Rechtzaken. Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen. Wetenschap, Kunst en Letteren. De voordracht van ds. PIERSON te Kloetinge op 12 Februari 1883. Buitenlandsch Overzicht. Gemengde Berichten. Kloetliige. Benoemd tot onderwijzer aan de open bare school alhier de heer D. Stigter, thans onder wijzer te Kapelle a/d Ysel. Wissekerke. De leden der plaatselijke schoolcom missie alhier, zijnde de heeren W. J. Vader, C. Van Hee, J. De Neve, Abr. Marcusse Mz. en Ls. Marcusse, zijn in de raadsvergadering van heden allen herbenoemd. De Raad der gemeente Sluis heeft besloten tot het aangaan eener geldleening, groot 25,000, voor den bouw eener openbare school. Arrondissements-rechtbank te Middelburg. Gisteren zijn door de rechtbank gewezen de vol gende vonnissen tegen: J. De V., 30 j., werkman te Veere, wegens diefstal veroordeeld tot 45 dagen cel.; J. Van P., 38 j., werk man te Middelburg, wegens misbruik van vertrouwen veroordeeld tot 1 maand cel. en een boete van 42,50 M. O., 48 j., ketelmaker te Vlissingen, wegens het slaan van een beambte in de waarneming zijner be diening tot 8 dagen cel. en 5 boete; J. D., 48 j., arbeider te Westkapelle, wegens bedelarij tot 7 dagen cel. en tevens om na het uiteinde dier straf naar een bedelaarsgesticht of werkhuis te worden overgebracht M. J. Van H., 24 j. en J. H. G., 36 j., kooplieden, beiden te Middelburg, beschuldigd van diefstal, de eerste veroordeeld tot drie maanden cel., terwijl de tweede is vrijgesproken. De veroordeelden allen ook veroordeeld in de kosten. Door den Hoogen Raad der Nederlanden is bij arrest van 49 Jan. 11. verworpen het beroep in cas satie van A. V. L., te Stavenisse, van een arrest van het Gerechtshof te 's-Gravenhage, waarbij met vernie tiging van een vonnis der Arrondissements-rechtbank te Zieriksee: 4o. is nietig verklaard eene onderhand- sche akte tot verkoop door den overleden C. V. L. aan zijn zoon, bovengenoemden A. V. L., eener hofstede, onder den last, dat daarvoor na zijn overlijden eene bepaalde som aan de gezamenlijke erfgenamen zou worden uitgekeerd, en 2o. is bepaald dat de in die akte bedoelde onroerende goederen in den boedel zullen worden teruggebracht. Het verzoek om gratie, gedaan door P. A. Jansen, oud-directeur van de gevangenis te Middelburg, is ge wezen van de hand. In tegenstelling met een onlangs hier te lande gewezen vonnis, heeft het Engelsche Huis der Lords, in hoogste ressort, beslist, dat een fabrikant van naai machines deze mag noemen «verbeterde Singer-maclii- nes" de schadevergoeding eischende Singer-maat- schappij is in de kosten, ad f 480,000 veroordeeld. Voor het bouwen van een woonhuis, waarvan de aanbesteding op 42 Febr. te Krabbendijke, onder directie van den architect A. Le Clercq te Kruiningen, heeft plaats gehad, is ingeschreven door J. Visser te Krabbendijke voor f 4870 J. Bruggeman te Hans- weerd f4790; T. Van Doorn te Krabbendijke f4700; L. Van Verre te Kruiningen f 4666 en door Joh. Lindenberg te Wemeldinge voor f 4600. Het werk is aan den laatste gegund. Uit Venetie bracht de telegraaf hedennacht de mare van Richard Wagner's dood eene tijding, te schokkender, omdat zij zoo geheel onverhoeds komt. Van eene voorafgaande ziekte toch vernam men niets en wie zou aan den nog niet al te ouden man, wiens beweeglijkheid en vuur dezen zomer te Bayreuth nog aller aandacht trokken, niet ettelijke levensjaren nog hebben durven toezeggen Den 22sten Mei e. k. zou hij zijn 70ste jaar zijn ingetreden. Wij hopen nader een en ander omtrent den be roemden componist medetedeelen. In den grooten schouwburg te Amsterdam zal weldra worden opgevoerd een oorspronkelijk stuk van een onzer jongere tooneelschrijvers, een drama in vier bedrijven, «Liefde en Plicht" geheeten. Het is geschre