1882. F. 47.
Donderdag 20 April.
69ste jaargang.
Mr. C. De Witt Hamer
DE DRANKWET,
Verkiezing voor Provinciale Stalen
goesciü]
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f t,75.
Afzonderlijke noramers 5 ct., met bijblad 10 ct.
Agent voor het buitenland- A. STEINER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJG11 "VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
humt.
De prijs der gewone advertentiên is van f5 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald20 ct
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
blijven wij met ernst aan alle kie
zers in ons «listriet aanbevelen voor
li«l der Provinciale Staten als een
man, «lie in zijne verseliilleinle be
trekkingen steeds getoond heeft
iemand te zijn van bekwaamheid
en kalm overleg,
HIJ kent het distriet van nabij
daar hij er steeds zijn werkkring
vond. en verilient «loor rijpere er
varing verre «ie voorkeur koven
zijn tegeiienmlidaat.
We verkiezing heeft Woensdag 26
April plaats.
We stembus is tot vier uren ge
opend.
door H. G. HARTMAN Jis.
II.
Dat de drankwet op uiteenloopende wijze, en soms
tegen de bedoeling van den wetgever aandruischende,
zou worden uitgevoerd en toegepast liet zich reeds
dadelijk vooruitzien. Ook al stond de kunst van wet-
geven bij ons op een hooger standpuntdan moest
toch een wetsontwerpdoor tallooze amendementen
en wijzigingen aangevuld en veranderdals wet in
onduidelijkheid uitmunten. En zijdie in de eerste
plaats geroepen zijn om uitvoering aan de wet te
geven, zijn althans voor een groot gedeelte, niet in
de gelegenheid om den geest der voorschriften te
kennen en te bextudeeren, terwijl bij hen, die de voor
schriften uitvaardigen, geen vastheid van beginsel schijnt
te bestaan.
Al dadelijk wijzen wij op de verzoekschriften om
vergunning tot uitoefening van den kleinhandel in
sterkedrank. Er scheen twijfel te bestaanof deze
op zegel moesten geschreven worden; althans de Min.
van Fin. achtte het noodig daaromtrent eene circulaire
uitte vaardigen. Die twijfel is in geenen deele gerecht
vaardigdart. 8 der wet van 3 Oct. 1843 (St.bl. no.
47) verbiedt in de duidelijkste bewoordingen aan de
verschillende regeerings-collegiën en ambtenarenom
beschikkingen te nemen op ongezegelde tot hen ge
richte verzoeken.
Doch met betrekking tot het verzoekschrift, valt
nog iets anders op te merken, dat weder een bewijs is
voor de onstandvastigheid der beginselen voor de uit
voering der wet. In de verordening tot regeling van
het vergunningsrecht in de gemeente De Bilt was be
paald, dat in het verzoekschrift ook, des noodig, moest
voorkomen de verklaring, of de verzoeker al dan niet
tusschen Zaterdagavond zes uren en Maandagmorgen
zes uren zou tappen. Tegen deze bepaling hadden Ged.
Staten van Utrecht bezwaar, omdat het verzoekschrift
niets mocht bevatten dan wat de wet in art. 1 voor
schrijft, en door eene verordening geen uitbreiding aan
eene wet mocht gegeven worden. Het gevoelen van
Ged. Staten is in zoover in overeenstemming met dat
van den Min. van Binn. Zakenals deze laatste in
zijne bekende circulaire van 9 Sept. 1881 wildat
in het besluit tot heffing van het vergunningsrecht
de bepaling moet voorkomendat dit recht met 25
pCt. daalt voor dengene, die aan den gemeente-ont
vanger eene schriftelijke verklaring van de omschreven
beperkte uitoefening van zijn bedrijf overlegt. Doch
het is niet in overeenstemming met hetgeen de Regeering
bij de behandeling der wet in de Tweede Kamer zeide,
n.l. dat de verzoeker zijn voornemen, om van Zaterdag
avond tot Maandagochtend niet te tappen bij zijne
aanvrage zal moeten mededcelen.
Wat wonderdat bij zulk eene onderscheidene op
vatting van de bepalingen der wet de toepassing in
de eene gemeente geheel verschillend is van die in
eene andere.
