BIJVOEGSEL
GOESCHE COURANT.
DINSDAG
27 FEBRUARI 1885.
No. 25.
Buitenlandsch Overzicht.
Gemengde Berichten.
Laatste en telegraphische berichten.
Ingezonden Stukken.
Verbetering.
Het nieuwe Fransche Kabinet lieeft reeds, overeen
komstig de in de Kamer afgelegde verklaring, een
besluit openbaar gemaakt waarbij de hertogen van
Chartres en van Alencon van hunne rangen in het
leger worden vervallen verklaard.
Heeft de gedragslijn, die het Ministerie wenscht te
volgen, in de Kamer bij republikeinen en radicalen
toejuiching gevonden, in den Senaat vond zij weinig
bijval. Zooals men weet, heeft dit Regeeringslichaam
zich er steeds tegen verzet, om de wet van 1834 op
de prinsen toetepassen. Naar luid van de laatste
berichten zouden ook de hertog van Aumale en de
graaf van Parijs uit den krijgsdienst worden ontslagen.
Men zal zich herinneren, dat de afgevaardigden
Barodet en Andrieux, voorstellen tot wijziging der
constitutie hebben ingediend. Het rapport omtrent
het in overweging nemen dezer voorstellen, door den
heer Giraud' uitgebracht, luidt gunstig. De Regeering
wenscht de ontwerpen tegen het einde van de zitting
aan de orde te stellen en zal ze niet bestrijden.
De Kamer heeft nog werk genoeg, dat dringend
afdoening vordert, dan dat zij haar tijd niet beter
zou kunnen besteden dan aan het getal constituties,
dat Frankrijk in de laatste jaren heeft versleten, een
nieuwe toetevoegen, die wellicht van even korten duur
zal zijn als hare voorgangsters.
Het Ministerie Duclerc heeft gedurende den korten
tijd van zijn bestaan een wets-ontwerp ingediend, dat,
bijaldien het tot wet verheven wordt, een weldaad
voor het land mag heeten. De regeling van het krank
zinnigenwezen wordt nog beheerscht door de wet
van 1838. Waarborgen tegen slechte behandeling
in de gestichten en tegen willekeurige opsluiting doet
deze niet eens aan de hand. Hoogst wenschelijk is
het, dat aan dezen treurigen staat van zaken een
einde kome. In dezen geest heeft ook de meerderheid
der senatoriale commissie zich uitgesproken.
Uit Spanje komen berichten omtrent misdaden van
allerlei aard, zooals van struikrooverij, van opsluiting
van personen, ja van moord. Vooral in de provincie
Audaluzië is het hoogst onveilig. Men beweert dat
misdadige handelingen gepleegd worden door de socia
listen en anarchisten die zich verbroederd" zouden
hebben met de internationale. Of dit juist is, dan wel
of men hier met eene bende gemeene struikroovers
te doen heeft, die met staatkundige genootschappen
niets te maken heeft, zal de gerechtelijke instructie,
die weldra zal plaatshebben, wel aan het licht brengen.
Er zijn reeds meer dan 200 arrestaties gedaan.
Zooals* wij in ons vorig nommer meldden, heeft de
heer Gorst in het Engelsch Lagerhuis het aandeel,
dat de Landliga aan de Iersche moorden gehad zou
hebben, ter sprake gebracht.
De heer Forster heeft de Landliga krachtig aan
gevallen de feiten, door de Dublinsche procedure aan
het licht gebracht, konden, meende de oud-minister
van Ierland, niet anders dan de vermoedens, die ten
nadeele van genoemd bond bestaan, versterken. Par-
nell werd door Forster beschuldigd de misdaden, zooal
niet bevorderd, dan toch goedgekeurd te hebben. Par-
nell heeft zich voorbehouden, later Forster's speechte
beantwoorden. Een der Iersche leden moest wegens
interruptie van den spreker verwijderd worden.
De oppositie zal de regeering interpelleeren over
de invrijheidstelling van Parnell en twee andere Ier
sche afgevaardigden in het voorjaar van 1882.
