1882. N°. 148. Zaterdag 2 December. 69ste jaargang. Bij deze courant behoort een bijvoegsel. Rap; ïoi'l der commissie in zake liet onge luk van de „Adder". GOKSCIIK De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75. Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct. Agent voor het buitenland- A. STEINER, te Hamburg, lnons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren. COURANT. De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend. Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets. Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel. Mededeelingen op verschillend gebied. GOES, 1 DECEMBER 1882. Wij vestigen de aandacht van belangstellenden op het ingezonden stuk, dat voorkomt in het bijvoegsel. Heinkenszand. Donderdag heeft alhier de herstem ming plaatsgehad voor een lid van den Raad tusschen de heeren M. De Vos en J. Van den Ende. Er namen van de 101 stemgerechtigden 89 aan de stemming deel. In de bus werd echter een briefje meer gevonden. Daarvan bekwamen M. De Vos 46 en J. Van den Eade 42 stemmen, terwijl een briefje blanco en een van onwaarde was. Eerstgenoemde is alzoo gekozen. Bij de eerste stemming verkregen beide heeren ieder 31 stemmen. Verseke. Aan den brieven- en telegram-besteller P. Filius, alhier, is op zijn verzoek met ingang van 1 December eervol ontslag verleend. Te Vlissingen is men natuurlijk zeer ingeno men met de beslissing der Tweede Kamer in zake de overeenkomst der Regeering met de koninklijke maatschappij «De Schelde" tot exploitatie der haven werken. Spoedig was dan ook Donderdag op som mige plaatsen de vlag uitgestoken. Provinciaal Blad no. 117 bevat het besluit der Staten van Zeeland, waarbij f 100,000 wordt beschik baar gesteld voor het verstrekken van rentelooze voor schotten tot aanleg of verbetering van wegen. De aanvragen der belanghebbenden moeten zijn ingekomen voor 15 Mei 1883. In de zesde algemeene vergadering der Ned. vereeniging voor locaalspoor- en tramwegen hield de heer W. Te Gempt, van Hoedekenskerke, een voor dracht over den door hem uitgevonden veiligheids toestel, waardoor menschen, steenen, balken enz. van de spoorstaven worden verwijderd. De proeven, door den uitvinder met een model van zijn toestel genomen, boezemden den aanwezigen veel belang in en gaven tot eenige opmerkingen en wenken aanleiding, waarmede wellicht de uitvinder nog zijn voordeel kan doen. In de Woensdag te Amsterdam gehouden koffie veiling van de Nederl. Handelmaatschappij is alles verkochtde meeste soorten beneden taxatie. Louise Michel heeft in Rotterdam ook eene con férence gehouden, maar die niet ten einde kunnen brengen tengevolge van groot tumult en gesis. Ook in Dordrecht zal zij lezen, en wij gelooven dat het gewenscht is, dat zij daarna weer spoedig terugkeere naar Frankrijk. Zij zal nn toch wel bemerken, dat zij in ons land geen sympathie kan wekken voor hare holle theorieën. Volgens het programma heeft Donderdag te Am sterdam plaats gehad het feest, bereid aai\ de oudstrij- ders en verdedigers van de Citadel van Antwerpen. Op de beurs werden zij hartelijk welkom geheeten; de jongens van de Wassenaer zongen hun een forsch lied toe, en vervolgens gingen zij naar Artis, vooraf gegaan door eene afdeeling cavalerie, verder de jon gens van de Wassenaer en de muziek der artillerie, gevolgd door de feestcommissie. In Artis ontvingen zij ververschingen. De parade bestond uit de korpsen infanterie, schutterij en marine. De oud-strijders schaarden zich, met de citadelvlag in hun midden, gedragen door 6 man, vertegenwoor digende de verschillende wapenen, op het terras vóór het panorama, waarvoor de troepen