1882. N°. 108.
Dinsdag 12 September.
69s,<! jaargang.
■-'-ae.-'».--*/-»-
GOME
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f,75.
Afzonderlijke nommers -5 ct., met bijblad 10 ct.
Agent voor het buitenland- A. STEINER, te Hamburg.
Inons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJG1I VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën s van 15 regels 50 ct., elke regel meer f0 ets.
Liij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Gebooite-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Mededeelingen op verschillend gebied.
GOES, 11 SEPTEMBER 1882.
Borssei.e. De betrekking van secretaris der
Werkmansvereeniging alhier is vacant geworden door
gevraagd eervol ontslag van den tegenwoordigen ti
tularis. Een achttal sollicitanten heeft zich aangemeld
om benoemd te worden.
De secretaris tevens ontvanger van wekelijksche
contributionis bovendien belast met het doen uit
meten der scheepsladingen kolen en de verzending van
het aantal hectoliters naar de woningen der leden
alsmede met de aflevering der brandstof, die 's winters
door leden en niet-leden van de vereeniging wordt
gekocht.
Aan dezen veelzijdigen werkkring en hare recht
matige voordeelen is het zeer wel toeleschrijven, dat
er een betrekkelijk groot aantal sollicitanten is.
Woensdag a. s. zal de benoeming plaatshebben in
eene algemeene vergadering waartoe alle leden zijn
opgeroepen.
Ellewoutsdijk. Onlangs werd voor de tweede
maal melding gemaakt van de groote verandering in
het vaarwater langs deze gemeente.
Aan de steenglooiing der zeewering voor het fort
wordt thans iets waargenomen, dat misschien wel in
verband staat met de werking van die wijziging.
Er is namelijk in die dijksbekleeding eene daling
of verlaging te zien op ongeveer 5 M. afstand van den
voet, die 10 M. verder daarvan slechts 3 M. is ver
wijderd en weder 10 M. van die plaats zich met eene
verzakking in den steenen steunberm vereenigt, zoodat
het voorkomt alsof zich daar een ader had gevormd,
die nog grooter schade aangericht zou kunnen hebben
dan zij reeds deed, doch nu weer zal gesloten zijn.
Rilland-Bath. Door den gemeenteraad is de vorige
week, in plaats van den heer J. J. Van Gorsel, be
noemd tot wethouder de heer C. Braamse.
Dr. C. De Jongh, te Kruiningen, is tot gemeente
geneesheer te Mijnsheerenland benoemd,
Bij de Maatschappij tot exploitatie van staats
spoorwegen is geslaagd als telegrafist 2e klasse dhr.
J. Kousemaker, geboortig van Nisse, thans als leerling-
telegrafist werkzaam op het station Zwaluwe.
Ylissingen. Zondagmiddag te 12 uren arriveerde
alhier het Koninklijk Engelsch jacht Osborne, com
mandant Rose.
Dinsdagavond per trein van 10 uren zullen de
Prins en Prinses van Wales met gevolg benevens de
Koning en de Koningin van Griekenland met gevolg
zich hierop inschepen.
Het jacht vertrekt omstreeks 11 uren.
Mr. E. Fokker heeft zijn betrekking als griffier
der Staten van Zeeland weder aanvaard.
Heden (Maandag) over acht dagen zal op de ge
bruikelijke wijze de vergadering der Staten-Generaal
te 's-Gravenhage worden geopend. Het zal ons benieu
wen, of wij Zaterdag bij de sluiting weer de gewone
dankbetuiging aan de kamerleden zullen hooren voor
hetgeen door hen in het afgeloopen zittingjaar is ver
richt 1 Het was een bijzonder onvruchtbaar jaar.
De luit. ter zee 2e kl. G. J. Buys, dienende
aan boord van Zr. Ms. fregat Evertsen, wordt met
MENGELWERK."8*
Hoogstens vijf woorden!
Novelle naar het Hoogduitsch van C. F. Liebetreu,
door H. J. G. H.
«Goddank!" riep hij buiten adera, zich in de kus
sens van een coupé tweede klasse werpende, op het
zelfde oogenblik dat de trein zich in beweging zette
en de conducteur het portier achter hem dichtsloeg.
