1882. N°. 137.
Zaterdag 18 November.
695tc jaargang.
GOESOHË
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 et., met bijblad 10 ct.
Agent voor het buitenland- A. STEINER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel rneer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Mededeelingen op verschillend gebied.
GOES, 17 NOVEMBER 1882.
Het programma van het concert, Zaterdagavond
te half acht uren voor de leden der sociëteit «Van
Ongenuchten Vrij" alhier te geven, is samengesteld
als volgt:
1. Marche de l'opéra «Carmen", Bizet2. Ouver
ture «Fra Diavoló", Aftber; 3. sMorgenblatter", Wal-
zer, Strauss4. «Les Rameaux", Hymne (Trombone
solo) (Orchestré par Bouwman), Faure; 5. Fantaisie
sur «Oberon", Opéra de Weber, Stasny; 6. Ouverture
«Die Entfuhruug" Mazar7. «Ein Albumblatt" (arr
Bouwman), Wagner8. «Polnischer Nationaltanz (No.
1) (arr. Bouwman), Scharwenka9. Heimziehende
Schnitter No. 9 aus «Wanderbilder" (Klavierstücke)
arr. Bouwman, Jensen; 10. Fantaisie sur «Les cloches
de Corneville", Opéra de Planquétte, Bouwman.
's-Heer Arendskerke. Door den gemeenteraad zijn
Donderdag tot onderwijzers benoemdvoor de school
te 's-Heer Hendrikskinderen de heer C. H. Van Strien,
thans te Ridderkerken voor de school te Nieuwdorp
de heer S. D. Kohier te Goede.
Tot leden der commissie voor de nieuwjaars'oe-
deeling zijn dezelfde heeren benoemddie in een vo
rig jaar zich met de zorg daarvoor hebben heiast.
Het is te hopen, dat zij door ruime bijdragen der
ingezetenen zich in staat gesteld zullen zien om hun
taak naar eisch te vervullen.
Het lastige nieuwjaarwenschen langs de huizen wordt
daardoor geweerd,
Heijikenszand. Donderdag had alhier de stemming
plaats voor een lid van den gemeenteraad, vacature
Mr. W. L. Van Voorst Vadervan de 101 stemge
rechtigden waren er 70 opgekomende volstrekte
meerderheid bedroeg alzoo 36. Van die uitgebrachte
stemmen bekwamen de heeren J. Van den Ende en
M. De Vos ieder 31 stemmende overige stemmen
waren over zes personen verdeeld.
Er moet tusschen genoemde heeren op Donderdag
30 November a. s. eene herstemming plaatshebben.
Jhr. W. Laman Trip is te Vlissingen tot raads
lid gekozen met 152 van de 263 geldige stemmen.
Omtrent een verbetering in den toestand van
het muntwezen is de Minister van Financiën in over
leg getreden met mannenwier gevoelen op dit ge
bied eenig gezag verdienten zal daaromtrent door
hem eene beslissing worden genomen na ontvangst der
gevraagde adviezen van enkele Kamers van koophan
del en bankinrichtingen.
Naar ons wordt medegedeeld, behoort onder de
fmanciëele plannen, door de Regeering weldra aan het
oordeel van den Raad van State te onderwerpen, ook
een betere regeling van den suikeraccijns, waarbij van
de grondgedachte wordt uitgegaan om een hoogere op
brengst voor de schatkist te verkrijgen, zonder daardoor
schade aan de suikerindustrie zelve toe te brengen.
Ook zal de zoutaccijns aan een herziening worden
onderworpen in den zin van meer gelijkmatigen druk
over de bevolking.
Van een afschaffing van den zeepaccijns moet geen
sprake zijn. (Amst. Ct.)
De luit. ter zee der 2e kl. K. J. Bal, behoorende
tot de rol van Zr. Ms. wachtschip te Willemsoord
wordt met 20 dezer op non-activiteit gesteld.
Men beweert, dat Louise Michel te Rotterdam
eene lezing zal houden.