De nieuwe eedsformule, door het kabinet Gladstone,
voor hen, die tegen de oude bezwaar hebben, voor
gesteld, luidt: Ik verklaar plechtig, oprechten waar
achtig," enz. met weglating van de woorden »zoo
waarlijk helpe mij God 1" De oude formule blijtt
natuurlijk daarnevens ook in gebruik.
Volgens de nota door den kardinaal Jacobini in de
Nordd. Allgem. Zeit. gepubliceerd is er tusschen de
Russische regeering en den Pauselijken Stoel eene
toenadering tot stand gekomen. Hieruit blijkt nu
dat de Paus bereid is concessiën te doen, doch het
denkbeeld van herziening der Meiwetten niet opgeeft.
Zonder «gang naar Canossa" schijnt het niet ondenk
baar, ja de verwachting min of meer gegrond te zijn,
dat tengevolge van gemeenschappelijk overleg, eene
betere verstandhouding tusschen Rome en den keizer
in het leven wordt geroepen.
In het Huis van Afgevaardigden heeft de Minister
van Eeredienst, in antwoord op de vragen, door den
heer Windhorst gedaan, verklaard, dat de Keizer den
laatsten brief van den Paus heeft beantwoord, doch
dat de hoffelijkheid verbood den inhoud van dit
schrijven bekend te maken, alvorens de geadresseerde
dien zelf kent.
Zooals men weet heeft de Districtsraad van Novgo
rod een adres opgesteld, om meerdere politieke vrij
heden. Graaf Tolstoi, Russisch Minister van Binnen-
landsche zaken, schijnt met dergelijke verzoeken niet
zeer ingenomen te zijn en om er in het vervolg van
verschoond te blijven, beeft hij een zeer radicaal mid
del uitgedacht. Ilij stelt den Keizer voor, de districts
raden eenvoudig opteheffen. De Petersburgsche brief
schrijver aan de »N. Rotterd. Courant" zegt van den
voorgestelden maatregel dat als graaf Tolstoi zijn zin
krijgt, Rusland minstens een halve eeuw in zijne
ontwikkeling achteruitgezet wordt en het voor de
tweede maal eene regeeringsperiode als onder het
systeem van Czaar Nicolaas te doorloopen zal hebben.
Uit Petersburg wordt gemeld, dat in goed onder
richte kringen het vermoeden bestaat, dat de kroning
van den Czaar opnieuw eenige dagen zal uitgesteld
worden.
In Denemarken schijnt het denkbeeld, om dit land
tot een onzijdigen staat te maken, veld te winnen.
De moeielijkheden met de Pruisische regeering over
den krijgsdienst der Noord-Sleeswijkers ontstaan en de
schennis van het tractaat van 1864, die door genoemd
gouvernement zou gepleegd zijn, doen het wensche-
lijke der neutraliteits-verklaring meer en meer inzien.
Te Kopenhagen is eene vereeniging opgericht, die
zich ten doel stelt de verwezenlijking van bovenstaand
denkbeeld zooveel mogelijk te bevorderen en te dien
einde een weekblad «Freden" genaamd uitgeeft.
De vorige week ondervond een spoorwegreiziger
de onaangename gevolgen van zijne onachtzaamheid
bij het afscheuren van de helft van een retourbiljet. Het
geval betrof iemand, die het te Goes naar Rilland-Bath
had genomen en betaald. Bij zijne aankomst te Ril
land-Bath had hij onbewust het woord terug" mede
afgenomen van het restant, dat zijne terugreis moest
dekken. Toen hij het aanvangspunt van zijne route
weer had bereikt, werd hij spoedig attent gemaakt op
de onvolledigheid van zijn plaatsbewijs door van hem
de vracht te vorderen voor het traject Rozendaal-
Goes. Bij eene aanvankelijke weigering in het vol
doen aan die vordering, op grond van zijn vermeend
goed recht, waren weldra een viertal beambten gereed
den reiziger te arresteeren, waarop belanghebbende,
door schrik bevangen wegens deze eerste ontmoeting
gedurende zijn geheele leven, zijn zak ledigde om
zoo mogelijk zijne vrijheid te behouden. Ofschoon hij
iets meer dan een schelling tekort kwam, mocht hij
evenwel heengaan om het bedrag der vordering aan te
vullen. Daar hij als koetsier echter zijne medereizigers
op hunne bestemming had te brengen, besloot hij den
tijd voor de suppletie bestemd met eenige dagen te
verlengen.
