^82. N°. 117.
Dinsdag 3 October.
69ste jaargang.
«0ESCH
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke noinmers 5 ct., met bijblad 10 et.
Agent voor het buitenland- A. STEINER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NUGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der giwone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Mededeelingen op verschillend gebied.
GOES, 2 OCTOBER 1882.
Aan ons bureau liggen twee adressen ter teeke
ning. Van heteene wordt in een ingezonden stuk melding
gemaakt en de inteekening erop voldoende aanbevolen,
zoodat wij daarover kunnen zwijgen.
Het andere geldt een verzoek aan den Koning om
een ontwerp van wet voor te dragen, waarbij zooveel
mogelijk het misbruik, dat van de vivisectie het
nemen van proeven op levende dieren kan worden
gemaakt, wordt tegengegaan.
Dit verzoek is geene ziekelijke pliilantropie. Waar
de geleerde heeren het niet eens zijn over het al of
imet noodzakelijke van het nemen van proeven op
leoencle dieren, daar is het toch in ieder geval gewenscht
dat de wet zooveel mogelijk het martelen tegenga en
slechts aan bevoegde handen het nemen van proeven
toelaat.
Misschien dat deze aandrang tevens een spoorslag
is, om een algemeene wet tot bescherming van dieren
te verkrijgen.
Wij hopen daarom, dat velen zich de geringe moeite
zullen getroosten om even dat adres te teekenen.
Een ingezonden stuk in dit nommer geeft ons
aanleiding te voldoen aan een voornemendat wij
reeds lang koesterden.
Het betreft de aandacht te vestigen op twee erger
lijke feiten in onze gemeente. Een kerkstraatbewoner
doet het thans reeds op het eene, nl. den onhoudbaren
toestand, die er hoe langer zoo meer in de voornaamste
straat onzer gemeente gaat heerschen.
Voor fatsoenlijke dames wordt die straat 's avonds
en vooral 's Zondags onbegaanbaar. Een zeker soort
volkje heeft zich langzamerhand daarvan meester ge
maakt, en ontziet zich niet het den voorbijgangers
moeielijk te maken.
Het is waardaarin verandering te brengen is niet
gemakkelijk, maar ons dunkter kon meer licht en
meer toezicht wezen.
Vooral 's Zondags als de winkels gesloten zijn, is
er behoefte aan eenige lantaarns meer. Niets werkt
meer zulke schandalen in de hand dan de duis
ternis, terwijl een streng en scherp politie-toezicht,
waardoor bij de minste hindernis, welke een fatsoen
lijk voorbijganger ondervindt, de overtreder gevaar
loopt straf te bekomen, niet zonder vrucht zal kun
nen wezen.
Men zal dan de schandalen verplaatsen, beweeit men.
Dit is mogelijk. Maar men waakt dan ten minste,
dat de voornaamste straten daarvoor niet gebruikt
worden en het bedaarde deel der bevolking niet wordt
bemoeielijkt in zijn recht om rustig eu kalm over da
straat te gaan.
Wat er buiten geschiedt, kan moeielijk belet wor
den maar dit gelooven wij zeker, dat er eenige ver
betering bovendien zal komen als de bedrijvers verder
moeten loopen om schandaal te maken.
Het gevoel voor kieschheid en zedelijkheid bij die
lawaaimakers te verhoogen ligt niet op den weg der
politie en is eene taakdie moeielijk te vervullen
is en slechts langzaam vruchten kan dragen.
Een tweede grief betreft het vrij en ongestoord laten
loopen door onze stad van een algemeen bekend on
gelukkig meisje. Ieder kent haar en menigeen heeft
medelijden met haar. Maar dit neemt niet weg, dat
haar óngeluk geen vrijbrief mag wezen om ongestoord
te bedelen en menigeen lastig te vallen.
Vooral Dinsdags is het ergerlijk te zien hoe zij
menigen bezoeker onzer gemeente staande houdt en
niet loslaat, vóór zij iets ontvangen heeft. Daarbij komt
nog iets.
De ziekte, waaraan zij lijdt, is eene gevaarlijke voor
kinderen.
