1882. N°. 149. Zaterdag 16 December. 69ste jaargang.
DE BROEDERS.
Mededeelingen op verschillend gebied.
GOES, 15 DECEMBER 1882.
MKMiU.WEItli.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
Departement Goes der Maatschappij tot
Nut van 't Algemeen.
GOESCHE
*--ï*saCSsC35CS:>CJbCS*-
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 et., met bijblad 10 et.
In ons land vervoege men zich; voor Rotterdam aan hét Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAB, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer '10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van '18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
1
Zij, (lie zich tegen I Januari op
dit blad abouneei'cu, ontvangen de
nominers va» 13 Ileceniber af
waarin niet liet nieuwe feuilleton
een aanvang is gemaakt koste
loos.
Zondagavond te halfacht urenop het «Slot
Oostende", 2e volksvoordracht vanwege de vverklieden-
vereeniging «Eigen Hulp" te Goes.
Bij de vorige gelegenheid, toen de opkomst niet zoo
groot was als verwacht werd en er niet éen vrouw
tegenwoordig waswerd er beweerd dat de Zondag
avond beter geschikt was en er dien avond wel veel
meer hoorders en ook hoorderessen zouden zijn.
Wij willen hopen, dat die bewering Zondagavond
waarheid gemaakt zal worden, vooral ook omdat de
sprekerde heer A. Van Schelvendan eene lezing
zal houden over «Huiselijke opvoeding."
Die opvoeding is hoofdzakelijk aan de vrouw, aan
de moeder opgedragen. Zij kan dus dien avond iets
hooren, dat nuttig voor haar wezen kaniets leeren
dat zij in haar huiselijken kring in toepassing kan
brengen.
Maar wat baat het den spreker daarover uittewijden,
zoo er geen vrouwen tegenwoordig zijn? Mogen wij
daarom ieder man, die plan heeft naar die volksvoor
dracht te gaan, verzoeken hierop attent te wezen, en
iedere vrouw uitnoodigen om aan het verzoek van
haar man gehoor te geven en meetegaan naar die
lezing
Het programma voor het concert, Tweeden Kerst
dag voor de leden der sociëteit «de Unie" alhier te
geven, is samengesteld als volgt
le. Deel. 1. «Marsch Militair", Bouwman2. Ou
verture «Marco spada", Auber3. «Kennst du mich 1"
Walzer, Strauss4. Fantaisie sur «Martha", Flotow.
2e. Deel. 5. Ouverture «Die Felsenmühle", Beis-
siger6. Gavotte «Stephanie", Czibulka7. «La
BeineduBal", Polka, Faust; 8. Fantaisie «Trouvère",
Verdi.
Ellewoutsdijk. Heden (Vrijdag) werd de nieuwe
burgemeester, de heer A. Fontein, gisteren beëedigd,
geïnstalleerd. De burgerij had behoefte uiterlijk blijk
te geven van hare ingenomenheid en vreugde over de
benoeming van dien heer tot burgemeester dezer ge
meente. Spoedig vormde zich eene feestcommissie en
werden handen aan 't werk geslagen. Drie eerepoor
ten, rijkelijk met groen versierd, waren weldra opge
richt en eene eerewacht te voet en te. paard was ge
organiseerd. Te tien uren toog deze met vlaggen en
wimpels, voorafgegaan van herauten, die banieren, het
wapen van Ellewoutsdijk en eene, hulde aan den nieu
wen burgemeester voorstellende, droegen, onder com
mando van den heer E. V. d. Bent, naar de grens der
gemeente, om daar den aanstaanden burgervader op
te wachten. Omstreeks elf uren was de verbeide daar.
Hij werd door den commandant hartelijk toegesproken
en plechtstatig trok daarna de stoet het dorp in, waar
men overal de driekleur zag wapperen. Voor de school
genaderd, werd het nieuwe hoofd der gemeente door
de onderwijzers welkom geheeten, terwijl hem door de
Naar het Hoogduitsch van Adolf Wilbrandt,
door A.