Deze »hij" was August Frederik Herman Krause,
zes-en-twintig jaar oud, ongehuwd, Medicinae Doctor,
arts enz., praktijk luttel, in omgekeerde reden staande
tot zijn vroolijke stemming, want hoe minder patiën
ten hij had, des te aangenamer was zijn omgang.
Gedurende het laatste kwartier, voorafgaande aan
het oogenblik, waarop hij zoo plotseling bij de eerste
beweging van den trein in de coupé was gesprongen,
was hij bij uitzondering alles behalve vergenoegd ge
weest. Het toeval had hem in de nabijheid van het
station gevoerd, zijn oog viel op de karavaan der juist
aangekomen reizigersen zie daar bespeurt hij,
niets kwaads vermoedende, onder deze zijne tante,
kuchend en hoestend, met haar geborduurde reistasch
in de hand
Zijne tante! Dat was voor onzen dokter de ver
persoonlijking van alle schrikbeeldenZijne tante, oud,
rimpelig, boos, galachtig, rijk, gierig, was, dat wist
hij, bepaaldelijk alleen daarom gekomen, om zich te
10 dezer op non-activiteit gesteld, terwijl daar aan
boord met 20 dezer geplaatst wordt de officier van
admin 3e kl. D. G. Krol van der lloek.
De detachementen van het 3e reg. inf. z:jn Don
derdag uit Leiden, Delft, Gouda en Woerden te Ber-
gen-op Zoom aangekomen.
Tengevolge van gebrek aan kazerneering zijn de
manschappen in tenten gelegerd. De lichting 1879
vertrekt den Hen (dus lieden), die van 1881 den 15en
dezer met groot verlof.
De Nederlandsche Maatschappij tei bevordering
der oestercultuur heeft bij Gedep. Staten bezwaren
ingebracht tegen het raadsbesluit tot verbreeding en
kanaliseering van de rivier de Zooin.
De Maatschappij is van meening, dat het éenige belang
voor de gemeente bij dat werk gelegen is in de zekerheid
dat twee der te Bergen op-Zoom gevestigde suikerfabrie
ken te allen tijde over eene ruime hoeveelheid zoet
water zullen kunnen beschikken, terwijl daartegenover
staat, dat bij ontlasting van groote hoeveelheid zoet
water de oesterputten onbruikbaar zullen worden en
de gronden veel in waarde zullen verminderen. Het
stelsel van overlaten, waardoor het gevaar nog eenigs-
zins zou verminderen, is niet aangenomen. Uithoofde
de belangen eener jeugdige industrie ernstig worden
bedreigd, verzoekt de Maatschappij aan Gedep. Staten
de uitvoering van het bedoelde werk te voorkomen.
(N. R. Ct.)
Door het bestuur van »De Unie" te Amsterdam,
«Vereeniging tot opwekking van staatkundig leven en
bevordering van maatschappelijke belangen", is een
uitnoodiging gericht aan onderscheiden liberale kies-
vereenigingen, die zich vóór grondwetsherziening heb-.
ben verklaard, aan de verschillende vereenigingen
«Algemeen Kies- en Stemrecht", het Comité voor
«Algemeen Stemrecht" en aan het Centraal-bestuur
van het «Algemeen Nederlandsch Werklieden-ver
bond" enz. tot het bijwonen eener bijeenkomst op
Zondag 24 September a. s. te Amsterdam, ter be
spreking van pogingen, die kunnen strekken tot ver
krijging eener doeltreffende kiesrechthervorming.
Het bestuur van «De Unie" biedt daartoe haar
reeds vroeger openbaar gemaakt ontwerp-adres ter
overweging aan, maar is ook bereid gelegenheid te
laten voor de bespreking van andere plannen, die de
bereiking van het beoogde doel kunnen bevorderen.
Werkmansbode.)
De Nederlandsche Zuid-Afrikaansche Vereeni
ging heeft eindelijk van ofliciëele zijde antwoord ont
vangen op haar herhaald schrijven naar Transvaal,
en naar aanleiding daarvan is op de laatste bestuurs
vergadering besloten: lo. aan de Nederlandsche regee
ring te verzoeken een consul-generaal voor Nederland
in Transvaal aantestellen en 2o. vanwege de vereeni
ging een vertrouwd man naar Transvaal te zenden,
teneinde alle inlichtingen intewinnen, die de vereeniging
in staat zullen stellen het bij hare statuten beoogde
doel te bereiken.