Belangstelling voor verkiezingen. Dinsdag wa
ren te Amsterdam bij het stellen van een candidaat
door «Burgerplicht" voor de Kamer van koophandel
van de 460 leden slechts 8 aanwezig.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
In de Donderdag gehouden zitting is het debat
over de Indische begrooting voortgezet. De heer De
Casembroot vroeg vooraf het woord voor een persoon
lijk feit, hierin bestaande dat de heer Keucbenius hem
verweten zou hebben het Indische leger van demora
lisatie te hebben beschuldigd, en het militaire tegen
het civiel bestuur te hebben opgezet. Hij ontzegde
aan den Christen-staatsman Keuchenius het recht om
aldus te insinueeren.
De heer Van Wassenaer bestreed de bespotting van
den eerenaam «Christen-staatsman", en de heer Keu
chenius ontkende die beschuldigingen te hebben geuit.
Hij zag in de speech van den heer De Casembroot
duidelijk het onderscheid tusschen het antirevolution-
naire en het conservatieve streven. Hij bracht overigens
evenals de Minister hulde aan den heer De Casembroot
op zijn feestdag. Het was nl. 50 jaar geleden, dat de
heer De Casembroot bij de Nederlandsehe marine in
dienst trad.
De heer De Casembroot liet hierop bet persoonlijk
feit varen.
De Minister van Koloniën verdedigde hierop uitvoe
rig de begrooting, en betoogde, dat ze niet optimistisch
was geraamd. Meende men het tegendeel, men moest
dan aantoonen, op welke uitgaven bezuinigd kon wor
den. De fmanciëele toestand is niet zorgwekkend.
Verder bleef hij zijn standpunt in de Atjehzaak hand
haven, liet de Billiton-quaestie rusten, totdat de stuk
ken zouden onderzocht zijn, en wees ten slotte op de
schoone taak voor ons, om Indiö tot ontwikkeling te
brengen zonder exploitatie van den Javaan.
Bij de Kamer zijn acht adressen over den toe
stand van Atjeh ingekomen.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Tot predikant bij de Waalsche gemeente te
Rotterdam is beroepen ds, J. S. L. Luti te Middelburg.
Ook te Bruinisse is de heer B. J. Van Heijnin-
gen, cand. te 's-Gravendeel,- beroepen.
De 'Alg. Synodale commissie van de Ned. Herv.
kerk heeft Woensdag haar gewone najaarszittingen
aangevangen.
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
Donderdag is, ten overstaan van den notaris mr.
J. L. H. Liebert, in het koffiehuis «de Prins van
Oranje" te Goes, verkocht
eene kapitale hofstede onder het dorp Drie
wegen, groot 44 Heet. 69 Aren en 77 Cent.,
nagelaten door wijlen Nicol Molhoek.
Deze is gekocht door mr. B. V. Van der Bilt q. q.,
voor f715 per hectare.
Middelburg. Heden (Vrijdag) is alhier door den
Rijkswaterstaat aanbesteed
het driejarig onderhoud en het herstel van
's Rijks zeeweringen en havenwerken te Vlissin
gen en van die te Veere, in twee perceelen.
Voor beide perceelen was laagste inschrijver de heer
J. Van der Hoek alhier, te weten het eerste (raming
f20,300) voor f 17,380, en het tweede perceel (raming
f5900) voor f5450.
Uit onze Koloniën.
In een particuliere correspondentie uit Atjeh aan
het «Bat. Handelsblad" leest men het volgende, dat,
indien het waar is, toont welke bedenkelijke maatre
gelen het civiel bestuur in Atjeh neemt.
«Op den 29enJunijl. viel een patrouille van 70
man onder commando van den le luit. Evers in een
hinderlaag. Bij den terugtocht werd door verschei
den soldaten opgemerkt, dat het bevriende hoofd van
Lamjoet verscheiden malen op de patrouille schoot.
Een tweede patrouille snelt te hulp, de vijand vlucht
en 24 gewapende Atjehers, waaronder het hoofd van
Lamjoet, worden gevangen genomen. Den volgenden
dag worden verscheiden soldaten naar de gevangenis
gebracht, die een voor een moesten aanwijzen wie der
gevangenen door hen werden herkend als op de pa
trouille te hebben geschoten. Een tiental wijzen het
hoofd van Lamjoet aan, niet twijfelende, maar met
zekerheid.
