1882. N°. 54.
Zaterdag 6 Mei.
69ste jaargang.
Bij deze courant behoort een bij voegsel
-<S<!b<S:<S?G2*~
GOESGHG
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nummers 5 ct., met bijblad 10 ct.
Agent voor het buitenland- A. STEINER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN D1TMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 1-8 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Mededeelingen op verschillend gebied.
GOES, 5 MEI 1882.
Onder de rechtzaken vinden onze lezers eene
belangrijke beslissing, door het Haagsche gerechtshof
in zake de eedsquaestie genomen.
Na het voorgevallene in de Tweede Kamer en de
verklaring van onzen Minister van Justitis, die zooveel
opzien baarde en zulk een krachtig protest uitlokte,
is dit de eerste uitspraak in zulk eene quaestie.
En deze is vooral daarom zoo belangrijk omdat zij
getuigt van eene milde opvatting, geheel in den geest
der meeningen van verschillende zijden geuit, doch
in strijd met het gevoelen van den Minister.
De Minister eischte bepaald dat men moest belmo
ren tot een kerkgenootschap, hetw.dk het afleggen
van een eed niet toeliet, wilde men daarvan in recht
zaken c. s. worden vrijgesteld.
Dat was de grondslag van al onze wetten en zoo
doorgedrongen in onze wetgeving, dat daarvan niet
mocht afgeweken worden.
Die Minister werd in de Asser-eedsquaestie ges teund
door zijn collega van Binnenlandsche Zaken. De regee
ring was dns op dit punt homogeen, en protesten noch
betoogen konden wijziging brengen in deze meening,
zoo strijdig met eene waarlijk vrijzinnige opvatting.
En nu eindelijk iemand als getuige in een recht
zaak weigert den eed afteleggen, omdat hij geen wre-
kenden God erkent, en het O. M. daarvoor eene ge
vangenisstraf van liefst een maand eischte over
eenkomstig de wet, zegt het Haagsche hof wel dat
beklaagde schuldig is aan eedsweigering, wijl de gron
den, door hem opgegeven, niet bij de wet zijn erkend,
maar het plaatst zich tevens op een veel ruimer stand
punt dan de Minister ooit deed, en overweegt dat,
waar art. 180 van het wetboek van strafvordering
slechts ervan spreekt dat een rechtbank kan maar
niet dat zij straf moet opleggen aan zoo iemand,
hier niet gestraft mag worden, wijl de beklaagde be
zwaren haddie uit zijne gemoedelijke overtuiging
voortspruiten en geen voorwendsel waren om zich aan
eedsaflegging te onttrekken.
Wij zijn benieuwd, wat het Openbaar Ministerie in
dezen zal doen.
Zal het in hooger beroep komen om te hooren wat
de Hooge Raad in dezen beslist?
Het ware te wenschen. Dan zou er kunnen blijken
in hoever voor het vervolg in rechtzaken ten minste
de opvatting van het Haagsche gerechtshof al of niet
van kracht is. En als dan ook daar de meening
van het Hof werd gedeeldzouden wij ons van
harte verheugen. Er was danzij het dan wel
niet een vaste, ten minste een stap op den goeden
weg gedaan, die meer eene oplossing van deze quaestie
in gezonden zin zou kunnen verhaasten.
Woensdag a. s. zal de Zangvereeniging der Maat
schappij tot bevordering van toonkunst te Goes haar
laatste, z. g. Mei-concert, in dit seizoen geven. Men
zie achterstaande annonce). Uitgevoerd zullen worden
s Orpheus und Eurydice", van Glück, Finale uit
Loreley", van Mendelssohn en Minnespiel", van
Iiofmann. Dit laatste wordt op verzoek gezongen.
Verder is de medewerking van twee dames solisten
voor dien avond verzekerd.
De heer L. A. P. Hoffmante Goesheeft
met gunstig gevolg examen afgelegd als surnumerair
bij de posterijen.
Er waren voor 15 plaatsen 54 sollicitanten. De
heer Hoffman is no. 2 der geslaagden.
Thans, nu de familie daaraan publiciteit geeft,
vermelden wij het overlijden van den heer C. Hofman,
in leven leeraar aan de H. B. school te Zierikzee,
vroeger bij het m. u. 1. onderwijs te Goes werkzaam.