Er is menig voorbeeld bekend, dat iemand hetzelfde
kreeg door het toevallig aanschouwen van een aan
val dier ziekte. Daarom worden op menige school
kinderen, die eraan lijden, niet toegelaten. Wat nu
baat zoo'n halve maatregel, daar waar ieder oogen-
blik op straat het meisje zulk een aanval kan krijgen
ten aanschouwe van zoovele kinderen
Toch heeft men natuurlijk niet het recht haar voor
die ziekte van straat te weren, maar wel heeft men
de macht in handen om de ouders te verbieden haar
zonder geleide uittesturen daar, waar zij het zoovelen
lastig maakt en door ongeoorloofd bedelen handelt
tegen onze plaatselijke verordening.
Wij hopen ,dat er zooveel mogelijk middelen in het
werk gesteld zullen worden om aan beide grieven te
gemoet te komen.
Zaterdag a. s. wordt de Nuts-bibliotheek, boven
de beurs te Goes, weer geopend.
Zooals men weet kan men daaruit eiken Zaterdag
avond van half zeven tot zeven uren kosteloos een
boek ter lezing bekomen.
Alleen moet men zich een catalogus aanschaffen
wanneer men voor het eerst begint te lezen of als
t
er een nieuwe druk van dien catalogus is verschenen.
Dit laatste is thans weer het geval.
De catalogus is geheel nieuw bewerkt en daardoor
gemakkelijker ingericht dan de vroegere.
Door den Commissaris des IConings zijn als
zetters der directe belastingen in deze gemeente her
benoemd de heeren Illildei'nisse en Ph. M. De
Ronde Dresser.
Yerseke. Bij besluit van den Commissaris des Ro
llings vail 22 dezer zijn tot zetters voor 's rijks directe
belastingen voor deze gemeente benoemd de heeren
J. Sinke en IE. Van Oeveren Sr. in de plaats van
de heeren Cr. Schipper en C Van Oosten die ver
zocht hadden niet meer in aanmerking te komen.
Het aantal op het Rijkstelegraafkantoor alhier ge
durende de maand September behandelde telegram
men bedraagt 393, nl. verzonden 110 en ontvangen
283.
Ellewoutsdijk. Een zonderlinge benoeming deed de
gemeenteraad Zaterdag. In de plaats van den heer llage
nl. koos hij tot ambtenaar van den burgerlijken stand
den heer Cr. Pruiners, secretaris der gemeente.
Deze benoeming is natuurlijk in strijd met art. 149
der gemeentewet, die bepaalt dat de raad uit zijn
midden een of meer personen ter waarneming dei-
betrekking van ambtenaar van den burgerlijken stand
benoemt.
De secretaris behoort niet tot de leden van den
gemeenteraad.
De keuze zal dus wel vernietigd worden.
Vlissingen. In de ai'geloopen maand werden op
het Rijks-telegraafkantoor alhier behandeld 5289 te
legrammen, waarvan 2510 aangeboden, 1041 overge
nomen en '1738 ontvangen werden.
- De gemeenteraad van Vlissingen heeft de ver
ordening voor de uitvoering der drankwet zóo gewij
zigd, dal de aanslag voor de tappers zal worden ge
regeld op fl,50 per M». binnen- en f 0.15 per M2. bui
tenshuis oppervlakte van hun bedrijf, alsmede f0.05
per liter debiet in het voorgaand jaar. In 1882 bedroeg
de opbrengst f 3800 en is voor de nieuwe verordening
begroot op f3525.
In Middelburg hebben een aantal neringdoenden
tevens verkoopers van sterkedrank in het klein, een
adres aan den Koning opgemaakt en ter onderteeke-
ning rondgezonden, waarbij zij verzoeken, dat, met het
oog op de na 1 Mei 1884 vereenigir.g van verkoop
van sterkedrank met andere winkelwaren, art. 3 der
drankwet, in verband met de slotalinea van dezelfde
wet, zoodanig gewijzigd worde, dat bedoelde vereeni-
ging beperkt worde tot de plaatsen waar sterkedrank
voor verbruik op de plaats zelve getapt wordt. Dit
adres zal ook in verschillende andere gemeenten des
rijks circuleeren.
