1882. N°. 151.
Donderdag 21 December.
69slc jaargang.
Nieuwe toeren aan de groene tafel.
-Ci*CKF»CJbCS^-
GOESCH
De uitgive dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijz per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f f,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 et.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN Dl'l'MAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Zij <lie zich tctfen I Jaiuiari op
dit blurt abouucercn, uutvaiigcn de
■lommer» van 12 December ai*
waarin met het nieuwe feuilleton
een aanvang is gemaakt koste
loos.
Het cabinet-d'-affaires, zooals bij voorkeur het te
genwoordig ministerie wordt genoemd en zooals de
ministers zeiven, bij gebrek aan homogeniteit en vast
heid van beginseleu, zich ook gaarne zullen betitelen,
heeft in zijn talentvol premier en uitstekend diplomaat
een man, die bij verschillende gelegenheden reeds toon
de de kunst te verstaan om op juisten tijd zekere
onverwachte middelen aan te wenden, die èn de
kamer èn de natie verbaasd doen staan
In het verslag der handelingen onzer Tweede Kamer
zal zeker niet meegedeeld worden welke uitdrukking
er te lezen stond op de gezichten van velschillende
leden, toen Maandag de heer Van Lijnden, bij wijze
van verrassing, den sluier oplichtte, die zijne finan-
ciëele plannen nog verborgen hield.
Sommige verslaggevers schrijven van verbaasde
gezichten, van glimlachjes, die vielen optemerken.
Van anderen vernemen wij hoe het eene kamerlid
verklaarde, dat er van al die plannen toch niets komt;
hoe een tweede beweerde dat het hem hij al die hervor
mingen schemerde, terwijl een derde weeklaagde over
zulke radicale stappen, die allerminst van dezen Minis
ter werden verwacht.
Wat wordt ons al niet voorgespiegeld
Eene herziening van de belasting op het personeel. In
die belasting zullen vier in plaats van zes grondslagen
worden opgenomen de grondslagen van de deuren
en vensters en de haardsteden zullen verdwijnen de
belasting zal in zóóver worden ingekrompen, dat zij
zal geheven worden naar 6/10 van het tegenwoordig
bedrag
de invoering van eene belasting op het roerend
vermogen, op den grondslag van 1 pet. van het
kapitaal
de opheffing der patentbelasting en invoering eener
bedrijfsbelasting
eene herziening der grondbelasting, welke zal gehe
ven worden naar een vast percentage van 6 pet.
eene wijziging der zegelbelasting in dien zin, dat
van de buitenlandsche effecten, welke in Nederland
verhandeld worden, een zegel zal worden geheven,
terwijl het zegel, dat van de binnenlandsche effecten
geheven wordt, zal worden gewijzigd;
eene herziening der successie-belasting, waartegen
over staat de afschaffing van het eerst onlangs aange
nomen recht van vijftien cent op de akten van
scheiding
eene wijziging in de wetgeving van sommige accijn
zen, doch van gering belang;
eene opheffing van rijks-opcenten op alle directe
belastingen.
De Minister schat, dat door deze herziening het
rijk eene jaarlijksche hoogere belasting-opbrengst zal
verkrijgen van minstens vier millioen.
Aan de gemeenten zal de bevoegdheid worden toe
gekend om, als equivalent voor den afstand van 4/5
van het personeel, te heffen
a. 150 opcenten op de belasting op het personeel
b. bevoegdheid tot heffing van opcenten tot on
bepaald bedrag op "de rente- en bedrijfsbelasting;
c. bevoegdheid tot heffing van 60 pCt. op de grond
belasting voor de gebouwde en van 50 pCt. voor de
ongebouwde eigendommen.
Ziedaar eenigszins uitvoeriger dan in ons vorig
nommer het grootsche plan van belastinghervorming,
de Kamer voorgespiegeld, terwijl de verzekering er
aan toegevoegd werd, dat bet plan bestaat om de
nieuwe personeele belasting op 1 Mei 1884 en de be
lasting op het roerend vermogen op 1 Januari van
dat jaar in te voeren.
Het plan is grootsch, al te grootsch. Voor uitvoe
rige beschouwingen ervan is thans de tijd nog niet
gekomen. Als straks de copiïst de Minister ver
klaarde dat zijne plannen in diens handen waren
ze gereed heeft en de Kamer de behandeling ervan
aanvaardt, nadat ook natuurlijk eerst de Raad van
State zal zijn gehoord, dan zal er nog gelegenheid
genoeg wezen om het geheel heter te overzien en
enkele onderdeden van naderbij te beschouwen.
Zoo zou dan eerst de vraag ter sprake kunnen ko
men, welk groot verschil er bestaat tusschen de pa
tentbelasting van thans en de bedrijfsbelasting, welke
in het verschiet ligt Dan zal men kunnen overwegen
of de gemeenten gebaat zullen worden door die ver
andering.
