1882. N». 135.
Dinsdag 14 November.
69ste jaargang,
De Zakdoek der Prinses.
JLag-er Onderwijs.
MENGEL WER1S.
OOESGHE
De uitg >ve dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo kinnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 et.
Agent voor het buitenland- A. STEINF.R, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN D1TMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
De pi-ijs der ge,wone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1—8 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
De BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
doen te weten, dat door den Raad dier gsmeenJe in
zijne vergadering van den 2L October 1882 is vastge
steld het volgende besluit
,De verordening regelende het lager onderwijs in de
gemeente Goes, vastgesteld den 28 Januari 1881, te
wijzigen, zoodanig, dat gelezen worden:
Artikel 2. Aan school A wordt eene avondschool
gehouden als voorbereidingsklasse voor hen, die de
Hoogere Burgerschool voor jongens of de middelbare
school voor meisjes vveoschen te bezoeken.
Aan school B is eene avondschool, bestemd tot voor
bereidingsklasse voor hen, die de Burgeravondsschool
wenschen te bezoeken.
Eene avondschool aan school G is herhal:ng«chool
voor hen, die volgens verklaring van hot hooid
eener school het gewone schoolonderwijs hebben
genoten.
Artikel 6. De avondscholen zijn toegankelijk:
a. die van school A voor de leerlingen van de
hoogste afdeeling der hoogste klasse
b. die van school B voor kinderen boven den leef
tijd van tien jaren, die naar het oordeel van het hoold
der school genoegzaam ontwikkeld zijn, om met vrucht
de lessen op die school bij te wonen
c. die vau school C voor leerlingen, bedoeld in de
derde alinea van artikel 2.
Zijnde deze verordening aan de Gedeputeerde Stalen
▼an Zeeland volgens hun bericht van den 3 November
1882 no 6028/25 in aischrift medegedeeld.
En is hiervan afkondiging geschied, waar het behoort,
den 11 November 1882.
De Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
hartman.
Mededeelingen op verschillend gebied.
GOES, 13 NOVEMBER 1882.
Door B. en W. van Goes is de vergunning, ver
leend aan den koffiehuishouder J. F. W. Van den
Dungen, ingetrokken ingevolge art. 9 alinea 1, in
verband met art. 3 al. 4 der drankwet.
De vroeger aangekondigde Volksvoordrachten",
uitgaande van de werklieden-vereeniging «Eigen Hulp"
te Goes, zijn thans zooveel mogelijk geregeld.
Zij zullen gehouden worden op de hieronder ver
melde dagen, beurtelings in de «Prins van Oranje"
en bet «Slot Oostende".
Als sprekers zullen optreden de achter eiken datum
vermelde heeren, die het daarbij genoemde onderwerp
zullen bespreken.
Dinsdag 28 Nov. De heer J. L. Van der Pauwert
over «Willen en kunnen."
Zondag 47 Dec. De heer A. Van Schelven over
«Huiselijke opvoeding."
Dinsdag 2 Jan. De heer D. Stigter over «Iets
over staathuishoudkundige geschiedenis en staathuis
houdkundige dwaalbegrippen."
Dinsdag 20 Febr. Jhr. M. J. De Marees van
Swinderen over «Arbeiderswetgeving."
Dinsdag 13 Maart. De heer P. C. F. Frowein over
«De Staat en de belangen der werklieden."
Ook zal in Januari de heer W. J. Van Gorkom nog
als spreker optreden, door wiens afwezigheid nog de
juiste datum en het onderwerp niet konden worden
opgegeven.
4)
Een geheimzinnige geschiedenis, naar het Duitsch
van H. Passauer.
Op den bewusten 16en zat ikreeds om 4 0 uren
's ochtends in zulke gewichtige zaken kan men in
zijn beschrijving niet nauwkeurig genoeg zijn op
mijn redactiebureau en wachtte verlangend naar de
post, die evenwel gewoonlijk eerst om half twaalf be
zorgd wordt. Maar de spanning naar de ontknooping
van mijn verhaal liet mij geen rust. Er hield voor
het huis een rijtuig stileen oogenblik later werd er
geklopt. Een bediende overhandigde mij een visite
kaartje: «Von Langen, secretaris van legatie", en vroeg
mij of ik voor zijn heer een oogenblik te spreken was.