In de Sophia-stichting te Scheveningen werden
dezen zomer 98 kinderen verpleegd. Een vijftigtal
zullen daar nog tot het einde van het seizoen blijven.
In het Dagblad van 5 Juli jl. las men een
«Ingezonden stuk," ten opschrift voerende «Oorlog"
en geteekend door «een man voor den vrede, maar een
overtuigen van de «bloeiende" praktijk, waarover hij
zijn lieven papa geschreven had om dezen het harte
week te maken voor eene vermeerdering der toelagen:
zeer zeker wilde die lieve tante zijne «allerliefst inge
richte" woning, voor de meubileering van welke me
vrouw mama hare spaarpenningen had geofferd, komen
bezichtigen! Wat zou die lieve, goede, oude tante
wel zeggen wanneer zij, met haar spreekwoordelijk
geworden geduld, gedurende een tweetal uren in de
wachtkamer als éenige patiënt de harde sofa, de drie
stoelen, den kapstok en het boekenkastje met de glazen
deuren en groenzijden gesloten gordijntjes onder het
bereik van hare praktische warenkennis hadwat
zou zij rare oogen opzettenwanneer zij de woon
kamer, de «allerliefst" ingerichte woonkamer betrad,
welker inventaris uit een bed een stoel (defect) en
een tafel bestond, en waarvan een paar gekruiste ra
pieren boven het bed de eenige versiering uitmaakten
Daar ging zij, die lieve tante, langzaam maar zeker,
in de richting der woning van August Frederik Her
man Krause, Med. dr., arts, enz. enz.
Zijn schrik duurde niet langer dan zijne tante in
het gezicht was; toen herkreeg hij zijne tegenwoor
digheid van geest, riep een besteller en liet aan den
portier van zijn woning de boodschap overbrengen,
dat hij aan iederen bezoekermaar vooral aan eene
lange, gele, magere, oude dame met een groen kleed
en een geborduurde reistasch, moest zeggen dat de
dokter naar een doodzieken vriend was gereisd en in
de eerste dagen niet terug zou komen.
De besteller werd koninklijk met een mark beloond
man vóór dezen oorlogEen oorlog met schop en
spade tegen zoovele in Nederland braak liggende en
ontgonnen landen werd door den geachten inzender
hoogst wenschelijk geachtals middel om aan vele
duizenden brood te verschaften. In het Dagblad van
4 Aug. vond dat stuk weerklank bij ytmannen voor
vrede en welvaart van Nederland," in een ingezon
den stuk «Oorlog en vrede" De oproeping aan be
langstellenden in dit laatste had naar men ons van
vertrouwbare zijde mededeelttengevolgedat ver
scheiden achtenswaardige mannen in den lande hun
adhaesie zoowel persoonlijk als schriftelijkmet het
daarin vermelde doel hebben te kennen gegeven. Be
reids heeft zich te 's-llage een voorloopig Comité
gevormd om in een nader bijeenteroepen vergadering
die hoogst gewichtige zaak te bespreken. Zijdie
deze vergadering eerlang wenschen bijtewonen, behoe
ven zich slechts met franco brieven poste restante
onder het motto «Ontginning", te adresseeren aan
het postkantoor te 's-Gravenhage.
Landbouw en Veeteelt.
Men verzoekt ons het navolgende omtrent Turf-
strooisel optenemen
In het nommer van dit blad dd 5 Sept. kwam
een bericht voor omtrent de bekendmaking van den
heer Albert, te Biebrich a/R., over het aanbevelings
waardige gebruik van turfstrooisel, in plaats van gewoon
stroo, in den stal.
Dit geeft mij aanleiding den lezers van dit blad,
voor zooverre zij daarbij belang kunnen hebben, te
wijzen op het turfstrooisel, hetwelk door de Maatschappij
van Landbezit in hare fabriek, gelegen in de Ronde
Veenen onder Mijdrecht, geproduceerd wordt en geheel
versehilt van het tot dusverre in den handel gebrachte,
daar het gemaakt wordt uit laag veen, door inpolde
ring hoog veen geworden, terwijl het andere uit lioog
veen bestaat.