Eene kortstondige ziekte maakte een einde aan zijn
leven, en bij de begrafenis bleek ook hoe groot de
achting was, die men den overledene toedroeg.
Ook in Goes is de herinnering aan den beminnelijken
man steeds levendig gebleven, en velen zullen zeker
zijn overlijden met leedwezen vernomen hebben.
Yersekb. Onze nieuwe burgemeester, de heer B.
D. Filet, die vroeger een officiersrang in Indië be
kleedde en laatst te Soeterwoude woondewerd Za
terdag 11. beêedigd en Woensdag geïnstalleerd.
Op zijn uitdrukkelijk verlangen geschiedde het laatste
zonder eenig huldeblijk van de zijde der gemeente
dus zoo eenvoudig en rustig mogelijk. Eenige vlaggen
was alles wat men bijzonders zag. Het gebruikelijke
«inhalen" bleef dus ook achterwege. Misschien wer
den sommigen daardoor wel teleurgesteld, doch als
men bedenkt, dat de heer Filet ons geheel vreemd
wasdat wij letterlijk niets dan zijn naam kenden
dan doet ons dit afweren van huldebetoon aangenaam
aan. Op welken redelijken grond zal men jubelen en
hosanna! roepen voor iemand, dien men niet kent?
En als dit toch gebeurt, dan kan het haast onmo
gelijk uit eene reine bron voortvloeien, en moet het
een rechtschapen man tegen de borst stuiten.
Hoewel dus alles stil bleef in de straten ging de
dag toch niet ongemerkt voorbij. De burgemeester
had zelf een feest ontworpeneen alleraangenaamst
feest, wel niet voor geheel Yerseke, maar waarin toch
allen belangstelden. Het was een kinderfeest door
hein zelf bedacht en bekostigd. Alle schoolkinderen,
ten getale van bijna 300 kwamen feestelijk uitge
dost in de school bij den dam (de andere is nog
zonder hoofd) te zamen. Te 10 uren verscheen de
burgemeester met alle leden van den raad en de se
cretaris. Nadat het hoofd der school hem had ver
welkomd, gelukgewenscht en het onderwijs aan zijne
bijzondere zorg had aanbevolen en nadat de burge
meester in hartelijke woorden daarvoor zijnen dank
had uitgesprokenwerden de kinderen verrast door
de mededeelingdat de burgemeester jaarlijks op
iedere school 12 prijzen zou uitreiken aan de vlij
tigste, kundigste en braafste leerlingen. De kinderen
zongen hem vervolgens een heilwensch toe en werden
daarna mildelijk onthaald. De burgemeester vertoefde
zoo lang mogelijk, om zich in de van genoegen stra
lende aangezichten, het zingen en juichen der kinderen
te verlustigen en vertroknadat hij nog met veel
genoegen een lied tot dank voor het genotene ont
haal en voor zijne beloofde behartiging van het wel
zijn der jeugd had aangehoord.
Onder begunstiging van heerlijk weder deed de
schare, begeleid door de onderwijzers, nu eene wan
deling over den dam en door het dorp, om daarna
nogmaals in de school terug te komen en onthaald
te worden. Ruim éen uur gingen zij huiswaarts.
Het feest heeft een goeden indruk op de bevolking
gemaakt, en vele ouders voor den nieuwen Burge
meester ingenomen.
Alle officieren van de Valkdie H. H. M. M.
heen en weer naar Engeland brachtenbenevens de
heeren Stasse en Kromwijkgezagvoerders van de
Prinses Elisabeth en de Prins Hendrikhebben van
Z. M. de eikenkroon ontvangen.
De mindere bemanning van de Valk kreeg eene
goede belooning. De boot zelve is thans buiten dienst
gesteld.
Door den kerkeraad van Steenbergen is het ini
tiatief genomen tot een verzoek aan de Synode om
alle gemeenten der Nederl. Herv. Kerk tot het inza
melen van liefdegaven voor de vervolgde joden in
Rusland op te wekken.
De Willem Barents zal den 8 Mei zijn vijfden
tocht naar de Noordpool aanvangen.