Ook de bepaling van de hoegrootheid van het li-
censerecht, te midden der behandeling van het wets
ontwerp daarin opgenomen, is zoo uiteenloopend, dat
men er verwonderd over moet staan. Dit recht is
geworden althans bij de behandeling in de Tweede
Kamer is het gezegd eene plaatselijke belasting of hef
fing. Maar terwijl voor iedere belasting de noodza
kelijkheid moet worden aangetoond door overlegging
van een staat der inkomsten en uitgaven over de
laatste vijf jaren en voor iedere heffing van andere
rechten moet worden bewezen, dat de opbrengst slechts
strekt tot dekking der kosten van het onderwerp, behoeft
dit bij de bepaling van liet vergunningsrecht voor de
uitoefening van den kleinhandel in sterkedrank niet
te gebeuren. Het is eene onverwachte bate voor de
gemeentekas. Bovendien was het een fout van den
wetgever, om voor de hoegrootheid van het recht eene
ruimte van f 10 tot f 25 te laten. Van daar het
verschil in hoegrootheid tusschen de eene gemeente
en de andere. De raden der gemeenten, die geene of
weinig behoeften hadden aan nieuwe inkomsten, be
paalden het recht op f 10; de raden der gemeenten,
die hunne kassen wilden stijven, brachten het op f25
ten honderd huurwaarde der localiteiten.
En de schatting dier huurwaarde berust eveneens
op geen redelijken en verdedigbaren grondslag nog
erger: er is geen grondslag voor aangegeven of liever
er bestaat geen grondslag voor. De schatter doet een
slag als de blinde naar het eien zet een cijfer op
zijn staat naar eigen goedvinden, maar geheel wille
keurig. Hij levert dien staat bij Burg. en Wetli. in
en dezen leggen er zich bij neer. Wel zijn door som
migen eenige aanwijzingen gedaan, waarnaar de schat
ting kon geschieden, maar de eene was al dwazer dan
de andere. De een wilde de oppervlakte der lokalen
(meetkundig juist berekend) tot grondslag nemen en
slechts het verbruik van sterkedrank als bijzaak be
schouwd hebben. De ander nam het drankverbruik
tot hoofdzaak, en de inrichting der localiteit als iets
wat minder in aanmerking komt,
Van daar dat er voorbeelden zijn dat de huur
waarde der localiteiten bestemd tot uitoefening van
den kleinhandel in sterkedrank, hooger werd geschat
dan de huurwaarde van het geheele gebouw, waarin
die localiteiten zich bevindenvoor de personeele
belasting bedraagt.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter kennis, dat de verkiezing van een Ü4 voor
de Provinciale Staten, bij herstemming tasscli.n de
lieeren
Mr. C. LUCASSE
Mr. C. DE WITT HAMEB,
zal plaatshebben op Woensdag den 26 April aanstaande,
van des voormiddags 9 tot des namiddags 4 uren;
dat de opioepingsbrieven den 17 April aan de kie
zers zijn uitgereikt, en dat de kiezer, die geen stem
briefje ontvangen of dit verloren heeft, een ander kan
bekomen ter secretarie der gemeente, mits zich daartoe
in persoon aanmeldende tusschen des voormiddags 9
en des namiddags 2 uren van eiken werkdag.
Goes, den 19 April 1882.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTM AN.
Mededeelingen op verschillend gebied.
GOES, 19 APRIL 1882.
Reeds werd in eenige nommers van ons blad
eene oproeping gedaan ten behoeve der vervolgde jo
den in Rusland. Wie eenigszins op de hoogte is van
de toestanden daar, zal zeker diep meel-jden gevoelen
met het lot dier vervolgden en, hoe weinig ook, wel
iets willen bijdragen tot leniging van hun nood. Wij
voegen daarom gaarne onze roepstem bij die der
commissie.
Eene kleine herinnering. In liet jaar 1877 ver
kreeg bij de eerste stemming voor de verkiezing van
4 leden der Provinciale Staten periodieke aftre
ding de heer D. J. Heldermancandidaat der anti
revolutionairen 414en de heer J. H. Bybau 364
stemmen.
Bij de herstemming waren op den heer J. H. Rybau
528 en op den lieer D. J. Helderman 3z9 stemmen
uitgebracht.
Dit kan een reden te meer wezen om den moed voor
liet welslagen van mr. Hamer niet te doen zakken.
Maar tocli, de strijd zal zwaar wezen. Toen gold
het een aftredend lid, nu een nieuwen candidaat. Laat
ieder, die kan, meewerken. Er wordt van andere
zijde een ongehoorde invloed uitgeoefend om den tegen-
cardidaat te doen zegevieren. Laten ook wij alle
eerlijke middelen in het werk stellen en vooral den
strijd niet hopeloos achten. Gaan wij dan nog ten
onder, dan weten wij toch zeker dat het niet aan
eigen schuld ligt.
Den kiezers te Krabbendijke herinneren wij de
verkiezing, op morgen (Donderdag), voor twee leden
van den gemeenteraad, en dien te Kattendijke de lier-
stemming voor een lid van den raad, die op den zelf
den dag moet plaatshebben.
De stembus is tot 4 uren geopend.