Er heerschte eene diepe stilte in de gansche zaal;
de gasten zaten hier en daar verspreid, en schenen
allen bereid om aandachtig te luisteren. Amalie bloosde
een weinig en begon. Zij zong in 't Italiaansch een
aria, die Karei al meermalen van haar had gehoord,
en het verwonderde hem zelfs, dat hij er op dat oogen-
blik zoo onverschillig voor was. De zang boezemde
hem niet meer belangstelling in dan het geluid van
een speeldoos. De van verrukking glinsterende oogen
der zangeres schenen hem twee heldere waterdroppels
hij kon zich niet begrijpen dat zij hem eens zoo had
den aangetrokken. Van haar viel zijn blik plotseling
op een blauw lint, dat hij meende meermalen ge
zien te hebben. Het behoorde aan de dame, die
voor de piano zat. Hij kon echter van de speelster
niets zien dan haar rug en haar donkerblond haar,
dat eenvoudig saamgebonden was. Haar gelaat was
voorover gebogen en geheel voor hem verborgen. Na
een oogenblik richtte zij echter het hoofd een weinig
op, en eenige kleine grillige haarlokjes werden zieht-
schoolkiuderen, die voor de school geschaard stonden,
een welkomstgroet werd toegezongen.
Nabij het gemeentehuis gekomen, stapte de burge
meester af en werd hij door den hein wachtenden ge
meenteraad naar het gemeentehuis geleid. Daar werd
hij door den eersten wethouder Jacob Bruinooge toe
gesproken en hem zijn insigne omgehangen. Na ken
nismaking bracht de burgemeester met den gemeente
raad een bezoek aan do school, waar hem zoowel door
de jongere als oudere leerlingen menig lied werd toe
gezongen.
Op hartelijke en flinke wijze dankte de burgemees
ter voor de bewijzen van vriendschap, hem geschonken.
Algemeen is men verheugd dat de burgemeester in
de gemeente woont Men hoopt nu in den heer Fon
tein een flink man te hebben, die weet te handelen
waar dit noodig is, en een goed burgervader.
Tot secretaris bij den geneesk. raad voor Zee
land, voor het jaar 1883, is benoemd dr. J. P. Berde-
nis Van Berlekom, te Middelburg.
In eene Woensdagavond te Middelburg gehouden
vergadering van de Vereeniging ter bevordering van
fabriek- en handelsnijverheid in Nederland met hande
laren uit Walcheren is door het bestuur rapport uit
gebracht op de vraag, of het niet mogelijk is, den
handel te Middelburg op te wekken door eene gere
gelde vaart in het leven te roepen tusschen eenige
verlaten havens in Zeeland. Uit dit rapport is geble
ken dat het bestuur reeds voorloopig connecties op
verschillende plaatsen had aangeknoopt, en de zaak
levensvatbaarheid had. Aan eene commissie van vijf
leden is alsna verdere uitvoering opgedragen. Tot
leden der commissie zijn benoemd de heeren A. A.
Mes Gz,, G. Alberts Gz,, C. M. Dommissen te Vlissin
gen, J. J. Ceulen en J. Bertias. (N. B. Ct
Op het bericht dat ook de Eerste Kamer de
overeenkomst betreffende de exploitatie der havenwer
ken te Vlissingen door de Kon. maatschappij «De
Schelde" had goedgekeurd, werden aldaar onmiddel
lijk van de meeste openbare en van vele particuliere
gebouwen de vlaggen uitgestoken. De vreugde was
er algemeen.
Des avonds werd den burgemeester, den heer Arie
Smit, door een veertigtal burgers van eiken stand en
richtingals blijk van hoogachting en waardeering
ter herinnering aan dien dag, ten geschenke aange
boden een Mercuriusbeeld en een pièce de milieu, met
een album, vermeldende de namen dergenen, die ertoe
hebben bijgedragen.
Namens de aanwezigen, die de geheele burgerij ver
tegenwoordigden sprak de heer Dyserinck den bur
gemeester op hartelijke wijze toe.
Ook op andere wijze werd namens de burgerij eene
ovatie gebracht door eene serenade van het muziek
gezelschap «Ons Genoegen," waarhij eene groote me
nigte volks zich had aangesloten. Ook door de Kamer
van koophandel werd bij monde van haren voorzitter,
den heer Van Duuren Dutilh, dank en hulde gebracht
aan den mandie zooveel had gedaan en nog doet
voor de ontwikkeling eu den bloei van Vlissingen.