Yoorloopig rijst echter de vraag: waarom de heer
Van Lijnden zoo plotseling de leden op het lijf viel
mat zijne plannen, en ot zijne collega's op de hoogte
zijn van 't geen hij deed?
De voornaamste reden tot die vragen is wel deze.
Onze schutterij- en mililiewetten eischen dringend
verbetering. Welnu: onze Minister van oorlog zorgde
voor ontwerpen in dien geest.
Onze kieswet moet veranderd worden. De Minister
van binnenlandsche zaken deed het zijne om aan dien
dringenden eisch gehoor te geven.
Ons belastingstelsel vraagt ernstig om verandering.
Onze financiëele toestand is krank. De Minister
van financiën komt plotseling met zulk een plan
ons voor de oogen, maar te vergeefs zoeken wij naar
eenig verband tusschen al die plannen, een verband,
zoo dringend noodig om het zaken-a/doeu mogelijk
te maken.
Aan een kunstmiddel om zijne begrooting van fi
nanciën erdoor te krijgen kunnen wij bij den pre
mier niet denken. Daarvoor, dunkt ons, bestond toch
geen gevaar.
Maar tegenover liet werk van zijn collega Pynacker
Hordijk een meester in de kunst om vroeger uit
gesproken gevoelens weg te goochelen tegenover de
leden der Kamer, die dezer dagen het voorloopig ver
slag over het ontwerp-kieswetbervorming openbaar
maakten tegenover de belofte van den Minister vam
binnenlandsche zaken dat spoedig eene nieuwe ir.dee-
ling van ons land in kiesdistricten volgen zou, komt
ons het plan van den lieer Van Lynden zoo allerzon
derlingst voor, dat wij ons zeiven afvroegen of we hier
met ernst, met kortswijl of met iets anders te doen
hadden
Als de eene minister het werk van den ander,
waaraan de Kamer bezig is, plotseling komt écarteeren,
wat moeten wij, die daarbuiten staan, dan denken van
de verhouding tusschen de ministers onderling
Bij de bespreking der laatste ministeriëele crisis
vertoonde zich reeds een minder aangename verhouding
tusschen den premier en het jongste lid van het Ka
binet. Is hetgeen thans plaats heeft nog een uitvloeisel
van die onaangename verhouding, of is het een be
leefdheid, die de heer Van Lijnden den heer Hordijk
bewijst, door hem gelegenheid te verschaffen zijne
kieswetplannen in de doos te doen?
Maar wat het ook zij, een gevaarlijk, een ernstig
spel blijft het in ieder geval.
Bij het weinige werk, dat reeds door onze ver
tegenwoordiging verricht wordt, is het thans niet
haar schuld als er, door zulk een tactiek van de zijde
der regeering, nog veel minder wordt gedaan.
Dit jaar is bijna ten eindein het volgende staan
de periodieke verkiezingen voor de deur. Er is dan
nog minder gelegenheid om veel te doen.
Valt er dan te gelooven aan den ernst der bedoe
ling van een minister, die zulke grootsche belasting
plannen zoo spoedig als hij opgeeft wenscht ingevoerd
te zien
Maar daarom te meer is het te betreuren, dat ook
andere plannen nu onuitgevoerd blijven liggen.
De verwarring zal des te grooter worden.
Het ministerie had geen naam van beginselvastheid,
en die treurige reputatie is nog meer verspeeld na de
houding van den heer Hordijk in zake het openbaar
onderwijs en zijn toegeven aan de vijanden daarvan.
Het Kabinet had den naam alleen mogelijk te zijn
en daardoor veel te kunnen tot stand brengen.
En het zocht daarin zijn kracht, het werd in dat
bewustzijn overmoedig, en durfde den kamerleden dit
openlijk voor de voeten werpen.
Doch thans sticht het door een chaos van plannen
groote verwarring. Er zal nu stoornis ontstaan in
den gang van zaken, en er zal noch van het een noch
van het ander iets tot stand komen.
En de eenige vrucht van dat alles zal wezen dat
het kabinet zijn leven kan rekken, wijzende op zoo
veel dat het ter atdoening schonk, maar zonder te
willen begrijpen dat men door het een het ander tegen
hield.
Of die vrucht niet al te wrang zal wezen voor de
helangen var. ons land?
Wij durven daarop gerust een bevestigend antwoord
geven.
Hoe dringend noodig hervorming van ens belasting
stelsel ook zij, op dit oogenblik en op de wijze, zooals
de heer Van Lijnden ons verrast heeft met zijne plannen,
kunnen wij hem er niet dankbaar voor zijn.
