1882. N°. 51.
Zaterdag 29 April.
69ste jaargang.
Twee bewegingen van zeer
verschillenden aard.
Bij deze courant Behoort een Bijvoegsel,
Provinciale Staten.
Hoofdelijke Omslag.
G0IÏSC
*<£<*»-
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nummers 5 ct., met bijblad 11) ct.
Agent voor het buitenland- A. STEINER, te Hamburg.
Inons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
De prijs der gewone advertentiën is van -15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodbeiichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van I8 regels a f I,— berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
dat Donderdag reeds werd verzonden.
Wij hebben ons volstrekt niet verbaasd over den
uitslag der verkiezing voor een lid der Provinciale Sta
ten in ons district. Werd onzerzijds al het mogelijke
gedaan, om het ongerijmde drijven van de anti-revolu
tionaire heeren tegen te gaandeden wij alles om de
kiezers te overtuigen dat een man van rijperen leeftijd,
van groote ervaring, in ons midden wonende en wer
kende, de voorkeur verdiende boven een jong man,
wiens eenige verdienste bestaat in zijn ultra-anti
revolutionaire ideeën, wij hebben ons geen oogen-
blik gevleid dat onze woorden eenigen ingang vinden
zouden bij de groote massa kiezers, die sleehts afgaan
op den klank en slechts buigen voor klanken en woor
den, die zin noch beteekenis hebben.
Houd de kerk tot vriend en gij vermoogt veel"
is een oud gezegde, dat steeds waarheid bevatten
zal, al behandelt men in die kerk elkaar ook op de
onliefderijkste wijze. Het gros beschouwt het kerkgaan
als het voornaamste; en wanneer wij bovendien alles
hadden, wat tot aanbeveling gezegd is voor ons nieuw
lid der Provinciale Staten, wij houden ons vast over
tuigd dan eene bloemlezing te hebben verkregen, die aan
zalving zeker niet te wenschen zou hebben overge
laten, maar wel aan degelijke argument m op practisch
terrein.
Het district Goes komt meer en meer in anti-revo
lutionaire handen. Wij zullen daarover evenmin klagen
als daarom den moed verliezen, dat het eenmaal
keeren zal.
Daarvoor zullen echter nog jaren moeten heengaan
zoolang velen, opgezweept als zij worden, slechts mee
gaan en volgen, hoofdzakelijk omdat zij kerk en gods
dienst niet kunnen onderscheiden, en op hun onzelf
standig oordeel alle redeneering afstuit die eenigszins
afwijkt van bij hen geijkte vormen en beschouwingen.
Wij behoeven daarom toch nog niet voorgoed den
moed te laten zakken.
Integendeel, de strijd begint eerst, waar voorspoed
eindigt en tegenspoed toeneemt.
Voor de toekomst heeft de afgeloopen verkiezing weer
eene vingerwijzing gedaan in eene richting, die steeds
meer en meer uit het oog wordt verloren en die ons
opwekt tot meerdere aaneensluiting en samenwerking
Terwijl de tegenpartij goed aaneengesloten optreedt,
lieten de liberale aanhangers in ons district eerst den
besten tijd van werken voorbijgaan sommigen door
theoretische beschouwingen, waarvan het praktische
leven hoegenaamd momenteel nog geen nut kan hebben,
anderen, door zich te verdiepen in persoons-quaestiën,
die lien van het hoofddoel afleidden. De eersten ge
lijken op hen, die, een drenkeling ziende, zich, in plaats
van te helpen, verdiepen in redeneeringen over het
practische van nieuwe theorieën, die in zwang zijn,
om in het water gevallen personen op het droge te
helpen of in het leven te behouden. De drenkeling
gaat middelerwijl ten onder en heeft in het geheel
geen behoefte meer aan hulp. De anderen behooren
tot het slag half-liberalen, bij wie het beginsel plaats
maakt voor sympathieën en anti-pathieën.
Zoo helpen die allen mee om hun eigen graf te
delven. Zij zuilen niet spoedig genoeg geleerd hebben,
dat is zeker, en als zij eenmaal aan het leeren
gaan, zal het eerst zijn na r.og eenige harde lessen,
zooals de verkiezing, die nu afgeloopen is, er een was.
Zoo kan deze beweging dan toch ook haar nut hebben
gehad.
Het is te hopen. Men weet in het district Goes
nu door eene ervaring te meer hoe samenwerking een
eerste plicht is.
De gemeente Goes beleeft een eigenaardige crisis.
Er is een wedijver onder het bakksrspersoneel ont
staan om den ingezetenen goedkoop van brood te
voorzien, wat voor de arme consumenten waarlijk niet
ongewenscht was.
Het eenige bezwaar geldt de bakkers zeiven.
