1883. N°. 28. Dinsdag 6 Maart. 70ste jaargang.
MILITIERAAD.
Inlijving van Miliciens.
Ontheffing van Dienst.
ZEE-MILITIE.
AANBESTEDING.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Wetenschap, Kunst en Letteren.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 4,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 40 ct.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
De prijs der gewone advertentiën is van 45 regels 50 ct., elke regel meer 40--ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 48 regels a 4,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
GOESCHE
OPENBARE VERGADERING
van den
liaad der gemeente Goes,
op WOENSDAG den 7 MAART 4883,
des namiddags te 3 uren.
Goes, den 5 Maart 4883.
De Secretaris,
HARTMAN.
Punten van behandeling
Na beëediging van den heer H. De Wilde, als
raadslid
I. Mededeelingen, ingekomen stukken.
II. Voorstel van burgemeester en wethouders tot
vergrooting der lig- en laadplaats van boomen
aan de westzijde der haven.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter algemeene kennis, dat de EERSTE ZIT
TING van den MILITIERAAD voor deze gemeente
zal gehouden worden op ZATERDAG DEN 17 MAART
1883, des morgens te 10 uren, in het gewoon lokaal in
de Abdij te MIDDELBURG;
dat die zitting is bestemd tot het doen van uitspraak
omtrent de vrijwilligers voor de militie, de lotelingen,
bij art. 55 en 66 der wet bedoeld, en alle overige
lotelingen
en dat IN PERSOON voor den militieraad in zijne
eerste zitting moet verschijnen: de vrijwilliger voor
de militie, de loteling, die vrijstelling vei lengt wegens
ziekelijke gesteldheid of gebreken, of gemis van de
gevorderde lengte, en in zijne TWEEDE ZITTING hij,
aie voor een loteling als plaatsvervanger of als num-
merverwisselaar verlangt op te treden.
Goes, den 3 Maart 1853.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
herinneren bij deze, dat aan de geestelijken en bedie
naren van den godsdienst bij de erkende kerkgenoot
schappen en aan de studenten in de godgeleerdheid,
die daartoe aan erkende inrichtingen van onderwijs
worden opgeleid, op hunne aanvrage, telkens voor éen
jaar ontheffing van den werkelijken dienst bij de Nat.
Militie wordt verleend, en dat de voormelde aanvrage
om ontheffing van den werkelijken dienst door hem,
die als dienstplichtige is aangewezen en, tengevolge van
zijl getrokken nommer, bij de Militie moet worden
ingelijfd, of die daarbij reeds ingelijfd is, jaarlijks
tusscheD den 20 Maart en den 1 April met het bewijs
stuk moet worden ingediend bij den Burgemeester
der gemeente, binnen welke hij voor de Militie is
ingeschreven.
Goes, den 3 Maart 1883.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
noodigen de lotelingen voor de Nationale Militie dezer
gemeente voor de lichting 1883, die dienstplichtige num
mers getrokken hebben en welke mochten verlangen
bij de ZEE-MILITIE te dienen, uit, zich daartoe vóór
den eersten April eerstkomende ter gemeente-secretarie
aan te geven, alwaar door hen de verlangde inlichtingen
kunnen verkregen worden.
Zij maken hierbij tevens opmerkzaam, dat geene
verzoekschriften dienaangaande bij het Departement van
Marine moeten worden ingediend, dewijl de keuze der
lotelingen voor de zee-militie wordt overgelaten aan de
officieren der Marine, die met de ovei neming der zee
miliciens zijn belast-
Goes, den 3 Maart 1883.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
De BURGEMEESTER der GEMEENTE GOES brengt
ter kennis van de lotelingen voor de Nationale Militie,
dat, indien zij mochten verlangen bij voorkeur bij een
ol ander korps van het leger te worden ingelijfd, zij
zich daartoe ter secretarie der gemeente kunnen aan
melden voor den 31 dezer maand.