Het geheel doet ons nu te veel denken aan een
remtoestel, waarmee hij den gang van andere zaken
wil tegenhouden, om daarmeê genoegen te kunnen
nemen, en wij voorspellen ons weinig succes van al
de ontwerpen, die thans aan de orde zijn.
De kamerleden, onderling zoo verdeeld als zij thans
zijn, zullen in het een of ander gelegenheid genoeg
vinden om eene goede hervorming tegen te houden,
en Vembarras du clioioc zal ook het zijne daartoe doen.
Zoo blijft onze ongezonde politieke toestand voort
duren en wordt de toekomst hoe langer hoe onaange
namer.
Een krachtig besluit om den eenen of anderen weg
in te slaan zou der Kamer aanbevolen kunnen worden
en met terzijdestelling van andere plannen zou zij
zich niet uit liet spoor moeten laten brengen om dat
gene tot stand te brengen, wat zij bet dringendst noodig
acht.
Of de Karner tot zulk een besluit in staat is, blijft
ook in de tegenwoordige omstandigheden de groote
vraag.
Mededeelingen op verschillend gebied.
GOES, 20 DECEMBER 1882.
Yerseke. Aan den Minister zal een voorstel tot
wijziging van de diensturen op het rijkstelegraafkantoor
gedaan worden, waarbij bijna de geheele oesterhandel
en ook het publiek belang heeft. Alle oesterhande
laren op één na en eenige anderen hebben dan ook
den gemeenteraad verzocht adhesie aan dit voorstel
te hechten, doch dit verzoek is Maandag met 6 tegen
1 stem geweigerd en wel op aandrang van een lid
dat, zelf geen belang bij de wijziging hebbende, zijnen
medeleden beeft diets gemaakt, dat zij ook den overi
gen oesterhandelaren niet zou baten. Algemeen belang
boven!!
Burgemeester en wethouders van Baarland heb
ben de aan den herbergier J. De J. in Mei 1882 uit
gereikte vergunning tot verkoop van sterkedrank in
het klein, op grond van art. 9 uu. 1 der drankwet
ingetrokken. (M. Ct.)
Benoemd tot leden van het bestuur van het wa
terschap voor de uitwatering door de sluis aan den
Oosterlandpolder G. J. Van den Bosch en J. J. Van
Weel, tot dijkgraaf van Borrenbroodpolder C. Van
Schelven.
Aan den heer J. G. Gerritsen, burgemeester van
Breskens, is concessie verleend voor den aanleg en
de exploitatie van een stoomtramweg van die gemeente
over Schoondijke, Oostburg, Aardenburg en Ede tot
de Belgische grenzen in de richting van Maldeghem.
Een deel der burgerij van Vlissingen schijnt ge
krenkt te zijn, dat niet meer dan 40 burgers een blijk
van erkentelijkheid a n den burgemeester brachten,
bij 't bericht der aanneming van de wet tot goedkeu
ring van het contract omtrent de exploitatie van de
havenwerken aldaar.
Er is nu in eene vergadering besloten alsnog een
nieuw bewijs van aandenken aan den heer Smit aan
te bieden.
De vergadering, die eenige honderden personen telde,
was zeer eenstemmig, en onmiddellijk werden intee-
kenlijsten rondgedeeld en eene commissie van uitvoering
benoemd, nadat vooraf eenigen der aanwezigen met
klem en nadruk de zaak hadden aanbevolen, wat echter
zoo goed als overbodig was, bij den opgewekten geest
die allen bezielde.
Er loopt thans een vrij stellig gerucht, dat de
Rotterdamsche Loyd, tot dusver van Rotterdam op
Londen en de te Rotterdam gevestigde Amerikaan-
sche Stoomvaart-maatschappij hunne schepen in het
vervolg van Vlissingen zullen laten afvaren. Het be
lang van deze prachtige, maar tot dusver van alle
kanten zoo tegengewerkte zeehaven zou de bevestiging
van het bericht wenschelijk maken.
Met dezen wetisch van het N. v. d. 1). stemmen
wij volgaarne in.
Met ingang van 24 dezer zal het Rijkstelegraaf
kantoor te IJzendijke op Zon- en feestdagen open zijn
van 9 tot 12 uren voormiddags. De diensttijd op werk
dagen blijft onveranderd.
Met de invoering der nieuwe spelling schijnt
het bij de departementen van het algemeen bestuur
niet algemeen ernst te zijn. Terwij! de hoofden van
sommige departementen hebben doen blijken, dat zij
den maatregel wenschen, en o. a bij het departement
van oorlog aan de ambtenaren gratis exemplaren van
de woordenlijst van De Vries en Te Winkel zijn ver-
vei strekt, wordt bij andere departementen van den
maatregel niets vernomen. Sommige ambtenaren vleien
er zich dan ook nog mede, dat er van de zaak niets
zal komen.
