1882. N°. 25. Zaterdag 25 Februari. 699te jaargang. Bij deze courant behoort een bijvoegsel, fa het belaag van hel algemeen. Schutterij bij brand. GOESCHE De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75. Afzonderlijke nonmiers 5 ct., met bijblad 10 ct. Agent voor bet buitenland: A. STEINER, te Hamburg. In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren. COURANT. De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets. Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijks- en doodbei icliten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend. Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel. Bij de vele vereenigingen en bonden, waaraan onze tijd zóo rijk is, dat men verbaasd moet staan als er nog een opterichten valt, is er toch nog een tot stand- gekomen, dat voor het algemeen welzijn van zóóveel be lang mag heeten, dat er eenige notitie van genomen kan worden. Het is een bakkersbonden wij, eenvoudige ster velingen, die voor een groot gedeelte, wat onze voe ding betreft, afhankelijk zijn van de heeren bakkers, mogen zeker wel met eenige meerdere belangstelling vernemen wat de heeren van plan zijn te doen. 't Is waar, in sommige gemeenten, ook te Goes, hebben de brood-leveranciers wel hunne bijeenkomsten, misschien vormen zij eene vaste vereeniging, maar het nieuwe bond zal zich over ons gansche land uitstrekken. Uit alle oorden des lands waren op een bijeenkomst te Amsterdam 300 bakkers tegenwoordig en kwam een bond tot stand, waarvan de leden, r.auw vereend, in het belang van hun vak en ter bevordering van hetgeen hunne positie kan verbeteren zullen werk zaam zijn. Ziehier het doel van het bond, zooals het omschre ven is in het concept-reglement «Verheffing van het vak en bevordering van onder linge belangen, maar in 't bijzonder wederzijdsche be scherming en gemeenschap bij regeling der arbeids verhouding tusschen meesters, knechts en leerlingen, wat men wil verkrijgen door vergaderingen, uitschrij ven van prijsvragen, het teekenen van verzoekschrif ten, het schenken van adhaesie en het doen van voor stellen aan de wetgevende machten van staat- en gemeentebestureneen definitieve invoering van af doende controle over knechts in Nederland het schei kundig onderzoek der grondstolfen door een chemist en het bijeenbrengen van geld tot dit alles". Voor zoover het nu de regeling geldt der verhou ding tusschen patroons en knechts, kan dat bond natuurlijk zijn nut hebben. Wij zijn niet op de hoogte van die verhouding, om te weten in hoever verbete ring daarin noodig en wenschelijk is in het belang van beide partijen. Alleen weten wij, dat loonsver betering bij vele ondergeschikten waarlijk geen weelde zou zijn. De meeste knechts verdienen f 4 per week, iederen dag 1 brood en tweemaal per dag 's avonds niet voor zichzelven alleen de kost. Dit is te Goes wel het hoogste loon. Er zijn er wel, die minder hebben. Daarvoor moeten zij in gewone tijden werken van 's morgens 5 uren tot 's avonds 10 uren. Twee nachten in de Week beginnen zij te half drie, ook zijn er wellicht van iets later maar eindi- digen dan dien dag te zes uren. In drukke dagen echter, éen week voor St. Nico- laas tot aan Nieuwjaarbeginnen zij bijna iederen nacht om half drie, om 's avonds te tien uren eerst te eindigen. Men ziet dus, dat het loon niet in evenredigheid staat tot het werk dat vereischt wordt. Waar de patroons de belangen der onderhoorigen soms over het hoofd mochten zien wat wij van dit bond niet verwachten, niet omdat er op die verga dering gesproken is over het voldoen aan recht matige eischen van het ondergeschikt personeel, wat nog al rekbaar is, maar wijl men tot de verheffing van het vak, zoo het daarmee ernst is, de hulp der onderhoorigen niet missen kan, daar zullen de knechts zeiven wel tot eendrachtige samenwerking worden aan gespoord, en hebben zij het zichzelven te wijten als zij de handen niet ineenslaan. Er is echter op die vergadering eene quaestie be handeld, die voorloopig van veel meer belang voor het algemeen is, en wel die van het brood zelf, en de grondstoffen, welke de bakkers voor hun baksel gebruiken. Wij behoeven niet verder te gaan dan onze dage- lijksche ervaring, om te kunnen bevestigen dat het brood vaak bepaald slecht ismaar zonder nu ons eigen oordeel op den voorgrond te stellen, hebben wij slechts