«Het hoofd van Lamjoet werd eenige dagen later
door het civiel bestuur op vrije voeten gesteld, en
hij eischt thans schadevergoeding voor het verbranden
van zijn huis".
Bij 's lands burgerlijke en openbare werken in
Indië zijn overgeplaatstnaar Kraksaan (resid. Probo-
lingo) de opzichter 2e kl J. Visser; naar Djember
(resid. Bezoekie) de opzichter 2e kl. J. J. Van Poel
voorde; naar Serdang (resid. Sumatra's Oostkust) de
opzichter 3e kl. J. K. C. Fehr.
Rechtzaken.
Kantongerecht te Goes.
Heden zijn geene uitspraken gedaan. Men meene
niet, dat daarom in deze zitting niets te verhandelen
is geweest.
Niet minder dan 19 mannen, 15 vrouwen en 13
kinderen, te zamen 47- personen, allen behoeftige vis-
scher6 en daglooners uit Yerseke en Krabbendijke,
hebben behalve de vele andere delinquenten terecht
gestaan wegens overtreding van het reglement op het
bevisschen der Schelde en Zeeuwsche stroomen.
Een bijna niet te noemen getal van terechtstellingen
en veroordeelingen zijn te dezer zake reeds door dit
kantongerecht uitgesproken. En bijna alle omtrent
hetzelfde feit: «het niet hebben van het zoogenaamde
klein consent."
Tevoren zou men met een weinigje poëzie gemeend
hebben, dat deze arme oester- en mosselvisschers en
werklieden door bun gestadig verblijf in het zilte nat,
in- de eeuwig onrustige en woelige zee etc. zich niet
dan noode aan wettelijke en reglementaire bepa
lingen konden gewennen maar deze zitting heeft
duidelijk aangetoond, dat de arme lieden slechts zijn
de slachtoffers van een verschil van gevoelen tusschen
twee autoriteiten. Zoo prozaïsch mogelijk. Het bestuur
der visscherijen enz zegt: geen klein consent in de
onderhavige gevallen; de rijkspolitie wel een klein
consent. De opzieners van bet eerste lichaam be
keuren niet te dier zake, de inferieure ambtenaren der
rijkspolitie schijnen daarentegen ten strengste aange
schreven te zijn om ieder feit, dat maar in de verste
verte riekt naar eene overtreding van het reglement,
te constateeren en daarvan tegen de overtreders pro
ces-verbaal op te maken.
Het schijnt niet te blijven bij het vermelde verschil
van gevoelen al bedroevend genoeg voor de slacht
offers maar allergestrengst moet het reglement wor
den nageleefd en bij gansche kudden moeten de on
schuldige overtreders gedreven worden naar de con-
demnatie-fabriek. Want het worde gezegd met allen
eerbied voor onze instellingen, waar recht gesproken
wordtalzoo zal op die wijze ons kantongerecht
moeten genoemd worden.
Wij willen des rechters uitspraak, die bepaald is
op lieden over acht dagen, niet vooruit loopen en zul
len daarom de zaak in kwestie zelve meer uit
voerig na die uitspraak bespreken,
Donderdag (gisteren) sprak de rechtbank te
's Hage den magnetiseur Gunters vrij van het onbe
voegd uitoefenen der geneeskunst.
De vorige week Donderdag verscheen G. in de cor-
rectioneele zitting van genoemde rechtbank, gedag
vaard ter zake van onbevoegde uitoefening der ge
neeskunst, door in den loop van dit jaar te dier stede
aan onderscheidene personen met gebruikmaking eener
somnabule of clairvoyante zijne echtgenoote die
zich door hem in slaap liet brengen en in dien toe
stand den aard der ziekte van den consulteerenden
patiënt opgaf, tegen betaling geneeskundigen raad en
bijstand te verleenen.
