1882. N°.10.
Zaterdag 21 Januari.
69slc jaargang.
C. RiSSEEUW.
GOES, 20 JANUARI 1382.
Mededeelingen op verschillend gebied.
Staten-Generaal.
Kerkal jka Zaken en Onderwijs.
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
Landbouw en Veeteelt.
Scheepvaarlbsrichten.
Verkiezing Voor een lid van den ge-
raeenleraad te Goes.
GOESCI!
De uitgave dezer Courant geschiedt Ma.and.vg, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
Agent voor bet buitenland: A. STEINER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGI1 VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van lieldegaven 5 cents per regel.
A mi hen «lie liet al» omi eme Jit.»-
of a«ïver(eiitiesr»*l«l over liet afjfe-
loojien jaar nog; niet volilcdeit. wordt
Kennis gegeven «lat na 1 Februari
over liet bedrag «laar van PER POST
zal worden brsehikl.
DE ADMINISTRATIE.
Voor de verkiezing van een lid van
den gemeenteraad te Goes, op Donder
dag 2 Februari, wordt door ons als
candidaat ten dringendste aanbevolen de
lieer
Door een misverstand -hebben wij tot nutoe geen
melding gemaakt van de opbrengst der soirée, door
eenige jongelui ten voordeele der Blaaubeenbeurs
gegeven.
Dezer dagen eerst vernamen wij met genoegen, dat
de netto opbrengst f 104,79s heeft bedragen.
Door den Minister van Justitie is benoemd tot
rijksveldwachter der 3e kl., standplaats Goesde
gepasporteerde maréchaussee F. Ekkelboom.
Het hulpkantoor te Borssele zal met 1 Fe-
biuari 1882 voor den dienst der Rijkspostspaarbank
worden opengesteld.
Door Z. M. is aan L. J. F. Van Waesberghe,
op zijn daartoe gedaan verzoek, eervol ontslag ver
leend als kantonrecliter-plaatsvervanger te Hulst.
- Het bestuur der waterkeering van de calamiteuse
polders Margaretha, Kleine Huijssens en Eendracht
beeft tot waterbouwkundig ambtenaar bij die water
keering benoemd den heer C. Mullerwaterbouw
kundig amhtenaar bij den calamiteusen polder Suzanna,
te St-Annaland.
-De voorzitter van Patrimonium" Kater schijnt
over het geheel onder het beschaafde publiek weinig
bijval gevonden te hebben.
Ook liet Zuiden noemt zijne wijze van vertellen
uniet in alle opzichten ter navolging aan te bevelen.'"
Krasser laat zekere P. J. d. K. in dat blad zich
daarover uit. Deze keurt ten sterkste zulk een bij
eenkomst af en zegt o. a.«Ik twijfel niet aan de
waarheidsliefde van den heer Katermaar meen mij
toch gerechtigd tot de vraagof de onzin, door de
Internationale gedebiteerd, nog steeds aan het Alge
meen Nederlandsch Werklieden-verbond kan toege
schreven worden? Vóór weinige maanden sprak hier
ook de heer Heldt, voorzitter van laatstgenoemd ver
bond. Ik hoorde tot mijn leedwezen dien heer niet,
maar van sommige mijner vrienden hoorde ik wel
waardeering van zijn toespraak.
»In ieder geval, bet is m. i. geen edele strijd afwe
zigen bespottelijk te maken en uitsluitend op den on
zin te wijzen, door de excentrieken van eenige partij
ten beste gegeven.
«Onder gebed en psalmgezang zondigde spreker niet
alleen tegen de wellevendheid, maar ook tegen de
lessen van dat Woorddoor hem met zoo forsche
stem en gebaren ten troon verheven. Immers, dat
Woord leert ons niet den dwalende om zijn maatschap
pelijke positie of klein begrip aan spot overtegeven
Door den heer Kater werd voortdurend gewezen op
de eenige bron tot oplossing der sociale quaestie. Het
kwam mij echter voor, dat een reeks uitgegalmde
bijbelteksten, te pas of te onpas in 't midden gebracht,
niet de juiste bron aanwijst.
«De heer Kater kwam in ons midden pleiten voor
«Patrimonium" en wenscht alzoo het getal onzer ver-
eenigingen met éene te vermeerderen. Ik wensch mij
niet zoo krachtig uit te drukken als de spreker van
gisteravondanders zou ik zijn optreden wellicht,
niet minder dan hij dat van zijnen tegenstander, ver
leidelijk noemen. Tal van vereenigingen kloppen den
werkman het geld bij kleine gedeelten uit den zak
en kweeken uithuizigheid. Als men zichzelf geen per
ken stelt, kan hij, die eenigen lust en tact toont om
voor christelijke belangen te ijveren, iederen avond
uitgaan. Er schijnt een zekere lust ontstaan te zijn
om de wereld te bekeeren. Vooral nieuw te stichten
of gestichte vereenigingen deelen in de ambitie. Spoe
dig echter komt de tijd, dat men zich doodelijk bij
elkander zit te vervelen, en de vereeniging van heden
wordt door die van morgen verdrongen.