even te wijzen op hetgeen een veteraan in het bakkersvak op de bewuste vergadering zeide, dat d* bakkerij er nl. niet op vooruitgegaan is, en de klach ten over slecht en duur brood niet ongegrond toe namen. Vóór 25 jaar kende men niet anders dan tarwe- en roggemeel en werd er goed brood gebakken. Welk een gulden tijd 1 Tegenwoordig heeft men kunstmeel. Dr. P. F. Van Hamel Roos, te Amsterdamonderzocht eens 23 monsters meel, en kwam tot de treurige slotsom dat er slechts 13 als zuiver konden beschouwd worden. Zand, kalk en gips speelden een hoofdrol bij de vervalschingen. En het merkwaardigste verschijnsel, merkwaardig vooral omdat het zoo treurig is, is wel dit, dat goed tarwe-brood tot de zeldzaamheden behoort, en dat, al vergeten de bakkers tarwe in hun brood te doen, zij niet vergeten om, als de tarwe, die zij niet gebrui ken, even naar de hoogte gaat, den prijs van het kunstmeel-brood op te slaan. Nu stelt het bond zich voor de grondstoffen te laten onderzoeken. Dit zou voor het publiek van belang wezen, als dan het bond niet schroomvallig is met het openbaar maken van dat onderzoek. Eigenaardig dat juist prof. Mayer, leeraar aan de Rijkslandbouwschool te Wageningen, dezer dagen ook weer op de slechte volksvoeding in ons land wijst. Het overmatig gebruik van aardappelen is nadeelig, dat weet men algemeen, maar evenzeer is het waar heid wat de heer Mayer o. a. schrijft, dat nl. elke goede wenk tot verbetering van de voeding voor hen, wier verdiensten niet toelaat vleeseh te koopen, al gaat die wenk ook van nog zulke juiste grondbegin selen uit, eigenlijk toch niets tot stand brengt, «om dat alle dergelijke aanbevelingen tientallen van jaren en wiens adem is langer? -op de taaiheid dei- volksgewoonten, vooral der lagere standen, pleegt schipbreuk te lijden." De heer Mayer beveelt nl. vooral aan, om in ons land meer aan te moedigen de kunst om uit het meest goedkoope materieel, ja somtijds uit afval, smakelijke spijzen te bereiden, zooals uit kalfslever smakelijke en voedzame worstjn, en afgeroomde, zure, dikke melk als grondstof te bezigen voor menig zeer welsmakend gerecht. Dan zou hij een ruimer gebruik van peulvruch ten wensehen dit is niet nieuw, hij zegt het zelf maar de opmerking mag wel herhaald, want men eet nog veel te weinig van die vruchten. Voorts vestigt hij de aandacht op de aardnoot, die de Javaan als lekkernij beschouwt, en zou hij de linzen, vooral onder de volksspijzen, gaarne zien opgenomenmeer paarden- slachterijen zien opgericht en opheffing of verminde ring van belasting bij afslag van visch. Besturen van volkskeukens, liefdadigheidsinstellingen o. a. van de Oeconomische spijsuitdeeling te Goes letten hierop eens en lezen dr. Mayers opstel Als zij ooit een proef nemen met linzen, dan wijzen wij even op wat de bekende dr. Jozef Wiel,teBonn- dorf, een landgenoot van dr. Mayer, daarover schrijft, hoe nl. het nat van die vrucht een leelijke kleur heeft; hoe smaak en geur hinderlijk scherp zijn en hoe de darmen erdoor op onaangename wijze worden aan gedaan. Men heeft in ons land zulke eigenaardige manieren van spijzen bereidenmen is soms zoo weinig kies keurig, vooral onder de mindere klassen, met het gebruiken van gekookte vruchten, dat die wenk nist overbodig is, wil de goede bedoeling van prof. Mayer geen schipbreuk lijden. Toch, wij zeiden het, zullen zijne wenken nog wel niet opgevolgd worden en zoolang dit niet het geval is, dienen wij wel alles te doen om de toepassing ervan te bevorderen, maar kunnen wij tegelijkertijd erop letten of, wat nu als volksvoedingsmiddel wordt gebruikt, goed is ja dan neen. En dat middel is, na aardappelen, vooralbrood. Wij hebben nu zeiven weer gehoord van de man nen van het vak dat het meestal niet goed is, niet in den zin van nadeelig voor de gezondheid, maar missende alle voedingswaarde. Wat heeft ons volk aan dat luchtig gebakken brood zonder substantie, dat ja misschien lekker is, maar niet voedt, en waarvan dus zooveel te meer moet worden gegeten In talrijke gezinnen kunnen de kinderen wat men noemt daardoor hun genoegen niet eten. Tarwe zit er niet in. Het bond zal nu de bestanddeelen laten onderzoeken. Het is ons wel, maar dat is geen reden voor ge meentebesturen en gezondheidscommissiën om hun taak op dat punt te laten rusten. In Goes o. a. hebben wij wel eens iets