Borssele. De werkzaamheden aan de voorzieningen
in de verdediging van de staartnol alhier zijn zoover
gevorderd, dat het voornemen bestaat Vrijdag en Maan
dag 2 en 5 Maart de daarvoor bestemde stukken te
doen zinken.
Biervliet. Onze rederijkerskamer «Jacob van Lennep"
gaf gisteravond hare eerste uitvoering gedurende dit
winterseizoen. Konden voor een drietal jaren tooneel-
stukken als »Janus Tulp" en «Vriend Frits" opgevoerd
worden, sedert daalde onze Kamer langzamerhand, ja
zag men hare ontbinding al in 't verschiet.
De uitvoering van haar programma »De Werk
staking", van Rosier Faassen, de «Vredestichters" en een
drietal voordrachten deed echter bespeuren, dat de
crisis was doorgestaan. De volhardende ambitie van
eenige jongere leden, waaronder de dames, die in
Faassens tooneelspel optraden, geeft weder nieuwen
moed.
Cortgene. Donderdag gaf het Fanfaren-gezelschap
«Eendracht maakt Macht" alhier, onder directie van
dhr. D. Sanderse, eene openbare muziekuitvoering in
het lokaal van J. De Keijzer. De opkomst van het
publiek kon wel grooter zijn geweest, doch in even
redigheid tot onze bevolking kan ze toch bevredigend
genoemd worden. De uitgevoerde muziekstukken zijn
uitstekend geslaagd en hoor- en zichtbaar bleek het
alweer dat het gezelschap op het gebied van muziek
steeds vooruitgaat.
Zondag had de persoon van A. M., kleermakers
knecht alhier, des middags het ongeluk aan de buiten
zijde van den steiger in het vaarwater «de Zandkreek"
te vallen. Gelukkig werd hij door den aldaar aan
wezigen veerman K. Schippers en een visscher, genaamd
J. Kole, uit zijn netelingen toestand verlost en op het
droge gebracht, zoodat hij met den schrik en een nat
zondagspak vrij kwam.
W. W., de vermoedelijke dader van den dief
stal te Cortgene is Donderdag naar het gasthuis te
Middelburg overgebracht. Men vermoedt dat hij krank
zinnig is. (M. Ct.)
Middelburg. Het schoolgebouw voor minvermo
genden in de Langedelft ligt tegen den grond. On
middellijk wordt een aanvang gemaakt met den her
bouw, ten einde een alleszins doelmatiger inrichting
van lager onderwijs op dezelfde plek te doen verrijzen.
Niettemin zijn voor vele onderwijzers in Zeeland her
inneringen aan het oude gebouw verbonden, dewijl
daarin velen hunne aanvankelijke opleiding als on
derwijzer hebben genoten, ten einde ook «kyders te
leeren", zooals in een steen boven aan den ouden in
gang stond vermeld, waaruit van zelf spreekt, dat
het gebouw sinds jaren her-eene inrichting van on
derwijs is geweest. Men wil, dat de in de geschiedenis
onzes lands zoo bekende graaf van Leijcester, de gun
steling van koningin Elizabeth van Engeland, er een
maal vertoefd heeft, terwijl het ook den tijd zou gekend
hebben, dat het de schatten van West-Indië binnen
zijne muren opgestapeld zag.
In de twee overgebleven oorspronkelijke deuren
waren in net smidswerk de voorletters van den bouw
meester, Arnold Harding, aangebracht.
Gisteravond herdacht de Rederijkerskamer «Nut
en Genoegen" (afd. Werkmansvereeniging) haar bjarig
bestaan. Zij gaf bij die gelegenheid eene tooneelvoor-
stelling in het gebouw der Vereeniging en voerde op:
«Henri Burton, de Vadermoorder". Bij monde van den
vroegeren voorzitter werd een overzicht gegeven van
de wording en de ontwikkeling der kamer, waarop
door den tegenwoordiger voorzitter na eene gepaste
toespraak aan de drie nog aan de Kamer verhonden
leden-oprichters eene niet onaardige herinnerings-
medaille werd uitgereikt. Het talrijk publiek betuigde
met een en ander zijne hooge ingenomenheid.