ven door den heer Jan C. De Vos, het gewaardeerd lid van het gezelschap van den grooten schouwburg, die met den heer Mendes da Costa het drama »Be Schuld" schreef, dat verleden jaar is vertoond. Bij het Nederl. Tooneel (afd. Rotterdam) is in studie «Der Schwabenstreich", blijspel in vier bedrijven van Franz von Schönthan, een oorspronkelijk stuk van een onzer jongere tooneelschrijvers, en »Marie Tudor" van Victor Hugo. Willem Tell, de populaire held, is sedert ge- ruimen tijd door de geleerden verklaard voor een mystisch persoon hij heeft nooit bestaan en Gessier niet doodgeschoten. Meer dan éen reden werd aange voerd, waarom het verhaal zijner dappere daden een legende moest zijn. De voornaamste reden wellicht was, dat geen Gessier baljuw van Uri kon zijn geweest in het begin der 14e eeuw. Dit argument is echter niet steekhoudend bevonden. Victor Bouton, een palaeograaf te Parijs, geeft het wapenboek van Ghelre uit, dat uit de 14e eeuw dagteekent het oudste dat bekend is en in dit boek komt wel degelijk de familie Gessier voor. Die familie had omstreeks 1340 eeu er felijk ambt aan het hof van Oostenrijk, het ambt van Kammeisterzij behoorde tot den ridderstand en be kleedde in den staat en in het leger aanzienlijke be trekkingen. Het is dus zeer wel mogelijk, dat een Gessier in dien tijd baljuw van Uri is geweest, en dit bezwaar tegen het bestaan van Willem Tell is ten minste vervallen. Na psalmgezang, bijbel lezing en gebed, volgens den heer Pierson altegader handelingen, die dringend noodig zijn, wanneer men een volksbelang, voor de toekomst van het volk zoo gewichtig, zal bespreken, ving de redenaar zijn betoog aan, dat de openbare school moet plaatsmaken voor de school met den bijbel. De bestaande schoolwet is niet alleen verderfelijk omdat zij het Christelijk onderwijs onderdrukt, maar ook omdat zij stoffelijken achteruitgang veroorzaakt en onze nationaliteit in gevaar brengt door verdeeld heid onder het volk te zaaien, en niet het «recht voor allen" te behartigen. Spreker meent dat dit recht medebrengt, dat men het onderwijs kan inrichten naar eigen wil. Men is der overheid gehoorzaamheid schuldig, maar niet in alles. Als God tusschenbeiden treedt, moet naar Gods ordon nantiën, niet naar de bevelen van den Staat gehandeld worden. Zoo hebben het onze kloeke voorvaderen begrepen, die niet wilden dulden, dat de Staat op het gebied van het geweten trad. Dit beginsel leidde hen tot verzet tegen het machtige Spanje. Wat onze vaderen tot opstand noopte, mogen wij, die in een vrij land leven, evenmin gedoogen. Het is Gods wil, dat de ouders zeiven hunne kinde ren opvoeden en in de tien geboden is dan ook be volen «Eert uwen vader en uwe moeder." De Staat mag den ouders de taak, hun door God opgedragen, niet uit de handen nemen; zullende ouders zeiven hun kroost opvoeden, dan behooren zij tevens voor onderwijs zorg te dragen. De vraagMag de Staat onderwijs geven? beantwoordt spreker ontkennend. Het is de plicht van de ouders en van hen alleen. Dat zij zei ven het kunnen doen, blijkt uit de offers, die het Nederlandsche volk zich voor de Christelijke school heeft getroost. Door 60,000 kinderen wordt van deze inrichting gebruik gemaakt, de kosten van elk kind bedragen 20, zoodat het Christenvolk niet minder dan f 4,200,000 voor het onderwijs van zijn kinderen opbrengt. En dan zou men nog willen beweren, dat wij geen onderwijs kunnen geven De liberalen meenen, dat zij beter voor onderwijs kunnen zorgen en zij hebben een schoolwet gemaakt, die pas vier jaren oud is, maar vol gebreken, zoo als de eerlijke liberalen erkennen. De Minister Pijn- acker Hordijk heeft in de Kamer ronduit verklaard: moest die wet opnieuw in stemming gebracht worden, dan zouden geen 20 stemmen er zich vóór