Het katholiek kiezerscomité te Hilversum heeft
tot candidaat voor de Tweede Kamer, tegenover den
anti-revolutionairen candidaat, gesteld den heer J. F.
H. Bekhuis.
«De Tijd" beveelt deze candidatuur aan.
O.-Indie. De 2de luit. der genie L. G. Krol Van
der Hoek is te Malang geplaatst.
Staten-Generaal.
EERSTE KAMER.
De Kamer hield Donderdagavond eene zitting
waarin mededeeling werd gedaan van het overlijden
van den heer Cremersaan wiens nagedachtenis de
voorzitter warme hulde bracht. De geloofsbrieven van
den heer Van Rooijen, nieuw benoemd lid voor Gro
ningen werden in handen gesteld eener commissie.
De wetsontwerpen, laatst door de Tweede Kamer aan
genomen, werden verzonden naar de afdeelingen, die
opnieuw werden samengesteld.
TWEEDE KAMER.
In de Donderdag gehouden zitting is ingekomen
een ontwerp tot afschaffing van den ijk der weeg
werktuigen. Maandag, indien alsdan het handelstrac-
taat met Frankrijk niet aan de orde kan zijn gesteld,
zal de behandeling plaatshebben van verschillende
ontwerpenwaaronder de onteigeningswet voor den
spoorweg RotterdamMaassluis, dat betreffende aan
varingen op zee en het voorstel van den heer Lohman.
De Minister van Binnenl. Zaken deelde mede, dat des
avonds de Staats-Courant zou bevatten de wijziging,
van het besluit tot uitvoering van art. 4 der schoolwet.
Dit is dan ook zoo geschied.
Lijst der hoogstaangeslagenen in 's rijks
directe belastingen in Zeeland.
Deze lijst bevat 62 personen.
De hoogstaangeslagene is de heer mr. C. Van der
Lek de Clercq, te Zierikzee, met een aanslag van
f 4122,73 de laagste de heer D. Rooze, te St.-Laurens,
met een aanslag van f612,26.
Verder komen op die lijst voor de navolgende heeren
met den achter hun naam vermelden aanslag
3hr. P. D. Van Citters, te Oostkapelle, f2371,01
mr. W. C. M. De Jonge van Ellemeet, te Oostkapelle,
f2284,42%; J. W. Vader, teGortgene, f 2171,42%;
mr. A. M. Becius, te Middelburg, f1405,70 J. C. Ka-
kebeeke, te Goes, f1310,12% A. Kakebeeke, te
Goes, f1270,41 mr. P. H. Saaijmans Vader, te Ka-
pelle, f1255,94; A. G. V. Hombachte Hulst,
f 1240,72% mr. C. P. Lenshoek, te Wolfaartsdijk,
f 1118,71 mr. C. J. Pické. te Middelburg, f 1112,28%;
W. J. Sprenger, te Middelburg, f 1084,68J. P. I.
Buteux, te Middelburg, f 1075,54; J. H. C. Heijse, te
Zierikzee, f1044,36 J. Trimpe, te Kloetinge, f1024,18;
mr. W. C. Borsius, te Middelburg, f 1023,05; A. J.
Risseeuw, te Zuidzande, 11017,34; mr. W. L. Van
Voorst Vader, te Ileinkenszand, f983,22; J. J. Iman
Sprenger, te Middelburg, f919,46% mr. J. C. R.
Van der Bilt, te Heinkenszand, f 891,53 mr. T. A.
Wagtho, te Tholen, f 854F. Ermerins, te Middel
burg, f 757,42% J. Blok Adraanszoon, te Rilland-
Bath, f749,51 mr. B. V. Van der Bilt, te Kapelle,
f710,30; J. A. A. Fransen Van de Putte, te Goes,
f 696,76% G. J. Van den Bosch, te Kattendijke,
f 676,11% mr. N. C. Lambrechtsen van Ritthem,
te Middelburg, f675,82; J. H. Bybau, te Colijnsplaat,
f671,61; J Vereeke, te Kruiningen, f 665,37 J. Dek
ker Lz., te Goes, f 658,68 en B. J. Thomaes, te Hoofd
plaat, f 637,06.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Door het provinciaal kerkbestuur van Zeeland
is tot de Evangeliebediening toegelaten de heer P.
