1882. N°. 136.
Donderdag 16 November.
69stc jaargang.
IIOESGIIE
De uitg ive dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
Agent voor het buitenland- A. STEINER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Mededeelingen op verschillend gebied.
GOES, 15 NOVEMBER 1882.
Tot vader en moeder in het weeshuis te Goes
zijn gekozen de heer J. D. T. Los en echtgenoote, van
Leeuwarden.
Het bewuste concert, Zaterdag door het strijk
orkest van het 3de regiment infanterie, uit Bergen-
op-Zoom, onder directie van don heer N. A. Bouwman,
voor de leden der sociëteit Van Ongenuchten Vrij"
alhier te geven, zal doorgaan. Wel is er nog niet voldoende
op de lijst geteekend, doch de directie en zij, die
met haar dit concert zullen regelen, vertrouwden,
dat de deelneming wel zoo zou toenemen, dat de
kosten zouden gedekt worden.
Wij hopen, dat dit vertrouwen niet zal worden
beschaamd.
Donderdag (morgen) zijn de kiezers te Hein-
kenszand opgeroepen om een raadslid te kiezen. Wij
herinneren daaraan.
Borssele. F. Den Herder alhier, sedert het vertrek
van den postbode Verstelle als zoodanig tijdelijk den
dienst waarnemende tusschen die gemeente en 's-Hee-
renhoek, is aangesteld tot postbode te Zoutelande.
Verplaatst de Rijks-veldwachters 3e kl.J. Spuy-
man van Werkendam naar VeereJ. Van Dam van
Veere naar 's-Gravenhage C. Verpoorte (brig.-titulair)
van St.-Philipsland naar Tholen.
De heer W. A. Ochtman is als lid van de Kamer
van koophandel te Zierikzee herkozen. Gekozen werd
de heer J. Borghstijn met 33 stemmen, terwijl de
heer J. C. Van Mervennee er 23 bekwam.
Benoemd bij het wapen der maréchaussees bij
de divisie van Noord-Brabant en Zeeland tot kapit.
de de luits. C. A. Prins en jhr. J. A. Boreel De
Mauregnault, van de divisie.
In de Rijkspostspaarbank is van 1 tot 10 Nov.
jl. f 33,123,92% meer ingelegd dan terugbetaald. Het
geheele gedrag der inlagen is f 1,845,724,45.
De Minister van Binn. Zaken heeft beslist, dat
bij overdracht tusschentijds van een zaak tot het ver-
koopen van sterkedrank in het klein, ook door den
nieuwen eigenaar het vergunningsrecht moet worden
voldaan, op grond dat de wet zegt, dat een vergun
ning eerst kracht verkrijgt door de betaling van ver
gunningsrecht. (D.)
Met 1 Januari a. s. zal de nieuwe spelling zooveel
mogelijk gebruikt worden bij alle stukken, welke van
de departementen van algemeen bestuur uitgaan. Er
zalom noodeloozen omslag te voorkomeneen uit
zondering worden gemaakt voor die wetten, waarvan
de ontwerpen, in de spelling van Siegenbeek geschre
ven, voor 1 Januari zijn ingediend.
Daar mr. C. J. Sickesz ontslag heeft genomen
als lid van de Tweede Kamer, zal de verkiezing van een
lid dier Kamer in het hoofdkiesdistrict Zutphen plaats
hebben op Dinsdag 5 December e. k.en de her
stemming, is die noodig, Dinsdag 19 December d. a. v.
Z. M. de Koning is Vrijdag op het Loo bij een
wandeling door het trappen in een konijnenhol ge
struikeld. Daar de knie sterk opzwol, werd dr. Van
Vlaanderenarts te Apeldoorngehaald die consta
teerde, dat het ongeval niet ernstig was.
Het schijnt echter, dat de knie verstuikt is. Zondag
was de pijn erger. Dr. C. W. Vinkhuijzen is Maan
dag den lijder gaan bezeeken.
Volgens nader bericht blijft de knie steeds pijnlijk
en gezwollenZ. M. ontving den raad zich onder be
handeling van dr. Mezger te stellen.
De Haagsche gemeenteraad heeft Dinsdag met
algemeene stemmen het voorstel aangenomen tot over
dracht van het paleis aan den Kneuterdijk aan den
Prins van Oranje voor f227,000.