verklaren, en het is door niemand tegengesproken. Weet gij, wat spr. zelf ondervonden heeft? Hij kwam den Minister Hordijck spreken over een artikel ergens in de zestig, hij gelooft, dat het drie en zestig was, maar dat weet hij niet zeker en de Minister heeft hem toen gezegd»U spreekt mij over wijziging van arti kel zestig" (of zooveel als het dan was) «maar als ik aan het wijzigen zou gaan, dan zou ik met artikel 2 van de wet beginnen." Verbeeldt u, vier jaren na de inwerkingtreding van de wet, legt de Minister zulk eene verklaring af Neen, dan houden de 40 geboden, die niet van de menschen maar van God zijn, het langer uit die bestaan nu al drie duizend jaren. Spreker wenscht aantetoonen, hoe het verlangen van het Christenvolk, om volgens Gods gebod te handelen, afstuit op de schoolwet. Deze is niet in overeenstemming a. met den toestand van het volkb. met de eischen van het onderwijsc. met de plichten van de op voeding. De toestand van het volk is in de laatste jaren ten zeerste veranderd. In het begin dezer eeuw, tóen de wet van 4806 van kracht was, had men een gansch ander volk, zoodat die wet destijds aan de behoefte volkomen voldeed. Men had nog niet de scherpe af scheidingen, waardoor de tegenwoordige tijd zich ken merkt. Mag spreker een voorbeeld noemen, dan wijst hij op zijn eigen familie. Zijn grootvader was predikant te Alkmaar en hij en zijn collega's hadden met de Alkmaarsche pastoors een krans. Om zoo iets moet men tegenwoordig niet meer komen Maar toen was men het over de groote waarheden omtrent God, zooals de Schrift ons die leert en over Jezus Christus, meer eens. De tien geboden bestonden voor Protestant zoovvel als voor Katholiek, beiden vereenigden zich met de 4 2 artike len des geloofs, al bestond er ook in den vorm, waarin deze terneêrgesteld waren, eenig verschil. Het Onze Vader werd gebeden door Roomsch en Protestant al sprak de eerste van «Vader Ons" in plaats van* «Onze Vader" en van »leid ons niet in bekoringin plaats van uleid ons niet in ver zoeking Men had toen een meer algemeen Christendom. Ja, er waren wel menschen, die zeiden dat er geen God is, maar men bemoeide zich niet met hen en liet ze praten. Zulke ongeloovigen waren dan ook zeer schaars. De verdraagzaamheid ging toen zoo ver, dat een Protestantsch onderwijzer te Oosterwijk in Noord- Brabant zijnen scholieren, "waaronder waarschijnlijk ook enkele Protestanten, den Mechelschen Catechismus inprentte. Ook de regeering was in die dagen voor godsdien stig onderwijs. Zij richtte eene circulaire aan de schoolopzieners, waarin deze verzocht werden te waken dat de opvoeding overeenkomstig de Schrift plaats- hadde en zij bezorgde de uitgave van een bijbelsch leesboek. Bij een examen werd niet alleen, zooals tegen woordig, gevraagdis de candidaat «knap", maar ook is hij bekend met de waarheden des Evangelies en is hij berekend, om overeenkomstig deze als opvoeder werkzaam te zijn Wat is echter gebeurd, waardoor in dezen staat verandering is gekomen Eene der eerste oorzaken hiervan is, dat de Room- schen er fijner op geworden zijn, waardoor tusschen hen en de Protestanten meer afscheiding is gekomen. Spreker kan als voorbeeld hiervan aanhalen, dat hij en de pastoor in Den Bosch tegenover elkander woon den en wel eens een beleefdheidsvisite wisselden, doch geen omgang met elkander hadden zooals indertijd zijn grootvader met den Alkmaarschen pastoor. Een gesprek over godsdienstige zaken werd steeds zorgvuldig gemeden. Maar ook het ontstaan der verschillende richtingen onder de Protestanten heeft tot verwijdering aan leiding gegeven. De Christelijk-Gereformeerden scheid den zich af. De Groninger school maakte plaats voor het modernisme. Door het optreden van deze laatste richting, die alles loochent, alles