Eenige der patiënten werden als getuigen gehoord,
wier verklaringen hierin overeenstemden, dat de dooi
de somnabule afgeleverde recepten werden geschreven
in tegenwoordigheid van twee bevoegde geneeskundi
gen, den arts Anema te Scheveningen en den beken
den genees-, heel- en verloskundige Kimmel, zoodat
de bekl. slechts een lijdelijke rol vervulde, die zich
hoofdzakelijk bepaalde tot ontvangst van het wegens
het consult verschuldigde honorarium.
De echtgenoot van eene daar ter stede woonachtige
en door de clairvoyante behandelde dame verkondigde
met de meest gemoedelijke en besliste overtuiging
zijn geloof aan de heilzame gevolgen van de door
de slaapster opgegeven geneesmiddelen, welke over
tuiging hij versterkte met de verzekering, dat zijne
vrouw, die verschillende doctoren vruchteloos geraad
pleegd had, na het onderhoud met de somnambule,
aan wie het gelukte haar werkelijke kwaal aan te
wijzen, bijna volkomen herstelde.
De voornoemde geneeskundigen vermeldden dat bun
bezoldigde bijstand hierin bestond, dat zij de door
de somnambule gedicteerde geneeskundige voorschrif
ten aan de wetenschap toetsten en, naarmate van
hunne bevinding, wijzigden of onderteekenden ter be
zorging in de apotheek.
De beklaagde bekende, dat hij de somua.-i bule in
slaap bracht en niets meer verrichtte.
Naar aanleiding daarvan rees bij den subst. off.
van justitie, mr. Pape, die deze vervolging bad in
gesteld op verzoek van den inspecteur van den ge
neeskundigen dienstin Zuid-Holland, de vraag: of de
bekl. daardoor gezegd kon worden de onbevoegde
uitoefening der geneeskunde tot bedrijf te hebben ge
maakt 1
Nam hij in aanmerking, dat de doctoren bij elke
séance tegenwoordig waren, de bekl. zijn vrouw slechts
in slaap bracht en slechts als kassier optrad
zonder zelfs met de patiënten te spreken, dan meende
hij dat, met het oog op de jurisprudentie, waarbij is
uitgemaakt dat de magnetiseur in de verbodsbepaling
der wet valt, wanneer hij de kwaal van den patient
opschrijft, dat bekl. zich niet schuldig had gemaakt
aan onbevoegde uitoefening der geneeskunde en zijne
vrijspraak moest volgen, waartoe liet O. M. conclu
deerde.
De arrond. rechtbank te Rotterdam hoeft Don
derdag Eduard Nathan Gans (alias Weyprecht) ver
oordeeld tot twee jaar celstraf én drie boeten van 25
gulden, als schuldig aan, drie dplichtingen. Ten aan
zien van de andere is hjj vrijgesproken. Gans zal
appelleeren.
Buitenlandsch Overzicht.
De Fransche kamer van afgevaardigden gaat steeds
voort met de begrootir.g voor eeredienst op vreeselijk
heftige en trage wijze te behandelen.
De afgevaardigde Roche houdt steeds vol met
amendementen ter vermindering van de meeste posten.
Men weet dat op zijn voorstel drie amendementen
in dien geest werden aangenomen; dat echter bij eind
stemming over het aldus gewijzigde hoofdstuk dit
werd verworpen, terwijl de verdere beslissing tot
Dinsdag werd verdaagd.
Toen is het bewuste hoofdstuk onveranderd aan
genomen.
Als men nu weet dat al dit geharrewar ware voor
komen geweest, wanneer eenige leden slechts even uit
de restauratiezaal, waar zij hun honger stilden, waren
gekomendan zal men toch niet verwonderd wezen
dat er in het land nog al een hartig woordje geschre
ven wordt over die af keuringswaardige en inconse
quente houding der afgevaardigden.
Donderdag nu werden verschillende hoofdstukken
aangenomen.