Wel zeker, zei ik, met het grootste genoegen.
Terwijl hij heenging en ik nog even een blik in
den spiegel wierp om mijn haar en baard wat op orde
te brengen, speelden mij vele dingen, personen en
zaken voor den geest. Wie weetwat men nog met
mij voorhad Velen zijn geroepen, maar weinigen uit
verkoren. Mijn blad, dat wist ik, werd in den om
trek graag gelezen; in den tegenwoordigen tijd kan
men nooit met zekerheid zeggen, of men morgen niet
in gansch andere positie zal verkeeren dan den vorigen
dag. Menschen en boeken hebben hunne lotgevallen
ook redacteuren. Nog een oogenblik er werd geklopt.
Bovendien zal er, zooveel daartoe gelegenheid be
staat, na alloop van elke lezing eene bijdrage worden
geleverd, hetzij dooi' leden van «Eigen Hulp" zeiven,
of door anderen die zich daartoe bereid verklaren.
De heer G. Van der Hoek O. a. was zoo welwillend
aan eene uitnooiliging daartoe te voldoen.
De aanvang dier voordrachten is bepaald op half
acht uureen iederzoowel vrouwen als mannen
mits niet onder de 4 0 jaarheeft vrijen toegang,
terwijl in de pauze steeds gelegenheid zal bestaan om
aan den spreker nadere inlichtingen te vragen om
trent punten, die men soms niet duidel'jk vond of
waaromtrent men meer zou willen weten.
Bij genoegzame deelneming zal er Zaterdagavond
in de nieuwgeschilderde zaal d. r sociëteit «Van On-
genuchten vrij" alhier voor de leden en hunne dames
een concert gegeven worden door het strijkorkest van
het 3e regiment infanterie uit Bergun-p-Zoom, onder
directie van den hoor N. A. Bouman.
Wij hopen, dat die deelneming niet ontbreken zal;
zulk een concert komt hier te zelden voor, dan dat
daarvan niet gebruik gemaakt zou worden.
Na afloop zal er een bal plaatshebben.
- Zaterdag 2 December zal in de Nieuwe Schouw
burgzaal «de Prins van Oranje" te Goes eene voor
stelling gegeven worden door het Rotterdamsche too-
neelgezelschap onder directie van den heer Willem Van
Zuijlen.
Eene poging, aangewend om hier ook eene opvoe
ring van De Fourchamboults door de afdeeling Am
sterdam van het Ned. tooneel te verkrijgen, had
geen gunstig resultaat. Genoemde afdeeling had geen
avond vrij.
Bij de Maatschappij tot exploitatie van Staats
spoorwegen is, na afgelegd examen, benoemd tot 3en
klerk, standplaats Goes, de surnumerair J. J. Voerman.
Biervliet. Met de maatschappij «Gemeente-cre-
diet" heeft ons gemeentebestuur onder hoogere goed
keuring eene geldleening van f60,000 gesloten, ter
aflossing van de bestaande schulden en tot bestrijding
van het aandeel der gemeente in den schoolbouw.
De leening zal in 48 jaren ajloopen.
Daar de burgemeester van Vlissingen bedankt
heeft voor de candidatuur voor het lidmaatschap van
den Raad, is door de liberale kiesvereeniging tot can-
didaat geproclameerd de heer jhr. W. Laman Trip.
De heer H. L. F. Pisuisse, hoofdredacteur van
de «Middelburgsche Courant", zal binnenkort als re
dacteur-correspondent der »N. R. Ct." te Amsterdam
optreden.
De Min. van Financiën graaf Van Lijnden heeft
zijne functiën weder hervat.
De opbrengst der rijksmiddelen over de 40 eerste
maanden van 4882 was f 86,332,459,47, tegen
f 86,495,523,54 54 in 4881 terwijl de raming was
f 84,359,753,50.
De opbrengst van het gedistilleerd in October 4882
was weder f 20,000 minder dan in October 1881.