defileerden. Het was curieus, schrijft de correspondent der N. R. Ct., de hoeden-collectie te zien; een hoedenge- schiedschrijver kon hier de geschiedenis van de cba- peau goibus nagaan van zijne geboorte tot heden. De Citadelvlag werd gedragen door den constabel Kriens, van de marine. De vlag is 15 meter lang, en de zes man, die ervoor geschaard stonden, hadden last genoeg om de oudstrijders eraf te houden, daar ieder een klein stukje als nagedachtenis wilde hebben. Een oudstrijder, een Vollendammer schipper, raakte de vlag aan en zei: «Jongen, joDgen, het is nou beter als in dien kogelregen." Ook was er een oud-markententster, een regiments kind, die haar echtgenoot had leeren kennen in de kazematten der Citadel. Geheel uit Winschoten was ze op eigen kosten naar het feest gekomen. Haar naam is Frederika Scheening. Ds. Perk hield verder in Artis eene feestrede, waarin hij de verdediging der Citadel schetste en hulde bracht aan de mannen, die daarbij een rol vervulden en natuurlijk het eerst aan baron Chassé. Aan het feestmaal werd menige heildronk gebracht. Als eene aardige bijzonderheid verdient vermeld te worden, dat daarbij dezelfde tafelschel gebruikt werd, waarvan Chassé zich op de Citadel bediende. 's Avonds was er concert ter eere van de oud strijders in het Paleis voor Volksvlijt. Uit Goes waren ter bijwoning van dit feest naar Amsterdam vertrokken de drie navolgende personen: P. BI ankert, Ad. Kopmels en J. Maartense. Die oudstrijders zullen de dagen van 30 Nov. 23 Dec. 1832 nog wel eens ophalen, toen zij met buitengewonen moed en goed beleid de Citadel ver dedigden tegenover eene Fransche legermacht, sterker dan zij. Bij al de hulde, die wij hun gaarne brengen, doet ons toch de herinnering eraan te meer den tegen- woordigen toestand van vrede waardeeren. Den oudstrijder C. Jonasse te Veere bereidde men dien dag hoogst aangename verrassingen. Men vlagde uit de meeste woningen en schonk hem de noodige versnaperingen, een leuningstoel en een gitt in geld. Het verslag aan den Koning van het onderzoek naar de vermoedelijke oorzaken, waai aan de zeeramp van Zr. Ms. rammonitor «Adder" moet worden toe geschreven, is verschenen. Na eene korte inleiding zegt de commissie, dat haar verslag «eigenaardig" vier deelen bevat: I. in de eerste plaats wenschen wij eene beschrij ving te gev-n van den rammonitor «Adder"; II. in de tweede plaats geven wij een zooveel mo gelijk aaneengeschakeld verhaal van de laatste reis van dien rammonitor, voor zooverre wij door getui genissen van ooggetuigen daartoe in staat gesteld werden III in de derde plaats zullen wij de vermoedelijke oorzaken opgeven, waaraan de ramp, aan de «Adder" overkomen moet worden toegeschreventerwijl wij IV. in de vierde plaats eenige leemten zullen aan geven welke het door ons ingesteld onderzoek ons heeft doen kennen. Het rapport vormt met de bijlagen een 4o. boekdeel van 181 bladzijden, waarvan 28 pagina's het eigenlijke verslag behelzen. De vraag, waaraan het vergaan van de «Adder" moet worden toegeschreven, kan de commissie, ook na een gedurende geruimen tijd ernstig voortgezet onderzoek, niet volledig beantwoorden. Wel is bij haar de overtuiging gevestigd, dat verschillende oor zaken zijn te zamengeloopen, om eerst gevaar, daarna nood voor den monitor te doen ontstaan, en is het haar niet moeielijk die oorzaken aan te wijzen. Maar evenzeer is bij haar de overtuiging algemeen, dat er te circa 9 uren iets aan boord van den monitor moet zijn gebeurd, dat haar onbekend is gebleven, omdat er wèl getuigen zijn, die den ondergang van de «Adder" hebben waargenomen, maar geen hunner de reden daarvan heeft