1882. N°. 87.
Dinsdag 25 Juli.
59s"' jaargang.
Meisjesschool.
GOESGHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
Agent voor het buitenland' A. STEINER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 45 regels 50 ct., 'elke regel meer 40 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 48 regels a f 4,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ets.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare keunis de navolgende
LIJST van den uilslag der overgangs-examens
van de leerlingen der Meisjesschool voor
Middelbaar onderwijs.
Van de le tot de 2e klasse.
Met den len graad.
A. Ittmann.
Met den 2en graad.
L. De Laat de Kanter. C. Wierts Van Coehoorn.
Met den Sen graad.
M. H. llannink.
Van de 2e tot de 3e klasse.
Met den Sen graad.
M. Voois.
De leerlinge voor enkele vakken.
A. Meijers.
Voorwaardelijk.
C. Van den Bosch.
Van de 3e tot de 4e klasse.
Met den len graad.
J Massee.
Met den 2en graad.
A. Callenfals. J. Ponope Van Meerder-
A. Rijkaard. I voort.
C. Van Di9boeck. S Post
Met den 3en graad.
J. Janssen.
Voorwaardelijk.
S. Vereeke.
Voorts dat met voldoenden uitslag eind-examen
is aigelegd door:
J. De Laat De Kanter. E. H. Borel,
aan wie een diploma daarvan is uitgereikt.
Gom, den 24 Juli 1882.
Burgemeester en Wetheuders voornoemd,
3. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Mededelingen op verschillend gebied.
GOES, 24 JULI 1882.
Wij vestigen de aandacht van belangstellenden
op de vergadering, die Dinsdagavond in het koffiehuis
»de Prins van Oranje" wordt gehouden.
Voor de verkiezing van twee leden voor den gemeen
teraad moeten candidaten worden gesteld.
Alle belangstellenden worden uitgenoodigd ter bij
woning ervan.
Het belang der zaak kan alleen gediend worden
door eene talrijke opkomst. Wrijving van denkbeel
den kan slechts bevorderlijk wezen aan eene goede
keuze.
Zondag had de Tentoonstelling alhier een zeer
druk bezoek. Behalve door houders van doorloopende
kaarten en inzenders werd zij door 485 personen,
waaronder 75 kinderen, bezocht.
Er warenniettegenstaande het minder gunstige
wéér, vele bezoekers van buiten Goes gekomen.
Het fanfaren-muziekgezelschap van Kruiningen Een
dracht maakt macht" voerde op verdienstelijke wijze
de aangekondigde muziekstukken uit, terwijl het pu
bliek zich door luid applaus aan het einde van de
matinee dankbaar toonde voor het gehoorde.
Zondag a. s. te beginnen wordt er, dank zij de wel
willende medewerking van de directie van den Staats
spoor, aan de bewoners der gemeenten, gelegen aan
de lijn VlissingenRoosendaal, gelegenheid gegeven des
Zondags goedkoop Goes te bezoeken.
Daarvoor zullen speciale retourkaarten 3e klasse
worden beschikbaar gesteld. Het bedrag dier retour-
kaarten is gelijk aan dat van eene enkele reis, ver
meerderd met 25 cents voor de tentoonstelling, waarop
die retourkaarten toegang verleenen. Deze retour-
kaarten zijn echter slechts bestemd voor bepaalde trei
nen, en wel deze, die vertrekken als volgt:
Van Vlissingen (Stad) naar Goes 9.30 v.m.
Roozendaal 7.28
Goes Vlissingen 4.48 n.m.
Roozendaal 6.
Zooals men weet is Dinsdag de entréeprijs ook
f 0,25 per persoon.
