1882. N°. 17.
Dinsdag 7 Februari.
69ste jaargang.
Nationale Militie.
Blinde Kinderen.
Het uitdiepen der buitenhaven
te Hansweert.
Vrijwilligers bij de Land- of Zeemacht
hartman.
Instellingen ter voorkoming van armoede.
GOES, 6 FEBRUARI 1882.
Mededeelingen op verschillend gebied.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
Agent voor het buitenland: A. STE1NER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH ft VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
OPENBARE VERGADERING
van den
Itaad der gemeente Goes,
op VRIJDAG den 10 FEBRUARI 1882,
des namiddags te 2 uren.
Goks, den 6 Februari 1882.
De Secretaris,
HARTMAN.
Punten van behandeling:
I. Mededeelingen, ingekomen stukken.
II. Advies op het verzoek van den Commissaris
van Politie, om verhooging zijner jaarwedde.
III. Rekening der administratie van de Leenbank
over -1880.
IV. Aanvrage van het Burgerlijk armbestuur om
machtiging tot dekking der kosten eener te
voeren procedure.
V. Voorstel van het lid W. L. Kakebeeke, tot
het opnemen in de verordening op de straten
enz., eener verbodsbepaling, nopens het staan
tegen de huizen enz.
VI, Benoeming van een onderwijzer aan school B.
VII. Opmaken eener voordracht voor de benoeming
van een zetter der directe belastingen.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES.
fezien art. 6 van Zijner Majesteits besluit van den
7 December 1861 Staatsblad no. i27)
gelet op art. ll en volgende van de vret van 19
Augustus 1861 [Staatsblad no. 72];
roepen bij tiezeo op, die genegen zijn als
▼oor deze gemeente op te treden, om zich daartoe in
den loop dezer maand op eiken werkdag fcusschen de«
▼oorroiddags 9 en des namiddags 2 uren ter gemeente
secretarie ian te geven, wordende door het gemeente
bestuur f 25 als premie voor ieder man -uitgeloofd,
welke premie dadelijk, na de goedkeuring door den
militieraad, kan worden ontvangen.
Wordende de belanghebbenden voorts opmerkzaam
gemaakt dat zij, die zich als vrijwilliger aanmelden,
behooren te zijn ongehuwd of weduwnaar zonder kin
deren, ingezetene, lichamelijk voor den dienst geschikt,
ten minste 1;66 meter lang, tusschen 19 en 35 jaren
oud, terwijl alleenlijk vroeger gediend hebbenden tot
het volbrengen van hun 40ste jaar kunnen worden toe
gelaten. Zij moeten voorts tot op het tijdstip der op
treding aan de militie voldaan hebben en een goed
zedelijk gedrag hebben geleid, terwijl de ingeschreve
nen voor de militie alleen worden toêgelaten voor die
gemeente, in welke zij ingeschreven zijn, tenware zij
geene verplichtingen ten aanzien der militie meer te
vervullen hebben
De door de vrijwilligers over te leggen stukken zijn
1q. een getuigschrift van den burgemeester der woon
plaats, tot afgifte waarvan ter secretarie alhier
zal worden gevaceerd op Woensdag den 22 dezer,
des namiddags te éen uar;
2o. het bewijs van aan de verplichtingen ten aanzien
der militie voldaan te hebben
3 voor gediend hebbende personen: het bewijs van
ontslag en het getuigschrift van goed gedrag,
afgegeven door den bevelhebber van het korps,
bij 't welk zij laatst gediend hebben, en
4o. voor minderjarigen: een bewijs van toestemming
van hun vader of voogd.
Goes, den 4 Februari 18S2.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
noodigen, op verzoek van den Minister van Binnenland-
eche Zaken, tot wien zich daartoe het hoofdbestuur
der Afdeeling Nederland van de Internationale Ver-
eeniging tot verbetering van het lot der blinden"
heeft gewend, de ouders of verzorgers van na te melden
kinderen in de gemeente uit, om vóór of op Zaterdag
den ll Februari a. s. ter secretarie opgave te doen
van de namen der blinde en halfblinde kinderen van
4—12 jaren, die, tengevolge van hun gebrek, noch van
het voorbereidend onderwijs der bewaarscholen, noch
van het klassikaal onderwijs gebruik kunnen maken
en wier ouders niet in staat zijn in de kosten eener
afzonderlijke opleiding of eener plaatsing in een blinden-
inrichting te voorzien.