verklaard. Over het geheel schijnt de commissie de schuld aan den kommandant te geven. Deze stak in zee met een loods, waaraan hij weinig steun zou hebben, on bekend met het vaarwater buiten IJmuiden en onbe voegd op de zuidelijke gaten, werwaarts koers werd gesteld. De kommandant koos zee op een tijd dat de eb reeds eenige uren geloopen had, en met de weten schap dat hij omstreeks 3 uren den vloed tegen zou krijgen, terwijl hij dan toch redelijkerwijze den Ho;k van Holland niet kon hebben bereikt. Toch zegt de commissie geen blaam te willen werpen op een man, die zich niet verantwoorden kan. Zij verklaart echter nog, dat de «Adder" de reis maakte onder een samenloop van ongunstige omstan digheden. Kommandant, état-major, bemanning, zij wa ren geen van allen vertrouwd met den monitor, die over zee moest worden gevoerd. Bovendien was de bemanning niet compleet. De commissie schrijft dat een rammonitor met een ongeoefenden kommandant en état-major, onvol doende van vuurstokers voorzien, zonder loods die aan de ongeoefendheid van de officieren, althans gedeeltelijk, kon tegemoetkomen, op het gevorderd voormiddag uur niet zeewaarts had moeten stevenen en zich aan de kansen van slecht weer blootgeven. Oefening, gedu rende eenige weken misschien, was onmisbaar geweest. Dat van de bemanning, die zooals uit de aan gedreven lijken blijkt zich allen van zwemgordels schijnen te hebben voorzien, niemand zich zelf heeft kunnen redden, ofschoon gerustelijk mag aangenomen worden dat zich daaronder goede zwemmers hebben bevonden, moet vermoedelijk toegeschreven worden in de eerste plaats aan de intredende ebbe, die de lichamen mede zeewaarts trok in de tweede plaats aan de woelige zee, die telkens over de hoofden moet geslagen hebben, terwijl de zwemgordels het zwemmen bemoeielijktcnen in de derde plaats aan aanputting in den wanhopigen strijd tegen de elementen. Er schijnt verder een drieledig misverstand bestaan te hebben. Misverstand bij den kommandeerenden officier van den monnitor of bij den directeur en kom mandant te A omtrent de vraag, wie van hen bei den kennis moest geven aan den Minister van het vertrek naar zee; misverstand bij den beambte der telegraphie te IJmuiden; misverstand eindelijk van het uit Amsterdam naar Hellevoetslu s gezonden telegram. Dit alles is zeker zeer te betreuren, en hoogst noo- dig acht de commissie het, dat voortaan door dui delijke er, stellige bepalingen als die misvattingen on mogelijk worden gemaakt; doch de commissie blijft bij haar meening, dat er tusschen die misverstanden en de ramp, en evenzeer tusschen die misverstanden en het vergaan van de opvarenden geen aanmerkelijk verband bestaat. Met weerzin maakte de commissie terecht melding van het feit dat Scheveningsche visschers, die het gevaar van de Adder hebben waargenomen, geene pogingen hebben aangewend om hulp te verleenen. Integendeel, niettegenstaande zij verschillende nood- teekenen waarnamen, en een hunner - Den Duik - zeide nNu is er wel een ongeluk gebeurd! Nu zou het wel kunnen gebeuren dat zij aan hun eind zijn", bleven zij aan het visschen, en werd niet eens naar wal gestuurd om kennis te geven van hunne waarneming. Wat er aan boord is gebeurd: wie kan het zeggen De commissie zegt, dat het schip moet zijn gekan teld en gezonken. De commissie eindigt haar verslag met een opgave van de maatregelen, die naar haar overtuiging kunnen strekken om voor het vervolg een ongeluk, als dat de «Adder" heeft getroffen, te voorkomen. Tot de maatregelen, die zij zou wenschen voortestellen, be hoort niet het door sommigen aangeprezen middel om de rammonitors niet meer meer reisjes over de