Door Prov. Staten van N -Brabant is eene sub
sidie van f 32000 toegestaan voor de kanalisatie van
de Zoom.
De reden waarom de heer Sickesz heeft gemeend
Mijnheer de secretaris van legatie! Hij nam plaats.
«Het zal u niet onbekend zijn, dat uw blad in onze
kringen zeer is gezien en uw feuilleton met voorliefde
gelezen wordt", begon hij.
Uit bescheidenheid sloeg ik de oogen neer.
«Ook uwe laatste nummers hebben in de toonge
vende kringen zeer de opmerkzaamheid getrokken en
zoo door inhoud als behandeling levendige belangstel
ling verwekt."
Mijn pols klopte sneller en ik begon te begrijpen
waar hij heen wilde.
«Onze betrekking tot de naburige mogendheden is
in den laatsten tijd van den meest vredelievenden aard"
vervolgde hij.
Alzoo een betrekking bij de diplomatie dacht
ik bij mij zelf, en knikte geheimzinnig met het hoofd.
«Alle toespelingen, zelfs de schijnbaar geringste die
deze goede verhouding afbreuk zouden kunnen doen,
moeten streng vermeden worden" liet hij er op volgen.
«Ongetwijfeld!" gaf ik ten antwoord enkeek pein
zend naar de zoldering.
«Nu scheen het ons toe, alsof ge met uwe schets
«De zakdoek der prinses" de grenzen, die de hoffelijkheid
gebiedt in acht te nemen, zij het dan ook in hoogst
geringe mate, hebt overschreden. En daar door den
Petersburgsclien gezant hierop ten ernstigste werd ge
wezen, heb ik in hoogen last u ten dringendste te
verzoeken den beganen misslag, hoe gering die ook zij,
op een geschikte wijze te herstellen, in ieder geval
het slot van uw feuilleton in dien geest te wijzigen.
Het zij verre van mij, u diensaangaande eenige voor
voor het lidmaatschap der Tweede Kamer te moeten
bedanken (zie ons vorig no.) is, dat hij aan het hoofd
van het nieuw opgerichte waterschap van de Berkel
is geplaatst.
De vereeniging «de Unie" tot opwekking van
staatkundig leven en bevordering van maatschappelijke
belangen, afdeeling Amsterdam, hield Donderdagavond
een bijeenkomst ter bespreking van den tegenwoor
digen toestand in Atjeh. De lieer F. Van der Zee
oud-officier van liet Indische leger en burgemeester
van Monnikendam leidde het onderwerp in met een
uitvoerige beschouwing over den toestand en de jongste
gebeurtenissen in Atjeh. Met nagenoeg algemeene
stemmen werd door de zeer talrijk bezochte vergade
ring eene motie aangenomen waarbij besloten werd
het bestuur dezer vereeniging uit te noodigen zich tot
de Regeering te wendenmet het eerbiedig doch
dringend verzoek dat er maatregelen worden geno
men-, waardoor de natie met meer vertrouwen de
toekomst daar ginds tegemoet kan zien en dat het
Nederlandsch Indische leger, waaraan het vaderland
zooveel verschuldigd is, worde opgebeurd door herstel
van zijne grieven en met de vloot in een staat worde
gebrachtevenredig aan hunne zware taak.
Z. M. de Koning-Groothertog heeft het voorne
men te kennen gegeven ombij de verdeeiing der
nalatenschap van prins Hendrikhet koninklijk do
mein in Luxemburg weder in bezit te nemende
Koning en de Koningin hebben het plan jaarlijks een
maand op het kasteel van Berg te komen doorbrengen.
Naar de N. R. Ct. verneemt zal de feestelijke
herdenking door de vereeniging «Citadel van Ant
werpen" op 30 dezer van den dag, waarop 50 jaren
geleden het eerste schot door de bezetting van die
vesting is gedaan een eenigszins nationaal karakter
verkrijgenen heeft zich daartoe reeds eene com
missie te Amsterdam gevormd waarin het leger, de
marine en de schutterij vertegenwoordigd zullen zijn.
