1882. N°. 104.
2 September.
09sle jaargang.
Middelbare school voor meisjes.
buhgeh-avondschöölT
G0ESCHË
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
Agent voor het buitenland' A. STEINER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van N1JGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
C01JI1AIMT.
De prijs der gewone advertentiën s van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
:Rij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
BÜRGEMEESrfUl en WETHOUDERS van GOES
brengen ïn herinnering, dat de toelatlngs- en herexamens
aan de Middelbare school voor meisjes zullen plaats
hebben op Maandag den 4 September a s., des voor-
middags te 9 urenen dat de lessen een aanvang
nemen op Woensdag den 6 September daaraanvolgende.
Goes, uen 30 Augustus 1882.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WLTT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen in herinnering, dat de toelatingsexamens aan
de Burger-avoudschool zullen worden afgenomen op
Zaterdag den 9 September aanstaande, des voormiddags
te 9 uren
Goes, den 30 Augustus 1882.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J G. DE WITT HAMEK.
De Secretaris,
HARTMAN.
Mededeelingen op verschillend gebied.
GOES, 1 SEPTEMBER 1882.
Den kiezers te Wissekerke herinneren wij de
herstemming voor een lid van den Raad, die Maandag
a. s. moet plaatshebben. De stembus is tot 5 uren
geopend.
Het nieuwe gebouw der Chr. Jongelingsvereeni-
ging alhier: «Ken den Heere in al uwe wegen" werd
Dinsdagavond door ds. Ooedbloeclpred. bij de Chr.
Geref. gemeente te Axel, met een toepasselijk woord
naar aanleiding van Math. 13: 31 en 32 ingewijd.
Vele belangstellenden woonden die plechtigheid bij.
Wolfaartsdijk. De gemeenteraad heeft jl. Woens
dag met 3 tegen 2 stemmen den heer G. De Jager
tot wethouder benoemd, en dezen mede no. 1 geplaatst
op de voordracht tot lid van het college van zetters.
Voor de keuze van 2 nieuwe gemeenteraadsleden is
de verkiezing bepaald op Woensdag den 27 Sept. e.
k., en wel, in plaats van den heer mr. C. P. Lens
hoek een voor 5en ter vervanging van den heer
D. Goetheer, die zijn ontslag genomen heeft, een voor
3 jaren zitting.
Benoemd bij de visscherijen op de Schelde en
Zeeuwsche stroomentot opziener 3e kl. L. Taal,
thans schipper 2e kl.tot opziener le klasse W,
Mijnsbergen, thans opziener 2e kl.
Benoemd tot opzichter van den waterstaat le
kl. Th. Heyblom, thans opz. 2e kl.
Prinses Wilhelmina is Donderdag 2 jaar ge
worden.
Donderdag heeft de heer jhr. mr. W. M. De
Brauw op het Loo in handen van Z. M. den Koning
den eed als Minister van Koloniën afgelegd.
Heden zou hij de portefeuille van zijn voorganger
overnemen.
Een hooggeplaatst staatsambtenaar trad midden
in het jaar als Minister op.
Aan het einde van het jaar bemerkte hijdat de
begrootingspostwaaruit zijn vroegere ambtgenooten
werden betaald en waaruit ook hij zelf, toen hij nog
geen Minister wasbezoldigd werd niet geheel ver
bruikt was. Enkele posten waren nl. eenigen tijd va
cant geweest en dientengevolge was een kleiner bedrag
aan traktementen uitgekeerd.
Wat met dat overblij vende geld te doen
Twee wegen stonden open: het geld kon in de
Staatskas blijven, f het kon worden uitgekeerd aan
hendie tijdelijk op de vacante plaatsen de functiën
hadden waargenomen.
Maar neen er was ook nog een derde weg. Aan
de titularissen op andere plaatsen kon ook een faveurtje
worden verleend door de opengevallen gelden onder
hen te verdeelen als toeslag op hun gewoon trakte
ment.
En zóo geschiedde het. De oud-ambtenaar later
Minister deelde mede in de baten. Hij zelf provo
ceerde een Kon. besluitwaarbij o. a. aan den ge
wezen titularis teeen extraatje van
ruim twee duizend gulden werd uitgekeerd.