De Burgemeester brengt echter tevens onder het oog,
dat, hoewel op het te kennen gegeven verlangen zal
werden gelet, nochtans alleen aan de vrijwilligers en
de miliciens, die zich voor den dienst ter zee hebben
aangeboden, reeds nu eanig min of meer bepaald uit
zicht op de inwilliging daarvan kan worden gegeven.
Goes, den 3 Maart 1883.
De Burgemeester voornoemd,
J. G. DB WITT HAMER
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat de AANBESTEDING
DER SCHOONMAAKWERKEN van de openbare ge
bouwen en scholen zal plaatshebben op Zaterdag den
10 Maart I8S3, des namiddags te 1 uur, ten Raadhuize.
Bestek en voorwaarden liggen van heden af ter Se
cretarie ter inzage voor belanghebbenden, op eiken
werkdag van 's morgens 9 tot 's namiddags 2 uren.
Goes, d"n 3 Maart 1883.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
hartman
Mededeelingen op verschillend gebied.
GOES, 5 Maart 1883.
Nog tijdig genoeg om in ons vorig no. op te
nemen, ontvingen wij Vrijdag uit Kapelle het bericht,
dat aldaar de loting voor de nation, militie had plaats
gehad en datniettegenstaande het verbod van den
burgemeester om tusschen 6 en 5 uren sterkedrank
te verkoopen, er toch eenige kloppartijen hadden
plaats gehad. Wij stelden de plaatsing uit, omdat wij
er thans iets uitvoeriger over wilden spreken en de
vraag stellenof het verbod van den burgemeester wel
doeltreffend is. Dat de bedoeling prijzenswaardig is
zal niemand betwijfelen maar gelijk meermalen het
geval iskan ook hier de zeer goede bedoeling wel
eens de gewenschte en te verwachten uitkomst missen.
Verscheidene lotelingen hadden nu «de flesch" bij zich,
en het is de vraag, of niet juist daardoor meer gebruikt
is dan anders.
Het komt ons voor, dat wanneer men, zooals b. v.
hier in Goes, ook op den gewonen lotingsdag de drank-
gelegenhèden openlaat, er, inzonderheid tegenwoordig,
met de bepalingen der drankwet, geen minder waarboig
bestaat voor het behoud van de orde dan wanneer men
die gelegenheden sluit. De loting voor de nationale
militie is voor velen nog altijd iets verschrikkelijks
en als men nagaat, hoe vaak het lot ten nadeele be
slist van een zoon of broeder, die een steun in 't huis
gezin was, terwijl een gefortuneerde vrij loot, dan kan
men ook inderdaad niet dwepen met eene instelling,
waarbij de plicht om in tijd van nood zijn vaderland
te beschermen aan het grillige toeval wordt overgelaten.
Bij den een veroorzaakt de loting angstbij den
ander eene soort van kunstmatige onverschilligheid. En
nu moge het te betreuren zijn, dat men in dien toe
stand juist tot het gebruik van geestrijk vocht de
toevlucht neemt, men kan dien stand van zaken niet
ontkennen en bij een zóo gewichtig oogenblik in het
leven volkomen kalmte en stille onderworpenheid niet
kunstmatig in 't leven roepen.
De opgewondenheid als gevolg van den gemoeds
toestand der jongelieden doelmatig te leiden is zeker
wel ook de taak der politie, maar het komt ons voor,
dat die leiding gemakkelijker zal zijn wanneer men
alles den gewonen loop laat en dat dronkenschap en
dientengevolge vechtpartijen het best kunnen voorko
men worden, wanneer drankverkoopers en politie, in
verband met de heilzame bepalingen der drankwet
juist op zulk een dag met tact elkander in de hand
werken.
Vergelijk van den toestand te Kapelle en elders op
de lotingsdagen zou in dezen tot een juist oordeel
kunnen leiden.
Borssele. Jl. Vrijdag is alhier onder gunstige
omstandigheden het eerste stuk gezonken ter verde
diging van de staartnol.
Volgens het thans voltooide overzicht, verschenen
onder den titel van Statistiek van het grondcrediet
in Nederland", was op 31 Dec. 1880 het geheele be
loop onzer hypothecaire schuld ƒ808,906,054. Van
deze schuld is in Zeeland ingeschreven ƒ29,463,199
en daarvan in het hypotheek-arrondissement Middel
burg 9,584,035, Goes 41,649 634, Zieriksee
ƒ8,229,530.
