1882. N°. 114.
Dinsdag 26 September.
69ste jaargang.
-CS=CtCF>ObUÏ»-
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
Agent voor het buitenland- A. STEINER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN D1TMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
(MJRANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzell'de advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Wie zich tegen 1 October op dit
blad abonneert, ontvangt de nom
mers van IS September II. af kos
te loos.
OPENBARE VERGADERING
van den
It a a d der gemeente Goe»
op WOENSDAG den 27 SEPTEMBER 1882,
des avonds te half 8 uren.
Goes, den 25 September 1882.
De Secretaris,
HARTMAN.
Punten van behandeling:
X. Mededeelingen, ingekomen stukken.
II. Rekening van den schuttersraad over 1881.
III. Begrooting van de gemeente-apotheek voor 1883.
IV. Beslissing op de aanvrage der schoolopzieners
omtrent den cursus tot opleiding voor de hoofd
akte.
V. Vaststelling van den ligger en de kaart der
wegen en voetpaden in de gemeente.
VI. Benoeming van een onderwijzer bij het lager
onderwijs.
Mededeelingen op verschillend gebied.
GOES, 25 SEPTEMBER 1882.
Wij herinneren de kiezers te Wolfaartsdijk aan
de verkiezing voor twee raadsleden, die Woensdag moet
plaatshebben.
De stembus is tot vier uren geopend.
Behalve de vroeger vermelde en in den oproe
pingsbrief beschreven onderwerpen, is voor de verga
dering der Vereeniging van Burgemeesters en Secre
tarissen in Zuid- en Noord-Beveland, op Donderdag a. s.
te Goes te houden, nog een belangrijk punt aan de
orde gesteld. De Ned. Vereeniging van gemeente
ambtenaren wenscht namelijk volgens een dezer
dagen verzonden circulaire het gevoelen der ver
eeniging te weten omtrent de wenschelijkheid en het
nut van het uitreiken van diploma's aan aspirant
gemeente-secretarissen en ambtenaren ter secretarie
na afgelegd examen, en over welke punten zoodanig
examen zou moeten loopen. Reeds voorlang is de
wenschelijkheid en de noodzakelijkheid van zoodanig
examen van verschillende bevoegde zijden betoogd, en
het bestuur der Bevelandsche Vereeniging adviseei-t
dan ook dat de algemeene vergadering aan het denk
beeld van de Nederlandsche Vereeniging hare adhaesie
zal schenken. Bij gemis van regeling bij de wet kan
door commissiën het examen afgenomen en het diploma
uitgereikt worden, evenals door sTesselschade" voor de
handwerken, en door verschillende commissiën voor
de bewaarsclioolhouderessen geschiedt. Het onderwerp
is zeer gewichtig, waarom eene trouwe opkomst der
leden mag worden verwacht, opdat de zaak grondig
besproken kunne worden.
Hoofdplaat. Vrijdag werd in de gemeenteraads
vergadering benoemd tot oudsten wethouder dhr.
IV. Baars.
Als raadslid heeft deze zich steeds als een geducht
bestrijder van den voorzitter, dhr. Van Slotendoen
kennen, zoodat de uittreding van dhr. A. Dossche uit
het dagelijkscli bestuur de opposeerende partij zeer te
stade kwam.
Sedert de komst van dhr. Van Sloten als burgemeester
is het gewoonte geworden om de beraadslagingen van
den gemeenteraad bij te wonen, waartoe men vooral
uitgelokt wordt door de periodieke te verwachten
liefelijke tooneeltjes.
Ook dien dag was de raadzaal geheel bezet door
het opgekomen publiek.
Vrijdag is de laatste steen van den steenweg naar
den Nieuwlandschen molen gelegd. Daarmede is een
communicatie-middel tot stand gekomen, dat aan onze
ingezetenen en aan die der omliggende gemeenten groote
voordeelen kan opleveren.
De onaangenaamheden, aan dien weg verbonden,
waren met de aanbesteding nog niet geëindigd.
Zelfs verleden week waren de aannemers, die te
vergeefs op gedeeltelijke betaling aandrongen, van plan
het bijna voltooide werk te staken.