Zóo handelde een Minister inNederland.
Dit schrijft het «Vaderland".
Terecht laat desMidd. Ct." hierop volgen
Zulk eene beschuldiging dient vaster vorm aan te
nemen dan dien van een raadseltje, en het blad, dat
haar openbaar maakt, schijnt ook verplicht te zijn de
namen in te vullen. Anders blijft het bericht binnen
de enge grenzen eener hatelijkheid tegen zeker persoon
waarin de ingewijden zich verkneuteren, maar kan het
niet tot een onderzoek leiden, waaruit de «geadmi
nistreerde", de staatsburger, nut trekt.
De registers van den burgerlijken stand en an
dere aan zegel onderworpen registers, waarvan telken
jare een nieuw deel in gebruik wordt genomen, wor
den dikwijlslang vóór den aanvang van het jaar
waarvoor ze bestemd zijn, gedrukt.
Voor de registers over 1883 zijn niet bruikbaar
de thans aan de rijkskantoren verkrijgbare zegels. De
wet van den 11 Juli 1882 (St. bl. no 93), tot wij
ziging der wet op het recht van zegel, vordert daar
voor zegels, waarvan 50 opcenten geheven worden.
Het is dus raadzaam met het drukken der boven
bedoelde registers te wachten en bij den inkoop uit
drukkelijk te vragen om zegels, die in 1883 bruikbaar
zullen zijn. (Fad.)
De Vereeniging tot verbetering van de armen
zorg maakt onder den titel «Een goed werk" de vol
gende opmerking.
Men klaagt wel eens over de lage loonen. Dit geldt
vooral van de vrouwenloonen. Men vindt dat werk
sters, naaisters, enz. gewoonlijk zoo weinig kunnen
verdienen, zóo weinig, dat het onmogelijk voor haar is,
zich zelve, laat staan een gezin, er van te onderhou
den. Maar, zonderling genoeg, velen die zoo spreken,
dragen er toch toe bij om dat loon laag te honden.
Vele liefdadigen meenen wel te doen, maar ontnemen
inderdaad den armen hun kostwinning. Wij denken
b. v. aan de dames, die zich afsloven om kleeren te
te naaien voor arme gezinnen en het heel ver geloo-
ven te brengen, als zij veel gezinnen door eigen ar
beidzaamheid van de noodige kleedingstukken voor
zien. Hoe prijzenswaardig haar ijver ook wezen moge
wat de bedoeling aangaat, verstandig is die ijver niet.
Door wien zouden anders die kleeren gemaakt worden
Natuurlijk door de naaisters. De dames, die zich
onledig houden met het maken van kleeren, sparen
bu het loon, dat de naaisters moesten verdienen. Zij
zouden veel verstandiger handelen, wanneer zij klee
dingstukken kochten dan kransjes organiseerden, waar
op zij het werk zelf doen. Een vrij onschuldig tijd
verdrijf misschien, dat niet veel kwaad doet, en al
thans de dames bezigheid verschaft. Het doel van
dit schrijven is onkel te doen uitkomen, dat veel voor
liefdadigheid doorgaat, dat juist ter wille van die lief
dadigheid achterwege moest blijven.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
De Synode der Christ. Geref. Kerk te Zwolle
heeft zich o. a. bazig gehouden met de vraag, wat,
van godsdienstig standpunt uitgaande, gedaan moest
worden tegen verkoopers en gebruikers van sterke
drank. De gevoelens daarover liepen zeer uiteen. Er
werd o. a. voorgesteld aan de leden van kerkelijke
besturen den verkoop van sterkedrank te verbieden en
ook hun, die sterkedrank verkoopen, nimmer eene ker
kelijke betrekking optedragen. Voorts werd gesproken
van censuur toegepast op hendie sterkedrank ge
bruiken, van formeele afschaffing enz. Een der leden
van de Synode zag volstrekt geen kwaad in het ge
bruik van bedwelmende drankenhij beweerde dat
God die in zijn goedheid tot vervroolijking der men-
schen gaf, en dat er in den bijbel geen verbod om
trent drankgebruik werd aangetroffen, en men daarin
geheel vrij behoorde te zijn. Ten slotte werd met 23
tegen 17 stemmen aangenomen een voorstel tot hand
having van een vroeger door de Synode genomen be
sluit, waarbij deze zich verbindt om door voorbeeld,
herderlijke en broederlijke vermaning alles te doen
wat strekken kan ter bestrijding der dronkaardszonde.