Aan P. Bartels, gewezen postbode te Tholen,
is een pensioen van f71 'sjaars verleend.
In het wetsontwerp tof bekrachtiging van pro
vinciale belastingen voor 1883 wordt voor onze pro
vincie de bekrachtiging gevraagd van de heffing van
32 opcenten grondbelasting en 24 personeel, evenals
in ,1882.
De St.-Ct. tio. 231 bevat een Kon. besluit van
27 September 1882 omtrent het toepassen van de
osmose in de beetwortelsuikerfabrieken.
Z. M. de Koning heeft Zaterdag de commissie
uit de Tweede Kamer, belast met de aanbieding van
het adres van antwoord op de openingsrede op de
gebruikelijke wijze ontvangen en beantwoord.
De leden der Tweede Kamer zouden heden hun
sectie-vergaderingen beginnen, die waarschijnlijk 14
dagen zullen duren. In de afdeelingen zullen behan
deld wordende Indische begrooting, het voorstel tot
herziening van het Reglement van orde van den heer
Van Eek, verscheidene kleine wetsontwerpen, de lee-
ningswet en de Staatsbegrooting voor 1883.
- De veréeniging Algemeen Kies- en Stemrecht
heeft een uitvoerig adres aan Z. M. den Koning ge
richt naar aanleiding van het in de troonrede be
loofde onderzoek omtrent de vraag, van welke bepa
lingen der Grondwet herziening raadzaam is De ver-
eeniging hooptdat dit onderzoek aan de beloofde
voorstellen betrekkelijk het kiesrecht zal voorafgaan
daar zij er niet aan twijfelt of het zal alsdan der
Wetgevende macht blijken, dat vóór alles herziening
van art. 70 der Grondwet noodzakelijk is.
Ten slotte verzoekt de vereeniging, dat het Zijne
Majesteit moge behagenalle zoodanige maatregelen
te nemen als noodig zullen geoordeeld worden om
den census uit art. 76 der Grondwet en uit de ar
tikelen die daarmede onmiddellijk samenhangente
doen verdwijnen en art. 76 alleen te doen luiden:
De Volksvertegenwoordiging wordt bij geheime stem
ming gekozen door alle meerderjarige ingezetenen
Nederlanders, in het volle genot der burgerlijke en
burgerschapsrechten."
Bij. een wetsontwerp tot verhooging der Begroo
ting voor den arbeid der Gevangenen, dienst 1882,
met f 30,200 op het art. «Grondstoffen enz.", ont
wikkelt de Minister van Justitie zijn voornemen om
de gevangenisstraf doeltreffender zwaar te doen worden
door een belangrijke uitbreiding van het aantal ar
beidsuren (tot gemiddeld 12 daags) tegenover inkrim
ping van dat der slaapuren (tot 8).
Als leeken op dat gebied is het best mogelijk, dat
we verkeerd oordeelenmaar we meenen toch dat
de gevangenen het zelfs dan nog minder kwaad zullen
hebben dan zoo menig niet-gevangene, die meer dan
12 uren wei ken moet en niet eens tijd heeft orn 8
uren te slapen.
In 1883 zal een vergelijkend examen worden
gehouden van adspiranten naar de betrekking van
scheepsklerk bij de zeemacht. Het aantal beschikbare
plaatsen en de vereischten voor het examen, die ver
moedelijk eenige wijzigingen zullen ondergaan, zullen
nader worden opgegeven.
Drie Indische officieren hebben hun ontslag ge
vraagd omdat zij niet verder willen medewerken tot
bestendiging van het wanbestuur op Atjeh. Sedert
1873 is de toestand nog niet zoo ellendig geweest als
thans. Voor de soldaten is het een treurig leven.
Aan herhaalde overvallen staan zij bloot; wie in han
den der Atjehers valt wordt onthoofd en daarna ver
brand een officier, die gewond achter moest blijven,
werd op de gruwelijkste wijze mishandeld en langzaam
doodgemarteld. Men vreest voor oproer onder de
troepen, die morren over den schijnvrede waartoe zij
veroordeeld zijn en die lmn al de lasten, maar geen
der vergoedingen van den oorlog verschaft.