Bij het te Meppel gehouden examen van apo
thekersbediende is o. a. toegelaten de heer P. C. Gil
den, van Middelburg.
In April a. s. zal een vergelijkend onderzoek
plaatshebben van adspiranten voor de betrekking van
surnumerair bij de posterijen, waartoe vijftien plaatsen
haar. Dan verdween het hoofd weer, de melodie werd
levendiger, de pianobegeleiding werd sterker en op
eens verscheen het geheele voorhoofd tot aan de oog
leden in vollen glans. Het was tot aan de slapen te
zacht gewelfd; tusschen de wenkbrauwen had het iets
peinzends en was het misschien ook een weinig inge
vallen, tenminste zoo scheen het Kavel toe; de tint
was echter zoo blank, dat het hoofd der naast haar
staande Amalie geheel in het donker wegzonk. Onder
het voorhoofd verhieven de mooie wenkbrauwen zich
nog al hoog om weder, evenals donkere pijlen, op de
slapen neertedalen. Karei volgde haar met opgewekte,
bijna hartstochtelijke nieuwsgierigheid, hij ging op de
teenen staan, om ook hare oogen te zien. Maar op
hetzelfde oogenblik zonk haar hoofd naar beneden, en
in plaats van de blauwe sterren, die hij verwacht had,
zag hij het blauwe lint.
Dit tergende spel, het zooeven gehoorde gesprek,
het eerste gezicht van de witgekleede raadselachtige
gestalte hadden het bloed van den eenzamen luister
aar in eene wonderlijke gisting gebracht. De muziek
duurde nog eenige oogenblikken voorthij hoorde niets
dan onbestemde klanken, geheel vervuld als hij was
met het zonderlinge spel, dat een kwelduivel met hem
scheen te spelen door hem dat meisje telkens even te
laten zien, om het dan weer voor zijne oogen te ver
bergen. Het was hem echter alsof hij haar in haar
volle gestalte vóór zich zag staande helder sprekende
blik, het langwerpig gelaat, een zwaarmoedige trek
«bgaaaweayi2b»giam^aiijmjigm^«aaaa!m—mb—pm—a—
ter vervulling zijn opengesteld De adspiranten be-
hooren zich vóór Maart a. s. bij een op zegel ge
schreven request, tot den Minister te wenden.
De St.-Ct. bevat een Kon. besluit, waarbij be
paald wordt, dat de herijk, waaraan de maten en
gewichten in '1883 onderworpen zullen zijn, zal ge
schieden binnen het tijdvak, dat aanvangt op 1 Ja
nuari eu eindigt op 1 October van dat jaar.
In de Rijkspostspaarbank is van 1 tot 10 De
cember jl. f25,934,84 meer ingelegd dan terugbetaald.
Op '10 December is er meer ingelegd f 1,997,083,46%.
Naar de N. R. Ct. verneemt, bestaat het voor
nemen hij het centraal-comité in zake de «Adder"
om, in velband met de belangrijke som die ontvangen
is ten behoeve der nagelaten betrekkingen, een blijvend
fonds uit die gelden te stichten, teneinde daaiuit later
bij vrijvalling van renten op andere menschlievende
wijze te kunnen beschikken.
De Minister van Oorlog is voornemens, bij wijze
van proef, voor 1883 de bepaling buiten werking te
stellen, dat miliciens, tot sergeant bevorderd, zes maan
den langer moeten dienen dan de andere manschappen
der militie-lichting. Daaraan toch meent men te moe
ten wijten, dat er zich zoo weinigen voor opleiding
tot onderofficier aanbieden.
Vóór eenige weken werd bij vele ingezetenen
te Gouda een biljet bezorgd, waarboven stond, dat
het zou worden «teruggehaald", terwijl hetdeonder-
teekening droeg van den directeur van het postkantoor.
Dit biljet bevatte een reclame en een inteekenbiljet
voor het «Handelsblad". Ook in andere plaatsen moeten
dergelijke biljetten, door de daar gevestigde postdirec
teuren onderteekend, verspreid zijn.