Flieringa, te Utrecht.
Bij kon. besluit is bepaald, dat een der Rijks
hoogere burgere burgerscholen met driejarigen cursns
te Bergen-op-Zoom zal gevestigd zijn, en is A. W.
H. Van de Wijnpersse aldaar, met ingang van 1 Juli
1882, benoemd tot directeur en leeraar aan die school.
Als een bewijs hoe schaarsch het hulppersoneel
voor de lagere scholen op het oogenblik is, kan die
nen dat er verleden week in de Wekker ongeveer 111
vacatures als hulponderwijzer en 25 als hulponder
wijzeres voorkwamen, terwijl er in genoemd blad van
Zaterdag jl. p.m. 140 open plaatsen voor hulponder
wijzer en 51 voor hulponderwijzeressen (alle aan open
bare scholen) voorkomen.
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
Wissekerke. Woensdag werd alhier door het ge
meentebestuur aanbesteed
a. het maken van eenige veranderingen aan
het schoollokaal voor o. I. o., staande
te Geersdijk.
Hiervoor werd ingeschreven door de heeren A.
Boone, voor f 689,en H. Tazelaar, voor f 648,85.
Het werk werd aan den laagsten inschrijver gegund.
b. Het maken van eenige veranderingen aan
het schoollokaal voor o. I. o., staande
te Gamperland.
Hiervoor werd ingeschreven door den heer Abr.
Bakkervoor f 1395,aan wien het werk werd
gegund.
Kapelle. Woensdag is door het burgerlijk armbe
stuur alhier aanbesteed:
het afbreken van het oude gedeelte schuur, op
de hofstede in Eversdijk, bewoond door 1V'.
Geelhoed, en het bouwen van een nieuwe schuur.
Daarvoor was ingeschreven door de heeren Joh.
Lindenberg te Wemeldinge, voor f3496, G. C. Zaaijer
te 's-Gravenpolder, voor f 3515, J. Bruggeman voor
f 3535 en J. M. Lammeree voor f3550, beiden te
Hansweert.
Bij nadere overeenkomst is het werk aangenomen
door den heer G. C. Zaaijer voor f3,240.
Landbouw en Veeteelt.
In de Luxemburgsche «Annalen" wordt er in
een klein opstel aan herinnerd, dat zich in Engeland
kort geleden eene vereeniging heeft gevormd, ten doel
hebbende het geitenras in dezen zin te verbeteren,
dat de melkproductie toeneemt. Maar ook het haar
van geiten heeft waarde voor de nijverheid. In de
«Annalen" wordt nu zoo schrijft de Landb.-Ct.
terecht gevraagd, of de landbouwvereenigingen ook
elders dan in Engeland zich aan de geiten niet wat
meer gelegen kunnen laten liggen Aan de geit, «de
koe der armen", zou men op tentoonstellingen, vooral
op de kleineremeerveel meer aandacht moeten
wijden en vooral de goede melkgeefsters bekronen,
en de hand mee helpen houden aan bewaring van
goede en verbetering van slechte rassen.
Het Rott. Nbl. maakte vóór enkele weken gewag
van het voorkomen eener ziekte onder de rogge en
wel in Twente, een streek die om zijn uitgestrekte
roggevelden algemeen bekend is. Bedoelde ziekte wordt,
naar een microscopisch onderzoek aan het licht ge
bracht heeft, veroorzaakt door kleine, doorschijnende
wormpjes, «aaltjes" genoemd. De heer dr. J. R. Bos
schrijft daarover het volgende
Om van de plaag en hare uitbreiding een betef
denkbeeld te krijgen, begaf ik mij op den 14 April
naar het stadje Delden, waai' mij een paar landbou
wers en landbouwkundigen naar die akkers (nabij
Delden en in de buurtschap Bentelo) geleidden, waar
de plaag 't hevigst was. Op sommige plaatsen was
de rogge geheel en al weggestorvenop andere plek
ken was 't gewas nog kwijnende, terwijl het zich hier
en daar weer wat scheen te herstellen. De teweeg
gebrachte schade was zeer aanmerkelijk. Gesprekken
met daar wonende landbouwers leerden mij, dat onder
de buurtschap Bentelo de' kwaal, hoewel niet in erge
matereeds sedert meer dan 20 jaren op bepaalde
akkers woedt en dat zij daar ook op spurrie en boek
weit overgaatiets dat men in andere streken van
Twente nog nooit scheen te hebben waargenomen. De
meeste jaren had zich de ziekte tot dezelfde plekken
op de akkers beperkt, waar ook in vorige jaren de
rogge of spurrie bedorven was. Uit deze en andere
mij gedane mededeelingen zou men geneigd zijn af te
leiden, dat de verbreiding der ziekte niet altijd zóo
gemakkelijk en zóo snel plaatsgrijpt, als dit volgens
de mededeelingen van Dnitsche deskundigen het geval
zou zijn. Toch geschiedt deze verbreiding dikwijls
sneller dan men denkt, daar eerst de ziekte zich in
een zekere streek op enkele plaatsen en in geringe
mate vertoont, om langzamerhand meer dreigende
vormen te gaan aannemen. Zoo bleek het mij, dat
reeds de aaltjesziekte in Overijsel eene groote verbrei
ding heeft gekregen.