Goes, den 4 Februari 1882.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
roepen de bestuurders van in de gemeente gevestigde
spaarkassen spaarbanken, hulpbanken, levensverzekering
maatschappijen, begrafenisbussen en ziekenbussen op, om
van bet bestaan dier inrichtingen ter secretarie der
g raeente kennis te geven vóOr of op Zaterdag den
11 Februari a. s., teneinde overeenkomstig het verlangen
van den Minister van Waterstaat, Handel en Nijverheid
daarvan een staat op te maken en aan dien Minister in
afschrift toe te zenden.
Goes, den 4 Februari 1882.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WlTT HAMER
De Secretaris,
HARTMAN.
Iu ons nommer van 28 Januari zond onze corres
pondent bericht, dat met het uitdiepen dier haven
was begonnen.
Hij schreef daarbij echter, hoe het te bejammeren
was dat het uitdiepen der buitenhaven, volgens bestek,
met het oog op de nog steeds toenemende Rijnvaart
en de grootte der schepen, niet aan de eischen zal
voldoen, doordien de diepte en de breedte der geul,
zooals die in het bestek zijn aangegeven, voorgroote
Rijnschepen, gesleept wordende door booten met een
diepgang van 3,30 Meter, te gering zullen zijn om ze
ten allen tijde op de haven te doen komen.
Yan bevoegde zijde werd bij ons tegen die opmerking
geprotesteerd en gézegd, dat de klachten van onzen
correspondent ongegrond waren. Zooodra toch die
uitbaggering volgens bestek heeft plaats gehad, zou
die buitenhaven 6,10 M. -f- A. P. diep zijnhet ge
middelde laag water is 2 M. -j- A. P. er zou al zoo
nog een diepte overblijven van 4,10 M.
Onze correspondent, in wiens handen wij die op
merking stelden, is dit volkomen eens, maar blijft
zijn bezwaren handhaven. Volgens hern heeft die
schrijver zijn bericht niet goed begrepen of misschien
niet willen begrijpen, of niet goed gelezen.
Hij schrijft daarover het navolgende:
»Ik veroorloof mij echter de vrijheid tot dien be
voegdenpersoon de vraag te richtenhoelang de scheep
vaart zich over die diepte van 4,10 M. -f- A. P. zal
mogen verheugen Schrijver zal ongetwijfeld met mij
moeten instemmen, dat dit slechts van korten duur
zal zijn. De ondervinding toch heeft sedert jaren ge
leerd, dat de haven na verloop van 2 maanden zoo
danig aangeslijkt is, dat de scheepvaart dan reeds de
ongemakken en nadeelen hiervan ondervindt.
Zoo ik mij niet vergis, is de haven medio April
1881 door den aannemer op hare diepte volgens .bestek
opgeleverd, doch het bleek weldra, in het najaar van
1881, dat de haven reeds 1,52 M. verslijkt was. Dat
zal nu op enkele plaatsen wel 2 M. zijn. Is het nu
niet te bejammeren, dat de scheepvaart gedurende 8
a 9 maanden ter wille van verkeerde zienswijze, van
misplaatste zuinigheid om slechts eenmaal per jaar te
baggeren, hiervan het ongerief en nadeel moet onder
vinden en verstoken blijft van het voorrecht niet ten
allen tijde op de haven te kunnen komen, en dat
stoom- en Rijnschepen met eene lading ter waarde
van l a 2 ton gouds met hunne sleepbooten verplicht
zijn op de Schelde ten anker te komen tot het water
toelaat ze op de haven te zetten Daardoor staan ze
aan talrijke gevaren van aanvaring bloot.
