1882. N". 27.
Donderdag 2 Maart
()9sle jaargang.
Bij deze courant behoort een bijvoegsel,
PATENTRECHT.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
Agent voor het buitenland: A. STEINER, te Hamburg,
ujons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 4-5 regels 50 ct., elke regel meer "10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 48 regels a f 4,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald20 ct.
Aanvragen oin en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
dat Dinsdag aan onze geabonneerden en lezers in Goes
is verzonden.
Hedenavond wordt in de bijzondere school alhier
een voordracht gehouden overde noodzakelijk
heid der Christelijke school.
Wij weten niet, of er van de gelegenheid tot debat
gebruik gemaakt zal worden, maar wij voor ons ge
voelen evenmin lust om over dit onderwerp te debat-
teerenals wij de noodzakehjkheid van zulk een
debat inzien.
Die lust ontbreekt ons na het voorgevallene met
den heer Pierson. Eerst was er quaestie, dat ge
noemde heer hier zou komen om een voordracht te
houden, wij meenen dit zelfs gelezen te hebben. Hij
zou dan zeker voldaan hebben aan de indertijd door
ons hem gedane uitnoodiging, maar dit blijkt nu weer
niet zoo te zijn, daar de heer Yan den Hoorn, predi
kant te Tiel, zal spreken.
Maar bovendien: de noodzakelijkheid van zulk een
debat zien wij niet in. Wij hebben dit gezegd bij
gelegenheid van de meeting, waarbij de heeren Hugen-
holtz, De Savornin Lohman en Keuchenius met elkaar
debatteerden.
Geen enkel hoorder wordt bekeerd, en elk hand
haaft zijn eigen standpunt.
Hij, die het debat inleidt, heeft altijd, doordat hij
vooraf zich heeft kunnen voorbereiden, de kracht aan
zijne zijde; kan zich beroepen op aanhalingen en ge
tuigenissen te pas of te onpas uit haar verband
gerukt of in haar geheel gelaten terwijl degeen,
die met hem in het strijdperk wil treden, niet dade
lijk al die bronnen ter zijner beschikking heeft.
En dan de quaestie zelve?
Wat hemelsbreed verschil tusschen hendie de
noodzakelijkheid der Christelijke school erkennen, en
onsdie over de noodzakelijkheid voor hen, die van
zulk een school gediend willen zijnniets in het mid
den willen brengendoch meenen dat de Staat die
school wel moet toelaten maarop zuiver neutraal
standpunt zich plaatsende, niet anders mag en kan
doen dan de neutrale openbare school handhaven en
hare belangen bevorderen.
Veel nieuws wij weten het uit vroegere debat
ten kan over het onderwerp niet gezegd worden;
en onze tegenstanders rnogen nu beweren dat wij ons
aan het debat onttrekken het zij zoo.
Het is hierbij als met een invitatie van iemand,
die herhaaldelijk ons uitnoodigde om over hetzélfde
onderwerp, waarover al meermalen werd gesproken
zonder dat men het eens werd, nog eens van begin
af aan te komen praten.
Stel, dat morgen een strijder voor eene Katholieke
school zijn exclusief standpunt eens kwam verdedigen,
zou dan een orthodox-gereformeerde met goed succes
het debat met hem kunnen aanvangen Geen van
beiden zou bekeerd worden.
Een paar vragen echter.
Waarom verandert men thans weer zoo handig den
naam Een school met den hijbei in Christelijke
school Zeker niet om het debat te beperken, want
alleen over hetgeen men onder Christelijk verstaat
zou men een ganschen avond kunnen redeneeren, aan
de eene zijde met een massa aanhalingen aan den
anderen kant met een kort woord van liefde en ver
draagzaamheid, waarvan de neutrale school het sym
bool is, maar dat de heeren liefst zooveel mogelijk
wegredeneeren om groote woorden, die bij de menigte
ecnigen klank hebben, ervoor in de plaats te stellen.
De toongevers zei ven zijn het bovendien over den
aard van het christelijk onderwijs in den laatsten tijd
ook al niet eens.