Om het gevaar dat den landman dreigt vroeger
vertoonde zich de «aaltjesziekte" in ons land alleen
in Limburg achtten wij het niet ondienstig de aan
dacht op deze zaak te vestigen.
Rechtzaken.
Kantongerecht te Goes.
In de zitting van heden (Vrijdag) zijn de navol
gende vonnissen gewezen en uitgesproken tegen:
lo. J. v. d. W., 2o. L. V., beiden te Goes, wegens
het uitschelden en werpen met vuiligheid, ieder ver
oordeeld in eene geldboete van f2,50 en f3, subs. 1
dag gev. straf voor iedere boete c. e.
3o. D, de R., te Wissekerke, wegens het 2malen
laten iosloopen van zijn hond, zonder muilband, ver
oordeeld in 2 geldboeten elk van f5, subs. 2 dagen
gev. straf voor iedere boete c. e.
4o. C. K., te 's-Gravenpolder, wegens Ie het ver
boden zetten van een houtmijt binnen den bepaalden
afstand van een openbaren weg; 2e het verboden leg
gen van boomen in een waterleiding en 3e het ver
boden leggen van boomen op den openbaren weg,
veroordeeld voor het Ie feit in eene geldboete van f 1,
subs. I dag gev. straf c. e.voor het 2e feit in eene
geldboete van f10, subs. 2 dagen gev. straf c. e.
voor het 3e feit in eene geldboete van f3, subs. I,
dag gev. straf c. e.
5o. C. S., te 's Gravenpolder, beklaagd van' het
verboden zetten van houtmijten op den openbaren weg,
vrijgesproken.
6o. J. B., te Baarland, beklaagd van het verboden
werpen van een boom in een waterleiding, vrijgesproken.
7o. M. E., te 's Gravenpolder, wegens het verbo
den ophangen van linnen en linnengoederen aan den
openbaren weg, veroordeeld in eene geldboete van
f I, subs. I dag gev. straf c. e.
8o. J. L„ 9o. H. D., beiden te Goes, wegens 't
voorhanden hebben van een veerweegwerktuig op een
plaats, bestemd tot het in ontvangst nemen van waren,
ieder veroordeeld in eene geldboete van f 10, subs.
I dag gev. straf c. e.
10. A. B., te Baarland, wegens het hangen aan
een rijtuig te Hoedekenskerke, veroordeeld in eene
geldboete van fl, subs. I dag gev. straf c. e.
Ilo. W. L., te Driewegen, wegens het visscheu
zonder acte of vergunning, veroordeeld in 2 geldboeten
elk van f0,50, subs. 1 dag gev. straf c. e. voor
iedere boete.
I2o. F. V., te Goes, wegens het als geleide,r van
een hond, bij bet voorbijrijden van een voertuig,
niet staan naast zijn hond, veroordeeld in een geld
boete van f5, subs. I dag gev. straf c. e.
I3o. G. G., en I4o. G, G., beiden te Nieuwdorp,
wegens het geven van meer dan 3 Meter breedte aan
een vracht op een voertuig, ieder veroordeeld in eene
geldboete van f3, subs. 1 dag gev. straf c. e.