De werklieden der Kon. maatschappij de Schelde
te Vlissingen hielden Zaterdagavond eene inzameling
ten voordeele der weduwe van den op 12 dezer
jammerlijk verdronken werkman Jobse, wonende te
Arnemuiden, en op de fabriek werkzaam. De collecte
bedroeg ruim 31 gulden.
Door de politie te Middelburg is, op vermoeden
van valschheid, in beslag genomen een rijksdaalder,
voerende de beeltenis van Koning Willem III en het
jaartal 1873. (D.)
Omstreeks lialftien had Vrijdagavond in de
gasfabriek te Vlissingen een hevige ontploffing plaats
in dat gedeelte der fabriek, waarin zich een salmoniak-
inrichting bevond. Tot het distilleeren daarvan zijn
twee ketels boven elkander geplaatstdoor een onbe
kende oorzaak is de distilleerketel met een hevigen slag
uiteengebarsten, aan de eene zijde het gebouw geheel
vernietigende. De stoker J. Adriaanse, die zich in het
gebouw bevond, is tusschen den ketel en den muur
gedrukt, met het treurig gevolg dat hij onmiddellijk
een lijk was. Hij laat een weduwe en twee kinderen
na. De materiëele schade is aanzienlijk.
Toen de stoomtram Donderdagavond te Vlissin
gen aankwam ontdekte een der passagiers in den waggon
een portefeuille met eenige familie-papieren en 1240
aan bankpapier, zijnde de opbrengst van eene erfenis,
die nu den rechthebbenden weder kon ter hand gesteld
worden.
Een jongeling, met de stoomtram van Vlissingen
komende, sprong Vrijdag, toen de tram nog in volle
vaart was, nabij Middelburg er af, viel er onder en
werd zwaar aan linkerbeen en voet gewond.
In een vorig nommer is gemeld, dat twee ver
pleegden in het oude-mannen-en vrouwenhuis te
Winterswijk in denzelfden nacht plotseling zijn gestor
ven, en als vermoedelijke oorzaak werd daar genoemd
verstikking doordien een gaskraan niet behoorlijk
gesloten was. Nader verneemt men, dat er niets is
wat dit vermoeden wettigt.
Volgens het «Vaderland" kan de oorzaak van
den brand in de kon. stallen niet gelegen zijn in
minder solieden bouw of in een niet opvolgen van het
bestek bij de uitvoering van het bouwplan. De bouwer
der stallen kan dus voor verzuimen ef fouten bij den
bouw niet aansprakelijk worden gesteld.
De Amsterdamsche Brand-Assurantie-Maatschappij,
waarbij de roerende goederen van Z. M. den Koning
verzekerd zijn, heeft een belooning van ƒ200 toege
kend aan Zr. Ms. stalpersoneel, voor de betoonde
hulp bij de blussching van den brand in de stallen.
Twee waarschuwingen. Een dezer dagen werden
alle leden van een huisgezin te Lemmer ziek. Bij
geneeskundig onderzoek bleek, dat allen aan vergifti
ging leden. Het drinkwater in den regenbak werd
nu onderzocht, het had een onaangenamen smaak. Nu
bleek verder, dat op het dak onlangs een koperen
pijp was aangebracht tot afvoer van den rook. Om
die pijp had zich een groote hoeveelheid sneeuw sa
mengepakt, die later in water overging, dat vervolgen s
in den regenbak neerviel.
In de zg. wormkoekjes, welke aan kinderen
worden gegeven, bevindt zich een zekere hoeveelheid
santonine. Een knaapje van 6 a 7 jaren is daarvan
te 's-Gravenhage bijna het slachtoffer geworden. Hij
had zes pastilles opgegeten en werd doodelijk ziek.
Het mocht aan de vereqnigde pogingen van drie dok
ters gelukken zijn leven te redden.
Dezer dagen is op zijn landgoed te Uccle (Belgie)
overleden baron De Broick, oud-officier van het Ne-
derlandsche leger. De overledene had den ouderdom
van 92 jaren bereikt en was een der laatstovergeble-
venen van de «gardes d'honneur" onder het eerste
keizerrijk.