Waarom, vragen wij ten slotte, niet eens een ander
punt op het tapijt gebracht
De lezing van den heer De Kater was iets nieuws;
daarvan werd notitie genomen, al is er zelden akeliger
staaltje geleverd van debatteeren als de heer De Kater
toen gedaan heeft; daafvan leverden wij verslag, wat
wij nu niet zullen doen. omdat men elke week wel
lezingen over Christelijke scholen en het goddeloos
openhaar onderwijs kan gaan houden en wij onze
lezers niet altijd door op dezelfde redeneeringen willen
onthalen.
Wij hadden liever gezien, dat de heer Pierson hier
nu eens over het Middelbaar onderwijs hadde gespro
ken, zooals hij dat o. a. in Den Haag deed.
Dat was weer iets anders, maar zoo het doel is
van de heeren der Unie, afdeeling Goes, om, door al
tijd op hetzelfde aambeeld te slaan, voorstanders en
tegenstanders beiden onverschillig te maken, dan zijn
zij daartoe goed op weg.
Wij weten nu wel dat men tegen ons betoog veel
zal kunnen aanvoeren, o. a. van voortdurend te zul
len blijven getuigen tegen het onrechtdat men wordt
aangedaan'maar het is hier bij de heeren toch ner
gens anders om te doen dan om de aanhangers bij
elkaar te houden, den lust om te offeren niet te doen
verflauwen en zoodoende op den olferdag weer bereid
willige Jianden te vinden.
En wij leenen ons niet gaarne om bij dat spelletje
dienst te doen, zonder eenig practisch nut erbij te
stichten.
Wij hopen dan ook, dat niemand onzer partij aan
het debat zal deelnemen hedenavond.
Een gansche tocht door Zeeland schijnt nu onder
nomen te worden, want aan den overkant las de heer
dr. J. A. Gerth Van Wijk, die te Aardenburg met
den heer Vorsterman Van Oyen nog debatteerde ook
zonder eenig resultaat.
De BURGEMEESTER **an GOES brengt bij deze ter
kennis van een ieder, wien het aanganr, dat het 3e
kwartaalskohier No 6 van het PATENTRECHT voor
deze gemeente, voor het dienstjaar ls'8l1882, op heden
ter invordering ia gesteld in handen van den ontvanger
dier belastingen binnen deze gemeente en ieder ver
plicht is zijnen aanslag ten gestelden tijde te voldoen.
Goes, den 1 Maart 1882.
De Burgemeester voornoemd,
j. g. de witt hamer.
GOES, 1 MAART 1882.
Mededeelingen op verschillend gebied.
Ook de heer C. Risseeuw zelf zal, ingevolge art.
33 der gemeentewet, van het door den gemeenteraad
ten zijnen opzichte genomen besluit in beroep komen
bij Ged. Staten.
's-Gravenpolder. Door den brievengaarder aan
het hulpkantoor alhier is, na dertigjarigen diensttijd,
tegen den eersten April a. s. ontslag aangevraagd.
Yerseke. In de maand Februari zijn op het tele
graafkantoor alhier verzonden 151, ontvangen 341,
in 't geheel dus behandeld 492 telegrammen.
In den aanhef van het bericht omtrent de verzen
ding van oesters per post zijn de woorden »en eenige
anderein de pen gebleven. Levende visch en schelp
dieren zijn dus niet de eenige, die men als pakket
verzenden mag. Dit ter verbetering.
Biervliet. Het gemis aan geneeskundigen doet
zich in de plattelandsche gemeenten geducht gevoelen,
en, zelfs met goeden wil bezield, gelukt het toch aan
vele gemeenten maar moeielijk in dat gemis te voor
zien. Zoo aan den rechteroever van den Braakman,
in de gemeente Den Hoek. Die gemeente met circa
1900 inwoners loofde reeds een jaarwedde van f 1000
uit, benevens vrije woning.
Reeds waren onderhandelingen geopend met onzen
geneesheer, dhr. H. Vleugelsdoch ons gemeentebe
stuur voorkwam hem, door, als blijk van vvaardeering,
zijne jaarwedde als geneesheer der gemeente niet
f200 te verhoogen.