Z. M. lieeft een pensioen van ƒ4109 verleend
aan P. Pichal, adj. comm. Ie kl. ter provinc. griffie
van Zeeland.
Het is bijna een jaar geleden, dat de heer Blin-
denbach als veearts Noord-Beveland verlietniettegen
staande herhaalde oproeping, heeft zich niet éen lief
hebber opgedaan om hem te vervangen. Is het niet
bevreemdend, dat in deze landbouwende streek niemand
zich aanmeldt? Neemt men echter in aanmerking,
dat een paar practische, hoewel ongeëxamineerde, man
nen ter beschikking zijn en deze in den regel goed-
kooper hulp verleenen dan de heeren veeartsendan
begrijpt men, dat de eenige reden gevonden wordt in
de financiëele omstandigheden.
Onze landbouwers hebben daarenboven liever te doen
met practische dan met theoretische mannen en zijn
op geneeskundig gebied meer gediend met iemand, die
«zoo oud is als Methusalem". (Dagbl.)
Te Zieriksee is in eene Woensdag gehouden sa
menkomst van belangstellenden besloten tot oprichting
eener postduivenvereniging. onder den naam van
«Excelsior", waaraan kan worden deelgenomen door ge
wone leden en door begunstigers (buitengewone leden.)
Het doel der vereeniging is door oefenings- en prijs-
vluch'ten, wedstrijden en tentoonstellingen het postdui-
venras aantekweeken en te verbeteren, zoowel tot eigen
nut en liefhebberij als ten dienste van het Vaderland,
wanneer dit mocht verlangd worden.
Retds is een voldoend aantal leden toegetreden om
de nieuwe vereeniging als gevestigd te beschouwen.
(Z. N.)
Sint-Maartensdijk. In deze gemeente heeft zich een
geval van pokken (varioloïden) voorgedaan.
Biervliet. Gisteren is de lendenziekte op den stal
van den landbouwer d'H. door den veearts geconsta
teerd. Zooals meer geschiedt, behoort het aangetaste
dier tot zijn beste paarden.
Bij het gemeentebestuur is ingekomen de teekening
van de 2e gemeenteschool met onderwijzerswoning.
Ze is ter goedkeuring aan de schoolautoriteit verzon
den. Dhr. Hannink te Goes is architect. Sedert pri
mo Maart is dhr. Elfrink aan de 2e gemeenteschool
verbonden.
Bij de herstemming tusschen dhr. S. Van der Hooft
en dhr. C. Sturm op Dinsdag a. s. zal het er warm
toegaan.
Van de 90 Biervlietsche kiezers kan men er stellig
minstens 80 bij de stembus verwachten.
Men schrijft uit Bergen-op-Zoom aan de N. R.
Ct.dat de kassier B. firma B. Cie.zich heeft
verwijderd. Men spreekt van een aanzienlijk «tekort."
De leden van de Eerste Kamer zijn bijeengeroe
pen op Maandag 12 Maart, des avonds te 8 uren
Door den Minister van waterstaat, handel en
nijverheid is aan den heer Van den Brink te Hans-
weerd, tot wederop:'eggens vergunning verleend tot
den aanleg en het gebruik eener electrische geleiding
tusschen zijne woning aldaar en die van den heer J.
Van Nieuwenhuyzen te Wemeldinge.
Voor het wetsontwerp tot wijziging van art. 126
der wet op het hooger onderwijs zijn door de afdee-
lingen der Tweede Kamer tot rapporteurs gekozen de
heeren Van Bylandt, Van Gennep, Heydenrijck, Oorver
Hooft en Lohmanvoor het wetsvoorstel-Vermeulen
de heeren Lieftinck, Van Gennep, Heydenrijck, Cremers
en Van der Linden.
Naar het Vad. uit goede bion verneemt, was er
Vrijdagmiddag bij de Regeering nog niets van een ver
zoek om ontslag van den Gouverneur-Generaal bekend.