wil wegcijferen, wordt het ongeloof aangekweekt. Thans zijn er reeds meer dan men denkt, die het bestaan van God ontkennen en meenen dat een leven, aan de deugd gewijd, het hoogste en beste is. (Vervolg en slot in ons volgend nommer.) De Fransche Senaat heeft eene beslissing in zake de Pretendenten-wet genomen. De voormalige Minister van Marine Jaurégüibery, senator, bestreed het ontwerp als onbillijk en nutteloos. Zeer gegrond schijnt zijne opmerking dat juist de uitzet ting van Prinsen gevaarlijk zou kunnen zijn, omdat zij daardoor op een piëdestal geplaatst worden. Ofschoon de Minister Devès verklaarde dat de Regee ring het ontwerp, dat door de kamer van afgevaar digden aangenomen was, introk en zich vereenigde met het tegenontwerp-Barboux, strekkende om het gemeene recht niet op namen maar op daden toetepassen, werd dit tegenontwerp verworpen met 448 tegen 432 en het regeeringsontwerp met 472 tegen 89 stemmen. Daarop nam de Senaat met 465 tegen 427 stemmen het voorstel-Waddington, dat een verdediger vond in Léon Say, aan. Volgens deze wet kan verbanning van Pretendenten die manifestatiën houden, waardoor de veiligheid van den Staat bedreigd wordt, niet plaatshebben dan na een vonnis, door het Hof van Assises of den Senaat gewezen. Gisteren heeft de Minister van Justitie het aldus aangenomen ontwerp in de kamer van afgevaardigden overgelegd. Het is te wachten dat het onderwerp nog tot veel discussie aanleiding zal geven. Men zegt, dat prins Jéróme, die na zijne invrijheids- stelling naar Engeland vertrokken is, zich te Brussel zal vestigen en van daaruit de Bonapartistische partij zal leiden, terwijl Rouher te Parijs de partij zal re- organiseeren. Volgens verschillende bladen, waaronder van de meest uiteenloopende richting, als de Vol taire en de Figarois het manifest van den Prins weer in de departementen aangeplakt en door de be volking afgescheurd. Cassagnac heeft verzocht het Kabinet te mogen inter- pelleeren over de vraag, waarom het niet aftreedt. Deze interpellatie zal over een maand plaatshebben. Een telegram uit Parijs echter meldt dat Fallières en de andere ministers gisteren hun ontslag hebben ingediend, doch dat de president Grévy hun verzocht heeft voorloopig aan te blijven. De speech van Faure, die, het verzoek van de Cassagnac besprekende, het woord «halfheid" ge bezigd haddreigde tot een duel tusschen dezen spreker en Mahy aanleiding te gevende zaak is ech ter, nadat Faure verklaard had niemand te hebben willen beleedigen, bijgelegd. Daily News meent te weten dat de Engelsche Regeering in het Parlement, dadelijk na de opening een Affirmation-bill zal ter tafel brengen, volgens welke aan den eed zijn verplichtend karakter zal worden ontnomen, zoodat men vrij is een eed of belofte te doen. In hoever dit bericht juist is, zal morgen blijken. Indien het zich bevestigt, zal de meeting, door Brad- laugh in Trafalgar-Square bijeengeroepen, niet plaats hebben. De Donau-confi-rentie hield gisteren eene bijeenkomst, in welke alle vertegenwoordigers aanwezig waren Verschillende politieke en technische quaestiën, die zich aan het gewichtige vraagstuk der Donau-regeling vastknoopen, kwamen ter sprake. Naar men verze kert, bestaat er groote eenstemmigheidzoodat het nemen van een besluit niet lang zal uitblijven. Het proces tegen de beschuldigden van den in het Phoenix-park te Dublin gepleegden moord is in vollen gang. Groot is het getal nieuwsgierigen, dat de zit tingen bijwoont. Vooral voor het zwakke geslacht schijnen de gruwelen, die in de rechtzaal onthuld worden, eene groote aantrekkelijkheid te bezitten. Een nieuw getuige heeft in de jongste gerechtszitting ge wichtige verklaringen afgelegd, namelijk de koetsier, die de moordenaars narr het Phoenixpark zou hebben