Noord zee te laten maken. Indien zij tot die conclusie moest komen, dan zou zij daaraan stellig een tweeden maat regel verbonden willen zien den verkoop van al onze rammonitors, want dan zullen die vaartuigen volkomen onbruikbaar zijn in oorlogstijd. De ondervinding heeft trouwens geleerd, dat, met het nemen van gepaste maatregelen van voorzorg die onzeewaardigheid zeer kan worden beperkt, en dan eischt 's lands- belang, dat onze maritieme krachten aan boord dier vaartui gen worden geoefend. Het heeft bij de commissie een punt van ernstig onderzoek uitgemaakt, in hoeverre het wellicht plicht matig kon geacht worden de zeemiliciens niet op mo nitors, althans niet op rammonitors te plaatsen. Zij is evenwel eenparig tot de conclusie gekomen, dat het -zoolang monitors een deel onzer defensie uitmaken bepaald onmisbaar is, dat ook de miliciens daarop worden geoefend. In tijd van oorlog toch zullen zij het zijn, die aan boord der monitors moeten dienen Ten slotte geeft de commissie eene wijziging aan in bestaande maatregelen, en verder eenige nieuwe aan, die nog genomen zouden kunnen worden. Staten-Generaal. TWEEDE KAMER. In de Donderdag gehouden zitting is aangenomen: met 48 tegen 11 stemmen het voorstel tot subsidie voor de Amsterdamsche internationale tentoonstellinar, en zulks in het belang der Nederlandsche nijverheid; met 43 tegen 9 stemmen de onteigeningswet voor de stoomtramverbinding van de Hollandsche spoor 's-HageScheveningen, en met 34 tegen 20 stemmen het voorstel van den heer Rombach tot vervanging van den verplichten gasmeterijk door den facultatieven. Bij die gelegenheid bracht de heer De Casembroot hulde aan den oud-strijder Rombach en herinnerde hij aan het citadelfeest, dat in Amsterdam wordt gevierd. Hij hoopte dat, waar onathankelijkheid en recht in Nederland bedreigd werden, het nageslacht evenzeer als het voorgeslacht die zouden weten te ver dedigen. Voorts is aangenomen de overeenkomst met de maatschappij «De Schelde" te "Vlissingen over de havenexploitatie aldaar Na discussie over de voorge stelde verhooging van 3 ton voor subsidiën, krachtens art. 49 der schoolwet, werd het debat over de ontwerp- verhooging van hoofdstuk V tot Vrijdag verdaagd. Kerkelijke Zaken en Onderwijs. Door het kiescollege der Hervormde gemeente alhier zijn herkozentot ouderlingen de heeren J. P. Magielse en W. J. Van de Weert, en tot diakenen de heeren L. Meijler en T. A. Van der Heil. Allen hebben de herbenoeming aangenomen. Ds. B Van Sche'ven, te Haarlem, heeft het be roep naar Amsterdam aangenomen. Volgers de Standaard heeft de Unie-collecte dit jaar meer dan f 100,000 opgebracht. Yzendijke. Als kweekeling-onderwijzer aan de O. L. school is aangesteld P. Maarleveld, te Biervliet, op een salaris van 300 gulden 's jaars. De levensverzekering-maatschappij van het Nederl. Onderwijzers-genootschap had op 1 November 11.1231 contracten aangegaan voor een verzekerd bedrag van f 1,821,276 tegen f45,432,38 premie. Rechtzaken. Kantongerecht te Goes. In de zitting van heden, Vrijdag, zijn de navolgende vonnissen gewezen en uitgesproken tegen: lo. J. It. en 2o. A. De J., beiden te Driewegen, we gens het verboden plukken van vruchten, ieder ver oordeeld in eene geldboete van f 1, subs. 1 dag gev. straf c. e. 3o. A. II. V., te Raamsdonk, wegens het niet ver minderen van de vaart van zijn schip bij het naderen van een sluis in een Rijks-kanaal, veroordeeld in eene geldboete van f 10, subs. 2 dagen gev.straf c. e. 4o. H O., en 5o. J. S., beiden te Yerseke, wegens overtreding der wet op den kinderarbeid, ieder ver oordeeld in eene geldboete van f3, subs. 1 dag gev. straf c. e. 