Ter eere van dhr. Vleugels mag gezegd worden,
dat, ware hij vertrokken, niet alleen de geneesheer,
maar ook een menschenvriend en verdienstelijk burger
was heengegaan uit ons midden.
Uit het door het bestuur der Spaarbank te Mid
delburg uitgebracht verslag over 1881 blijkt, dat 3612
inbrengers van deze spaargelegenheid gebruik maakten
en te zamen op 31 Dec. '81 f 464,025 of gemiddeld
f -128,47 per inbrenger te goed hebben. In het afge-
loopen jaar werd ingebracht f 109,157,55 en uitgehaald
f 76,543,07%, zoodat de inbreng de terugbetaling met
f32,614 overtreft. Onder de inbrengers waren er 42,
die meer dan f1000 te goed hebben.
De leening van f 18000, door het gemeentebestuur
van Hoofdplaat (Zeeuwseh-Vlaanderen) op 19 Feb. II.
uitgeschreven tegen Maandag 27 Feb., is verre van
volteekend geworden. Slechts een paar ingezetenen
teekenden elk in het bijzonder voor tien aandeelen,
of duizend gulden. Deze leening moest strekken tor
verbetering van een weg en eene straat.
Met 1 Maart a. s. is benoemd tot opzichter
van den waterstaat 4e kl. L. W. Van der Made,
opz. van den prov. waterstaat in Zeeland.
-Benoemd tot griffier bij de dir. der marine te
Ilellevoetsluis de commies C. E. Plugge.
Van den Gouverneur-Generaal van Nederlandsch
Indie is bij het departement van koloniën liet tele
grafisch bericht ontvangen, dat Zijner Majesteits stoom
schip Aljeh, hetwelk na den vergeefschen kruistocht
van het particuliere stoomschip Gouverneur-Oeneraal
van Lansberge van 17 November tot 23 December,
door de Indische regeering op 24 of 25 December
werd uitgezonden ter opsporing van de vermiste schip
breukelingen van het verongelukte stoomschip Koning
der Nederlandenden 25 dezer te Batavia is terug
gekeerd van zijn tocht naar de Nicobaren, de Male
diven en de Chagos-eilanden zonder iets gevonden te
hebben. Sl.-Ci
Naar men verneemt zal binnen enkele maanden
ook in Limburg de postpakkettendienst worden inge
voerd.
-Het aantal jongens bij de kweekschool voor
zeevaart te Leiden bedroeg op 1 Jan. 186 en nu
zijn er reeds 240.
Het Vaderland verneemt, dat II. K. H. Prinses
Marianne op haar buitenverblijf bij Wiesbaden ernstig
ongesteld is. De 71jarige Prinses inoet aan een hart
kwaal lijden.
O.-Indie. Benoemd bij het binnenlandsch bestuur
op Java en Madura tot contr. Ie kl. de contr. 2e kl.
J. Donner.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Middelburg. D^ vacature van predikant bij de
gecombineerde Eugelsche gemeente hier en te Vlissin-
gen, ontstaan door het overlijden van den heer B.
11. Carp in Januari des vorigen jaars, nadert ver
moedelijk. haar einde. Het beroepingswerk (door de
mans-lidmaten hier en door de leden van den kerke-
raad te Vlissingen) zal weldra een aanvang nemen.
De vroeger geopperde quaestie, dat de nieuwe predi
kant te Vlissingen zou moeten wonen, is, naar wij
vernemen, geen quaestie meer. De nieuwe leeraar
zal zijn domicilie ten onzent hebben, 't Valt moeielijk
op het beroep vooruit te loopen, doch de gissing is
niet al te gewaagd, dat geen Engelschman, maar een
Engelsch sprekend Nederlandsch predikant de uitver
korene zal zijn. Dit was vroeger ook het geval met
wijlen den heer Carpdie trouwens met een Engelsche
dame gehuwd was. Jl. Zondag tiad hier voor de
Engelsche gemeente op de heer C. Reijers, pred. bij
de Ned. Herv. gemeente te Nieuw-Iielvoet (vroeger
te Ellewoutsdijk), die in de Engelsche taal eene boeiende
rede hield naar aanleiding van Markus 1 14&.