Naar het gerucht wil is E. v. P., door het Po
litieblad gesignaleerd, als zich na het incasseeren van
een valschen wissel met een 18jarige buffetjuffrouw
te Rotterdam verwijderd te hebben, gevonden onder
de aangespoelde slachtoffers van het verongelukte
stoomschip Cimbria (op reis van Hamburg naar
Amerika.)
De proeven, het vorig jaar in de omstreken van
Huybergen genomen met het telen van tabak, hebben
geen bevredigende uitkomsten opgeleverd.
Naar aanleiding van het ook door ons gemelde
curieuse bericht omtrent den eisch, dien Nordenskjüld
tegen Hunne Hoogmogenden van Holland, Zeeland en
West-Friesland zou hebben ingesteld, zegt de Arnh. Ct.
«Mocht, wat wij niet gelooven, Nordenskjüld de
zaak ernstig meenen, dan zouden de plaatsbekleeders
der Algemeene Staten kunnen aanvoeren, dat, nu de
ontdekker zulk een langen termijn voor zijn antwoord
genomen heeft, ook de uitschrijver ten aanzien van
den termijn van betaling, welke evenmin is vastgesteld,
dezelfde vrijheid toepast en daarvoor het jaar 2170
aanwijst."
Eene ontploffing van dynamiet in een dorpje
nabij Brussel heeft Vrijdag de arrestatie ten
gevolge gehad van twee personenvan welk éen
doodelijk is gewond. Het gerechtelijke onderzoek
bracht aan het licht, dat deze personen zijn Cyvoca
en Metayer, beiden veroordeeld in het proces der anar
chisten van Monceau-les-Mines. De «Etoile beige"
zegt dat Metayer bekentenissen heeft gedaan welke aan
de zaak een ernstig karakter geven.
Aan boord van een Spaansch stoomschip, dat
dienst deed tusschen de verschillende Philippijnsche
eilanden, moet een ontploffing hebben plaatsgehad,
waarbij honderd menschen om het leven kwamen.
Op de hoogte van Lamlash, eiland Arram, heeft'
een aanvaring plaatsgehad tusschen de stoomboot
Buenos Ayres, van Havre, en het stoomschip Stratlidee.
Laatstgenoemd vaartuig zonk na weinige oogenblikken
en van de bemanning werd slechts éen gered, terwijl
elf verdronken.
Te Denain bij Valenciennes heeft een mijn-
gasontploffing plaatsgehad, waardoor zes mijnwerkers
gedood en vier zwaar gewond werden.
Wat de overstroomingen betreft, worden de be
richten uit het Ohio-dal met den'dag beter, maar die
van den Mississippi bedenkelijker. Beneden Cairo braken
de dijken, ten gevolge waarvan de steden Columbus
en Belmont overstroomd zijn.,Te Memphis was de rivier
Donderdag 3 voet boven de gevaarlinie en te Vicksburg
naderde zij dat punt.
Telegraphische berichten uit Odessa melden,
dat op de reede aldaar 46 stoomschepen ingevroren
zijn, onder welke 9 Russische, 28 Engelsche, 3 Ne
der landsche en 6 van andere nationaliteiten. Den 21 en
zouden, ingevolge overeenkomst der gezagvoerders,
gemeenschappelijke pogingen worden gedaan om de
ijskorst te breken, zoo noodig ook door kruit-ont-
ploföngen, ten einde in de verschillende havens door
te dringen, waar zij hunne lading (graan) kunnen in
nemen.
In de Wolga liggen niet minder dan 730 met graan
en petroleum geladen schepen ingevroren. Men heeft
berekend dat deze ladingen eene waarde van 36 mil-
lioen roebels vertegenwoordigen. (N. R. Ct.)
De gemeenteraad van Marseille heeft 500 fr.
toegestaan voor het oprichten van een standbeeld te
Cahors ter eere van Gambetta.
's-GRAVENHAGE, 26 Febr. De Tweede Kamer
heeft heden met 66 tegen 12 stemmen het voorstel
van den voorzitter, om het censusontwerp aan de orde
te stellen, verworpen. De regeering verklaarde her
haaldelijk op dadelijke behandeling van het ontwerp
prijs te stellen. De zitting der Kamer is verdaagd
tot Donderdag.