«Ik vrees dat al dit rumoer, waarmee men liet «chris
telijke" op alle hoeken der straten verkondigt, veel
kwaads ontwikkelt en veel goeds verstikt."
Ten slotte zegt P. J. d, K
«Dat sprekers, die in ons midden onder christelijke
vlag komen optreden, Voortaan meer bescheidenheid
en meer degelijkheid tnonen hoop ik van harte."
De Midd. Ct. schreef daarover ten slotte
«In 't algemeen hadden wij ons van deze voordracht
meer voorgesteld. Wij gelooven gaarne dat de heer
Kater zekeren opgang maken kan bij een publiek van
geringe kennis maar wanneer 't hem inderdaad ernst
is met de samenwerking van alle standen, dan zal hij
of zich nog veel studie moeten getroosten, óf het werk
der mondelinge overreding aan meer bevoegden moe
ten overlaten."
Naar de Midd. Ct. verneemt zal mr. M. ,7. De
Witt Hamer aldaar eerstdaags twee of drie voor
drachten houden over sociaaldemocratiekatheder
socialisme en de richting van het tijdschrift Vragen
des Tijds. De eerste voordracht is bepaald op 31
Januari.
-Er heeft zich een vermakelijk incident voorge
daan met de anti-revolutionaire Bazuin. Toen dit
blad bericht kreeg dat er protest zou worden aange-
teekend tegen den heer Buma op de bekende gronden,
schreef het: «Wij hopen voor de eer van onze partij,
dat dit protest niet uit haar midden voortkome. Zulk
een middel om de verkiezing van Buma vernietigd te
krijgen is den Jezuïeten waardig, bij wie het doel de
middelen heiligt; eerlijke lieden verlagen zich tot zulke
dingen niet."
Maar ziet, daar verneemt de Bazuindat het pro
test werkelijk van anti-revolutionaire zijde uitging en
dat de Standaard het zoo krachtig mogelijk onder
steunt. De Bazuin moet dus rechtsomkeer maken en
met een gewrongen verklaring, zooals men denken kan,
kwam zij bij nader inzien tot de conclusiedat het
protest heel mooi en Christelijk was.
Inmiddels zijn de Katholieken, die bij de verkiezing
zoo dapper hebben geholpen voor Oppedijk tegen Buma
zeer gekrenkt en De Tijd geeft den bondgenoot en
broeder dan ook het volgend standje over zijn beide
artikeltjes, waarvan het laatste dienen moest om het
protest goed te noemen, dat in het eerste artikel
Jezuïetisch was gedoopt
«Het eerste voor de Katholieke kiezers kwetsend
bericht verdient geen andere qualificatie dan die van
dom en ploertig. Bezaten de Jezuïeten in werke
lijkheid de eigenschappen, die hun door de verregaande
onwetendheid en de kwade trouw hunner tegenstan
ders worden toegeschreven, dan zou het epitheton
«Jezuïetisch" op het laatst aangehaalde artikel vol
komen van toepassing zijn." Vad.)
Er heeft zich een commissie gevormd met de
bedoeling het initiatief te nemen tot adressen, onder
scheidenlijk bestemd voor den Minister van Justitie
en de Eerste Kamer, teneinde aan te dringen op zoo
spoedig mogelijke invoering van het Wetboek van
Strafrecht.
Het Departement Rotterdam der Maatschappij
Tot Nut van 't Algemeen heeft besloten het hoofd
bestuur te verzoeken onder de punten van beschrijving
voor de algemeene vergadering van 1882 een voorstel
van het departement Rotterdam op te nemen van de
navolgende strekking: Daar in 1884 het lOOjarig
bestaan der Maatschappij Tot Nut van 't Algemeen
zal worden gevierd, eene commissie van 12 leden uit
de departementen te benoemen, teneinde, in vereeniging
met het hoofdbestuur, maatregelen te beramen om die
gebeurtenis waardiglijk te herdenken door eene stich
ting van algemeen nut in ons vaderland het ontwerp
tijdig genoeg in te dienen, om op de algemeene ver
gadering van 1883 tot eene beslissing te kunnen wor
den gebracht.
- In eene Woensdag te Amsterdam gehouden ver
gadering van meer dan 300 bakkers uit geheel Neder
land is tot oprichting van een bakkersbond besloten,
met het doel om het vak te verheffen, de onderlinge
belangen te bevorderen, alsmede de w>derzijdsche be
scherming en gemeenschap bij het regelen der ver
houding tusschen patroons en werklieden. Verschillende
punten werden besproken, zooals de achteruitgang
der bakkerij, de verschillende meelsoorten, het schei
kundig onderzoek der grondstoffen, de onderlinge assu
rantie enz. Ook zijn concept-statuten vastgesteld.