In de Dinsdagavond gehouden bestuursverga
dering der werkHedeovereeniging «Eigen Hulp" te
Goes werd benoemd tot 1 en secretaris de 2e secretaris
J. J. G. Van den Broeke, in plaats van F. J. Frenks,
die zijn ontslag bad genomen, en tot 2en secretaris
F. Hillebrand.
Er werd besloten om de algemeene vergadering op
a. s. Vrijdag over acht dagen te doen plaatshebben.
-Aan P. A. De Graag, gewezen brievengaarder
te 's-Heerenlioek, is een pensioen verleend ten be
drage van f 181 'sjaars.
Bij kon. besluit zijn, met ingang van 20 April
1882, benoemd: tot directeur van liet postkantoor
te Wijk bij Duurstede L. li. Stolh thans directeur
van liet postkantoor te Breskenstot directeur van
het postkantoor te Breskens A. P. Kole, thans adsis-
tent ten postkantore te Zeist.
Tot directeur van den stoomtram van Bergen-
op-Zoom naar Tholen is benoemd de heer G. Van
Dixltoorn, te Bergen-op-Zoom.
Door den Minister van Binnenlandsche Zaken
zijn, op verzoek van de Fransche regeering, van de
Commissarissen des Konings inlichtingen gevraagd om
trent de in bun provinciën bestaande openbare en
bijzondere instellingen tot bescherming van verwaar
loosde kinderen, en wel omtrent de wijze waarop die
instellingen haar doel trachten te bereiken, bet getal
kinderen die zij ondersteunen en haar financiëelen
toestand. Aan de besturen dier instellingen zal tevens
worden gevraagd, of zij gezind zijn zich op een in
Juli a. s. te Parijs te houden internationaal congres
over de bescherming van verwaarloosde kinderen te
doen vertegenwoordigen. -\. R. Ct.
H.H. M.M. de Koning en de Koningin zijn Woens
dag met gevolg uit Amsterdam in de residentie terug
gekomen.
De Koning heeft den burgemeester opgedragen, aan
de bevolking van Amsterdam dank te betuigen voor
de vele bewijzm van verknochtheid, door 11II. MM.
ontvangen, en voorts f 2000 aan de algemeene armen
geschonken
Wij hebben onzen lezers allerlei mededeelingen om
trent betgeen de vorstelijke personen tijdens hun ver
blijf gedaan hebben bespaard. Een en ander keert
jaarlijks in dezelfde volgorde terug en biedt weinig
belangrijks aan.
Den 26 Apiil nu gaan de Koning en de Koningin
naar Engeland Des namiddags tv 3 uren vertrekken
zij per extratrein van de Holl. Spoorwegmaatschappij
rechtstreeks naar Ylissingen.
Zr. Ms. raderstoomschip De Valkaldaar ter reede
liggende, zal, gelijk men weet, HH. MM. naar Queens-
borough vervoeren.
Onmiddellijk na aankomst in Londen zal Z. M. in
de Orde van den Kouseband worden verheven.
HH. MM. zullen van Londen rechtstreeks naar het
Loo terugkeeren.
Volgens de Middelb. Ct. zal de vorstelijke familie
van Waldeck-Pyrmont Zaterdagavond te Middelburg
aankomen en tot Maandag aldaar vertoeven.
De prinses-moeder, de bruid: prinses Helena en de
jonge prinses Elisabethmet gevolg, znllen haar intrek
pemen in het hotel «De Nieuwe Doelen", terwijl voor
(len Vorst van Waldeck en den erfprins Frederik,
benevens voor den erfprins van Benlheim-Steinfurt
schoonzoon van den Vorst, vertrekken in het hotel
«De Abdij" in gereedheid worden gebracht.
Volgens den Haagsehen correspondent van de
Zutph Ct. ziin de paleizen van Z. K. H. prins Fre
derik in Den Haag toegewezen aan de prinses Von
Wieden heeft de prinses haar voornemen te kennen gege-
om bij voortduring eenige maanden van het jaar met
haar gezin in Den Haag door te brengen. Daarom
zal ook het paviljoen te Scheveningen niet te gelde
worden gemaakt.
De zaak der oprichting van een Algemeen Ne-
derlandsch Pensioenfonds voor werklieden schijnt een
Hinken stap voorwaarts te zullen doen. Bij de com
missie, die zich haar ter harte had genomen, hebben
zich, op uitnoodiging van 't hoofdbestuur der vereeni-
ging tot bevordering van fabrieks- en handwerksnij-
verheid in Nederland, tal van onze eerste industriëelen
en verdere belangstellenden in 't lot van den werkman
aangesloten, o. a. uit Goes de heer C. E. Mas-
see en Maandag a. s. zal in de groote zaal van
i 't «Odéon" te Amsterdam, 's middags te I uur, eene
vergadering worden gehouden, alwaar betreffende deze
zaak belangrijke mededeelingen gedaan zullen worden
en Waar gelegenheid zal bestaan om over de grond
slagen van een dergelijk Pensioenfonds nader van ge
dachten te wisselen.
