede
te maken.
Door het Nederlandsch Genootschap tot bevor
dering van de Christelijke heiliging van den Zondag
is aan de inzenders ter Amsterdamsche tentoonstelling
eene circulaire gericht, waarin het dezen verzoekt op
Zondag geen werk te verrichten en ook aan hunne
onderhoorigen geen werk optedragen. Het beveelt de
sluiting aan van de uitstallingskasten gedurende den
dag des Heeren en de bedekking der tentoongestelde
voorwerpen. (Amst. Ct.)
De onthulling van het grafteeken, ter herinne
ring aan de slachtoffers der ramp van de Adder, zal
op Donderdag 5 Juli, den eersten verjaardag van die
ramp, plaatshebben. In overleg met het gemeentebestuur
van Helder worden de noodige maatregelen genomen
om het plan der stichting uittevoeren. Het grafteeken
zal de namen bevatten der 28 omgekomenen, die in
éene groeve op de algemeene begraafplaats aldaar zijn
bijgezet, en verder de namen van alle slachtoffers bij
die ramp.
Oost-Indie. Overgeplaatst: van st. «Banda" op
ramt. «Prins Hendrik der Nederlanden" de luit.-ter-zee
2de kl. C. A. Dominicus.
Kapelle. Aanstaanden Zondag zal alhier bij de voor-
en namiddag-godsdienstoefening in de Ned. Herv. kerk
eene collecte worden gehouden, waarvan de opbrengst
zal strekken tot bijdrage in de kosten voor een nieuwe
kerk te Genemuiden. Zooals men weet, is verleden
jaar het kerkgebouw aldaar door brand vernield.
Aangenomen het beroep naar Zaamslag door ds.
H. W. Brandt, te St. Kruis.
Aan den heer J. P. Hasebroek, pred te Amster
dam, is met 4 Mei e. k., wegens meer dan 40jarigen
Evangeliedienst, op zijn verzoek emeritaat verleend.
Het bericht, dat er onder de Protestantsche
cadetten een beweging tegen het gedwongen kerkgaan
is ontstaan, is onjuist. De kerkeraad der Herv. gemeente
te Breda heeft zich bij het bestuur der academie her
haaldelijk beklaagd over het oneerbiedig gedrag der
cadetten tijdens de godsdienstoefening. Thans zijn zoo
danige maatregelen genomen, dat hiervan geen sprake
meer is. Elk cadet, die zich niet als een goed geloo-
vige in de kerk gedraagt (bij voorbeeld niet opstaat
andere gebeurtenis moet plaatshebben bijv. een
bijeenkomst is bepaald gebruiken zij een touw, waarin
evenveel knoopen zijn gelegd, als er nog dagen moeten
verloopen, voor de bepaalde dag aanbreekt. Eiken
morgen wordt dan een knoop losgemaakt, tot de be
paalde dag daar is.
Bij feestelijke gelegenheden beschilderen zij het
geheele lichaam met roode en zwarte kleurstof.
Als de meeste Roodhuiden zijn zij hartstochtelijke
liefhebbers van steikedrank en als zij dien kunnen
machtig worden, dienen zij zelfs zuigelingen daarvan
toe.
Pogingen om hen te beschaven bleven steeds vruchte
loos. Zij zijn door de CaraïbenCalibi'svan welken
stam in het vorige jaar een familie in den Jar din
d'acclimatation" te Parijs te zien was, van de kust
landen verdreven: zij zullen vermoedelijk binnen niet
langen tijd het lot der andere Roodhuiden ondergaan
en geheel verdwijnen.
De Boschjesnegers bewonen het hoog en bergachtig
land der bovenrivieren in de kolonie Suriname. Zij
stammen af van Afrikaansche Negerslaven, die in de
vorige eeuwen van de Plantages zijn weggeloopen en
tijdens het beleg der kolonie. Suriname door den Fran-
schen admiraal De Cassard in het jaar 4712 door
hun meesters naar de bosschen werden gezonden, om
zich aldaar tot na het sluiten des vredes te verbergen,
maar toen weigerden terug te komen. In latere jaren
voegden zich daarbij telkens slaven, die van de Plan
tages wegliepen. Meer dan een halve eeuw hebben
zij de kolonie verontrust, tot het bestuur eindelijk
verplicht was vrede met hen te sluiten. Bij verdrag
van het jaar 1761 werden zij als een vrij en onaf
hankelijk volk erkend. Hun opperhoofd moest door
als er slaande wordt gezongen) wordt streng gestraft.
Van verzet hiertegen, van de zijde der cadetten, is
geen sprake. CD. v. N
De examen-commissie van de vereeniging «Tes-
selschade" heeft besloten geen candidaten beneden 48
jaar tot het examen in de handwerken toetelaten.