Ofschoon 't in ons vorig no. nog ten stelligste werd
tegengesproken, wordt toch weer gemeld, dat de heer
Van Lijnden er niet in is geslaagd om een nieuw
ministerie te vormen. De moeielijkheid moet hebben
bestaan in 't vinden van een geschikte persoonlijkheid
voor de portefeuille van financiën. De heer Van Lijn
den heeft den Koning bericht gezonden van zijne ver-
geefsche pogingen en is naar zijne familie te Creuz-
nach teruggekeerd. De N. Ii Ct. verneemt, dat3an
den heer Tak Van Poortvliet de vorming van een
nieuw kabinet is opgedragen. Zooals men weetbe
hoorde de hoer Tak tot de vijftien liberale leden, die
tegen het handelstractaat met Frankrijk hebben ge
stemd, waarvan de verwarping de onmiddellijke aan
leiding tot de ministercrisis is geweest.
Ook volgens andere bladen schijnt zich liet gerucht,
dat aan mr. Tak de formatie van een nieuw kabinet
is opgedragen, te bevestigen en is er zelfs reden te ge-
looven, dat die opdracht reeds ettelijke dagen geleden
gedaan is althans reeds nu circuleert een vrij vol
ledige opgave van de namen der nieuwe titularissen.
Het nieuwe kabinet zou zich tot taak stellen de
totstandbrenging van een kanaal door d» Geldersche
vallei en de strenge uitvoering van de wet op het
lager onderwijs in den geest, waarin die door den
heer Kappegne en laatstelijk door den heer De Meijier
is toegelicht en verdedigd.
Het zou bestaan uit de heeren Tak, Van Heeckeren
van Keil, Wichers, Den Beer Portugaal, De Meijier
(Binnenlandsche Zaken), Van der Kaag (Justitie),
De Bruyn Kops (Financiën) en Mirandolle (Koloniën).
De heer Kappeyne zelf, gebonden aan onverwijlde
grondwetsherziening, zou in het kabinet geen plaats
nemenmaar hes als afgevaardigde van Haarlem in
de Kamer steunen.
Ons land heeft al zooveel minister-crisissen door
leefd, dat de Arnh. Ct. berekent, dat we op dit oogen-
blik te beschikken hebben over de volgende oud-mi
nisters: 10 ministers van buitenlandsche zaken, 9 van
justitie, 7 of 8 van binnenlandsche zaken, 3 of 4 van
marine, 9 van financiën, 12 van oorlog, 9 of 10 van
koloniën, 2 van waterstaat, gezamenlijk dus 61 a 64
oud-ministers. Met dat al een dure narigheid
Het Vaderland verneemt, dat de commissie tot
herziening van het Burgerlijk "Wetboek de eerste vrucht
van haar arbeid dezer dagen aan den Koning heeft
aangeboden, namelijk een ontwerp met memorie van
toelichting voor een nieuwe wet, ter uitvoering van
art. 7 der Grondwet: de Wet verklaart wie Neder
landers zijn. Deze wet moet dienen ter vervanging
van de wet op het Nederlanderschap van 28 Juli 1850,
Stbl. no. 44, en van den Tweeden Titel van het Eerste
Boek van hut Burgerlijk Wetboek (artt. 512): van
Nederlanders en vreemdelingen. Eenheid in de bepa
lingen omtrent het Nederlanderschap zal dus het eerste
gevolg van het nieuwe ontwerp zijn.
Staatsblad no. 110 bevat het besluit van den
11 Juli 1882, tot vernietiging van het besluit van
burgemeester en wethouders der gemeente Hoofdplaat,
dd. 28 April 1882, waarbij aan het hoofd der open
bare school no. 1 vergunning is verleend buiten de
schooluren van het schoollokaal gebruik te maken.
Bij dit besluit is overwogen, dat volgens art. 134
der gemeentewetmet betrekking tot de regeling en
het bestuur van de huishouding der gemeenteaan
den raad behoort alle bevoegdheiddie niet hij deze
of eenige andere wet aan den burg. of aan burg. en
weth. is opgedragenen dat derhalve burg. en weth.
van Hoofdplaat niet bevoegd waren vermeld besluit
te nemen.
HH. MM. de Koning en de Koningin der Neder
landen, die te Salzburg incognito onder den naam van
graaf en gravin Van Buren verblijf houden, worden in
deze week voor een kort bezoek te Weenen verwacht.