Kerkelijks Zaken en Onderwijs.
Bedankt voor het beroep naar Zierikzee door
ds. C. Beets, te Houten.
Aangenomen liet beroep naar Maartensdijk door
den candidaat F. Kijftenbelt, die voor Benthuizen en
Biezelinge heeft bedankt.
Beroepen naar Hooge Zwaluwe ds. E. M. Van
IJsendijk te Kattendijke.
Tot hulponderwijzer aan de openbare school te
Baarland is benoemd de heer Luteijn Meeuwse van
Wolfaartsdijk.
Colijnsplaat. De heer N. Nieuwdorp, sedert 9 No
vember 1880 onderwijzer alhier, heeft wegens zijne
benoeming als onderwijzer te Zwartewaal zijn eervol
ontslag tegen 1 November a. s. aangevraagd.
Voor de twee vacante betrekkingen van (hulp) on
derwijzer in deze gemeente hebben zich tot nogtoe
geen sollicitanten aangemeld.
Schoolspaarbank Goes, Aug.—Sept. 1882.
ingebr. uitgeh.
School C f 28,59 f 24,59
D - 10,96% -20,45
f 39,55% f 45,04
Tholen. De kerkelijke partijen in de Ned. Herv.
Gem. alhier staan, sedert de orthodoxen de overmacht
gekregen hebben, scherper tegen elkander over dan
vroeger. Daardoor geschieden wel eens dingen, waarbij
godsdienstige ernst voor partijhaat de plaats moet
ruimen. Althans, daaraan denkt men onwillekeurig
als men het volgende verneemt.
Ds. C. had eene lijst van stemgerechtigden voor het
kiezen van notabelen helpen opmaken en had daarop,
overeenkomstig een kerkelijk voorschrift, dr. S., den
anderen predikant, niet geplaatst, omdat deze minder
dan een jaar lidmaat dezer gemeente was. Dr. S.
was daar evenwel niet mede tevreden en beweerde,
dat bedoeld voorschrift niet op predikanten van toe
passing was. Hij kreeg geen verhoor, en toen hij nu
zelf eene lijst van kiesbevoegden voor het kiescollege
moest helpen samenstellen, liet hij op zijn beurt ds.
C. onvermeld, omdat deze niet in het lidmatenboek
was ingeschreven. Deze inschrijving schijnt voor pre
dikanten gewoonlijk nagelaten te worden, en dus meent
ds. C. daarvoor nii ts van zijn recht als kiezer te ver
liezen. Beiden hebben huil bezwaren bij de Synode
ingebracht.
Tot hoofdonderwijzer op de burgerschool voor
jongens en meisjes te Vlissingen is benoemd de lieer
W. Van Kamer, thans hoofdonderwijzer aan de school
voor on- en minvermogenden aldaar.
Er zijn volgens nader bericht in de «Standaard"
aan de Vrije Universiteit niet 1, maar 2 literatoren
aangekomen. Een hunner was bij de theologen geteld.
In de «Wekker, nieuwe bijdragen voor liet on
derwijs" van 30 September II. komen voor 114 (zegge
honderd en veertien) vacante plaafsen van (hulp) on
derwijzer, 30 van (hulp) onderwijzeres en 16 van
hoofd eener school.
l
Rechtzaken.
Arrondissementsrechtbank te Middelburg.
Door de rechtbank zijn Zaterdag gewezen de vol
gende vonnissen tegen
lo. C. De J., 59 j., arbeider te 's-IIeer Hendriks
kinderen, wegens diefstal, veroordeeld tot een dag cell,
gev straf c. e.
2o. A. De W., 14 j., te Kloetinge, wegens diefstal,
veroordeeld tot diie dagen cell, gev.straf c. e.
3o. J. S., 15 j., en C. Z, 14 j., beiden te Weniel-
dinge, wegens eenvoudigen diefstal in vereeniging ge
pleegd, veroordeeld ieder tot drie dagen cell, gev.straf
c. e.