Onder de pogingen om meer vrucht te trekken
van het vruchtbare en rijke Suriname verdient ook
vermelding de oprichting van een commanditaire ven
nootschap te 's-1 lage. Een bekende Haagsche ban
kiersfirma richt thans dergelijke vennootschap op, met
liet doel om de hulpbronnen van Suriname te exploi-
teeren en dat wel door het aankoopen en weder in
exploitatie brengen van verlaten en verwaarloosde
plantageshet winnen van guttapercha en andere
gommen en oliën in de bosschen op de woeste gronden
het fokken van vee (thans wordt het slachtvee voor
de kolonie grootendeels uit Berbice en de Orinoceo-
landen gehaald), en het ontginnen van delfstoffen.
Twee directeuren zullen in Suriname het beheer
voeren. De een is een wetenschappelijk met land
bouw en veeteelt bekend mande andere een be
kwaam West-Indische ingezetene, die door zijn lang
durig verblijf en zijn vele reizen in liet laad groote
locale kennis van land en volk bezit.
Een dergelijke combinatie van West-Indische erva
ring en kennis met Nederlandsche kapitalen en weten
schap zal Suriname zeker ten goede komen. (Vad.)
TWEEDE KAMER.
Donderdag hervatte de kamer hare werkzaamheden.
In die zitting is Baron Van Heecheren Van Keil
beèedigd en nam hij zitting. De lieeren Buma en
t Hooft hebben hunne geloofsbrieven ingezonden, die
in handen zijn gesteld van de lieeren Van Wassenaer
Van der Feltz en Van Blom.
Ingekomen zijn ontwerpen tot goedkeuring der con
sulaire overeenkomst met Portugal en tot aanwijzing
d r gestichten, waarin gevangenisstraf of hechtenis
moet worden ondergaan.
De Voorzitter deelde mede dat, daar het eindver
slag over het Fransche handelstraciaal eerst Vrijdag
door de commissie van rapporteurs kan worden uitge
bracht, nog niet beslist kan worden over het tijdstip,
waarop de beravidslaging daarover aan de orde kan
worden gesteld.
Besloten werd heden (Vrijdag) te behandelen de
conclusie-De Jong (Suriname) en na afloop daarvan
de interpellatb-fr/eic/jmcm over de houding onzer
regeering omtrent de maatregelen betreffende de kust
vaart^ met 1 Januari in Duitschland in werking ge
treden. Bij de wet van 22 Mei 1881 nl. is de kustvaart
in de Duitsche zeeën der Duitsche vlag voorbehouden,
voor zooverre het recht daartoe niet aan eene vreemde
vlag bij verdrag of bij keizerlijke verordening wordt
verleend.
Tot dusverre is dat recht aau de Nederlandsche
vlag niet toegekend en Nederlandsche schepen kunnen
dus voorloopig de kustvaart in de Duitsche zeeën
niet blijven uitoefenen.
Kruiningen. Woensdagavond herdacht de Chris
telijke Jongelings-vereeniging: En hij leidde hem tot
Jezusin het lokaal der Zondagsschool alhier haar
5-jarig feestelijk bestaan, tot bijwoning waarvan zij
hare begunstiger-s had uitgenoodigd, die door eène tal
rijke opkomst bewezen veel belang in haar te stellen.
Door den lieer B. Wielingapredikant der Ilerv.
gemeente alhier, werd eene inleidingsrede gehouden
naar aanleiding van Spreuken 10 11.
Verder traden als sprekers op dhr. M: Van Dis
president van den Ned Jongelingenbond en dhr. F. Van
der Peijl alhier. De gemeenten Goes, Kapelle, We-
meldinge, Hans weert en Rilland-Bath zonden afgevaar
digden voor het uitbrengen hunner verslagên.
Uit het verslag barer eigene vereeniging bleek dat
zij, schoon zij in den beginne met tal van moeielijk-
heden had te kampen gehad thans voortdurend in
bloei toeneemt, getuige haar groot ledental met 44
begunstigers.
Uit het in druk verschenen verslag van den
Nederlandschen Protestantenbond blijkt, dat de toe
stand zeer bevredigend mag genoemd worden. Over
1881 is een overwinst te constateeren Van p. m.
f250, en derhalve de buitengewone inkomst van f2000,
door legaat in 1878 verkregen, nog geheel beschik
baar. liet ledental bedraagt 10,300, verdeeld' over
84 afdeelingen.
Sint-Annaland. Naar aanleiding van een schrijven
van Ged. Staten heeft onze gemeenteraad het trakte
ment van den heer J. \V. Slagerhoofd der school,
met f 100 verhoogd en gebracht op f 1000.