Als het zoo voortgaat zou het wel kunnen gebeuren,
dat de concurrentie ons het brood voor niets verschafte.
Indertijd waren twee stoombootmaatschappijen tus-
schen Amsterdam en Zaandam zoodanig aan het con-
curreeren, dat, toen zelfs muziekgezelschappen om
het den reizigers aangenaam te maken niet meer
mochten baten, men begon met bijna in het geheel
geene vrachtprijzen to vragen.
Zoo iets zou langzamerhand met de bakkers in
onze gemeente kunnen plaatshebben. Of het niet een
gewenschte straf zou zijn voor het langdurig ex-
ploiteeren der klanten, dien zij misschien te hoogen prijs
afnamen, laten wij gaarne aan ieder ter eigen beoor
deeling, maar het zou toch een onhoudbare toestand
wezen.
Een concurrentie op zulk eene wijze kan niet voort
duren, dat is een bepaalde zaak, en kan evenmin in
het algemeen behing van het publiek als in dat van een
gepast eigenbelang der bakkers zijn. Hij die, na
den ondergang van eenige concurrenten, eenmaal als
overwinnaar op bet terrein overbleef, zou van zijn
macht weêr misbruik maken om zijn geleden schade
intehalen, en het publiek bleef ten slotte weer aan zijn
willekeur overgelaten.
De concurrentie is thans uit' Middelburg gekomen,
en wij zijn daarvoor in het algemeen belang dankbaar.
De bakkers hielden er een monopolie opna om zooveel
mogelijk de prijzen omhoog te houden, terwijl, wat
nu toch duidelijk is gebleken, het niet was eene eer
lijke prijsvordering die zij deden. Als men op een
som van 19 cents plotseling 2 a 3 ja zelfs 4 cents
laat vallen, dan is het een ongehoorde winst geweest,
die men vóór dien tijd behaalde.
Toch gelooven wij, dat een meerdere daling slechts
ten nadeele der bakkers kan plaatshebbenwant de
winsten zijn nu zoo laag dat, verlagen zij de prijzen
nog meer, zij of niets verdienen öf zoo erg knoeien,
dat het publiek daarvan toch de dupe wordt.
Naar onze berekening komt hun elk brood op
f 0,13 a f 0,14 te staan.
De tegenwoordige toestand, al geeft die een harde
les aan de bakkers, is het meest gewenscht \oor de
mindere standenvoor wie brood een hoofdvoedings
middel is. Ongehoord is het voorzeker geweest, dat
vooral deze zoo geruimen tijd geëxploiteerd werden
door de bakkers.
Wij willen hopen, dat daarom de gepaste concurrentie
in het belang van het algemeen blijve voortduren en
dat de gezondheidscommissie te dezer stedevooral
bij deze beweging, eens denke om hetgeen wij vroeger
reeds schreven over een onderzoek naar de voedings
waarde van bet brood.
Als de verlaging tengevolge heeft, dat het gehalte
van het brood nog meer gaat dalen dan nu reeds het
geval is geweest, en misschien nog is, dan is waak
zaamheid harerzijds meer dan gewenscht.
Het geldt hierbij het groote belang der volksvoeding.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat de processenverbaal
van de inlevering en opening der stembriefjes voor de
verkiezing van een lid. der Provinciale Statenzooala
die van het stembureau ontvangen zijn, ter secretarie
voor een ieder ter lezing geleed en in afschritt ter
gewone plaatse aangeplakt zijn, en dat daaruit blijkt,
dat bij de herstemming op zich vereenigd hebben de
heer rar. C. LUCASSE 576 en de heer mr. C. DE
WITT HAMER 858 stemmen, zoodat eerstgenoemde is
gekozen.
Goes, den 27 April 1882.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat het kohier van den
hoo'delijken om-lag, voor 1882, zooala het door den
gemeenteraad in zijne vergadering van 14 April jl.
we>-d vastgesteld, door Gedeputeerde Staten van Zee
land bij hun besluit van 24 dezer no 48 goedgekeurd,
en op heden aan den ontvanger ter invordering uil-
ereikt iavoorts dat gemeld koh er, in afschritt, ge
ntende vijf maanden ter secretarie voor een ieder
ter lezing zal liggen, en dat binnen drie maanden na
de dagteekening der aanslagbiljetten, bezwaren tegen
den aanslag, op ongezegeld papier, bij den gemeenteraad
kannen worden ingebracht.
Goes, den 27 April 1882.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
i. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Mededeelingen op verschillend gebied.
GOES, 28 APRIL 1882.