De groote voordeelen van het turfstrooisel uit Mij
drecht zijn, dat het in hooge mate veerkrachtig is en
een sterk opslorpend vermogen bezit. De voordeelen
van de veerkrachtigheid worden bereids door den beer
Albert bekend gemaakt. Het opslorpend vermogen
maakt, dat alle vochtdeelen terstond worden opgenomen,
waardoor de mest zooveel meer waarde verkrijgt, ter
wijl het strooisel van laag veen uit zijnen aard reeds
zeer veel waarde heeft als mest-specie. Dezelfde speci
fieke hoeveelheid mest als van gewoon stroo kas boven
dien nog met een derde minder karvrachten op het land
worden gebracht, wat eene groote besparing aan arbeids
loon tengevolge heeft.
Den landbouwers en eigenaren van vee zij eene proef
neming ernstig aanbevolen, teneinde zich van de uit
stekende uitkomsten te vergewissen en later daarvan
gebruik te kunnen maken.
Volgens den staat, indertijd in de Staatscourant
gegeven, werden over 1881 in Zeeland de volgende
sommen besteed aan tiendafkoop: Zuid-Beveland
f 44,805,25%, Schouwen-Duiveland f2,454, Walche
ren f636,06, Tholen f429,36, samen f48,414,67%.
De wet tot af koopbaarstelling der tienden is den
12 April dezes jaars tien jaar oud geworden. Het
klimmend en dalend gebruik, dat er inmiddels in Zee
land van gemaakt is, leert het volgend staatje, aan-
toonende het totaalbedrag van den tiendafkoop over
en haastte zich om zijn taak te volbrengen.
«Reizen moet ik. Ernst is wel niet ziek, maar hij
zal blij zijn, als hij mij ziet. Hola! Een tweede
naar Wiesendorf!"
«Drie mark tachtig! In Bernthal wisselendaar is
een halte. Haast u! Roef!!" Het loket werd toege
schoven, de bel werd voor de derde maal geluid.
«Goddank"riep Herman nogmaals, toen hij zat,
zich het zweet van het voorhoofd wisschende.
Toen keek hij op. Tot zijn verwondering zag hij,
dat hij niet alleen was, dat zich in een anderen hoek
van de coupé een jonge dame bevond.
Op hetzelfde oogenblik keek zij op van het spoor
boekje dat zij in de hand hield hunne oogen ont
moetten eikanderen dadelijk sloegen beiden ze weder
neêr.
Herman was van nature geen vrouwenhater. Hij
kon er zich op beroemen, met iedere hem bekende jonge
dame gelachen en pret gemaakt te hebbende faam zegt
ook - hij zelf als arts is op dat punt zeer geheimzinnig
dat hij er velen in eere gekust had, maar éen ding
stond vasthad hij heden met de eene pleizier ge
maakt, dan deed hij het morgen evengoed met de
eerste de beste, die hem inden arm liep; de gedachte
aan geen enkele bleef nog in zijn hart gegrifd.
Maar nu Lieve hemel I Zulk een blik had hij nog
niet gezien! Die was hem regelrecht door de oogen
in de borst gedrongen, zoodat hij het nauwelijks
waagde adem te halen! Nog nooit hadden hem zijn
eigen oogen zoo overtollig toegeschenenvolle vijf
minuten wist hij niet, wat bij er mee zou uitvoeren
ieder jaar afzonderlijk: 1872 f 76,404,47%, 1873
f 276,696,73,1874 f229,1-51.87%, 1875 f556,806,20,
1876 f 349,834 88%, 1877 f 504.478,65, 1878
f486,661,89, 1879 f 149,400,58%, 1880 f13,037,51,
1881 148,414,67%, in het geheel f2 750,887,56%.
(M. Ct.)
- De schatting der beetwortelsuikerproductie in
1882/83, vergeleken met de 4 laatste campagnes,
bevat de volgende uitkomsten
Duitschland 650,000 tons tegen 605,000 in 1881/82,
569,221 in 1880,81, 411,625 in 1879/80, 420,683
in 1878 79; Frankrijk 400,000 tegen 395,000,333,614,
277,912 en 432,636 Oostenrijk en Hongarije 435,000
tegen 410,000, 498,081, 406,375 en 405,907; Rus
land en Polen 285,000 tegen 270,000, 250,000,275,000
en 265.000; België 75,000 tegen 72,509, 68,626,
59,017 en 69,926Holland en andere landen 35,000
tegen 30,000, 30,000, 25,000 en 30,000, totaal
1.880,000 tegen 1,782,500, 1,749,543, 1,453,929 en
1,624,153.