Prinses Hendrik heeft Soestdijk verlaten. Velen
waren op het perron om haar een laatst afscheid te
brengen.
De gemeentebesturen van Baarn en Soest hielden
eene korte toespraak, eenige dames verkregen toegang
tot het vertrek der Prinses en boden H. K. II. rui
kers aan. Diep getroffen nam de Prinses afscheid.
De commissie ter voorbereiding van het eeuw
feest der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen is samen
gesteld uit de heeren H. Bouman, A. Moens en H. De
Veer, van het hoofdbestuur, J. C. Boot, Joh. Van der
Scheer, H. J. Steghgers, J. P. Goedhart, W. Th. Van
Griethuysen en J. W. Van Hoogstraten.
Tot adjudant bij het korps is benoemd de 1ste
luit. L. A. H. Anemaet, van het instructie-bat.
De luit. ter zee 2e kl. jhr. H. M. Speelman
die eenige malen aan de tochten van de «Willem
Barents" heeft deelgenomenheeft thans aan de Re
geering zijne diensten aangeboden, voor het geval dat
eene expeditie mocht worden uitgezonden tot opspo
ring van de «Varna."
Het bestuur der Ned. Zuid-Afrikaansche ver-
eeniging heeft dr. Jonkman afgevaardigd naar Trans
vaal, om persoonlijk informaties te gaan inwinnen om
trent de beste wijze, waarop de weder aangeknoopte
band tusschen Zuid-Afrika en Nederland zoude kun
nen versterkt worden.
Die benoeming heeft de anti-revolutionaire leden
van dat bestuurdie op de vergaderingwaarop de
benoeming geschiedde schitterde door afwezigheid
bewogen hun ontslag te nemen. Dr. Jonkman is hun
te modern en geen wonderdat zij veel beweging
inaken en zelfs zich niet ontzien om reeds de Trans
valere te waarschuwen tegen dr. Jonkman.
Te onedeler is zulk eene houding, vooral van iemand
als ds. Lion Cachetwijl hij betuigde dr. Jonkman
niet eens te kennen, maar toch als correspondent van
Zuid-Afrikaansche bladen zich verplicht te gevoelen
om mee te werken aan die waarschuwing.
Er werd ds. Cachet toen een voorstel gedaan om
hem met dr. Jonkman is kennis te brengen en zoo
lang zijn schrijven op te schorten. Ds. Lion Cachet
nam dit met warmte aan. Tijd en plaats der ont
moeting werd bepaald Even voor het bestemde
tijdstip schreef ds. Lion Cachet niet te zullen komen,
diende hij zijn ontslag in en kwam weder met zijn
bedreiging voor den dag, om de Transvalers tegen dr.
Jonkman te waarschuwen.
Zoo'n houding vinden wij alleronedelst.
Prof. Harting nu schrijft in de »N. Rott. Crt." over
die benoeming het volgende
«Onder alle mij bekende personen hier te lande is er
geen, die, naar mijne overtuiging, voor die inderdaad
zeer kiesche taak zoo geschikt is als dr. Jonkman.
Hij is dit niet alleen wegens de warme liefde en ijver,
waarmede hij het secretariaat van het hoofdcomité
heeft waargenomen, waardoor hij tevens in de gelegen
heid is geweest zich op de hoogte der Zuid-Afrikaan
sche toestanden te stellen, maar vooral door zijn karak
ter, dat geheel vrij van zelfzucht en heerschzucht is.
Met hem kan men zich volkomen veilig achten voor
elke ongepaste inmenging in zaken, die den afgevaar
digde der Ned. Zuid-Afrikaansche Vereeniging niet
aangaan. Goed hooren, goed zien, en zwijgen waar
spreken nadeelig kan zijn, ziedaar de gedragslijn, welke
hij zal in acht nemen. Van zoo iemand kan de Ver
eeniging een verslag verwachten, dat geheel onpartijdig
is, en op welks juistheid zij volkomen vertrouwen kan.