Men sla eens een blik in de navolgende brochures,
die in 1867 zijn uitgegeven over de afdamming van de
Ooster-Schelde en de daarstelling van het kanaal door
Zuid-Beveland met zijne haven.
1. Examen de las question du Barrage de VEscaut
Oriëntale par Gr. G. VreedeProfesseur du
Droit des Qens d V Université d' Utrecht
2. Reponse a un diplomate Beige par V auteur
de la Brochureintitulée d propos du barrage
de VEscaut
Erreurs ou sophismes d propos des brochu
res d'un diplomate Beige A. M. Garcia de la
Vega sur le barrage de V Escaut Oriental par
un ancien diplomate Neerlandais.
A propos du barrage dé VEscaut par Mr. J.
W. Van Lansbergechargé d'affaires de S.
M. Le Roi des Pays Baschef de Cabinet
du Ministre des Affaires étrangéres.
Daaruit ziet men dan hoe de schrijvers, en wel met
grond, het kanaal van Zuid-Beveland als om strijd
roemden, en de bevoegde persoon zal mij nu wel
moeten toestemmen dat de buitenhaven van Hansweert
niet meer in dien roem mag deelen.
Ik kan natuurlijk niet over al die brochures uit
weiden, maar wil toch even aanhalen wat ik op blad
9 van die, geschreven door onzen geachten gezant J.
W. Yan Lansberge, lees over het kanaal met de bui
tenhaven. Wij vinden daar geschreven
»Les patrons des barques et navir s, qui font régu-
lièrement le voyage d' Anvers a Rotterdam et vice
versa, sont du reste unanimes a reconnaitre lesavantages
de la nouvelle voie et il n' est pas nécessaire d' être
ni mar in ni ingénieur pour comprendre qu'une route,
également profonde et large sur toute son êtendue
navigable a toute heure et par tous les tempsest
3.
4.
pvéférable a une voie guéable deux fois par jour et
dont la navigation devient chaque année plus difficile.
Et pourtant, si la Néerlande s'était laissée influencer
par le jugement émis par M. M. les ingénieurs Beiges,
la navigation se verrait frustrée de cette magnifique
route, dont la ville d' Anvers sera la première a pro-
fiter et qui ouvre un nouvel avenir au commerce de
transit entre la Belgique et le Rhin."
Wanneer die schrijver in den laatsten tijd eens een
kijkje had kunnen nemen, zou hij van de buitenhaven
niet meer kunnen zeggen»Une route navigable a toute
heure et par tous les temps."
Terecht heeft de schrijver voorspeld dat de stad
Antwerpen door het kanaal van Zuid-Beveland eene
nieuwe toekomst tegemoet ging in den transito-handel
tusschen België en den Rijn.
Men ziet dagelijks het bewijs, dat die Rijnvaart het
grootste gedeelte van de vaart door het kanaal uit
maakt. Is het nu niet te betreuren, dat men geene
rekening houdt met de uitbreiding dier scheepvaart,
door de haven niet 2 a 3 maal per jaar op de vereischte
diepte te laten uitbaggeren, opdat de schepen ten allen
tijde en met alle waterstanden op de haven kunnen
komen om eene veilige ligplaats te hebben tot er ge
schut kan worden; buitengewone lage waterstanden
van 3 M. a 3,30 M. A. P. uitgezonderd
't Is niet tegen te spreken dat, om de haven op
de. gewenschte diepte en bodembreedte te houden, eene
meer geldelijke opoffering daarvan het gevolg zal zijn,
doch dit beteekent weinig als men in aanmerking
neemt hoe er tegenwoordig overvloedig baggermateriëel
bij de aannemers beschikbaar is, die hunkeren naar
een baggerwerk, teneinde met kleine winst die kapi-
len niet renteloos te laten liggen.
Wanneer men de verslagen der comraissiën van
onderzoek over de waterwegen in de afdeelingen onzer
kamer nagaat, blijkt genoeg dat onze vertegenwoordi
gers er niet voor terugdeinzen om geldelijke onder
steuning te verleenen daar, waar het verbetering van
waterwegen en havens geldt in het belang van handel
en scheepvaart. Wil men klachten vermijden, welnu,
men behoude voortdurend eene diepte van 4,10 M.