Door de Goudsche boekhandelaren is daarover een
bezwaarschrift ingediend bij den Minister van Water
staat, H. en N. Dezer dagen ontvingen zij ten ant
woord, dat bij wijze van algemeenen maatregel aan
de ambtenaren wordt opgemerkt, dat zij zich behooren
te onthonden van de verspreiding van aanbiedingen
in den geest van het bedoelde biljet. (G. Ct.)
Een 28ta! steenfabrikanten hebben zich tot de
Tweede Kamer gewend met verzoek om het wetsont
werp op den kinderarbeid niet aan te nemenmaar
een enquête in te stellen naar: lo. het aantal kin
deren in iederen tak van industrie of broodwinning
2o. den aard van den arbeid, die aan deze kinderen
is opgedragen3o, den intellectueelen en physieken
invloed van den arbeid op de kinderen4o den in
vloed dien beperking van den kinderarbeid zal te
weegbrengen voor industrie, nering en landbouw.
Da Vereeniging tegen de Kwakzalverij telt thans
517 en begint het jaar 1883 met 588 leden.
Yerseke. Naar aanleiding eener opmerking wordt
den lezers verzocht in het bericht betreffende den
heer J. Molhoek het woord belangeloos niet zoodanig
optevatten, als betoonde de Chr Geref. gemeente niet
hare dankbaarheid. Integendeel werd den heer Mol
hoek voor iedere godsdienstoefening eene vaste som
toegelegd.
Tholen. Door het kiescollege zijn gekozen tot
ouderlingen de heeren W. Kuijper Boone, L. Wil-
lemsé en A. Nieuwenhuizen en tot diakenen de heer
J. Meerman, allen van de orthodoxe richting.
om den mond met droomerige, op elkander geklemde
lippen. Hij dacht haar zich onwillekeurig naar zijne
eigene natuur. Het werd hem zonderling temoede;
zonder het te weten, bewoog hij de lippen en fluisterde
hij den naam Annette. Op eens deed een luid hand
geklap hem opschrikken. Hij opende de oogen, en keek
in de hel verlichte zaal. Het gezelschap was gedeel
telijk naar de piano gekomen, om de dames voor haar
zang en spel dank te zeggen; Amalie, met het boek
nog in de hand, boog lachend voor de gasten, maar
naast haar stond nog eene andere gestalte. De jonge
dame met het blauwe lint was opgestaan en hield
hare oogen juist op den droomer in de nis gericht.
Een van hare handen lag op de pianode andere
scheen nog op de toetsen te rusten, en met kalme
nieuwsgierigheid vestigde zij haar ernstigen blik op
hem. Bij dezen blik ondervond Karei eene zeer on
verwachte gewaarwording, want hij kwam tot de ont
dekking hoezeer zijne fantasie hem bedrogen had.
Het gelaatdat hij zag, was veel mooier en kinder
lijker dan hij zich had voorgesteld de oogen, grijs
achtig blauw, groot, maar schuehteren zonder levendig
heid, het hoofd meer rond dan ovaal, en de donker-
roode lippen in het geheel meer tot lachen dan tot
melancholische zachtheid geschikt. Ook in de geheele
gestalte lag iets schuchters. De sierlijke hals, de zachte
ronde kin, alles bij haar deed aan eene onontloken
bloem denken.
Zoodra zij bemerkte, dat zijn blik op haar rustte,
De heer B. Broere, hoofd eener openbare lagere
school te Tholen, is met ingang van 15. Februari
e. k. benoemd tot onderwijzer bij de Rijkskweekschool
voor onderwijzers te Haarlem.
Ten behoeve der Nieuwjaarscommissie alhier is
Donderdag aangenomen door den heer G. Van der
Hoek het Anier. baakspek voor f0,77 per kilogram
en door de heeren J. Den Herder en E. Van Loo elk
de helft van het kropbrood voor f 0,11 per kilogram,
terwijl door de geringe opbrengst van de gehouden
collecte, in verband met den prijs van brood en spek,
geen, turf kan bedeeld worden.
Donderdagavond was het in de «Nieuwe Schouw
burgzaal de Prins van Oranje", bij gelegenheid van
de eerste vergadering van bovengenoemd departement,
recht gezellig en aangenaam. Dank zij de gelegenheid,
opengesteld om ook niet-leden toegang te verleenen,
waren zeer velen opgekomen.