Zij mag zich gelukkig rekenen dat zij in den heer
Jonkman zulk een man gevonden heeft, en ik heb dan
ook dadelijk, nadat zijne benoeming had plaats gehad
en hij haar had aangenomen, deze als eene goede tij
ding aan eenige mijner Zuid-Afrikaansche vrienden
medegedeeld. Ik twijfel geen oogenblik, of de heer
Jonkman zal in Zuid-Afrika eene goede ontvangst ge
nieten en alle pogingen om die te verijdelen zullen
vruchteloos blijken, vooral na persoonlijke kennisma
king Onze stamverwanten aldaar hebben te veel ge
zond verstand, om, al is door een onedel streven ook
de achterdocht van sommigen gewekt, niet weldra het
verschil te erkennen tusschen een eenvoudig en oprecht
man, die uit zuivere belangstelling tot hen komt, en
een intrigant, die met zelfzuchtige bijoogmerken be
zield is.
Het aanwenden van pogingen om de Transvaal zoo
genaamd te moderniseeren en zoo weder het pad van
wijlen den president Burgers optevoeren, behoeft men
wel het allerminst van een verstandig man, zooals de
heer Jonkman is, te vreezen. Hij zoude, evenals ik,
zulke pogingen even dwaas en verkeerd vinden als die
om eenen goed voor de teelt van smakelijke boonen
geschikten akker met suikerriet te willen beplanten.
De tegen dit veronderstelde streven gevoerde strijd is
in waarheid een strijd tegen windmolens."
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
In de Dinsdag gehouden zitting, is jhr. Godin De
Beaufort toegelaten en beëedigd. Daarna is de be
handeling der Indische begrooting aangevangen. De
ingezonden en nader door den Minister beloolde stuk
ken over verlenging der concessie van de Billiton-
maatschappij zijn commissoriaal gemaakt.
De heer Wintgens zou tegen de begrooting stemmen
als protest tegen de verderfelijke liberale koloniale
politiek, leidende tot financiëele verwarring en tot-
verlies onzer positie als tweede koloniale mogendheid.
De heer Kool noemde den actueelen toestand in Atjeh
onhoudbaar en wenschte in het belang der eenheid
en tot keering van het verzet aanstelling van een
militair gezaghebber voor civiel en militair bestuur.
De heer De Bruijn Kops stond particuliere exploitatie
der Indische spoorwegen voor. De heer De Casembroot
verweet den Minister onkunde met Indische toestan
den en verdedigde tegenover deze zijne nota.
De heer W. Iv. Van Dedem bestreed het stelsel
van financiëele eenheid en het betoog van den heer
Wintgens.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Wolfaartsdijic. Bij de stemming op jl. Maandag
zijn de aftredende leden van bet college van Notabelen
bij de Herv. gemeente te Wolfaartsdijk, de heeren
D. W. Den Herder en J. Op 't Ilof, beiden herbenoemd.
Benoemd tot onderwijzer aan de bijz. school te
Charlois dhr. W. A. Dekker, te Kamperland.
-Voor de Fransche taal M. O. akte A is te
Utrecht geslaagd de heer J. J. Van Dijke.
Rechtzaken.
Arrondissementsrechtbank te Middelburg.
Dinsdag zijn door de rechtbank gewezen de volgende
vonnissen tegen:
lo. P. J. De H„ 10 j., te Middelburg, wegens
mishandeling, veroordeeld tot f5 boete c. e.
2o. W. G., 21 j., sigarenmaker te Middelburg,
wegens rebellie, veroordeeld tot 15 dagen cell. gev.
straf c. e.
3o. F. P., 18 j., pakjesdrager te Middelburg, we
gens rebellie, veroordeeld tot 15 dagen cell. gev. straf c. e.
4o. L. S. D., 38 jvrachtrijder te Vlissingen,
wegens verwonding, veroordeeld tot f8 boete c. e.
5o. B. S., 22 j., werkman te Vlissingen, wegens
mishandeling, veroordeeld tot 8 dagen cell. gev. straf
c. e.
6o. P. .D., 34 j., werkman te Vlissingen, wegens
misbruik van vertrouwen, veroordeeld tot 3 maanden
cell. gev. straf en zes boeten ieder van f 12,50 c. e.
Internationale Landbouw-tentoonstelling.
(Vervolg en slot.)