A. P., dan zullen die klachten ook niet ter oore
onzer Belgische naburen komen en blijft de roem onzer
Nederlandsche diplomaten, die zich in 1867/68 als
kampioenen tegen de Belgische commissiën verweerden,
gehandhaafd. Yoor ditmaal vermeen ik voldoende
opgehelderd te hebben, dat de buitenhaven, niet ten
allen tijde de vereischte diepte heeft. Ik koester de
hoop dat dit schrijven aanleiding zal geven, om aan
het verlangen van de scheepvaart te voldoen."
De gezagvoerders van schuilen en schependie
geregeld de reis doen van Antwerpen naar Rotterdam
vice versaerkennen voor het overige eenparig
de voordeélen van den nieuwen waterweg, en men
behoeft waarlijk geen varensman of ingenieur te
wezen om te begrijpendat eene vaart gelijkelijk diep
en breed over hare geheele uitgestrektheidbevaarbaar
op ieder uur en ten allen tijdete verkiezen is boven een
ondiepten waterwegslechts tweemaal per dag bevaar-
baarwaarvan het bevaren iedér jaar móeielijker
wordt. En evenwelzoo Neerland zich had laten
leiden door het oordeeluitgesproken door de Bel
gische ingenieurszou de scheepvaart zich beroofd
zien van dezen prachtigen waterwegwaarvan de stad
Antwerpen wel het eerst zal profiteeren en die een
nieuwe toekomst opent voor den transito-handel
tusschen België en den Rijn.
Yerseke. De heer A. Van Selmsonlangs be
vorderd tot arts en tijdelijk wonende te Nisseis
Yrijdag II. door den gemeenteraad uit 2 sollicitanten
met algemeeme stemmen benoemd tot genees-, heel-
en verloskundige voor deze gemeente. Daar deze heer
voor dezelfde betrekking ook te Poortugaal benoemd
iswordt met verlangen te gemoet gezien welk be
sluit hij nemen zal.
Men schrijft ons
De hevige strijd over het gebruik der geschiedkun
dige leerboeken van den heer Ko lie wijn, indertijd met
volharding door de heeren prof, Alberdingh Thijm
prof. dr. A. Pierson en den heer N. W. Posthumus
gevoerd, terwijl ook de heer Kollewijn zelf niet ach
terbleef, deed opnieuw de aandacht vestigen op het
bewuste artikel, waarbij bepaald wordt dat de docent
zich te onthouden heeft van iets te leeren, te doen
of toetelaten wat strijdig is met den eerbiedver
schuldigd aan de godsdienstige begrippen van an
dersdenkenden.
Het artikel zelf zal bij geen verstandig mensch
weerspraak vinden, maar de beteekenis zoowel als de
wijze van opvatting en uitlegging is het, die de groote
onaangenaamheden teweegbrengt, waarvan onze Tweed*
Kamer zoowel als onze pers gedurende meer dan veer
tig jaar het tooneel is geweest.
Het vraagstuk zelf niet de bekende boeken-
quaestie zal a. s. Woensdagavond te 8 uren in het
gebouw van het Nut" te Amsterdam in eene verga
dering van »De Unie" aan de orde gesteld en door
den heer Taco ll. De Beer ingeleid worden, met een
antwoord op de vraag: Waarheid of halve waarheid
op de openbare school.
Een groot aantal belangstellenden, waaronder man
nen van grooten naam, hebben hun voornemen te
kennen gegeven, deze vergadering bijtewonen. Voor
verdere belangstellenden zijn aan het locaal introduc
tie-biljetten te verkrijgen of op aanvrage bij den pre
sident, den heer Starcke, Reestraat 11, te Amsterdam.
Mogen vooral personen van de meest uiteenloopende
meening ter vergadering verschijnen en hunne stem
doen hooren, opdat deze vergadering, die geen demon
stratie bedoelt maar een ernstig onderzoek naar
waarheid en rechtde voor allen meest gewenschte
vruchten dragen.