Bij hoofdstuk 7 deed Roche een voorstel tot ophef
fing van dat hoofdstuk. Tengevolge van eene opmer
king en een antwoord van den minister Faillières over
eene verhooging met 50000 francs van dit hoofdstuk,
die echter, volgens de regeeringgeschied was vóór
het optreden van het tegenwoordig ministerie, ver
klaarde de bekende radicale afgevaardigde Clemenceau,
dat die verhooging bad plaats gehad in het belang
van politieke propaganda in Tunis. Zij maakte, volgens
hem, inbreuk op de rechten der kamer, daar de begroo-
tingscommissie die gelden had geweigerd. Hij eischte
de opheffing van de daarop betrekking hebbende para
graaf betreffende individueele hulp aan priesters. Die
opheffing werd door den minister bestreden en daar
over werd lang gediscussieerd, terwijl de begrotings
commissie verklaarde onbevoegd te wezen dat krediet
te weigeren. Toen nu om inlichtingen omtrent den da
tum van het besluit, waarbij dit krediet werd toegestaan,
werd gevraagd en ten slotte 25 Juli 1882 werd genoemd,
ontstond er eene levendige agitatie en vroeg men ,wie
de daarvoor verantwoordelijke minister was. Daarop
moest de minister van eeredienst antwoorden. Er
werd tevens eene motie ingediend tot afkeuring dezer
fmanciëele handeling, doch op voorstel van den pre
mier, minister Duclerc, die met de zaak verlegen was
en verklaarde dat de motie sloeg op feiten, welke de
tegenwoordige minister niet kende, en de aanneming
ervan dus eene onrechtvaardigheid wezen zou, werd
de behandeling dier motie uitgesteld tot morgen. Er
is dus alweer opnieuw geharrewar ontstaan.
De Pruisische kamer van afgevaardigden koos een
conservatief tot voorzitter, een clericaal tot onder
voorzitter en een nationaal liberaal tot tweeden onder
voorzitter. Van alles dus wat.
De behandeling der sluitingswet in het Britsclie
Lagerhuis is gevorderd tot art. 3.
Bezwarende getuigenissen zijn in liet proces Arabi af
gelegd. Hij zou bevel hebben gegeven om den brand
in Alexandrie te stichten, zelfs om den Khedive te
vermoorden.
Toch bestond voor dit laatste wel eenige reden.
Tewfik-pacha, wij meldden het in ons vorig nommer,
heelt ook eene zeer dubbelzinnige rol gespeeld.
De bewuste brief van Arabi, waarvan wij melding
maakten, en waarin die houding wordt aan het licht
gebracht, is den eersten November aan de «Times"
geschreven naar aanleiding van de tallooze arrestaties
in Egypte van officieren, sjeikhs, gedeputeerden, kadi's,
ulema's enz. «Waarom, vraagt Arabi daarin, o gij
kampioenen der vrijheid, al die mannen gearresteerd
en mishandeld, als he t de soldaten alleen waren,
die opstandelingen heetten En als de gansche
natie samenwerkte voor de bevrijding en verdediging
des lands, waarom onteert men ze met den naam van
rebellen In naam der waarheid, het is als tyran-
nen handelen, wanneer men dus te werk gaat. De
oorlog was overeenkomstig de wetten van God en
menschen en overeenkomstig een plechtig decreet van
den ministerraad, gehouden onder presidium van den
Khedive en van Derwisch. Eerst na het verlaten van
Alexandrie, verklaart hij, is de Khedive omgedraaid
en naar het kamp der bestrijders van zijn landover-
geloopen. De natie wilde toen eenparig Tewfik afzet
ten, en besloot door een decreet, aan den Sultan me
degedeeld, de verdediging des lands voort te zetten.
«Zijn wij dan rebellen vraagt hij nogmaalswie dit zegt,
noemt bij den slaaf van zijn hartstochten en vah het
geld «O rechtvaardige mannenbesluit, hij, is het goed,
dat de zonen des lands beroofd worden van alle ambten
en dat vreemdelingen hun plaatsen innemen, tegelijk
met hen, die in Egypte van elders zijn gekomen, als
Circassiers. Albaneezen en Bulgaren, zoodat tot in de
laagste rangen der hiërarchie, als de oubashi's in het
leger, de plaatsen aan anderen zijn gegeven dan aan
-de zonen van Egypte? Zijn de Egyptenaren niet zoo-