Bij het rundvee staat de zaak gunstiger; daarbij
toch vormt het Zeeuwsehe ras eene afzonderlijke af-
deeling, waarvoor werkelijk de zak met f2250 beschik
baar is, en het is dus maar de vraag wie daarover,
althans voor een gedeelte, beschikken zalen dat
gedeelte kan eene niet onaardige som zijn. Immers
voor melkkoeien zijn prijzen van f 300, f 200 en f 100
uitgeloofd, dat is zesmaal zooveel als wij dat op onze
Zeeuwsehe tentoonstellingen gewoon zijn en vijfmaal
zooveel als op de groote zuivel-tentoonstelling te Londen
in 1880, waar het Nederlandsche vee zulk een uitste
kend figuur maakte.
Een goed kalf of een beste koe eet evenveel als een
slecht en ook hier geldt het «het beste voor geen
prijs van de hand doen" maar aanhouden; ook hier
kan het oog des meesters, wanneer dit door een helder
hoofd voorgelicht en door eene taaie volharding gesteund
wordt, wonderen doen, vooral wanneer ook de vrouw
in haar eigen welbegrepen belang medewerkt. Wat
hebben we niet voor beste melkgeefsters onder onze
Zeeuwsehe koeien en hoevele zijn er, die bij betere en
meer zorgvuldige behandeling van goede tot beste
zouden kunnen worden gebracht
Voor Zeeuwsehe schapen, als geen afzonderlijk, door
bijzondere hoedanigheden van anderen onderscheiden,
ras vormend, is in het programma geene plaats gelaten,
doch er mag met het oog op de uitstekende kruisin
gen van het Engelsehe Lincoln-ras met het inlandsche
of Zeeuwsehe schaap, die dan ook op bijna al onze
eilanden voortdurend toenemen, op eene belangrijke
deelname uit ons gewest gerekend worden ter mede
dinging naar de 5e rubriek «Gekruiste inlandsche
rassen, onderling of met vreemd ras", die niet te ver-
geefsch zal zijn.
In dit geval zal dan echter aan het rijk van den
schaapherder of schapenwachter, wanneer die er ten
minste een soort van alleenheerschappij op nahoudt,
een einde dienen te worden gemaakt. In koude en
vooral natte voor- en najaarsdagen moet wat minder
gewacht en wat meer gevoerd worden; voor den
wachter zal er wel eene andere bezigheid te vinden
zijn gedurende een paar dagen. En mocht dit «heusch"
niet het geval zijn, is alles zóo in orde dat er werke
lijk niets te doen valt, welnu laat hem dan liever
niets doen en betaal hem toch, maar houdt de schapen
en lammeren binnen.
Over de varkens zijn geene bijzonderheden te ver
melden, daar de mededinging voor ons gewest openstaat
naar alle prijzen, uitgeloofd voor «zuiver Nederlandsche
rassen" en gekruiste rassen.
Wij zijn thans genaderd tot de producten der zuivel
bereiding, welke in onze provincie, zooals zonder over
drijving kan gezegd worden, nog in hare kindschheid
is op de groote handelsmarkt dezer artikelen kent
men geene Zeeuwsehe boter noch Zeeuwsehe kaas.
Wordt de zuivelbereiding om een bepaald type te
vormen volgens eene vaste, overal op dezelfde wijze
gevolgde methode, bewerkt en in den handel gebracht
in ons gewest op te kleine schaal uitgeoefend, toch
hebben wij zeker een aantal goede degelijk geoefende
zuivelbereiders of liever bereidsters, die zich vroeger
reeds herhaaldelijk onderling op onze tentoonstelling
hebben gemeten en aan wie nu de gelegenheid wordt
geboden om met hare zusters uit Groningen, Utrecht,
de Zuid-Hollandsche eilanden, Noord-Brabant en Lim
burg in het strijdperk te treden.
Zoowel voor »inlegboter",j waarvan Vu vatöf20kilo
wordt gevraagd, als voor «ligt gezoutene versche boter,
waarvan 5 kilo moet worden ingezonden, zijr. zooals
wij gezien hebben 5 prijzen uitgeloofd, waarvan de
hoogste f50, de laagste nog fiO bedraagt.
Waarlijk wel prijzen, die de moeite lo men en tot
eene flink aangevatte en krachtig voortgezette inspan
ning aansporen en die daarmede ook zonder twijfel
te verkrijgen zijn.