gereden, zekere Mike Kavanagh. Groot was de sen satie, die het feit dat Kavanagh zijn hardnekkig stilzwijgen verbroken heeft, in letlands hoofdstad heelt verwekt. Morgen zal de zaak opnieuw voorkomen. Het bericht, dat de politie Maandag eene belangrijke ontdekking zou gedaan hebben, namelijk van de messen waarmede de moordenaars het Jury-lid hebben, ver wond, hetgeen Ka vanagh's verklaring zou staven, is ge bleken onjuist te zijn. Naar de Kreuz-Zeilung meldt, zal de Minister van Oorlog in Pruisen aftreden. Men meent echter, dat dit gerucht is verspreid, om den Rijksdag te bewegen oVer eenige nog onafgedane zaken in den geest van den heer Von Kameke te beslissen. Ook wordt beweerd, dat de heer Stephan, de post meester-Generaal, zijn demissie zal nemen op grond van de critiek, die in den Rijksdag op zijne begroo ting is uitgeoefend. De Vorstin van Waldeck-Pyrmont, de moeder onzer Koningin, zal een bezoek aan Engeland brengen. Dit staat in verband met de spoedig te verwachten be valling harer dochter, de hertogin van Albany. i r ■■wimiiirm wmu imhimmw——a—w—arw Nisse. Weder maken een talrijk huisgezin, bene vens een vrijgezel, te samen elf personen, zich gereed, om in de volgende maand naar Amerika te vertrekken. Bij den landbouwer Ph. V. H., in den Willem- Annapolder, is heden een varken geslacht, dat schoon aan den haak een gewicht van 694 halve kilo's had. Zoo'n dier was waard geweest, zoo lang te mogen leven dat het 350 K.G. gewogen had. In de vorige week zijn door de politie te Arne- muiden een twaalftal fl :schjes met zg. geneesmiddelen in beslag genomen, die aldaar rondgevent en verkocht waren door zekeren Willem M., vroeger koopman in varkens en konijnen. Ilij gaf voor de geneeskunst in Noord-Amerika, sedert een tweetal jaren, doch vooral in den laatsten tijd in de hospitalen te Parijs, te hebben beoefend. Een professor aldaar had op zijn sterfbed hem eenige geheimen medegedeeld, onder belofte van de zijde van M., dat hij die ten nutte der lijdende mertschheid zou bezigen, overal en door alle plaatsen, doch nergens langer dan éen dag en nacht vertoeven. Men behoefde hem nu slechts de helft van hetgeen hij voor zijn middelen vorderdete betalen, daar hij over twee maanden, als de zieken geheel hersteld zouden zijn, om de andere helft zich zou aan melden. (Midd. Ct.) Borssele. Door de politie is alhier een fleschje medicijnen in beslag genomen, dat door den beken den W. Melis of Melsen aan een asthma-lijder was afgeleverd. Zondagnamiddag is op de hofstede van den heer J. W. Almekinders, onder Retranchement, door een nog onbekende oorzaak de grootste schuur, alsmede een boonenschelf, een prooi der vlammen geworden. Het vee is door den eigenaar gered, doch het in de schuur aanwezige graan en de landbouwgereed schappen zijn verbrand. Omtrent het gebeurde bij het overlijden eener vrouw uit de geringe burgerklasse te "Vlissingen wordt nog gemeld, dat de vrouw, buiten weten van haar man, die zich dikwijls aan dronkenschap overgaf, eenig geld in een pot had weggestopt en ook iets in de spaar bank had gebracht. Te zamen bedroeg dit ƒ400. Voor die som wordt de man nu in het gast- en oudemannen huis opgenomen. (N. R. Ct.) Te Vlissingen hebben bij de kazerne twee militai ren gevochten; een hunner werd door een bajonetsteek ernstig aan het hoofd gewond en naar het hospitaal vervoerd. Deze «schoenmakers" hielden zich dus wel bij hun leestdoch het ware in dit geval beter geweest van niet. Na eenige jaren van rust ontstond Vrijdag aan den calamiteusen Eendrachtpolder, gemeente Zaamslag, eene oeverafscliuiving, lang 200 M., bij eene grootste breedte van pl. m. 35 M. Ruim 6000 M'. vooroever is verdwenen. Daar de afschuiving is gelegen op eenigen afstand van den dijksteen, levert ze geen ge vaar