Prinses Hendrik is Dinsdagochtend aan een groot
gevaar ontsnapt. Toen de Prinses toch, vergezeld van
eene hofdame, hare gewone ochtendwandeling deed,
ontsnapte een paard aan de handen van zijn geleider
en holde naar de plaats, waar H. K. II. zich bevond.
Door een gelukkig toeval keerde de hofdame zich even
om. bemerkte het rennend beest en had nog juist den
tijd de Prinses ter zijde te trekken, zoodat liet paard
haar voorbij vloog en geen van beiden eenig letsel
bekwam, liet paard werd later gegrepen.
Een viertal dames, bestuurderessen van de ver-
eenigingen «Arbeid Adelt" en »Tesse!schade", hebben
in een request aan den Minister van Binnenlandsche
Zaken verzocht, dat aan de rijksschool voor kunst
nijverheid te Amsterdam eene afdeeling moge worden
verbonden, waar praktiscli onderwijs in kunst-naald-
werk wordt gegeven tot aanvulling van het theoretisch
onderwijs en als vervolg op hetgeen in de industrie
scholen voor vrouwelijke jeugd wordt geleerd. Zij
vragen, dat die afdeeling moge worden gevestigd in
een lokaal van rijksmuseum, door den Minister
aan te wijzen, en onder toezicht gesteld van den
directeur dier school, bijgestaan door een damescomité,
door hem te kiezen, waarin de vereeniging «Arbeid
Adelt" en «Tesselscliade" steeds zullen vertegenwoor
digd zijndat een leerares in kunst-naaldwerk door
de regeering zal worden aangesteld tegen een salaris
van minstens f 2000 per jaar, en dat de school geen
bestellingen zal aannemen dan door tussehenkomst
van het dames-comité. Zij verbinden zich, indien
gunstig op liet verzoek wordt beschikt, het salaris
van de leerares voor het eerste jaar te schenken,
voor 't aanschaffen van schoolmeubelen f 1000 be
schikbaar te stellen en de afgewerkte voorwerpen door
hare tussehenkomst van de hand te zetten.
In de Maandag te Utrecht gehouden algemecne
vergadering van het Pensioenverbond waren 15 af-
deelingen vertegenwoordigd. Na breedvoerige gedach-
tenwisseling, voornamelijk loopende over de vraag of
het al dan niet wenschelijk was een adres tot de Re
geering te richten, werd besloten
»het hoofdbestuur uit te noodigen dat het zich
wende tot de Regeering en de Staten-Generaal en krach
tig aandringe dat door haar, naar aanleiding van
het rapport der staatscommissie, het noodige worde
gedaan tot het tot stand brengen van een wet, ge
grond op de beginselen, neergelegd in het bedoeld rap
port dier commissie, waarmede het verbond zich in
het algemeen vereenigt".
Het uitvoerend comité voor de internationale
koloniale en uitvoerhandeltentoonstellingte Amster
dam in 1883, heeft de algemeene bepalingen voorde
tuinbouwtentoonstellingen bekendgemaaktwaaruit
blijkt dat zullen gehouden worden:
lo. Eene doorloopende tentoonstelling welke op zijn
laatst geopend zal worden op den 15n Mei 1883 en
gesloten op den algemeenen sluitingsdag.
2o. Zes tijdelijke tentoonstellingen, welker duur op
een maand is bepaald, en waarvan de datums der
opening en sluiting nader zullen bekend gemaakt worden.
De eerste vijf tijdelijke tentoonstellingen zijn voor
bloemen en planten bestemd; de laatste (tegen den
15n September) zal een vruchtententoonstelling op
groote schaal zijn.
De programma's daarvoor zullen zoo spoedig mo
gelijk verspreid worden.
De prijzen worden toegekend op den voet der al
gemeene tentoonstellingzoodat het aantal prijzen
bepaald is en deze in waarde volkomen gelijk staan
met de overige.
De prijzen bestaan in: lo. Het eere-diploma. 2o.
Het diploma van gouden medaille 3o. Het diploma
van zilveren medaille. 4o. Het diploma van bronzen
medaille. 5o. De eervolle vermelding.
Zondag werd te Utrecht 4e jaarlijksche algemeene
vergadering gehouden van het »Ned. Gymnastiek-ver-
bond", waarvan 28 vereenigen waren vertegenwoordigd.
Het verbond telt thans 3773 leden Vergeleken met
het vorige jaar zijn 683 leden aangenomen, 11 nieuwe
vereenigingen traden toe, 4 werden opgeheven of be
dankten. Het verbond bestaat nu uit 61 vereenigingen.
Tot gemeente-geneesheer te Ridderkerk is o. a.
benoemd de lieer G. Flohil, te Rijsoord.
O.-Indie. Overgeplaatst de luit. ter zee 2e kl.
P. Van den Broeke van »de Koning" op de «Banda.^,