O -Iniiie. Bevorderd bij de inf. tot kapt. de le
luit. A. K. Eichholtz.
Overgeplaatst bij het 6e bat. in Bandjermasin de
2e luit. F. M A. Meschvan het garn.-bat. van de
Oostkust van Sumatra.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Het onderzoek in de atdeelingen der Kamer van
het census-ontwerp is Vrijdag afgeloopen. De behan
deling van het ontwerp in openbare vergadering is
echter, naar het Vad. verneemt, niet te verwachten,
vóórdat de andere toegezegde voorstellen der Regeering
betreffende het kiesrecht ook in de afdeelingen zullen
onderzocht zijn.
Den 34n December a. s. vervalt de termijn voor
grondige herziening van de wet van Augustus 1822,
omtrent de heffing van invoerrechten en accijnzen ge
steld. Doch voor een nieuwe regeling van den zout-
accijns is in hoofdbeginselen reeds met belanghebbenden
overeenstemming getroffen. Een ontwerp, houdende
nadere regeling van den suikeraccijns, wordt dezer dagen
aangeboden. En andere aceijnspiannen zijn in overwe
ging, in verband met de algemeene belastingherziening.
schriften te geven, en aan uwe bekende scherpzinnig
heid wordt het overgelaten op welke wijze dit op het
doelmatigst kan geschieden". Mijnheer de Secretaris
van legatie stond op. -«Ik hoop dat u aan deze vriend
schappelijke terechtwijzing wel gevolg zult willen geven,
teneinde andere maatregelen te vermijden, die uit den
aard der zaak voor u onaangename gevolgen zouden
kunnen hebben. Onder betuiging van mijn persoonlijke
hoogachting heb ik de eer uw dienaar te zijn!"
Nog een beleefde buiging en mijn bezoeker was
vertrokken. Ik bleef als aan den grond genageld
staan, en wist, zelfs zonder in den spiegel te zien,
dat op mijn gezicht algeheele verbazing te lezen stond.
Ik wierp een blik vol wantrouwen op het visitekaartje
dat op mijn lessenaar iag, en zag vervolgens in de
kamer rond, om mij te verzekeren dat ik werkelijk
bezoek had gehad en de persoon verdwenen was.
Toen ging ik naar het venster, keek naar het eeuwige
blauw en deed daar een dubbele portie moed op, ter
wijl ik poogde op de ruiten "Webers jubelouverture
te trommelen.
Het ging, langzamerhand kwam ik weer bij. Toen
op dit gedenkwaardig oogenblik juist de brievenbesteller
het bureau binnen kwam, ging ik hem vriendelijk te
gemoet en vroeg belangstellend of zijn vrouw, die,
naar ik gehoord had, ziekelijk was, reeds aan de be
terhand was en of zijn zoon op de school een klas
was verhoogd Nadat beide vragen kort maar beleefd
waren beantwoord, zette ik mij aan mijn schrijflessenaar
en zag na wat de post mij gebracht had. Alle brie-
j ven, die niet het poststempel «Petersburg" droegen,
Daarom stelt de Regeering nu voor de tijdelijke maat
regelen, die aan de eischen van handel en verkeer
beantwoorden, nog te bestendigen tot 31 Dec. 4884.