Aangenomen het beroep naar Gelselaar (cl. Zutfen)
door den cand. IV. Gerritsente Oosterbeek, die be
dankt heeft voor het beroep naar Schore en Vlake.
Op 1 Jan. 1881 waren in de hervormde kerk
255 vacatures van predikant. Wegens overlijden en
verkregen emeritaat groeide in dat jaar dit getal aan
tot een cijfer van 299, terwijl er 39 plaatsen vervuld
werden door candidaten. Het aantal vacatures be
droeg daardoor op 1 Januari 11. 260.
Beroepen naar Poortvliet ds. IV. De Langete
Goedereede.
Bij ministeriëele beschikking van 28 Febr. jl.
zijn de Rijksnormaallessen te Goes uitgebreid tot eene
inrichting van den eersten rang, én zijn aan die in
richting tot onderwijzers benoemd de heeren Gr. J.
V. d. PollA. S. Mink en P. V. d. Meulen.
- Mej. Rozenberg te Zoutelande is tot onderwij
zeres aan de openbare school te Poortvliet benoemd.
Landbouw en Veeteelt.
Op de proefvelden der Rijkslandbouwschool te
Wageningen werden in 1881 proeven genoemen met de
teelt van circa 60 soorten aardappelenvan elke soort
werd, in een daarvoor aangelegd boek, nauwkeurig
aanteekening gehouden omtrent opbrengst, qualiteit
enz. Als een der beste soorten, beter nog dan de
Champions, wordt geroemd Richter's Impérator. In
het afgeloopen jaar werden weder uit alle oorden van
ons land poters aangevraagd, welke gratis verstrekt
zijn, onder bepaling dat de verkregen resultaten zullen
worden vermeld. Ook deze resultaten liggen, in een
der gebouwen van de Rijkslandbouwschool, voor be
langstellenden ter inzage.
Rechtzaken.
Arrondissementsrechtbank te Middelburg.
Dinsdag 28 Februari zijn door de rechtbank ge
wezen de volgende vonnissen tegen
4o. I. P., 36 j., sjouwer te Middelburg, wegens
bedelarij veroordeeld tot een maand cell. gev. straf
en, na het uiteinde dier straf, tot opzending naar een
bedelaarsgesticht.
2o. A. R. De K., 40 j., winkelier te Middelburg,
wegens het onbevoegd verkoopen van Haarlemmerolie
veroordeeld tot f3 boete c. e
3o. N. Van E., 22 j., A. L., beiden te Arneinui-
den, beschuldigd van mishandeling. De eerste vrijge
sproken de 2e veroordeeld tot f 8 boete c. e.
4o. G. Van E., 28 j., N. Van E., 22 j., te Ar-
nemuiden, wegens mishandeling veroordeeld ieder tot
f8 boete c. e.
5o. K. II., 23 j., L. R., 24 j., arbeiders te West
kapel le, wegens wederkeerige mishandeling veroordeeld
ieder tot f3 boete c. e,
6o. F. De D., 44 j., metselaar te Ter Neuzen,
wegens laster veroordeeld tot t 40 boete c. e.
De Rechtbank te Rotterdam heelt Dinsdag uit
spraak gedaan in zake het spoorwegongeluk op 3
October aldaar, en den onder-stationschef D. W., tegen
wien 45 dagen celstraf geëischt was, vrijgesproken,
doch den voorman B. veroordeeld, overeenkomstig
den eisch, tot een celstraf van 3 maanden.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
De Kamer heeft Dinsdag den sectiearbeid aan
gevangen. Verschillende kleine wetsontwerpen werden
onderzocht, zoomede het ontwerp aanwijzende de ge
stichten waar gevangenisstraf of hechtenis wordt onder
gaan, en dat omtrent de overdracht van de bezittingen
der Amsterdamsche kanaalmaatschappij.
De Regeering heeft bij de Kamer o. a, ingezonden:
nota van inlichtingen op de adressen der gepen
sioneerde officieren der zeemacht W. C. Klies en
J. K. Van de Kruysse Pilaarhoudende bezwaren
tegen het reglement van het weduwen- en weezenfonds
der militaire officieren bij de zeemacht.