6o. M. S., te Yerseke, wegens het driemaal laten loopen van vee over eens anders in den oogst staanden grond, veroordeeld in drie geldboeten elk van f3, subs. 1 dag gev.straf voor iedere boete c. e. 7o. M O., 8o. J. S., 9o. J. O., allen te Yerseke, wegens het gaan over eens anders grond, bezet met rijpende vruchten, zonder daartoe recht te hebben, ieder veroordeeld in eene geldboete van f3, subs. 1 dag gev straf c. e. lOo. H. D., en llo. W. De J., beiden te Goes, wegens het visschen met een net als heernet gebezigd, ieder veroordeeld in eene geldboete van f 3, subs. 1 dag gev.straf c. e. 12o. W. Van de V., 13o. S. B., beiden te Bieze- linge, en 14o. F. B., te Schore, wegens het branden van een vuur binnen 45 Meter afstand van den weg, de eerste en tweede ieder in twee, de derde in eene geldboete van fl, subs. 1 dag gev.straf voor iedere boete c. e. 15o. M. Van de P., te Kwadendamme, wegens het werpen van vuil in een waterleiding, tot belemmering van den afvoer van het water, veroordeeld in eene geldboete van f10, subs. 1 dag gev.straf c. e. 16o. C. B., te Kwadendamme, wegens het herstel len van een wildstrik, veroordeeld in eene geldboete van f20, subs. 3 dagen gev.straf c. e. 17o. G. B., te Goes, wegens het niet voorzien van een aangespannen hond van een muilkorf, veroordeeld in eene geldboete van fl. subs. 1 dag gev.straf c. e. i8o. F. C. H. E., te Borssele, wegens het in zijn winkel voorhanden hebben van een maat, voorzien van een afkeuringsmerk, veroordeeld in eene geldboete van f10, subs. 1 dag gev.strat c. e I9o. C. D., 14 j., 20o. M. D 12 j., beiden te Wilhelmiuadorp, beklaagd van het rapen van schelp- visschen aan een zeedijk. Daarvan vrijgesproken, als hebbende gehandeld zonder oordeel des onderscheids. Buitenlandsch Overzicht. Frankrijk heeft eenige moeielijkheden gekregen met Madagascar. Volgens den Parijschen correspondent van de Standard had het Fransche ministerie van buiten- landsche zaken van de gezanten van Madagascar ge- eischt, dat zij in den afstand van grondgebied zouden toestemmen, als zij vijandelijkheden wilden voorkomen. Zaterdagavond kwam er zelfs iemand van genoemd ministerie met een schriftelijk ultimatum bij de ge zanten. Dat stuk bevatte deze beide eischenerken ning door het gouvernement der Hova's van een Fransch protectoraat over de westkust van hun eiland en het toestaan van erfpachten voor negen-en-negentig jaar. De gezanten hadden het ultimatum nu maar terstond te onderteekenen; een weigering zou voor hun land de ernstigste gevolgen na zich sleepen. Zij weigerden natuurlijk en volhardden daarin, niettegenstaande na eenige uren van bedenktijd hun vlag van het hotel, waar zij verblijf hielden, werd ingehaald en men hun mededeelde, dat de vijandelijkheden nog denzelfden nacht zouden beginnen. Inmiddels hebben de gezanten Parijs verlaten en zijn te Londen aangekomen. De Britsche regeering zal natuurlijk van die gele genheid gebruik maken om als beschermengel op te treden. Met de grootste beleefdheid zal Zaterdag na mens haar Lord Granville de gezanten ontvangen. De Fransche regeering beraadslaagde over hare aantenemen houdingvan eene expeditie hoort men niets hij nam alleen het besluit om de Fransche vlag te doen eerbiedigen, maar op welke wijze dit gebeuren zal, weet men niet. In ieder geval valt er op hare houding wel wat af te dingen. In den senaat is geprotesteerd tegen de opheffing door de kamer van de bezoldiging der kapelaans. De heer Batbie noemde die eene onrechtvaardige maat regel, welke slechts strekken kan om het zedelijk verval der natie te bevorderen.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1882 | | pagina 1