In antwoord op het slotgedeelte van het entre
filet in ons no. van jl. Dinsdag betrekkelijk de door
»een kiezer" uit Goes in liet Zuiden zonder eenig
bewijs gedane insinuatie, als zouden de liberalen onder
de aanbeveling van mr. Hamer namen gezet hebben
van personen, die daartoe niet eens hunne toestem
ming hadden gegeven, zegt diezelfde kiezer" in het
jongste no. van Het Zuiden o. a. het volgende:
Zonder eenig bewijs mijne Heeren
»Vraag Dr. Z. Th. Diehlgewezen leeraar aan
»de hooge burgerschool alhier, of hij zijn toestem
ming heeft gegeven, dan zult ge mij geen bewijs
«meer vragen.
»Een liberaal heeft onder getuige verklaard, dat
»dr. Diehl mr. Ilamer niet wilde, en het plaatsen
»van zijn naam onder de aanbeveling een werkje
»is geweest van Ramondt
Naar aanleiding van deze schandelijke bewering heeft
de heer J. J. Ramondt het volgend schrijven aan Het
Zuiden gericht, hetwelk hij ook ons verzocht optenemen:
Aan de Redactie van Het Zuiden
In uw no. van heden laat gij toe, dat iemand, die
zijn naam niet noemt, mij openlijk beschuldigt van
onder de aanbeveling van mr. Hamer den.naam van dr.
Diehl geplaatst te hebben, en die iemand doet die
beschuldiging op gezag van een liberaalen een
getuige".
Aangezien 't mij zelfs niet in de gedachte is geko
men eenigen anderen naam dan den mijnen onder de
aanbeveling te plaatsen en ik dr. Diehl voor een veel
te zelfstandig en te eerlijk man aanzie om: lo. van
zijn naam misbruik te laten maken; 2o. nog minder
hem in staat acht op zoo ongelukkige wijze zich tegen
over derden over zijne eigene handeling tc verant
woorden,zoo^ultgij mij wel toestaan,- mijnheer de
Redacteur, dat ik door middel van uw blad den zich
«een kiezer' noemenden inzender sommeer de namen
te noemen van zijn «liberaal" en den «getuige", en
die verklaring met zijn eigen naam te bevestigen
opdat ik weten kunne wie de verzinner van dezen
schaamteloozen leugen is.
Geeft de inzender geen gevolg aan mijne sommatie,
veroorloof mij dan, mijnheer de Redacteur, te onder
stellen dat de leugenaar in dezen de zich niet noe
mende inzender zelf is.
Goes, 26 April 1882.
J. J. RAMONDT.
Woensdag 3 Mei, des voormiddags te half tien,
zal op de Koopmansbeurs te Goes de aflevering van
de bij de nationale militie voor de lichting van dit
jaar in te lijven manschappen der gemeenten op Zuid-
Beveland en van BoschkapelleGraauwHengstdijk,
Hontenisse, Ossenisse en Stoppeldijk plaatshebben.
Die aflevering zal voor Noord-Beveland Dinsdag 2
Mei, te half twaalf, te Middelburg op het raadhuis
geschieden.
Tot leden der commissie voor de herzieningen
van de belastbare opbrengst der ongebouwde eigendom
men in het schattings-district Goes, onderdeel Goes,
zijn benoemd de heeren J. Ver met Sr.< te's-Ileer-Arends-
kerke, C. Caboortte Kloetinge, en G. J. Van der
Lindete Colijnsplaat.
Voor het onderdeel Kruiningen zijn benoemd de
heeren Foort De Backte Biezelinge, J. Oele Hzte
Kapelle, en J. Van Schouwente Wissekerke.
-De onlangs bij het 6e regiment infanterie be
noemde majoor H. Verschoor is door den Minister
van Oorlog overgeplaatst bij het 3e regimentten
einde belast te worden met het commando over bet
4e bataljon te Vlissingen.
Zooals men uit een telegram in ons vorig nom-
mer heeft kunnen lezen zijn onze Koning en onze
Koningin behouden te Queensborough aangekomen.
Zij hadden echter eene moeielijke en gevaarvolle
reis.
Ontvangen door den heer hertog van Edingburgh
en andere autoriteiten, werd hun een welkomstadres
voorgelezen door den burgemeester van Queensborough.
Daarna reden zij per extra trein naar Windsor, waar
de prins en de prinses van Wales hen van het station
afhaalden.
Aan het paleis kwam hun Koningin Victoria tege
moet.
Alles getuigde van sympathie en de Engelsche be
volking bleef ook niet achter om ons vorstelijk echtpaar
een hartelijke ontvangst te bereiden.
Woensdag heeft de Koningin van Engeland onzen
Koning de orde van den Konseband geschonken. ïfij
die plechtigheid was de geheele koninklijke familie
tegenwoordig, benevens verschillende grootwaardig -
heidsbekleeders.
Donderdag te een uur is het huwelijk van Prins
Leopold voltrokken.