In Mei aanstaande zal bij de directie der Marine
te Ilellevoetsluis een vergelijkend examen plaatsheb
ben van jongelingen, die als machinist-leerling 2e kl.
wenschen te worden aangenomen. Het getal der te
plaatsen jongelingen zal zich tot vijftien bepalen. (Zie
verder »St.-Ct." dd. 3 Maart.)
De Minister van Justitie beeft, in afwijking van
het gevoelen van een zijner ambtsvoorgangers, bij cir
culaire den procureurs-generaal bericht, dat, wanneer
een veroordeelde gevangene is ontvlucht, diens straftijd
gerekend moet worden op den dag der vlucht te zijn
afgebroken, om op dien der arrestatie, wanneer de
straf dan nog niet is verjaard, te worden voortgezet.
Nog heeft de Minister als zijne zienswijze te kennen
gegeven, dat het in strijd is met den geest der wet
om, gelijk bij vele parketten de gewoonte is, altijd
hooger beroep in te stellen, wanneer een veroordeelde
zijnerzijds in appèl komt, en dat een algemeene mach
tiging aan den griffier tot het opmaken van akten
van appèl in ieder geval moet achterwege blijven.
Benoemd tot ridder der orde van den Neder-
landsclien Leeuw mr. C. J. Sickesz, voorzitter der
Geldersche Maatschappij van Landbouw te Lochem.
Benoemd tot substituut officier van justitie te
Zieriksee mr. Van Iloijtema, thans te Amsterdam; te
Amsterdam mr. Ort, thans te Zierikzee.
Prof. Van Vloten heeft Zaterdagavond te 's-IIage
in de vereeniging Volksonderwijs een debat ingeleid
over het behoud van art. 494 der Grondwet, betref
fende het onderwijs. Spreker wenseht veeleer ver
scherping dan verwerping van art. 494 en de bijzondere
scholen niet dan onder nauwlettend staatstoezicht toe
te laten en wel voornamelijk, omdat hij wenschte, dat
de geschiedenis op geen enkele school beschouwd zou
worden door een kerkelijken bril.
Reeds vroeger is ook door ons gemeld, dat de
heer C. Fercken, vice-consul van Belgie te Terneuzen,
benoemd is tot ridder in de Leopoldsorde. Het «Jour
nal de Gand" schrijft naar aanleiding van die be
noeming
«De heer Fercken heeft door den ijver en de toe
wijding, door hem in zijne consulaire functies aan den
dag gelegd, sedert lang reeds de achting onzer mede
burgers verworven, hij telt in onze stad talrijke vrienden.
«De haven van Gent vooral is hem veel dank ver
schuldigd, want in tal van omstandigheden heeft hij
getoond hoe haar ontwikkeling hem ter harte gaat.
«Wij wenschen onzen vice-consul te Terneuzen op
recht geluk met de onderscheiding, welke de regeering
hem geschonken heeft."
-I)e heer P. G. Van Schermbeek, kapitein dei-
genie te Helder, zou thans door de Japansche regee
ring aangezocht zijn om daar te lande kustversterkin-
gen aan te leggen, ter beveiliging van de havens te
Yokohama.
Te Londen heeft men het voornemen opgevat
om eene nieuwe drukkers-vennootschap op te richten.
Men wil eene drukkerij vestigen, waar het werk alleen
door de aandeelhouders zal worden verricht. De aan-
deelen, die tegen 34,25 worden uitgegeven, moeten be
taald worden door twee keeren 4,50 en vijf-en-veertig
keeren ƒ0,65 te storten. Twaalf der aandeelhouders,
die elk jaar vervangen worden zullen zich met de
directie der onderneming belasten.
Geheel ds vorm eener productieve associatie.
(Werkmansbode.)
De pas ontvangen Kaapsche bladen melden o. a.,
dat dr. Jonkman, die met een zending naar Transvaal
belast is, den ln Febr. te Kaapstad is aangekomen.