De Synode heeft hare werkzaamheden geëindigd.
Tot tweeden onderwijzer voor de bewerking van
het hout aan de Ambachtsschool alhier is benoemd
J. Brouwer te Wilnis, die de benoeming heeft aan
genomen.
Yerseke. Door het hoofd der school bij den Dam
is Dinsdag 11. den leerlingen de gelegenheid gegeven
tot sparen. Tot heden maken 47 kinderen van die
gelegenheid gebruik.
Na ontvangen bericht van de gunstige beschik
kingen der regeering op het verzoek om subsidie voor
den bouw eener nieuwe openbare schoolbesloot de
gemeenteraad van Veere onverwijld tot de aanbesteding
over te gaan.
De inspecteur van 't lager onderwijs in de 1e
inspeetie, jhr. mr. J. B. A. J. M. Verheijen, zal op
16 December den dag herdenken, waarop hij vóór 25
jaren benoemd werd tot inspecteur in Noord-Brabant.
Voor de nieuwopgerichte Rijks Hoogere Bur
gerschool te Bergen-op-Zoom hebben zich reeds 33
leerlingen aangemeld, waarvan 18 voor de eerste klasse,
9 voor de tweede, 3 voor de derde klasse, en 3 voor
enkele vakken.
Rechtzaken.
liet bestuur der Visscherij op de Schelde en
Zeeuwsche Stroomen en de Staat der Nederlanden
zijn in hooier beroep gekomen van het onlangs door
de rechtbank te Zierikzee gewezen vonnis in de zaak
van Wouter Van den Berg, betreffende de uitoefening
der kunstmatige oesterteelt op van de gem-ente Zie-
rikzee in gebruik verkregen buitengronden.
Uit onze Koloniën.
De Jav. Ct. bevat een telegram uit Atjeh om
trent een welgeslaagden aanval op eene bende Atje-
hers, die een verlies van 30 man aan dooden gele
den heeft.
Uit particuliere berichten is een tweede overval
bekend geworden van eene bedekking van 70 man,
ter bescherming der arbeiders aan een weg in de
XXVI Moekims.
Den 29sten Juni heeft die plaats gehad, en twee
officieren zijn erbij verwond, waarhij een met vele
klewanghouwen. Toen weinige weken te voren, zegt
het Alg. Dbld., in dezelfde buurt een even sterke be
dekking overvallen was en ontzet moest worden, achtten
wij dat een ernstig feit en een kwaad teeken voor de
bruikbaarheid van den troep. Als, zoo schreven wij,
de Atjehsche benden zoo sterk zijn, dat een bedekking
van 70 soldaten onvoldoende is, dan zal tot andere
maatregelen in de buurt overgegaan moeten worden.
Thans heeft zich hetzelfde geval erger herhaald.
Overgeplaatst als adj. bij het garn.-bat. van
Palembang dë le luit. I. E. II. Janssen.
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
Ten behoeve van den polder Baarland is aan
genomen
het delven van 1154 Af. watergang
door M. Brouwer Co voor f 110,56.
Donderdag werd te Middelburg aan het lokaal
van het provinciaal gouvernement aanbesteed
de uitvoering van eénige buitengewone herstel
lingen aan den steiger te Cortgene. Raming
f 2750)
Minste inschrijver was de heer P. Van den Berge, te
Colijnsplaat, voor f 2540.
Nieuwe Uitgaven.