Van de kaas geldt ongeveer hetzelfde, met dit ver
schil dat, wanneer wij de boterbereiding als hier nog
in de kindschheid zich bewegende qualificeerden, het
maken van kaas nog «in de geboorte" zou kunnen
genoemd worden.
Juist daarom echter worde onzen kaasmakers niet
de moed benomen om medetedingen, maar mogen
zij integendeel opgewekt worden, om zich met ijver
en vlijt op hunne jonge industrie toeteleggen. Wat
anderen in andere provinciën, somwijlen nog onder
minder gunstige omstandigheden, kunnen, dat is zeer
zeker ook voor ons niet onbereikbaar.
Dat dan op eene tentoonstelling op zoo uitgebreide
schaal ingericht als die, welke wij te Amsterdam ho
pen te zien, waar zooveel te zien en te leeren bij
elkander gebracht zal worden uit bijna alle landen
van Europa, niet alleen de Zeeuwsehe bezoekers om
hunne nationale kleederdracht de aandacht mogen
trekken, maar, en voornamelijk, om hunne inzendingen.
Waar de provincie door eene bijdrage van f2000
de M. tot bevordering van landbouw en veeteelt in
Zeeland door eene van f 1000 en alle afdeelingen nog
daarenboven uit hunne kassen bewijs gaven in deze
tentoonstelling een algemeen landbouwbelang te zien
waar door de gemeentebesturen in de steden en op
het platteland de hand aan het werk wordt geslagen,
om ook van de zijde hun: er gemeentenaren den naam
onzer provincie eer aantedoen, daar moet vooral door
de belangrijkheid der Zeeuwsehe inzendingen het oog
van nabuur en vreemde tot onze provincie worden
getrokken.
Mogen onze geldelijke bijdragen bewijzen, dat door
onze landbouwers en veehouders het nut dezer ten
toonstelling wordt begrepen, en dat zij, naijverig op
den naam «Zeeuw," bij geene andere provincie wen-
schen achter te staandoch mogen vooral onze in
zendingen bewijzen, dat Zeeland een waardige plaats
inneemt onder de groote Landbouwmaatschappijen
van ons land. E. V. d. BOSCH
Nieuwe Uitgaven.
De 5e afl. van «De Dageraad" bevat: De Na
tuurbeschouwing van Darwin, Goethe en Lamarck,
door Prof. Ernst HiickelEen interessante gedachten-
wisseling, door J. C. Zaalberg Pz., met aanteekeningen
voorzien van Dr. II. Hartogh Ileijs van Zouteveen
Sint-Nikolaas of Kerstmis? door F. Domela Nieuwen-
huis; De oorsprong der godsdienstige denkbeelden, door
Dr. II. Hartogh Heijs van Zouteveen; De Dageraad III,
door Hk. De Vries; Openhartige bekentenis, door Wil
lem F. O.Berichten en Mededeelingen.
Overzicht van den stand der koersen.
1848 is een van de merkwaardigste jaren in de
Europeesche geschiedenis. Woelingen, ontstaan over de
ontevredenheid met bestaande toestanden, hadden ver
andering in de Staatsbesturen van vele rijken tengevolge.
Rusland was van de volkseischen verschoond gebleven
en keizer Nicolaas richtte in dat jaar, toen de verte
genwoordigers der verschillende mogendheden in het
winterpaleis bijeen waren gekomen, om hem de veran
deringen in het Staatsbestuur meetedeelen, en hem
wezen op de gevaren waaraan hunne soevereinen vroeg
of laat anders konden blootstaan, de thans merkwaar
dige woorden«Ziet dat Rusland van mij, is daar
eenige kiem van revolutie te vinden, bemerkt gij
eenig spoor van ongeregeldheden?"
Hoe ongeloofelijk zou hem de voorspelling toegesche
nen zijn, dat zijn zoon 30 jaren later als slachtoffer
zou vallen van de ontevredenheid met de maatschap
pelijke en staatkundige toestanden in dat zelfde Rus
land en dat zijn kleinzoon zich niet in 't openbaar
als Keizer- zou doen durven kronen
Nu moge het de crediteuren tamelijk koud laten,
welke regeeringsvorm bestaat in het land waaraan zij
I hun geld leenden, niet onverschillig is 't hun hoe de