Allerlei zaken brengen de gemeente in moeielijkheden,
waarvan het einde nog niet te voorzien is.
Na de steenweg-quaestie volgt nu de school-quaestie.
Deze laatste is echter veel moeielijker op te lossen.
"Wel is waar hebben de dubbeltjes hier niet mee te
maken, doch in deze zaak zijn bepaalde personen be
trokken. Gehjk men weet, verlangt het hoofd der
school gebruik te maken van het schoolgebouw tot
het geven van privaat-onderwijs in de tusschenuren.
Het gemeentebestuur gaf daartoe verlof, doch een
andere macht verzette zich ertegen.
Gelukkig, dat hoogere autoriteit te beslissen heeft.
Opmerkelijk is het, dat het hoofd der 2e gemeente
school vergunning bezit tot het geven van zulk onderwijs.
De Zaterdag vastgestelde rekening der inkom
sten en uitgaven van den polder Walcheren ge,durende
1881 bedraagt in ontvang f247,524,22 en in uitgaaf
f 232,839,40' en levert dus een goed slot op van
f 14,684,81s. De belastingen en hellingen hebben
f216,608,15 opgebracht. De kosten der gewone wer
ken hebben f 109,737,39, die der buitengewone
f 9,487,15 bedragen.
Z. M. de Koning heeft Zaterdag aan de com
missie uit de Eerste Kamerdie hem het adres van
van antwoord op de troonrede kwam aanbieden, ge
antwoord
»Ik verzoek U aan de Eerste Kamer der Staten-
Generaal Mijnen dank te betuigen voor haar adres
van antwoord.
Het is mij aangenaam bij vernieuwing hare bereid
vaardigheid te vernemen tot het ijverig en nauwgezet
verrichten der werkzaamhedendie haar wachten."
Z. K. II. de Prins van Oranje is niet, zooals
gemeld is, naar het buitenland vertrokken, maar bevindt
zich volgens de N. li. Ct. voortdurend in de residentie.
Bij Kon. besluit van den 11 Sept. 1882 is bepaald,
dat met den aanvang in 1883 van den zomerdienst
de doorgaande en zelfwerkende remtoestel moet worden
ingevoerd.
In de rijks-postspaarbank is gedurende Aug.
ingebracht f 204,481 en teruggehaald f 89,401. Op
31 Aug. was de som der inlagen f 1,669,068.
In November zal een vergelijkend onderzoek
plaatshebben van adspiranten voor de betrekking van
surnumerair bij het vak der posterijenwaartoe vijf
tien plaatsen ter vervulling zijn opengesteld. Nadere
bijzonderheden bevat de St.-Ct,
Volgens de Amsterdamsche Ct. is aan baron
Van Lynden van Sandenberg door den Koning de titel
van graaf verleend.
Uit welonderrichten kring verneemt de Standaard,
dat aan generaal Van der Heyden geen bijzonder
koninklijk gunstbetoon is te beurt gevallen.
Hem is, evenals aan alle andere buitengewone ad
judanten des Konings, de gewone circulaire gezonden,
om in het gevolg des Konings, als lid van het mili
taire huis, bij de opening van de Staten-Generaal plaats
te nemen.
Vrijdag had de plechtige begrafenis plaats van
den aartsbisschop msgr. A. J. Scliaepinan te Utrecht. Z.
K. H. de Prins van Oranje werd daarbij vertegen
woordigd door Z. IC. H. adjudant den heer Loijel.
In de vergadering van het metropolitaan ka
pittel van Utrecht is tot kapittel-vicaris gedurende
het openstaan van den hisschoppelijken zetel gekozen
mgr. F. P. Pan de Burgtproost van het kapittel
en president van het seminarie te Rijsenburg.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Ds. D. De Pree, predikant bij de Christ, gere
formeerde gemeente alhieris beroepen bij dezelfde
gemeente te Nieuwdorp.
Te Biezelinge is met algemeene stemmen be
roepen de heer F. Kijftenbelt, candidaat tot den H.
dienst bij het Provinciaal kerkbestuur van Overijsel.