Mejuffrouw H. Van der Meij te Goes heeft een groot
bewijs van smaak en belezenheid gegeven door een
Duitsch leesboek voor de hoogste klassen der meisjes
burgerscholen het licht te doen zien. Behaive dat wij
in deze uitgave het bewijs vinden, dat de leerares in
de Duitsche taal aan onze burgerschool er prijs op
stelt de leerlingen te leiden en haar smaak te vormen,
trekken wij er tevens het gevolg uit, dat liet haar
ernst gebleven is met haar lievelingsstudie en dat zij
zich goed op de hoogte houdt van hetgeen de moderne
auteurs ons dagelijks te genieten geven of te
verduwen.
«Ofschoon het aantal Duitsche leesboeken zeer groot
is zegt de schrijfster in het voorwoord en in de
laatste jaren meer en meer toegenomen is, (dames-
leeraressen vermoeien zich weinig aan liet samenstellen
van boeken, gewijd aan selioolliteratuur of bloemlezin
gen zij laten dit liever aan bet sterke geslacht over)
zoo bestaat er naar mijne meening eene gaping, ver
mits een leesboek voor de hoogere klassen der meisjes
scholen, dat brokstukken uit de werken van moderne
auteurs bevat, ontbreekt. Ik beperkte mij expres tot
den nieuwen tijd, daar de klassiek# werken tegenwoor
dig in zulke goedkoope uitgaven verschijnen, dat zij
zonder veel geldelijke opoffering in de scholen gelezen
kunnen worden. Daar dit bij de nieuwere werken nog
niet het geval is en trouwens de tijd in de school het
onmogelijk maakt veel te lezen, zoo kan eene bloem
lezing volstaan."
En terecht laat mej. Van der Meij volgen«Deze
uitgaaf zal gelijktijdig op den smaak der vrouwelijke
jeugd een goeden invloed uitoefenen, zoodat zij, een
maal de school verlaten, weten zoude welke lectuur
te kiezen en in welke boeken zij het schoone en goede
vinden kunnen."
De samenstelster is dus zeker van hare zaak
dit blijkt uit het vertrouwenwaarmede zij bo
venstaande regelen nederschreef. En gaarne be
kennen wij dat zij recht heeft trotsch op haar uit
gaaf te zijn en vol vertrouwen haar werk kan be
schouwen. Enkele keuzen vinden wij minder geluk
kig bijvb. Pariser Leben van Eckstein, dat onleesbaar
is door de onwaarheden, die erin verkondigd worden
of het gedeelte uit Aspasia en de gedichten van Heine,
die voor de meisjes der burgerscholen nog te hoog
zijn; of de citaten van Falke en Laube's Andreas Ho-
fer, drie stukken die weinig belang inboezemen en
niet kunnen bogen op letterkundige waarde. Daaren
tegen heeft de verzamelaarster allergelukkigste grepen
bij tal van andere auteurs gedaan, zoadat men be
hoefte krijgt met de aangehaalde werken nader en
beter kennis te makenen daarvoor hoofdzakelijk
dient eene chrestomatie gescbi'even te worden. Het
verwondert ons dat mej. Van der Meij niets gekozen
heeft uit Geibels laatste gedichten; ook dat zij geen
staaltje van lleimburgs talent ter lezing gaf, vooral
daar haar hoofdwerk Aus dein Leben meiner alten
Freundin zoo rijk is aan schoone passages. Het meest
verwonderen wij ons over den eenvoudigen titel
want deze bloemlezing is meer dan een Duitsch lees
boek voor meisjes, die de burgerscholen bezoeken
het is een werk, dat wij gaarne in het bezit zagen
van allen, die de Duitsche letterkunde beminnen. Wij
meenden op deze uitgave van onze stadgenoote te
moeten wijzen, terwijl wij de lezing ervan gerust een
ieder aanbevelen. De uitgever Stemberg liet het op
goed papier drukken met een mooie letter. Wat dat
betreft is de prijs van fl,90 niet te veelmaar voor
een meisje der burgerschool is de aankoop van dit
vleesboek" geen kleine uitgaaf, daaraan had men wel
meer mogen denken. DIXI.
Overzicht van den stand der koersen.
Drie weken geleden beloofden we onzen lezers te
zeggen, om welke reden we een toen geconstateerde
vermindering in de noteering der Russische loten ge
motiveerd noemden. We zullen daaraan thans maar
vóór alles voldoen.