De Transvaalsche «Volksstem" zegt omtrent deze zen
ding het volgende
«Het gehaspel over de zending van dr. Jonkman
naar Zuid-Afrika duurt nog voort in sommige Hol-
landsche couranten. De oppositie tegen zijn zending
schijnt alweer uitgegaan te zijn van de onzalige partij
schap op theologisch gebied. Ds. Cachet en de heer
Buhrmann schijnen de groote vraagbaken daar te zijn
omtrent dit onderwerp, en zij hebben niet geaarzeld
om zich beslist te verklaren tegen de zending van
dr. Jonkman, omdat hij niet dezelfde richting is toe
gedaan als die, welke in Transvaal den boventoon
voert. We willen het echter ds. Cachet en den heer
Buhrmann ernstig in bedenking geven, of zij de Repu
bliek wel een dienst bewijzen met hun onbezonnen
drijven, dat vroeger reeds zooveel onheil aan het land
heeft berokkend."
Beroepen te Houtrijk en Polanen ds. G. J. Brutel
De la Rivière, te Krabbendijke.
Beroepen te Vlissingen ds. I. C. Reese, te Leersum.
Volgens de Pr. Dr. en Asser Ct. was het be
richt, dat ds. G. Nijhuis, te Hoogeveen, het beroep
naar Biggekerke zou hebben aangenomen, voorbarig.
Naar men ons mededeelt is de ook hier bekende
ds. P. Van Dijke te St.-Philipsland overleden.
Sehoolspaarbank Goes, Januari en Februari 1882.
ingebr. uitgeh.
School C 48,72 15,93
D - 8,44 - 7,77
56,83 23,70
-- Voor de Rijksnormaallessen alhier hebben zich
aangemeld7 nieuwe leerlingen uit Goes, 3 uit Krab
bendijke en 1 uit ieder der gemeenten Cats, Oud-Sab-
binge. Rilland, Schore, Wemeldinge, Wilhelminadorp
en Wolfaartsdijk, te samen 47, waaronder 6 vrouwe
lijke leerlingen.
Het examen zal plaatshebben Zaterdag 40 Maart
voor het schriftelijk en Woensdag 44 Maart voor het
mondeling ge_deelte. Het tegenwoordig aantal leerlin
gen bedraagt 30.
lerseke. Uit de staten, naar aanleiding van artt.
80 en 81 der wet op het lager onderwijs door de
hoofden der scholen en door burgeme-ster en wethou
ders alhier opgemaakt, blijkt dat hier 300 kinderen
zijn tusschen 6 en 42 jaar, en dat daarvan slechts
302 de scholen bezoeken. Rekent men bij de laatsten
de 4 die elders onderwijs genieten, dan blijven er nog
54, dus juist 4 5 pet., over, die van alle onderwijs ver
stoken zijn. Vroegtijdige huis- of veldarbeid en ge
moedsbezwaren tegen de vaccinatie zijn, behalve voor
een paar, daarvan de oorzaak.
Voor het examen in Nuttige handwerken (ver
eenig. Tesselschade) hebben zich 96 candidaten aan
gemeld. Het zal gehouden worden te Amsterdam in
het gebouw der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen
op fa, 9, 43, 46, 20 en 22 Mui e. k. Door verschil
lende afdeelingen en correspondentschappen is aan het
hoofdbestuur der vereeniging eene som van 765.50
toegezegd voor de te Amsterdam op te richten klasse
voor kunst-naaldwerk.
In de algemeene vergadering van den Duitschen
Nautischen Verein heeft de directeur der Deutsche
Seewarte (prof. Neumayer, te Hamburg) medegedeeld,
dat er eerlang synoptische kaarten van den Atlanti-
schen Oceaan door deze inrichting zullen worden in
't licht gegeven. Die uitgaaf zal eiken dag plaatsheb
ben, en de kaarten zullen gebezigd kunnen worden
als grondslag voor weervoorspelling. Door die kaarten
zullen de onderzoekingen op het gebied der meteoro
logie aan de zeescheepvaart en ook aan den landbouw
meer en meer dienstbaar kunnen worden gemaakt.