In zijn Memorie van antwoord op hoofdstuk 40
(koloniën) verklaart de Minister van koloniën dat hij
het onderwerp tot afdoening hoopt te brengen, zoodra
de Indische regeering haar advies zal hebben gegeven
nopens het haar toegezonden schema eener verordening
op de conversie van communaal in erfelijk individueel
bezit. De Minister beantwoordt voorts uitvoerig de
nota van den heer De Casembroot over Atjeh, en,
haar toetsende aan de feiten, bij voorkeur aan de
militaire rapporten, komt hij tot het resultaat dat
De Casembroot's particuliere berichten onjuist zijn en
uitingen van onbekende personen, die geen waarde
hebben. De Minister weerlegt de verkeerde voorstel
lingen omtrent de beteekenis der vijandelijke benden
vóór en na de aftreding van den militairen gouverneur
en over de geschiktheid der militaire macht om die
onschadelijk te maken, en betoogt verder dat het civiel
bestunr de legermacht in Atjeh niet alleen niet mis
kent, maar in ruime mate haar hulp heeft ingeroepen
ter bestrijding van vijandelijke aanvallen; dat in den
loop van 1882 de toestand in Atjeh wel is waar veel
ongunstiger is geworden dan in het jaar vóór en na
de optreding van den civielen gouverneur, maar dat
men hier heeft te denken aan tijdelijke buitengewone
inspanning van de tegenstanders van ons gezag buiten
het veroverde gebied, waartegen onzerzijds krachtige
maatregelen moeten genomen worden en ook met goed
gevolg genomen zijn, maar die een veel minder ernstig
karakter had dan gelijksoortige vijandelijke acties vóór
de verovering van de 22 en 26 moekims.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Bij de herstemming voor een lid van het kies
college der hervormde gemeente alhier werden uitge
bracht 133 stemmen, waarvan 86 op den heer L.
Korstanje Cz. en 47 op den heer D. Kodde, zoodat
eerstgenoemde gekozen is.
Op Zuid-Beveland zijn thans 14, en hij de aan
staande vacature te Nisse 15 van de 27 herv. ge
meenten vacant. Op Walcheren is het nog erger ge
steld, waar bij de 24 gemeenten 4 7 vacaturen zijn;
doch in de gemeenten Zoutelande, Biggekerke en
Vrouwepolder zijn, met goedvinden en bekrachtiging
van de betrokken ringen, en met verUf van de algem.
synodale commissie, geëxamineerde godsdienstonder
wijzers werkzaam, die in de pastorie wonen, het
rijkstractement genieten, des Zondags oefeningen hou
den en in de week catechiseeren, terwijl de ringpre-
dikanten aldaar nu slechts éénmaal 's maands optre
den om te prediken en bjndzegelen te bedienen.
Wolfaartsdijk. Bij de stemming voor leden van
het kiescollege bij de hervormde gemeente alhier,
zijn de 3 aftredende leden Abr. Markusse, J. Kal-
lemein en P. Den Herder herkozen, terwijl J. Van
der Baan benoemd is in plaats van Adr. Tolhoek,
als uit de gemeente vertrokken.
Beroepen naar Scliore en Vlake en naar Gapinge
de heer B. J. Van Heijningen, cand. te 's-Gravendeel.
legde ik voorloopig terzijde en hield er toen drie over.
In ieder geval twee meer dan ik verwacht had.
Een ervan, die blijkbaar door een flinke mannenhand
geschreven was, maakte ik. open en zag onmiddellijk
naar de onderteekening. Zij luidde: «Von Gedünoff,
majoor van het Preobraschenskische regiment infan
terie" iemand m'j even onbekend als de keizer
van China
De inhoud van dit epistel was militairement kort
en bondig en liet aan duidelijkheid niets te wenschen
over. «Mijnheer", schreef de onbekende grootheid,
«in uw blad komt voor een feuilleton: «De zakdoek
der prinses", waarvan de inhoud door en door gelogen
is. Daar de naam van een mijner nabestaanden hierin
voorkomt, gevoel ik mij genoodzaakt u uit te maken
voor een gemeenen leugenaar. Mocht ik te eeniger
tijd uw woonplaats bezoeken, dan zal ik u straffen
zooals het behoort. Beschouw mij intusschen alsof ik
u bij deze een slag in het aangezicht had gegeven.
Uw dienstwillige enz."
Dit is al een bijzonder soort van dienstwilligheid
dacht ikHet is een aardig pendant bij de monde
linge mededeeling van den secretaris van legatie,
'k Werd werkelijk nieuwsgierig, wat het tweede schrij
ven ziu behelzen, 't Beloofde me gepavfumeerd
hemelsblauw papier een dameshand ongeteekend
«Hooggeachte heer!" Dat was een beter brgin.
«Zekere omstandigheden, die u mij wel zult willen
verschoonen nader toetelichten, maken het mij tot een
duren plicht, u bij deze beleefdelijk te verzoeken het
vervolg en slot van uw feuilleton: »De zakdjek dec