De aartsbisschop van Canterbury heeft het huwe
lijk ingezegend. Koningin Victoria kuste bruid en
bruidegom na afloop van den dienst, waarna zij het
register teekenden en- vervolgens naar Claremont ver
trokken.
Naar de meening der Regeering bekleeden amb
tenaren ter gemeente-secretarie en voorzitters van
waterschapsbesturen een openbaar ambt, in den zin
van art. 3 no. 9 der drankwet, en kan aan hen
alzoo geen vergunning tot verkoop van sterkedrank
in het klein verleend wordentenzij met machtiging
van Ged. Staten.
De notarissen zijn voortaan vrijgesteld om hun
handteekeningen te doen legaliseeren door den voor
zitter van de arrondissements-rechtbank op akten van
borgtocht, die zij aan het Departement van Oorlog
moeten inzenden.
Naar het iV. v. d. D. verneemt is te Amsterdam
een derde Hypotheekbank opgericht, onder den naam
van Amsterdamsche Hypotheekbank. De vennootschap
zal werken met een kapitaal van éen millioen gulden,
verdeeld in 1000 aandeelen, welke alle geplaatst zijn.
Tot de directeuren behoortvolgens verschillende
bladen, mr. A. A, Fransen Van de Putte. Wij ver
moeden dat hiermede bedoeld wordt de heer A. S.
Fransen Van de Puttete 's Gravenhage.
De algemeene vergadering' van de vereeniging
«Volksonderwijs" zal op 30 Mei gehouden worden
te Amsterdam.
Het hoofdbestuur van die vereeniging, lettende op
een en ander, wat in den laatsten tijd betreffende
de onderwijs-belangen der schipperskinderen in het
midden is gebracht en ondernomen, heeft aan de
algemeene vergadering voorgesteld de onderwijs-be
langen dier kinderen te maken tot een onderwerp
van bespreking ejn te besluiten aan het hoofdbestuur
of aan een commissie op te dragen, te overwegen,
welke de beste wijze van behartiging dier belangen
schijnt te zijn en wat de vereeniging daarvoor zou
kunnen doen.
-Het leeningsontwerp van den Minister Van
Lijnden is reeds sinds eenigen tijd van den Raad
van State terug. Men mag dus de indiening binnen
korten tijd verwachten.
De algemeene vergadering van het Ned. genoot
schap tot zedelijke verbetering der gevangenen zal
plaatshebben op 11 Mei e. k.in het gebouw der
maatschappij Tot Hut van Algemeen te Amsterdam.
Het Nederlandsch werkliedenverbond Patrimo
nium heeft in zijn jaarvergadering, die deze week ge
houden werdden raad van bestuur benoemd voor
een pensioen- en onder stands ver bond voor werklieden
en hunne weduwen. Volgens de statuten moet de
helft van dezen bestuursraad gekozen worden uit leden
van den aanzienlijken stand en de andere helft uit
werkliedenleden van Patrimotiium. Omtrent de
détails der zaak werd in geen discussie getredende
voorzitter oordeelde den tijd daartoe te kort en achte
bovendien de vergadering niet goed op de hoogte, om
over de tarieven van verschillende pensioenfondsen een
afdoend oordeel te kunnen vellen.
Besloten werdlo. dat het bestuur zich in con
tact zal stellen met de redactie van de Werkmans-
vriendom deze tot orgaan van het verbond te ma
ken 2o. dat aan de afgevaardigden geen reis- en ver
blijfkosten zullen worden vergoed 3o. dat van tijd
tot tijd kleinere geschriften zullen worden uitgegeven
om voor het verbond propaganda te makenen 4o.
dat aan jhr. De Jonge, oud-lid der Tweede Kamer,
het eere-lidmaatschap zal worden aangeboden.
De jaarvergaderingdie het volgende jaar te Rot
terdam zal worden gehouden, zal voortaan in de derde
week in Augustus plaatshebben.
Blijkens de mededeelingen van het bestuur is het
aantal afdeelingen van 10 tot 18, en dat der leden
van 1500 tot 2000 geklommen.
Het lijk van den geleerde Darw'm werd Don
derdag in de Westminster-Abdij te Londen, iii tegen
woordigheid van tal van aanzienlijke personen, bij
gezet.
Staten-Generaa!.
TWEEDE KAMER.
Behalve het handelstractaat met Frankrijk heb-,
ben de afdeelingen der Kamer Woensdag eenige wets
ontwerpen van ondergeschikt belang onderzocht.
De afdeelingen der Kamer hebben tot rappor
teurs over het handelstractaat met Frankrijk gekozen
de heeren Cremers, Ileydenrijck, Tak, Rutgers en De
Ruijter Zijlker.
Over het wetsvoorstel van den heer De Savor-
nin Lohrnan tot wijziging van de Schoolwet is eind
verslag uitgebracht.