Bij den waarborg en de belasting op goud- en
zilverwerken zijn benoemdtot controleur te Alkmaar,
mr. A. Yan Lier, thans te Middelburg; te Middel
burg J. F. Keiser, essayeur aldaartot essayeur te
Middelburg K. Moussault, commies-stempelaar te Am
sterdam tot commies-stempelaar te Amsterdam M.
Pompta, thans te Arnhemte Arnhem B. A. Carbasius,
thans te Schoonhoven, en te Schoonhoven J. H. Bal-
foort, aide-essayeur te Utrecht.
Herbenoemd tot burgemeester van St.-Janssteen
A. Ysebaert; van Arnemuiden C. J. Crucq, secretaris
dier gemeente, en van Nieuw- en St.-Joosland C. J.
J. A. Yan Teijlingen.
BERLIJN, 26 Febr. Men is hier zeer ontevreden
over de eischen van het Vaticaan. Denkelijk zullen
de onderhandelingen worden afgebroken.
LONDEN, 26 Febr. De hertogin van Albany (zus
ter der koningin van Nederland) is bevallen van eene
dochter.
Wegens nieuwe instructies, aan den Franschen ge
zant gegeven, zal de Donau-conferentie vooreerst nog
geen einde nemen.
Geachte Redactie!
In uw blad van 20 Febr. 11. komt o. m. voor een
kort verslag der meeting, alhier gehouden op Zondag
18 dezer, vanwege het Nederl. Bond tot verkrijging
van algemeen kiesrecht.
Dit verslag is misschien door zijn beknoptheid minder
juist, en daarom veroorloof ik mij het een weinig te
rectificeeren.
De meeting was door meer dan 400 personen be
zocht, zegt uw correspondent; dit cijfer is zeker over
dreven.
Rotte's Mannenkoor gaf eenigen tijd geleden een
volksconcert, de zaal was goed bezet en bevatte toen
ca. 600 personen.
Bij de gehouden meeting was de zaal slechts voor een
derde gevuld en bevatte dus hoogstens 250 personen.
Reeds onder het spreken der drie heeren voorvech
ters van het algemeen kiesrecht verlieten verscheidenen
de zaal, daarna werd gelegenheid gegeven tot debat-
teeren en toen dit was afgeloopen en er over de be
kende motie zou gestemd worden, verlieten velen met
mij de zaal om buiten stemming te blijven.
Er bleven ca. 100 personen over, waarvan dan ge
zegd kan worden, dat die motie met nagenoeg alge
meene stemmen is aangenomen.
Uw correspondent heeft dus de meeting wel wat
rooskleurig voorgesteld. Ik geloof, dat de heer Frowein,
éen der sprekers, het bovenstaande zal erkennen, daar
ik niet mag veronderstellen, dat dhr. Fr. u dit korte
verslag heeft medegedeeld.
Nu ik toch over die meeting spreek, wil ik u nog
wel enkele bijzonderheden mededeelen.
De heer Frowein was de eerste spreker en velen
met mij erkennen, dat hij op gepaste wijze zijne denk
beelden omtrent algemeen kiesrecht heeft kenbaar
gemaakt; m. i. waren ze niet juist. Ik was echter
de eenige bestrijder.
Na den hr. Fr. nam de hr. Fortuvn het woord, die
dit wel op een satirieke wijze deed, maar feiten op
somde, die men in geen geval van een volksleider
verwacht.
De hr. Domela Nieuwenhuis was de derde spreker.
Hij begon met te zeggen, dat hij ditmaal kort kon
zijn, hij verkondigde zijn bekende theorieën, die slechts
door weinigen gedeeld worden.
Ik eindig hiermede, doch vermeen zeker te zijn dat
een meeting, als Zondag 18 Febr. alhier gehouden,
geene resultaten zal afwerpen om algemeen kiesrecht
te verkrijgen;
Onder dankzegging voor de verleende plaatsruimte
heb ik de eer te zijn
Uw Dienaar
J. F. DE HOND.
Rotterdam, 23 Febr. 1883.
In eenige afdrukken staat onder de Mededeelingen
Jongkindt Koning leesJongkindt Coninck.
Snelpersdruk van F. Kleeuwens Zoon. Goes.
L