op voor den polder. Geene oeverwerken zijn weggevallen, daar de afsehuiving plaats had buiten het bestaande vak onderzeesche verdediging. Biervliet. Gisteravond geraakte een kind van 20 maanden door een anders gesloten hek op den weg en in een sloot. De bewoners der hoeve haalden den kleine, hun eenigen lieveling, uit het water zonder dat het nog levensteekenen vertoonde. De gewone redmiddelen: rollen, wrijven en rekken, direct aangewend, hadden ook nu hunne gezegende uitwerking. Het kind kwam na eenige minuten weer tot zijn bewustzijn. Zaterdagavond is te Zieriksee afgebrand de onlangs nieuw gebouwde stal van den heer Kooman, steenkolen handelaar. Een paard kwam in het vuur om. Het belendende kolenpakhuis bleef gespaard. Alles was ver zekerd. De vleermuizen voorspellen een vroeg voorjaar. Den 43 dezer althans zijn zij reeds waargenomen, terwijl hare verschijning in de landbouw-almanakken eerst in Maart wordt aangekondigd. Verleden Dinsdagavond had te Rosendaal hef volgende, niet alledaagsch geval plaats. Een Duitsch reiziger, die met een der treinen was aangekomen, vroeg of er in deze plaats gelegenheid was om onder dak te komen. Men wees hem een der logementen. Voortgaande zag hij boven de wo ning der maréchaussées het wapenbord van Neder land, en meenende aan het hotel «de Gouden Leeuw" te zijn, stapte hij binnen en nam plaats in de kamer van een der policiemannen. Na een tijd lang alleen gezeten te hebben stapte hij in een aan wezig bed en sliep weldra in. Even over 14 ure komt de bewoner thuis, ontkleedt zich in 't donker, wil te bed gaan, doch vindt de plaats door een ander ingenomen. Tableau Mogelijk door angst of iets anders, loopt de maréchaussee naar een zijner confraters en beiden gaan nu op verkenning uit. Toen men met licht bij het bed kwam, zag men als ongenooden gast een kerel van ongeveer 1.80 M. lengte als een zalm zoo gerust liggen slapen. Men wachtte niet den indringer wakker te schudden en hem naar een ander logement te brengen, vanwaar hij 's anderendaags, als zijnde zonder middelen van be staan, over de grenzen is gebracht. De koopers van zekere soort van katoenen Pompadour-stof loopen gevaar, onder het masker van een allerliefst, vooral voor kinderen aantrekkelijk, pa troontje, een gevaarlijken gast in huis te halen. Te Amsterdam veroorzaakte deze stof bloemen en spelende kinderen voorstellende reeds onder de be werking bij eene onzer lezeressen eenige onpasselijkheid, en een tijdig ingesteld onderzoek heeft uitgemaakt, dat deze stof gevaarlijke kleurstoffen inhield, zelfs ook sporen van arsenicum, (N. v. d. Dag) In «De Vereeniging" te 's-Hage heeft de vorige week een vergadering plaats gehad van daar gevestigde kasteleins en tappers. Zij moeten o. a. besloten hebben onderling een kiesvereeniging op te richten. (Vad.) Een duiker van Terschelling is, bij het verlaten van de haven van Harlingen, overboord geslagen en verdronken. Op de "Veluwe zijn de houtverkoopingen geëindigd. Niettegenstaande de qualiteit van het hout dit jaar ver re van uitmuntend was, besteedde men buitengewoon hooge prijzen. Het beursbezoek te Amsterdam heeft door de ingestelde beursbelasting niet geleden. Dagelijks wordt de beurs door ongeveer 4000 personen bezocht. Aan den buitenkant van de Razende Bol is ge strand de Eng. bark »Ulva", kapt. Oakley, van Iquique, 1. v. Falmouth, naar Hamburg bestemd, en geladen met salpeter. Acht man zijn met hun eigen boot aan land gekomen en vijf zijn er door de reddingsboot gered. De sleepboot uit Nieuwediep is derwaarts vertrokken. Men deelt aan het P. v. J. mede dat, tengevolge van gebrek aan ruimte in de celgevangenis te Amster dam, alle preventief gevangenen, ouden en jongen,

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1883 | | pagina 2