Bedankt voor het beroep naar de Chr. Ger. ge
meente te Vrijhoeve Capelle door ds. J. A. Goedbloed,
te Axel.
Hiermede is de quaestie van éen- of tweejarigen cursus
vervallenhet reglement bepaalt, dat de cursus een
tweejarige zal zijn. De kosten worden gedragen door
de deelnomers aan den cursus, die zich zelf bevooi-
declen door in groot aantal de lessen bij te wonen,
omdat ieijeis quotum afhangt van het aantal onder
wijzers. Evenwel moeten er minstens 20 deelnemers zijn
om den cursus te doen beginnen. »Met goedkeuring
van de vereeniging van leeraren en onderwijzers" kan
men ook het onderwijs in slechts enkele vakken bij
wonen. De cursus zal gehouden worden te Goes, in
lokalen, waarvan men het gebruik aan Burgemeester
en Wethouders zal vragen.
Het maximum der kosten is bepaald op f 48 per
hoofd.
Met het oog op de examens zal de cursus loopen
van 1 Juli tot 30 Juni.
liet bestuur bestaat uit de heeren H. C. Ittrnann,
voorzitter, A. It. Breetvelt, secretaris en A. Van Schel
ven, penningmeester.
Voorloopig hebben zich twee onderwijzeressen en
21 onderwijzers schriftelijk verbonden, en door hunne
handteekening zicli aan de bepalingen van het regle
ment onderworpen.
Voorloopig, want de meesten weten niet of zij de les
sen op Woensdag zullen kunnen volgen. Op de meeste
dorpsscholen toch is het Woensdag-namiddag school,
en de pogingen, door heeren schoolopzieners bij vele
gemeentebesturen aangewend om den Zaterdag-morgen
in de plaats te stellen van den Woensdag-namiddag,
zijn bij sommigen vruchteloos geweest. In vele ge
meenten schijnt men nog niet doordrongen van de
waarheid, dat men voor het onderwijs meer gebaat
is met degelijke, ontwikkelde onderwijzers, dan met
de zoodanigen, die de hulp-akte reeds als baton de
nraréchal beschouwen.
Krabbendijke. Het traktement van den heer J.
•Lijbaart, hoofd der school alhier, is van 900 gld. tot
1100 gld. verhoogd.
Sciierpenisse. In de Vrijdag alhier gehouden ver
gadering van het Onderwijzers-gezelschap »Tholen"
werd medegedeeld dat het gewestelijk bestuur van
het Ned. Onderw. Genootschapsedert 6 jaren door
dit gezelschap waargenomen, met 1 Jan. a. s. aan het
gezelschap Walcheren" zou overgaan. Tot lid van
dat bestuur voor dit gezelschap werd benoemd de heer
W. C. Criicq, te Stavenisse.
Voor de lessen der herhalingsschool te Middel
burg hebben zich 08 leerlingen, waarvan 40 jongens
en 28 meisjes, aangemeld. De cursus telde in het
vorige jaar 30 jongens en 17 meisjes.
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
Zaterdag werd door burg. en weth. van Veere
in het openbaar aanbesteed:
het bouwen eener nieuwe school met gedeeltelijk
overdekte speelplaats.
Ingekomen waren 8 biljetten. Hoogste inschrijver-
was de heer J. F. M. V. d. Heil te Middelburg, voor
f18,236, laagste de heer II. P. Van de Ree te Mid
delburg, voor f16,930. (M. Ct.)
Gelijk wij onzen lezers successievelijk meedeel
den, zijn reeds sedert eenige weken door de beide
heeren schoolopzieners hier pogingen in 't werk gesteld
orn een cursus ter opleiding voor de hoofdakte in
'tleven te roepen.
Deze pogingen stuitten evenwel af op de dubbeltjes-
quaestie, terwijl men billijkheidshalve van de gemeente
geen bijdrage of tegemoetkoming kon vragen.