De bijen 'oopen gevaar om het privilege, dat
zij tot heden alléén bezaten namelijk om honing
te kunnen bereiden te verliezen. Een Amerikaansch
natuuronderzoeker heeft in Mexico eene soort van
mieren ontdekt, die hij «Melliger" heeft geheeten, om
dat zij honig zouden maken. De Academie van weten
schappen te Philadelphia heeft een beschrijving van
deze diertjes openbaar gemaakt; hun onderlijf zwelt
tot de grootte van een kleine druif. Daaruit wordt
(gelijk de Mexicanen zulks doen met behulp eener
pers) voortreffelijke honig afgezet; 960 mieren, aldus
wordt gemeld, geven een pond honig.
Aan de New-Yorker productenbeurs waren kort
geleden een aantal tarwehalmen te zien, die op 25
Juli te Benton County, Oregon, bij den Oregon-Pacific-
spoorweg geplukt waren. De halmen waren ongeveer
6 voet lang, en de eraan aanwezige aren 69 duim.
Stroo en aren waren zeer wit, en de laatsten gevuld
met groote en vaste tarwekorrels. (Landb.-Ct.)
In Duitschland en ook in Engeland worden de
toppen der schoven, die men niet dadelijk van het véld
tehuis brengen kan, droog gehouden door een klein
aantal der schoven dicht tegen elkander te plaatsen
en daarover de zesde of zevende, bi] wijze van afdek-
king, met de aren naar beneden hangende, te plaat
sen. De regen kan daarbij hoogstens tot aan de»
band, het wortelstroo, van die laatste schoof raken
en loopt langs de aren daarvan naar beneden, zonder
dat de graankorrels zelve op die wijze nat kunnen
worden.
De daaraan bestede arbeid wordt ruimschoots beloond.
Bij onze vlasbouwers is die behandeling reeds voor
de geroote bossen vlas in gébruik en "ónclir den naam
van «schoermantelen" bekend. (Lbw. Ct.)
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Rilland-Batii. In de laatste vergadering van het
kerkbestuur der Herv. Gem. is de heer H. J. Augus
tijn, secretaris dezer gemeente, benoemd tot president
kerkvoogd.
Op Zondag 3 Sept. kondigde ds. Wielinga van Krui
ningen de gemeente aan, dat de consulent, ds. Brutel
De la Rivière van Krabbendijke, den volgenden Zon
dagmorgen zou preken.
Daar zat zij tegenover hem. Van onder een verruk
kelijk klein hoedje kwamen haar goudblonde haren
te voorschijn, die zich slechts weerstrevend tot volle
tressen hadden laten vlechten lange donkere Wimpers
beschaduwden de neergeslagen oogen, die voor eenige
oogenblikken zoo electrisch op Herman hadden gewerkt.
In zijn geest zag hij ze nog, die donkerblauwe lichten,
die zoo mild, zoo rein, zoo open en waar, zoo maagdelijk
nieuwsgierig straalden, en in welker diepten dat vurige
leven scheen te sluimeren, dat slechts op de ware
roepstem wacht om te ontwaken en te ontvlammen,
liet allerliefste kleine neusje daaronder keek zoo
schalks de wereld in en het halfgesloten mondje met
die zachte, rozige lippen maar neen, dat laat zich
niet beschrijven!
De uitwerking van dezen betooverenden aanblik op
Herman was overweldigend. Hij had alles om zich heen
vergeten, zelfs zijne lieve tante, den besteller, de reis
tasch, zijne bloeiende praktijk, zijne allerliefst inge
richte woning alles was uit zijne gedachten ver
dwenen; alleen die donkere blauwe oogen, waarin hij
een ondeelbaar klein oogenblik had gestaard, schitter
den nog voor zijn geest.
Waar was nu zijn gezelligheid, zijn beminnenswaar
dig, nooit vermoeiend talent om 'een gesprek gaande
te houden? Totaal verdwenen! Hij zat daar, niet als
een Doctor promolus, maar als een zooeven inge
schreven groen, die met zijn oogen geen raad weet
en angstig de binnenkomst van den professor ver
wacht.
Lieflijk en rustig zag het aangezicht der jonge dame.