In de op 9 Sept. te Zutfen te houden alg. ver
gadering der Vereeniging voor Lijkverbranding zal ter
sprake worden gebracht het rapport der Academie van
Wetenschappen over de crematie, in te leiden door dl'.
S. Hoogewerffde crematie zal voorts uit een ethisch
oogpunt worden beschouwd, naar aanleiding van het
verhandelde door de Alkmaarsche Predikanten-ver-
eeniging, door den heer P. H. Hugenlioltz.
Het examen voor commies bij 's Rijks belastin
gen zal op 7 Augustus e. k. en volgende dagen plaats
hebben te Amsterdam. Voor het 100-tal plaatsen
hebben zich, volgens de Winschoter Ct., nagenoeg
viermaal zooveel candidaten aangemeld.
Aan den hoogleeraar Barling werd dezer dagen
door den staatssecretaris der Z.-Afr. Republiek met een
begeleidend schrijven toegezonden eenige kopie Volks
raadsbesluiten, dd. 8 Juni 1882, waarvan de hoofd
inhoud isdat de Volksraad dier republiek met
vreugde het bericht der Regeering heeft ontvangen,
dat voor dien staat in Holland eene som van f 45,000
beschikbaar is; dat die Volksraad instemt met den
aan prof. Barting betuigden dank voor de onvermoeide
pogingen door dezen en het hoofdcomité aangewend
ter ondersteuning der jeugdige republiek in haren strijd
voor hare vrijheid en onafhankelijkheid; en dat, zoo
er genoegzame fondsen voorhanden zijn om in de be
hoeften der gewonden en weduwen te voorziende
Volksraad evenals de Regeering genoemde gelden wil
gebruiken tot oprichting van scholen in dien staat.
Eindelijk, dat de Volksraad heeft besloten, dat het
eerstvolgend aan te leggen dorp in de Z.-A. republiek
zal genoemd worden naar professor Harting, en alzoo
gedoopt zal woeden »Hartingshurg."
Den 22sten dezer is de Varna te Hammerfest
aangekomen. Aan boord was alles wel.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Biezelinge. Ds. H. H. Barger, predikant te Kerk-
werve, heeft voor het beroep naar deze gemeente be
dankt. -
Heinkbnszand. Door den kerkeraad der Ned. Ilerv.
gemeente alhier is tot predikant beroepen ds. Blom
predikant te Gent (België).
Beroepen te Baarland ds. J. Gann Dun Hz., te
Hoenderloo.
Op het zestal van predikanten te Zierikzee staan
ook de heeren C. B. Oorthuijs, te Woudrichem, en
J. Bouvin, te Nijbroek.
-Bedankt voor het beroep naar Harderwijk door
ds. Gunning, te Klundert.
Door ds. K. B. Van Diemen, pred. bij de Chris
telijk Geiëf. gem. te Zierikzee, is het beroep naar
Broek op Langedijk aangenomen.
Bij kon. besluit is de heer J. H. Van der Voort,
te Goesbenoemd tot leeraar aan de rijks hoogere
burgerschool te Gouda.
Rechtzaken.
Kantongerecht te Goes.
Het niet ophangen van een afschrift der vergunning
en een exemplaar der wet, bedoeld bij het Je lid van
artikel J 3 der drankwet, op een stoep, levert als zoo
danig niet op eene overtreding van dat artikel.
De aard en het doel van het voorschrift brengen
mede, dat aan de woorden elke localiteit in het le
lid van artikel 13 der drankwet, de beteekenis van
elk gebouw of elke inrichting wordt toegekend.