gehoord van de melk, maar waarom wachten wij nog steeds te vergeefs naar het onderzoek over da voedingswaarde van het brood En zulk een onderzoek zal in andere gemeenten ook wel niet overbodig wezen. De verklaringen, op die bondsvergadering afgelegd, kunnen de heeren opnieuw van de noodzakelijkheid ervan overtuigen. En met dat doel hebben wij er eens op gewezen. OPENBARE VERGADERING van den Kaail der g e m e e ii I e op MAANDAG den 27 FEBRUARI 1882, des namiddags te 2 uren. Goes, den 24 Februari 1882. De Secretaris, HARTMAN. Punten van behandeling: 1. Mededeelingen, ingekomen stukken. II. Verzoek van mej. de wed. J. J. Hartman, om afstand van grond aan de Oude Viscbmarkt. III. Adres van dr. Z. Th. Dielil om eervol ontslag als leeraar aan de inrichtingen van M. O. voor jongens. IV. Rapport der commissie, belast geweest met het onderzoek van den geloofsbrief en verdere stukken van den heer C. Risseeuw, als gekozen lid van den Raad. BURG KM EKSTER en WETHOUDERS van GOES m*ken b&keml, dat zij, in overleg met den majoor- komrnandant der dienstdoende schutterij, artikel 12 van liet Reglement op de verplichtingen der dienstdoende schutterij bi j gelegenheid van bi and hebben geschrapt Dientengevolge is de veipüchte opkomst der schut terij, ingeval de Stadhuisklok gekiept wordt, voor braml buikn «Ie gemeente ver vallen Goes, den 28 Februari 1882. Burgemeester en Wethouders voornoemd, J. G, DE WITT HAMER. De Secretaris, HARTMAN. GOES, 24- FEBRUARI 1382. Mededeelingen op verschillend gebied. Wij ontvingen van den heer J. C. Van Marken Jr., den bekenden directeur van de Nederlandsche gist en spiritusfabriek te Delftzijn belangrijk werk getiteld La quaestion ouvrière d la fabrique Neer- landaise de levare et d'alcoolessai de solution pratique, benevens zijne voorstellen tot wijziging en aanvulling der statuten en ontwerp-bepalingen om trent een fonds tot het uitkeeren van pensioenen aan het personeel. Wij zeggen den schrijver daarvoor dank, en stellen gaarne een en andernadat wij er kennis van ge nomen zullen hebben, beschikbaar voor ieder, die in onzen kring er inzage van zou willen nemen. Eene zonderlinge omstandigheid met betrekking tot de drankwet doet zich in onze gemeente voor. De heer J. Peels bekleedt de betrekkingen van ge meentelijk keurmeester van het vleescli en rijksschatter van de personeele belasting. Nu zegt art. 3 der drankwet, dat de vergunning tot uitoefening van den kleinhandel in sterkedrank wordt geweigerd, wanneer de verzoeker eenig openbaar ambt bekleed, doch laat in art. 4 volgen, dat van dit verbod vrijstelling kan worder, verleend voor zooveel rijksambten of bedie ningen betreft door den Koning, voor zooveel andere amb ten of bedieningen aangaat door Ged. Staten. Dhr. Peels heeft die vrijstelling voor zijne betrekking van keur meester van Ged. Staten van Zeeland verkregen, doch de Min. van Just, heeft ze hem voor zijne betrekking van rijksschatter geweigerd. De gunstige beschikking van Ged. Staten zal hem dus weinig baten tenzij hij voor de betrekking van rijksschatter bedankt. De begrafenisplechtigheid van het stoffelijk over schot van den heer jhr. rar. C. Van Citterste Ileinkenszand, zal Zaterdag te 11 uren plaatshebben. Naar aanleiding van liet feit, dat de Rotter- damsche Amerikaansche stoomvaartmaatschappij haar booten van Amsterdam laat varen, omdat de Rotter- damsche waterweg eer verergert dan verbetert, levert de «Middelburgsche Courant" een warmscherp en waar pleidooi ten behoeve van Vlissingen. Daar heeft men geen millioenen te verkwisten, daar heeft men een uitwegdie Amsterdam noch Rot terdam bezitten, maar men doet alsof men daarvan niets weet. De »Midd. Ct." vleit zich volstrekt niet met de "hoop, dat haar stem eenige verandering zal teweeg brengen in de houding, die de heeren tegenover Vlis singen aannemen. Het is daarbij aan doovemans ooren gekloptwij stemmen het toemaar wie dat kloppen niet moede j wordtheeft kans dat men toch wel eens eenmaal luisteren zal. De parade- en inspectie-historie te Middelburg en bet verzet van zekere zijde, omdat die inspectie i Zondag plaats had, beeft al een staartje. De heer F. W. Bering, adjudant-onderofficier bij de dd. schutterij aldaar, is door den majoor-komman- dant uit zijne betrekking ontslagen, omdat liii zonder verlof afwezig was gebleven. IIontenisse. Zondagavond jl. gaf onze harmonie »St.