Zaterdag 16 dezer nu werd, zooals men in hoofd
zaak weet, besloten, dat men eenige onderwijzers zou
uitnoodigen, om voor eigen rekening den cursus op
te richten. Met algemeene stemmen werden toen ge
kozen de heer I), De Koning, die reeds een jaar lang
aan een aantal onderwijzers les geeft in het teekenen
de heer P. C. F. Frowein, die gedurende bijna twee
jaar gratis les heeft gegeven in de natuurkundige
vakkenD. II C. lltmann voor de wiskundeA.
Van Schelven voor paedagogiek en methodiek, aard
rijkskunde en geschiedenis, en A. II. Breetvelt voor
Ned. taal.
Deze vijf heeren nu vormen samen eene vereeniging
van leeraren en onderwijzers ter opleiding voor de
hoofdakte. Ieder, die van den cursus wil gebruik maken,
moet zich onderwerpen aan het door iien ontworpen
en door heeren schoolopzieners goedgekeurde reglement.
Landbouw en Veeteelt.
Hansweert. Allerwege is men hier druk bezig met
het rooien der aardappelen. Het tamelijk goede weer
der laatste dagen begunstigt de inzameling. De op
brengst is over het algemeen gering; goede oogsten
behooren tot de uitzonderingen. De aardappels zijn
klein van stuk, terwijl daarbij die van zwaren grond
niet lekker van smaak zijn. Velen zijn er door de ziekte
aangetast; men bedingt f3,50 a 3,75 per H.L.
Wemeldinge. Alhier komen nog steeds gevallen
van varkensziekte-voor. Velen, die dan ook maar ver
moeden dat hunne varkens inin of meer door de
ziekte aangetast zijn, haasten zich door spoedig te
slachten het vleesch voor consumptie te behouden.
Sint-Maartensdijk. Met het oog op de tegenwoor
dige ongunstige omstandigheden is vooral het vol
gende staaltje van dure landprijzen zeer merkwaardig.
Voor een lapje bouwland alhier, groot 81,50 Are,
werd Vrijdag in openbare verkooping niet minder be
taald dan f1140 per gemot (39,'M Are). Naar dien
prijs berekend zou een 1I.A. met onkosten enz. op
niet minder dan f3300 komen.
De vereeniging van liefhebbers van een lekkeren
aardappel, die zich do veredeling van die cultuur ten
doel stelt, opende Woensdag in het Kristallen-paleis
te Londen haar 8e jaarlijksche tentoonstelling. Op
tafels zijn niet minder dan 2000 schotels met aardap
pelen uitgestald, ingezonden door zeventig teelders, en
omvattende, behalve de vermaarde oude soorten, de
nieuwste en gezochtste variëteiten, bekend onder de
namen «Recorder", «Alderman de Keyscr", «Sir Wal
ter Raleigh", «James Abbiss" enz. Genoemde vier
soorten werdenmet eerste klas-eertificaten van ver
diensten bekroond.
De proefvelden worden der Vereeniging welwillend
afgestaan door het «Kon. Genootschap voor Tuinbouw"
dat alleen proefnemingen met nieuwe variëteiten toelaat.
Het toeval heeft gewild, dat deze achtste internatio
nale aardappelen-tentoonstelling wegens de tijdelijke
afwezigheid van den Lord mayor geopend is moeten
worden door den bekenden voornamen hotelhouder
van Nederlandsche atkomst, den heer P. De Keyser,
die onlangs tot Alderman werd benoemd en ook bij
leven en welzijn zijn beurt zal krijgen om Lord-mayor
te worden. (Dagbl.)
Tengevolge van het faillissement der Friesche
Landaanwinning-Maatschappij moesten de drooggelegde
meergronden onder den hamer worden gebracht, het
geen te Bolsward is geschied. De totaal oppervlakte
was 2400 HA. en de opbrengst f 199,292,— onge
veer f83,per HA. of bunder. Een depreciatie al-
zoo, die enorm mag heeten, daar men in Friesland
voor 1 bunder meermalen f600 en meer heeft betaald.
Als le hypotheek zou op dien grond een som van
nagenoeg f700,000,gevestigd zijn. Dergelijke fei
ten behooren waarlijk niet tot de verblijdende.