Het vonnis, door het kantongerecht dato 21 Juli
1882, gewezen in de bekende zaak van J. Van den D.,
alhier, luidt als volgt:
Overwegende: dat art. 13 der wet van 28 Juni
1881 S. 97 voorschrijft: In elke localiteit, waar krach
tens vergunning sterkedrank in het klein wordt ver
kocht, moet een, door den gemeente-secretaris gewaar
merkt afschrift der vergunning, alsmede een gedrukt
exemplaar dezer wet duidelijk leesbaar zijn, opgehangen;
dat eene aandachtige beschouwing van de bepalingen
der wet van 28 Juni 1881 S. 97 tot de gevolgtrek
king leidt, dat het woord localiteit, waar dit in ge
noemde wet voorkomt, niet overal in dezelfde beteekenis
is gebezigd, daar het op vele plaatsen de beteekenis
van vertrek, kamer, aanhoorigheid van een gebouw
of inrichting aanneemt, op andere plaatsen daarentegen
blijkbaar op het geheele gebouw of de geheele inrich
ting doelt;
dat alzoo de beteekenis van dat woord in het le
lid van artikel 13 onderzochten uit den aard en het
doel der bepaling dient verklaard en opgemaakt te
worden
dat het aldaar gegeven voorschrift om een afschrift
der vergunning en een exemplaar der wet duidelijk
leesbaar op te hangen, klaarblijkelijk ten doel heeft
den met het opsporen van de overtredingen der drank
wet aangewezen personen de controle op het verkoopen
van sterke drank in de toegelaten kamers, vertrekken
of aanhoorigheden, die allen in het afschrift der ver
gunning zijn vermeld, gemakkelijk te maken, terwijl
het voorhanden zijn van een exemplaar der wet bij
het doen van waarschuwingen en het constateeren van
overtredingen van groot nut kan zijn;
dat dit voorschrift niet tot waarschuwing van het
publiek strekt, aangezien toch art. 19 alleen de drank-
koopers straft, als het gebouw of de inrichting het in
het 2e lid van artikel 13 gevorderde opschrift mist
en niet zij strafbaar zijn, die, wanneer dit opschrift
maar niet ontbreekt, sterke drank in het klein hebben
gekocht in een vertrek, kamer of aanhoorigheid, waarin
bedoeld afschrift en exemplaar niet zijn opgehangen;
dat alzoo het ophangen van een enkel afschrift der
vergunning en van éen enkel exemplaar der wet geheel
aan het doel der bepaling en den geest der wet beant
woordt;
dat het laatste lid van artikel 13 dan ook het te
rugzenden van het in het eerste lid bedoelde afschrift
en niet van de afschriften voorschrijft;
dat alzoo de aard en liet doel van het voorschrift
medebrengt aan de woorden elke localiteit in het le
lid van artikel 13 de beteekenis van elk gebouw of
elke inrichting toe te kennen;
overw., dat alzoo het niet ophangen van een bij
het le lid van artikel 13 der drankwet bedoeld afschrift
der vergunning en exemplaar der wet op eene stoep,
welk feit den beklaagde bij dagvaarding is ten laste
gelegd en hierboven is verklaard wettig en overtuigend
bewezen, als zoodanig niet oplevert eene overtreding
van artikel 13 der wet van 28 Juni 1881 S. 97;
overw., dat dit feit ook niet bij eenige andere wette
lijke bepaling is verboden, alzoo niet oplevert misdaad,
wanbedrijf of overtreding, en beklaagde te dier zake
behoort te worden ontslagen van alle rechtsvervolging,
de kosten te dragen door den Staat.
Rechtdoende enz.
Naar men ons mededeelde, zal het O. M. zich van
dat vonnis in cassatie voorzien.
Uit onze Koloniën.
Volgens het officieel verslag is de toestand ia
Atjeh goed.
Van marodeurs heeft men echter nog last. Zoo werd
in den ochtend van den 17en Mei jl de patrouille
dekking der Cliineezen, die den weg Montassik-Toen-
koek maakten, sterk 1 officier en 30 bajonnetten,
tusschen Senelop en missigit Huho van uit den rand
van kampong Tjoh Marajah (Moekim Malajoe der
XXVI moekims) door een bende, onder aanvoering,
naar beweerd wordt, van Panglema Njacq Bintang,
op het onverwachtst hevig beschoten, bij welke gele
genheid de patrouille-commandant, 7 fuseliers en 2
Chineezen verwond geraakten. Onmiddellijk op het
hooren der schoten werd eenige versterking uitgezon
den, doch als gewoonlijk waren de marodeurs ver
dwenen. De bentiug Djerir werd wederom herhaalde
lijk beschoten. Er waren maatregelen genomen ten
einde dit voor den vervolge te beletten.