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
Hontenisse. Zaterdag jl. had alhier de inzet plaats
der meestoof Eendracht en goede hoop", te Kuit-
haart. Genoemd gebouw zal voor afbraak worden
verkocht en werd nu ingezet, met het zich daarin be
vindende materiëel, a f 940,zonder erf. Het laatste,
bedragende ruim een Gentsch gemet oppervlakte, werd
ingesteld op f 400,Dat er weinig aan gedacht
wordt genoemd gebouwin afwachting van betere
tijden nog staande te houdenook niet door parti
culierenbewijst, dat èn gebouw èn grond door ver
schillende personen is ingezet. Dit zal reeds de 3de
van de 6 aanwezige meestoven in deze gemeente zijn,
die voor den moker moet zwichtenterwijl de nog
overige denzelfden dood tegemoet gaan.
Overzicht van den stand der koersen.
Gelukkig had de beurs gisteren, vooral voor de
Amerikaansche spoorwegwaarden, een gunstig verloop,
nu de schrik voor den overprikkelden handelstoestand,
waarop vele faillissementen volgden en waardoor uit
failliete boedels veel materiaal op de markt gebracht
werd, door meer vertrouwen vervangen is geworden.
De 6 pets. le hyp. oblig. Atlantic en Pacific verbeter
den dan gisteren van 9214 tot 94 de 3 pets.
Louisville klommen van 49 tot 53, ,de Sinking fund
obi. Louisville verhoogden van 92% tot 95, de le
pref. aand. St. Louis en San Fr. rezen van 85 tot
81, en de Cert, van aand. Wab. St. L. en Pac.
monteerden van 575£6 tot 59%-
Deze koersverbeteringen waren de belangrijkste:
had de markt den laatsten Februari niet zoe'n krachtigen
stoot gegeven, ons koerslijstje zou ongunstiger uitkom
sten doen zien. Thans vinden we nog alleen op
lagere noteering de Madisons (ruim 1 pet.), de Meno-
monees pet.), de Winona's (1% pet.), de Chicago
South-Western's (2% pet.) de U. P. Hoofdlijn (1 Vs pet.)
Zooals dit nog steeds het geval was, leden ook nu
rijp en groen onder de daling en zij, die gaarne een
duitje verdienen, zonder veel risico te lijden, doen
liet best van zulke troebele omstandigheden, als waar
onder de Amerikaansche markt gebukt ging, gebruik
te maken door de soliedste soorten, die zich altijd
herstellen en meestal het eerst verbeteren, op de
gedepreciëerde koersen in te koopen
Van de Loten leden slechts noemenswaard de Ma-
dridsche, die van 5071c tot 49 terugliepen, zeer waar
schijnlijk in verhand met vroeger vermelde omstan
digheden.
Voor houders van Servische Loten deelcn we meê
dat Servië, door den val van het machtige bankiers-
zegge spéculatieliuis de Union généraleeen verlies
zou lijden van minstens 18 millioen franc, wat voor
een klein en weinig vermogend land als Servië een
beduidend bedrag is. De verdere aanleg en voltooiing
der spoorwegen zou evenwel toch gewaarborgd zijn.
Den vorst Milan werpt men de beschuldiging naar
het hoofd, dat hij de man is, door wiens tusscheii-
komst de uitgifte der leening aan het gevallene speel
huis gegund iswaarbij hij persoonlijk en stoffelijk
belang zou gehad hebben. Wij behoeven niet te zeggen
dat de troon van den vorst Milan meer dan ooit aan
't wankelen is, vooral ook doordien de opstand groo-
tere afmetingen aanneemt.
De Russische Spoorwegwaarden komen over 't al
gemeen op afgebrokkelde noteering op de prijslijst voor.
liet meest leden de oblig. Charkow-AzowJelez-Orel
en de aandeelen Morschbnsh-Sysran. In de laatste
algemeene vergadering der Russische Zuidwestelijke
Spoorweg-Maatschappij werd de begrooting voor 1882
ingediend, waaruit bl'jkt dat in vroegere jaren het
totaal der uitgaven hooger was.
In de percentage tusschen ontvangsten en uitgaven