Een waarde van 2 millioen voor 2 ton ongeveer
aan den man gebracht en dat nog wel gronden! Wij
wezen reeds op het verschijnsel elders, ook in dit ge
west, nu doet het zich in Friesland teven6 voor.
Het is echter te betwijfelen dat de bedoelde depre
ciatie toepasselijk is op de weilanden waar vee wordt
geweid, dat thans zoo hoog in prijs is, tenzij aan een
verbazende winst op de veeteelt te denken ware. Uit
Arnhem wordt thans aan 't N. v. d. D. gemeld
»De veestapel staat op dit oogenblik prachtig.
Alles wordt dik en vet. De lammeven worden tegen
hooge prijzen aan Engeland afgeleverd en gelden tot
f 10 per stuk. Koeien groeien uitmuntend en ossen
worden tot de enorme prijzen van 44 a 45 cents per
kilo voor de Brusselsche markt opgekocht. Nuch
tere kalveren gelden tot f20 per stuk. Bulkalveren
voor de boeren, om ossen van te fokken, zijn nog
eenigszins hooger in prijs. Veulens zijn duur, 1
jarige zuigveulens gelden van f140 a f160. De 1
jarige ruins voor Saksen loopen van f250 a f300.
In verband met de hooge vleeschprijzen zijn ook
die der varkens stijgende".
Aannemende dat dit bericht in 't algemeen juist
is, dan springt de abnormale toestand al vrij sterk
in 't oog. Depreciatie van de gronden of van 't kapi
taal, buitengewoon hooge opbrengst der producten,
dat is ongezond en altijd ten nadeele van het groote
publiek. Dit mist de rente van 't kapitaal, welke de
kapitalist anders verteert. Dure vleeschprijzen maken
het gebruik ervan voor duizenden en duizenden óf
onmogelijk öf tot een minimum beperkt.
Dit verstoord evenwicht moet dus op de een of
andere wijze hersteld woi-den. Is er een beter middel
dan door uitbreiding van gezonden of productieven
arbeid, waardoor ventelooze kapitalen rentegevend wor
den gemaakt, door toepassing der wetenschap tevehs I
(De Reporter.)
Rechtzaken.
Arrondissementsrechtbank te Middelburg.
Zaterdag zijn door de rechtbank gewezen de
volgende vonnissen tegen:
lo. P. L. K., herbergier te Goes, beschuldigd van
het toedienen in zijne herberg van bedwelmenden
drank (bier) aan een in kennelijken staat van dron
kenschap verkeerend persoon. Vrijgesproken.
2o. P. S., 13 j., H. S., beiden te Hansweert (gem.
Kruiningen), wegens diefstal met inklimming in een
bewoond huis door- twee personen beneden de 16 jaren,
doch met oordeel des onderscheids, te zamen en in
vereeniging gepleegd, veroordeeld ieder tot eene gevan
genzetting in een verbeterhuis voor den tijd van vijf
jaren.
3o. D. R., 18 j., te Yerseke, wegens mishandeling,
veroordeeld tot 8 dagen cell, gev.straf c. e.
4o. J. De R., 19 j.. zeeman te Vlissingen, wegens
het niet voldoen aan eene oproeping voor de nationale
militie, veroordeeld tot eene boete van f 1 c. e,
5o. M. "Van der G., 45 j., huisvr. van J. J., wasch-
vrouw te Vlissingen, wegens laster, veroordeeld tot
eene boete van f 16 c. e.
Go. J. O., 44 j., werkman te Vlissingen, wegens
mishandeling, veroordeeld tot eene boete van 112e.
7o P. D36 j., polderwerker te Sas van Gent,
wegens mishandeling, veroordeeld tot 8 dagen cell.
gov straf c. e.
8o. J. Van der L., 23 j., werkman te Groedo, we
gens diefstal, veroordeeld tot eene boete van f2 c. e.
9o. Ja. V., 19 j., zonder beroep, te Clinge, wegens
laster, veroordeeld tot eene geldboete van f 8 c. e»