De uitreiking eener medaille wegens meer dan 50
jarigen trouwen dienst aan de weduwe Adriana Rie-
mens geboren Moerman mocht dan ook wel met eeii
bijzondere plechtigheid gepaard gaan.
In de pauze, na het 2e bedrijf van Janus Talp,
had die uitreiking plaats.
De voorzitter van het departement, dr. A. W. Van
Campen, voerde bij die gelegenheid het woord. Hij
herinnerde hoe Adriana Moerman een halve eeuw bij
de familie Prumers te Ellewoutsdijk gediend heeft.
Dat woord dienen wekt steeds min aangename gewaar
wordingen bij ons op, want bij elke dienstbaarheid
gaat een deel van onze vrijheid verloren. En van de
vrijheid houden wij zooveel: zij is ons hoven alles
dierbaar. Toch is er verschil tusschen dienen en dienen.
De generaal dient het vaderland, de recruut ook;
maar de dienst van den eerste heelt vrij wat minder
onaangenaams, dan die van den laatste. De scheeps
kapitein dient zijnen reeders, ook de koksjongen doet
zulks maar ieder geeft aan het dienen van den kapitein
de voorkeur boven het dienen van den koksjongen.
Geen dienstbaarheid zoo zwair als die van de dienst
bode. Zij mist het meest van de vrijheid. In opstaan
en naar bed gaan, in spijs en in drank, bij dag en
bij nacht is zij afhankelijk van hen, in wier dienst
zij zich bevindt. Die dienstbaarheid heeft Adriana
Moerman meer dan 50 jaren getorscht. En van de
plichten, die deze haar oplegde, heeft zij zich gekweten
met onverdroten trouw. Niet met die trouw, die niet te
kort komt in hetgeen wordt gevorderd, maar met een
trouw, die rust en gemak opoffert ten gevalle van
hen, in wier__ dienst zij zich bevindt, die van heeler
harte deelt in het lief wat hen te beurt valt, en het
leed, dat hen treft; die dat leed helpt dragen en poogt
te verzachten. Is 't wonder, vroeg spreker, dat ons
departement, zoodra het daarvan kennis droeg, zijne
pogingen in het werk stelde, om te zorgen, dat dit
niet onopgemerkt bleef! Is 'twonder, dat ons hoofd
bestuur ten volle bereid was, om die trouw te eeren
door het toekennen van de medaille der maatschappij
«Die Adriana Moerman vervolgde de heer Van
Campen moet dan wel een juweeltje zijn, hoor ik
mij zeggen. Waar zijn do dienstboden, die men een
keek zij een anderen kant uit. Eenige heeren naderden
haar om haar ook iets over haar spel te zeggen; zij
luisterde er een oogenblik naar, tot zij zich op eens
omkeerde en tegelijk haar blik aan de gloeiende oogen
in de nis onttrok.
«Moet men u hier zoeken, Karei!" zeide op eens
een stem in zijn nabijheid, en eene vertrouwelijke
magere hand voelde hij op den arm. «Waar kijkt ge
naar? Heelt Amalie u zoo bekoord? Gij hebt het
zeer aardig bedacht, lieve ICarel, hier in dezen eenza
men hoek te blijven staan".
Juffrouw Merling was hem ongemerkt gonalerd en
zag hem, terwijl ze deze opmerking maakte, spottend
aan. De oude dame was in zijne kinderjaren, na den
vroegen dood zijner moeder', als huishoudster in de
plaats van deze getreden, en had uit dien tijd de
rechten eener moederlijke vriendin behouden, die zich
nog altijd tot de familie rekende. Zij was wat ineen
gedrongen van gestalte maar zonder dat het haar
misstondhare grijze, schrandere oogen lagen als
in een kring van groote en kleine plooien, die, als
zij sprak, bijna altijd in beweging waren. Zij droeg
zeer kleine maar zeer hooge schoenen, om hare al
te kleine gestalte wat hooger te doen schijnen. Zij
gold, naar de begrippen van dien tijd, voor eene
geleerde vrouw, en zooveel was zeker, dat zij alles
wist, wat er in de stad en de omstreken voorviel.
(Wordt vervolgd.)