De Commissie voor het na-exameD in de christe
lijke opvoedkunde heeft aan 28 onderwijzers en 1
onderwijzeres de verlangde akte uitgereikt.
De algemeene vergadering der Vereeniging voor
Gereformeerd Schoolonderwijs zal dit jaar den 45n
Aug. plaatshebben.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Door de rechtbank zijn Zaterdag de volgende per
sonen, tevens in de kosten, veroordeeld
J. De V., 69 j. en J. B55 j., arbeiders te Wisse-
kerke, wegens bedelarij tot 8 dagen cel ieder. G. S.,
55 j scheepstimmerman te Arnemuiden, wegens mis
handeling en openbare dronkenschap tot eene maand
cel en ƒ8 boete. M. De V., vr. van C. M., 35 j.,
werkvrouw te Eede, wegens beleediging met woorden
tot ƒ15 boete. F. Van K., 24 j., te Ierseke, we
gens jachtovertreding (appèlzaak). Het vonnis van den
kantonrechter te Goes van 23 Feb. 4883, waarbij hij
is veroordeeld tot eene boete van 20 c. e. is beves
tigd.G. T 42 j., te Nieuwland, wegens verbreking
van afsluiting tot ƒ3 boete. J. B., 44 j, arbeider
te IJzendijke, wegens diefstal in dienstbaarheid tot 8
dagen cel.
Vrijgesproken is J. B., 50 j., arbeider te IJzendijke,
beklaagd van diefstal in dienstbaarheid.
De zoogenaamde «millioenen-juffrouw" is zoo
ernstig ongesteld, dat de behandeling der strafzaak
tegen haar en hare mede-beschuldigden eenigszins zal
worden vertraagd.
a—————**————————o—
De opbrengst van beetwortelsuiker in Europa
was het vorige jaar 1,920,000 ton of 137,500 ton
meer dan in 4881. Duitschland is nog de voornaamste
voortbrenger, de opbrengst was daar 675,000 ton;
dan volgt Oostenrijk met 450,000; Frankrijk met
440,000 ton en Poïen met 275,000 ton.
Ten vervolge op het bericht in ons vorig no. moeten
wij nu mededeelen, dat van de afd. Rotterdam van
het Koninkl. Nederl. tooneel, aan hetwelk nog voor
gesteld was voor de overeengekomen laatste opvoering
in «de Prins van Oranje" te trachten een combinatie
met Zieriksee te verkrijgen, het volgende antwoord
is ontvangen
«Te Zieriksee onmogelijk. Met eene betere regeling
«in het volgende seizoen hoop ik de Goesenaren voor
»het vervolg voor teleurstelling te kunnen vrijwaren."
Als wij wèl lezen, dan behelst dit bericht eenvoudig
de tijding, dat de derde voorstelling dit seizoen hier
niet gegeven wordt.
de regeering worden erkend en jaarlijks moesten hem
geschenken worden uitgereikt, waartegen zij zich ver
bonden de tot hen komende slaven, die zich van de
plantages verwijderden, uit te leveren. Hun regeerings-
vorm bestaat, behalve uit het groot opperhoofd, uit
een majoor en kapiteins. Bij het overlijden van het
groot opperhoofd volgtn niet zijn zonen, maar de
eerstgeboren zoon van zijn oudste zuster hem op. Heeft
hij geen zuster of heeft deze geen mannelijke afstam
melingen, dan benoemt het grootopperhoofd bij zijn
leven zijn opvolger. De Boschnegers zij i in hooge
mate bijgeloovig en met enkele uitzonderingen afgo
dendienaars. In hun dorpen hebben zij priesters (Loe-
kemans genaamd), die zij als een orakel raadplegen.
Zij gelooven, dat de geesten hunner overleden ouders
en voorouders kunnen blijven omzweven en weder in
jonggeboren kinderen overgaan. Als b v. een grootvader
sterft en kort daarna een kind wordt geboren, zeggen
zij, dat de ziel van den grootvader in die van het kind
is overgegaan. In geval van ziekte raadplegen zij de
priesters. Zij gelooven niet, dat iemand een natuurlijken
dood kan sterven, maar dat hij óf door de geesten
zijner voorouders, wien hij heeft mishaagd, van het
leven is beroofd, óf door zijn vijanden is vergiftigd.
De Boschnegers zijn over het algemeen welgevormd,
zwaar gespierd en veel krachtiger dan de geëmanci
peerde Negers. Zij zijn jaloerseli, wantrouwend en
haatdragend van karakter en daarbij zeer lui, vooral
de mannen. Tot geregelden arbeid heeft men hen nog
niet kunnen bewegen. Door de onvermoeide poginzeu
der Hernhutter-zendelingen zijn wel eenigen tot het
Christendom overgegaan, maar in het algemeen zijn
de resultaten van den arbeid om hen te beschaven
nog zeer gering.