De eerste voordracht, door den heer M. J. De
Witt Hamer Vrijdagavond te Middelburg gehouden
over de sociale quaestiewerd zeer druk bezocht en
met groote aandacht en belangstelling gevolgd.
Het eerste nommer van De Zwaluw, Volksblad
met platen, is verschenen en ziet er keurig uit. De
inhoud getuigt van smaak en goede keuze.
Te Hontenisse zijn tot leden van den gemeente
raad, ter vervanging van de heeren A. F. Marlet en
J. C. Rosseel, gekozen de heeren J. J. Heijman met
71, en A. Van Damme met 61 van de 118 geldige
stemmen. De heer P. J. Van Remortel erlangde 54
en de heer J. Menu 38 stemmen.
Volgens de laatste opgaaf ontbreken nog ruim
5000 gulden voor de Noordpool-expeditie. De laatste
loodjes schijnen ook hier het zwaarst te wegen.
't Is echter te hopendat het goede doel zal be
reikt worden. Ook de kleinste gift heeft hier waarde.
Ten voordeele van die expeditie wordt door het
garnizoen te Bergen-op-Zoom een groot militair assaut
gegeven.
Volgens een bericht uit Bergen-op-Zoom in de
N. R. Ct. bestaat bij de Regeering het voornemen
om reeds in Mei a. s. de Yerseker-oesterbanken, welker
pacht den 31 Maart 1885 eindigt, opnieuw té ver
pachten en wel voor een veel Jangeren termijn dan
de nu loopende.
Te Parijs- heeft Vrijdag de onderteekening plaats
gehad eener overeenkomst, krachtens welke het han
delsverdrag met Nederland nog tot 1 Maart e. k. (dus
niet tot 31 Maart zooals eerst werd gemeld) wordt
verlengd.
Het verdrag, op 31 December 18G2 door ons
land met Spanje gesloten tot regeling van het eigen
domsrecht van wetenschappelijke en letterkundige wer
ken, dat tot 4 Februari 1882 was verlengd, is opnieuw,
en wel voor den tijd van negen maanden, verlengd.
Zooals bekend iswerd op eene bijeenkomst
van afgevaardigden uit de hoofdbesturen van verschil
lende groote Nederlandsche landbouwmaatsehappijen
besloten tot het houden van een zoo uitgebreid mo
gelijke Nederlandsche landbouwtentoonstelling in 1883,
waaraanindien de financiëele krachten dat zouden
toelaten, een internationaal karakter zou worden ge
geven. Door de vergadering werden Utrecht of Am
sterdam aangewezen als de plaatsenwaar men die
tentoonstelling zoo mogelijk zou wenschen gehouden
te zien.
De commissievoor die tentoonstelling benoemd
heeft zich thans met eene circulaire tot de burge
meesters gewend, om steun te erlangen.
Donderdag is pp het graf van Jan Willem
Schuttevaer te Zwolle, stichter der schippers vereen i-
ging Schuttevaereen eenvoudig doch keurig ge-
denkteeken onthuld.
In de daarna gehouden 19de algemeene jaarlijksche
vergadering dier vereeniging is het voorstel der af-
deeling Middelburg, om pogingen aafl te wenden, dat
kinderen van schippers, die hun verblijf aan boord
hebben, beter dan tot dusverre in de gelegenheid ge
steld worden om openbare scholen te bezoeken, breed
voerig besproken, tengevolge waarvan het hoofdbe
stuur is opgedragen, om zich te dier zake te wenden
tot de verschillende gemeentebesturen en tot het hoofd
bestuur der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, ter
bekoming van steun en medewerking.
Nog is besloten, dat de jaarlijksche vergadering, tot
dusverre wegens het verblijf van den stichter der ver
eeniging, steeds te Zwolle gehoudénna diens over
lijden elders zal plaats hebbenen aan het hoofdbe
stuur opgedragen te bepalen waar dat geschieden zal.