-Cecilia alhier haar laatste winterconcert, waarvan de opbrengst bestemd was ten voordeele der armen. Het was ditmaal druk bezocht. De muziek zoowel als de zang voldeden uitstekend en de comisclie voor drachten, waaronder ten slotte het stukje »Jan Tijd- genoeg", wekten algemeen den lachlust op. De opbrengst, die ongeveer f 180 bedroeg, mag belangrijk genoemd wordendaar de medewerking hiertoe uitsluitend zich bepaalde tot den noordelijken boek der gemeente, behalve enkele vreemden, wijl de zuidelijke gemeentenaren hierop wederzooals ge woonlijk, door hunne afwezigheid schitterden. Opmer kelijk is het steeds, dat er tusschen die twee deelen der gemeente zelden samenwerking bestaat en dat, welk liefdadig doel onze harmonie ook mocht beoogen met het geven van dit concert, hetzelfile verschijnsel zich ook nu weer openbaarde. Het schijnt dat de reden dier weinige overeen stemming vooral moet gezocht worden in het drijven van eenige clericale heethoofden. Moge zulks evenwel onze harmonie niet afschrikken, doch blijve zij op het ingeslagen pad voortgaan met soms ook den liefdadigheidszin aan het genoegelijke te parenDe dank onzer arme natuurgenooten zal hun zeker niet ontgaan. Tholen. Dinsdagavond werd alhier eene soirée mu- sicale gegeven ten voordeele der Noordpoolexpeditie. Een talrijk publiek hoorde, onder daverende toejuiching, de tien vocale en instrumentale nommers aan, en de heer Wagtho, door wiens bemoeingen het concert plaats had, kon met volle overtuiging zijn dank toebrengen aan de heeren en dames medewerkers en aan de be langstellende hoorders. De opbrengst zal later in de nieuwsbladen worden bekend gemaakt. Bij kon. besluit van den 13en Febr. is pensioen verleend ten laste van den Staat aan D. J. A. Anemaet, gewezen rijksveldwachter 3e kl., ten bedrage van f 367 's jaars. Heden is het 300 jaar geleden, dat paus Ore- gorius XIII de naar hem genoemde tijdrekening in voerde. De plaatselijke commissie te Arnhem voor het gedenkteeken ter eere van Cremer beeft de vervaar diging van het gedenkteeken op te dragen aan den beeldhouwer P. A. Be Leeuw. Het model, door dezen geleverd stelt de buste van Cremer en haut relief in een krans van lauwerbladeren voor, die geflankeerd wordt door twee geniussen, in zittende houding. Onder de buste leest men: Jacobus Jan Cremer, geb. te Arnhem 1 Sept. 1827, ovei'l. te's-Hage 5 Juni 1880," Men hoopt den In Sept. e. k. dit gedenkteeken in den gevel van het huis op het Velperplein waar Cremer geboren is, te kunnen onthullen. Blijkens het 15e jaarverslag der Handelingen en Bevindingen van het Geneeskundig Staatstoezicht was het cijfer der geneeskundigen in 1867 in ons land 2335. Sedert is dat aantal jaarlijks afgenomen en bedroeg het in 1879 1917. Derhalve in den t'jd van 12 jaren een vermindering van het aantal ge neeskunstoefenaren met 418 1 Wat die nieuwe geneeskundige wetten tocli uit muntend werkenzegt het «Weekblad van het Ned. Tijdschrift voor Geneeskunde." Omtrent de Ned. Poolexpeditie bericht prof. Buijs Ballot in het «Utr. Dbl.", dat de benoodigde gelden, op f62500 geraamd, gevonden zijn. Waarschijnlijk zal deze som voldoende zijn. Mocht er iets overschietendan komt dat ten goede aan enkele op het instituut noodige instrumenten en hoofd zakelijk aan de tochten der «Willem Ba ends" in 1884, die toch een gemeenschappelijk doel in anderen vorm beoogen. De heer L. R. C. De Jong, te Suriname, tij delijk in ons land, heeft zich, tengevolge van de dooi de Tweede Kamer afgelegde verklaring in zijne zaak tot de Nederlandsche regeering gewend met verzoek om vergoeding van de door hein geleden schade en verlenging zijner pacht van het perceel, groot 4000 hectaren, in liet district Boven-Suriname. Dinsdagmorgen 9 uren kwamen prinses Helena en de hertog van Albany met den vorst van Waldeck en gevolg te Queensborough aan. De overtocht was zeer voorspoedig er. de zeereis is aan prinses Helena uitmuntend bevallen. Onder het levendig gejuich van de bevolking bracht een extra trein hen te 10% uur naar Windsor. De prinsesdie een prachtig bouquet droegdat baar aangeboden was door de bekende firma Blaas, te Middelburg, zal te Windsoi de gast van 11. M. zijn. Van daar zal zij vóór haar huwelijk nog een reisje 1

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1882 | | pagina 1