Toekoe Di Tirou (Sech Salam), waarvan ook in
het vorig verslag is melding gemaakt, had zich weder
met eenig volk van de Noord- en Westkust te Moereh
gevestigd en de missigit aldaar versterkt.
Hij voert, zooals hij zegt, den heiligen oorlog en
doet daartoe heffingen in geld, hetwelk hem ook door
enkele ons bevriende hoofden zou worden gegeven,
teneinde van hein en zijn benden geen overlast te
ondervinden. Tot eenige uitvoering van de hem toe
geschreven plannen om agressief te handelen kwam
het echter totnogtoe niet-
In den morgen van 13 Mei werd, in verband met
bij den Gouverneur ingekomen berichten, als zou de
het bestuur steeds vijandig gebleven Imam van Lamara
met een uit meer dan 100 man bestaande macht in
de heuvels achter Tjot Basatoel een drietal bentings
bezet hebben, een militaire kolonne, sterk 4 compag-
niën infanterie en de noodige bergartillerie, ambu
lance enz., naar bet in de heuvels gelegen Tjot Ljoet
gedirigeerd, teneinde de bentings zoo mogelijk op te
ruimen en de aldaar verblijf houdende benden ie ver
drijven.
Ter plaatse aangekomen, werd op de heuvels eenig
kwaad volk waargenomen, ter gezamenlijke sterkte
van 40 a 50 man, in groepjes van 2, 3 en 4 man
verspreid, hetwelk op de troepen vuurde, doch ben
tings of iets dergelijks werden niet bespeurd.
Nadat gepoogd was de kwaadwilligen door infan-
terievuur te verdrijven, hetgeen echter wegens de
groote afstanden bezwaarlijk ging, werden er door de
artillerie eenige granaten geworpen, waarna de Atje-
hers haastig op de vlucht gingen en de kolonne zon
der eenige verdere ontmoetingen huiswaarts keerde.
Bij deze gelegenheid werd een Atjeher gedood en
aan onze zijde een hoornblazer geblesseerd.
Landbouw en Veeteelt.
VLAS, HENNEP en JUTE.
Aan de Nieuwe Landbouw-courant, onder redactie
van den heer tï. lieinders, leeraar aan de Rijks
landbouwschool, met medewerking van den directeur
en de leeraren der Hijkslandbouwschool, benevens
vele practischc landbouwers", ontleenen wij onder
staande beschouwing.
Onder de vele grondstoffen, die liet plantenrijk aan
onze fabrieks- en handwerksnijverheid levert, nemen
vlas, hennep en jute tegenwoordig zulk eene belang
rijke plaats in, dat het wel de moeite loont, eenige
oogenblikken erbij stil te staan.
Vooreerst hel vlas. In Europa produceeren Rusland,
België en Nederland meer vlas dan zij zeiven voor
hunne industrie behoeven. Britsch-Indië, de republiek
Amerika en eenige andere buiten-Europeesclie gewes
ten drijven wel is waar een uitgehreiden vlasbouw,
maar daarbij staat het winnen van lijnzaad op den
voorgrond en minder is het om de vezels te doen.
Duitschland lieert in de laatste jaren het aanLal H. A
dat met vlas bebouwd werd, aanzienlijk, verminderd
nl. van 214910 11. A. in 1875 tot 116690 II. A. in
1880. 't Zelfde valt van Frankrijk te zeggen, waar in
1875 78777 H. A tegen 65627 H. A. in 1880 voor
den vlasbouw in gebruik waren. II«t verslag over
den landbouw in Nederland, 1880, leert ons, dat even
eens in ons vaderland het vlasland sinds 1861 atua.-
menda is-