Naar den tegen woordigen koers kost een Russ. lot
1864 groot Z. R 100, twee maal f128 =:f256. Daar
van geniet men jaarlijks R 5 gelijk ongeveer f6. De
aflossing heeft plaats in 60 jaren door middel van
90 trekkingen; in de eerste 30 jaren, d. i. dus tot
1894, zullen er 2 trekkingen, daarna slechts éen trek
king per jaar plaats hebben met Z. R. 125 van 1875
tot 1890. Bij uitloting ter aflossing vei krijgt men
dus tot 1890 (later Z. R. 130 enz.) Z. R. 125 ge
lijk aan ongeveer f150. De koopsom bedraagt (zie
boven) f256; zoodat de houder van het uitgelote
stuk verliest f106 zegge: honderd zes gulden. Hier
tegen kan hij zich assureeren tegen een premie voor
elke loting van plus minus f 1, te zamen f2. Deze opoffe
ring moeten we van het boven berekende jaarlijksche ren
tebedrag ad f6 aftrekken, zoodat de houder jaarlijks
zuiver geniet f 4 interest. Van f 256(koopsom) genietende
f4, staat gelijk met ruim f 1 van f100. De interest
bedraagt dus 1 pet.Nu hebben we evenwel of te
merken dat jaarlijks Z. R. 600000 onder de houders
in premiën van Z. R. 200000, 75000, 40000 enz.
worden verdeeld. Het lot waarop een premie valt is
niet ter aflossing aangewezen, het neemt aan volgende
preraietrekkingen deel totdat het bij de afzonderlijke
amortisatietrekkingen ter aflossing is aangewezen.
De eigenaren van alle Russ. loten als een groep
beschouwd genieten boven de 1 pet. interest jaar
lijks Z. R. 600000, die door het lot grillig onderling
verdeeld worden Thans zijn er nog ongeveer 920 dui
zend loten in omloop, gelijkstaande met een bedrag
van Z. R. 92 millioen roebels, waarvan ruim pet.
(circa 0,65 pet.) gelijk is aan het jaarlijks in premiën
verdeeld wordende bedrag van Z.R. 600,000. De houders
van Russische loten trekken derhalve met bijbereke
ning der kansen op premiën tegenwoordig 2 percent I
Wie zal nu met ons niet van meening zijn dat deze
loten veel te hoog staan, daar de 4pcts. Theissloten o.
a. beduidend goedkooper zijn?
Eene koersvergelijking leidt tot de algemeene op
merking dat de Russische en andere hoofdsoorten
vooruit en de Amerikaansche sporen achteruit zijn
gegaan, al is het dan ook niet voor alle soorten veel
beduidend.
Onze aandacht valt op den koers der Oude Russen
(17981815), die 97 V» bedraagt en op diender oblig.
MoskowJaroslow, welke Dinsdag 97 was. Waar
om? Wel omdat tusscben deze beide prijzen een be
duidende wanverhouding bestaat, die al zeer in 't oog
springt. Beide soorten toch zijn voor hetzelfde geld
te koop, geven evenveel interest, terwijl de Moskow-
Jaroslow veel solieder zijn. Bracht de Moskow-Jaros-
low-Spoorweg-Maatschappij, die thans aan al hare ver
plichtingen kan voldoen, zelfs eens geene netto-opbrengst
meer op, wat natuurlijk eene ongerijmde onderstelling
is, dan nog zouden deze stukken solieder zijn dan
de Russische staatsfondsen, daar de hou Ier van een
Moskow-Jaroslow-stuk, behalve zijn recht op de eigen
dommen der Maatschappij, even als de houder van
een gewoon Staatsfonds den R issischen Staat kan
aanspreken om krachtens den verleenden Waarborg
interest en aflossing te bezorgen overeenkomstig de
vastgestelde conditiën. Onder de soliede Russische
sporen munten ook uit de obligation OrelVitebik, die
thans voor 8M1(e pCt. te koop zijn, terw.jl de om
straks genoemde redenen mic.der soliede staatsfondsen
1877 slechts voor 87 percent te koop zijn!
Een geldbelegger, die zijn belang begrijpt, m iet op