Naar de Zwolsche Ct. verneemt, is in een dezer
dagen te Amsterdam gehouden vergadering een ver-
eeniging geconstitueerd, die zich ten doel stelt: to.
de hervorming van ons kiesrecht te bevorderen door
afschaffing van den census als maatstaf der kiesbe
voegdheid, 2o. erkenning van kiesbevoegdheid van alle
mannelijke meerderjarige Nederlanders, met uitzonde
ring van die categorieën, welke uit hoofde van oeco-
nomische of intellectueele incapaciteit daarvan belmo
ren te worden uitgesloten. De vereeniging heeft als
orgaan aan zich verbonden het weekblad De Vrije
Pers dat te Leeuwarden gedrukt wordt.
Da stoomboot Surreyvan de Ned. Stoomvaart
maatschappij met haar groot aantal landverhuizers
aan boord, is Maandag te New-York aangekomen.
Volgens het Rolt. Nbl. zal de dochter van mej.
Beersmans, die thans nog aan de Vlaamsche tooneel-
school hare opleiding krijg:, mede aan het gezelschap
der Rotterdamsche afdeeling van het Nederlandsch
Tooneel verbonden worden.
O.-Indië. Benoemd tot voorz. van de landraden
te Toe-loeng-Agoeng en Trengalek de ambt. op non-
-act. mr. W. A. P. F. Li Winckel, laatst buitengew.
voorz. van den landraad te Toeban,
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
De Kamer is opgeroepen om op Dinsdag 25
dezer, 's namiddags te 2% uren, hare werkzaamheden
hervatten.
Bij haar zijn o. a. ingekomen twee wetsontwerpen
een tot verhooging van hoofdstuk Justitie der staats-
begrooting voor 1882, tot voldoening van de eerste
kosten van den bouw van cellulaire gevangenissen te
's-Gravenhage, Breda, Zutfen en Alkmaar, en van eene
gewone gevangenis te Amsterdamen een tot verhoo
ging der begrooting van Nederlandsch Inlië voor
1882 tot bekostiging van een nieuwen atlas, door
de heeren Steinfoort en Ten Siethoff vervaardigd.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Ds. H. T. O. H. Ulfers, te 's-Hcer Abtskerke
c. a., staat op het drietal te Steenwijkerwold.
Ds. E. M. Van Ysendijke, te Kattendijke, is
beroepen te Baarland.
Aangenomen het beroep naar Lage Zwaluwe
door ds. P. K. Dommisse, te Biezelinge.
Biervliet. Nadat onze kerkeraad tal van ver-
geefsche pogingen had aangewend tot het bekomen
van een predikant bij de Ned. Herv. gemeente, ge
lukt het eerste beroep van het onlangs ingestelde kies
college.
Zondagavond ontving men nl. het bericht, dat ds.
K. Straatsma, te Haarlo in den achterhoek van
Gelderland zijn beroep had aangenomen.
Eenige ingezetenen zullen gezamenlijk den beroepen
leeraar gedurende een paar jaren f 100 toelage ver
strekken.
Kerkvoogden en notabelen hadden geweigerd het
verzoek van het kiescollege intewilligen, om de jaar
wedde f1200 te verhoogen.
Bedankt voor Oostkapelle door ds. S. L. Van
Stein Callenfels, te St. Laurens.
Nieuwdorp. Tot hoofd der bijzondere school der
christelijke gereformeerde gemeente alhier is, met in
gang van 1 Mei e. k., benoemd de heer M. De Graaf,
onderwijzer te Groningen, die deze benoeming heeft
aangenomen.
Axel. De heer M. Verstraeten, die onlangs werd
benoemd tot hoofd der burgerschool te Weert, is bij
beschikking van den Minister van Binnenlandsche Zaken
tevens benoemd tot leeraar aan de Rijksnormaalschool
aldaar.
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
Te Hoedekenskerke had Maandag de verpaclitin g
van de
invordering der haven-, los-, laad- en liggelden
van 18 April lot 31 December 1882
plaats. Pachter daarvan werd J. Thomson aldaar,
voor ƒ500. (M. Ct.)
Landbouw en Veeteelt.
De inkomsten en uitgaven van het «Neder
landsch Rundveestamboek" bedroegen in 't afgeloopen
jaar f 4327,91 en f 3204,65. Het batig saldo be
droeg dus f 1123,26. Voor 1882 zijn de inkomsten
en uitgaven begroot op f 3721.
Te Steenwijk heeft een koe drie levende kal
veren een van het mannelijk en twee van het vrou
welijk geslacht, ter wereld gebracht.