4o. a J. W., 17 j., arbeider, b D. V., 22 j schip-
perskneclit, c W. V. d. E., 18 j., schippersknecht, allen
te Yerseke, a wegens het slaan van een bedienend
beambte, b en c wegens beleediging van een bedienend
beambte, veroordeeld a tot 8 dagen cell, gev.straf,
b en e ieder in een geldboete van f25, te vervangen
door 7 dagen gev.straf voor iedere boete c. c.
5o. G. L22 j., schippersknecht te Yerseke, be
klaagd van diefstal, vrijgesproken.
6o. J. Van de G., 9 j., te Driewegen, wegens dief
stal, bevolen dat hij in een verbeterhuis zal worden
gebracht teneinde aldaar opgevoed en in hechtenis
gehouden te worden tot hij zijn 15e jaar zal hebben
volbracht.
7o. P. II, 54 j., huisvr. van C. S te Middelburg,
gedetineerd laatst te Rotterdam, wegens beleediging
van een beambte in functie, eenvoudigen diefstal en
bedelarij, veroordeeld tot 4 maanden cell, gev.straf
en f 8 boete en wijders om na het uiteinde dier straf
naar ees bedelaarsgesticht te worden overgebracht.
8o. M. K. en M. M., beiden te Nieuw- en St. Joos-
land, wegens het niet verschijnen als gedagvaarde
getuigen ter openbare terechtzitting der rechtbank
veroordeeld ieder tot eene geldboete van f 3.
De zaak tegen A. M. J. Ste Goes, beklaagd van
mishandeling, werd ter nadere behandeling uitgesteld.
Landbouw en Veeteelt.
Naar aanleiding van het bericht in ons vorig no.,
dat men in onze omgeving pogingen aanwendt om voor
het telen van suikerbieten gronden te huren zoodanig,
dat verhuurders alleen de landerijen te bezaaien en
de gewassen vrucht scheep te voeren hebben, verne
men wij van geachte zijde nog, dat in den Williel-
rninapolder reeds 20 heet. (50 gemeten) a f325 per
heet. op die wijze verhuurd zijn aan een suikerfabriek
te Calloo, waarvan agent is de heer J. De Meulemees-
ter. De verhuurder behoeft niets te doen dan het
paard in gebruik af te staan om te zaaien.
- Te Zuiddorpa is na veel inspanning eene koe
van een waar monsterkaif verlost. Het kalf was met
haar naar binnen begroeid, had geen buik en droeg
de ribbenkast geheel omgekeerd naar buiten, terwijl
de ingewanden aan de buitenzijde der ribben beves
tigd waren.
Bij opening van liet vel bleek ook, dat het -beest
wel 4 pooten had maar 2 daarvan, een voor en ach
terpoot, zeer misvormd waren, welke voor de verlos
sing door ontleding moesten afgedaan worden, en de
beide andere mede een voor- en achterpoot aan een
hesp verhonden waren.
De gezondheidstoestand van de koe was na de ver
lossing tot heden toe uitmuntend. (T. N. Ct.)
Een landbouwer te Maashees (Limb.) heeft een
8jarig varken dat reeds f 1320,27 heeft afgeworpen,
zijnde de opbrengst van 165 jonge varkens, die dit dier
grootgebracht heeftbovendien zullen nog 8 biggen
eerstdaags verzilverd worden en zal ten slotte het var
ken ook nog wel wat waard zijn voor den slager.
Wel een respectabel zwijn!
Bij vele melkboeren in Drente wordt de melk
hunner koeien binnen zeer korten tijd zuur. De oor
zaak schijnt te zijn, dat het vee, hetwelk overdag bui
ten loopt en 's nachts op stal komt, doornat gestald
wordt. Bij de vele dagen met aanhoudenden regen is
dit vaak geschied.
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
De vorige week is op het «Slot Oostende" te Goes,
ten overstaan van den notaris mr. J. L. H. Liebert,
verkocht
een Woonhuis en Erf
staande en gelegen aan de Oostzijde der Groote markt
te Goes wijk C no. 63, bewoon! notaris Mulock Houwer.
Dit huis is gekocht door den heer Joh. Temperman
voor f3350.