Kruiningen. Donderdag had alhier vanwege de
gemeente de aanbesteding plaats van
lo. het plaatsen van afscheidingenmaken van
houten vloeren en bijkomende werken aan
de openbare school op het dorp. "(Raming
f3037.)
Ingeschreven is door de volgende heeren
M. Baveco te Kruiningen, voor f 4305 F. Crucq te
Goes, voor f 4320 L. Van Verre te Kruiningen, voor
f4493; P. Dronkers te Kapelle, voor f4500; J. M.
Lammeree te Hansweert voor f4800 en J. Okker te
Kruiningen. voor f5.309. Aan den laagsten inschrijver,
den lieer M. Baveco, is het werk gegund.
2o. Het aanbouwen van drie lokdien en bijko
mende werken aan de openbare school te
Hansweertmet levering van het bcnoodigdc
ameublement. (Raming f8190.)
Iuschrijvers waren de heeren
J. M. Lammeree te Ilansweert, voor f 8300J.
Bruggeman te Hansweert, voor f8305 P. Dronkers
te Kapelle, voor f 8,399,99 L. Van Verre te Krui
ningen, voor f'8500; A. Goedemondt te Hansweert,.
voor f'8780; J. Lindenbergh te Wemeldinge, voor
f8787; F. Crucq te Goes, voor f8790; C. Koch te
Hansweert, voor f8800; M. Baveco te Kruiningen,
voor f8800: J. Okker te Kruiningen, voor f8805;
en J. J. Poleij te Hansweert, voor f8950.
De minste inschrijver was de heer M. Lammeree,
wien het werk is gegund.
Te Wolfaartsdijk heeft zich een geval van kwaden
droes voorgedaan en wel bij een paard van den land
bouwer Ch. Lensdat onteigend en afgemaakt is.
Om een paard voor 60 cents daags goed, dege
lijk te voeden geeft de Engelschman Wedlake eeri
recept.
Let eens op hetgeen het paard wegwerpt, na er z.
i. het voedsel uitgetrokken të hebbenvinden niet
kippen en musschcn er nog tal van haverkorrels in 1
Daarop baseert zich ook Westlakeals hij aanbeveelt,
het paardenvoeder fijn te maken en in kribben voor
te dienen, waardoor al het gegetene verteren zal en
bovendien niet uit de ruif wordt gemorst. Dit een
en ander bevordert Wetlake ook nog door het voed
sel met eenig warm water vochtig te maken. (De
haver moet slechts verbrijzeld, niet fijn gemalen wor
den, het stroo in stukken van 1 a 2 duim gehakt.)
Volgens Wetlake kan men op deze w'jze 75 pet. van
de haver uitsparen, terwijl de paarden er flink, krach
tig en zeer gezond bij blijven.
Batii (Rilland-Bath.) Naar men verneemt is door
ruim een 40tal schippers een adres aan den Min. van
Financiën ingezonden, met verzoek, om, wanneer zij met
hunne schepen, komende van België en bestemd naar
Holland, wegens afgeloopen getij enz. op de reede van
Bath moeten ankeren, hunne ladingen, terwijl zij al
daar liggen geankerd, in dien tusschentijd ten kantore
Batli te mogon doen deelareeren en visiteeren, op lat
ze voor de 2e maai te Hansweert geen oponthoud
zouden ondervinden en alzoo de reis naar hunne be
stemming spoediger kunnen vervolgen.
Mocht dit adres worden ingewilligd, dm zal Z. Eïc.-
de schippers hierdoor ten hoogste verplichten.
Vergadering-, Donderdagavond gehouden in liet.
koffiehuis „De Prins van Oranje".
Er waren 41 belangstellenden opgekomen, onler
wie 3 van buiten de gemeente, welke aan de dis
cussie en stemming geen deelnamen.
Namens de oproepers verklaarde de lieer Van der
Pauwert zich te verheugen over de opkomst, in de
•eerste plaats om liet doel zelf dat daarmee wordt
beoogd, en in de tweede plaats omdat uit die op
komst bleek dat de heer De Wijs en hij goed had
den gedaan met tot die bijeenkomst het initiatief te'
nemen. -
Hij achtte, hun beider taak thans echter afgedaan,
en vroeg of het niet wenschelijk ware, in het belang
der zaak, om eens anderen personen de leiding van de
verkiezing optedragen. Toen de vergadering blijken
gaf dit niet te verlangen, verzocht hij toch nog een.
derden persoon in het comité aan te wijzen.
Nadat eerst de heer Schraver als 3e lid was uitge
noodigd doch had bedankt, verzocht een andet dei-
aanwezigen den heer .1. Fransen Van de Putte die,
taak op zich te nemenwaartoe deze zich bereid,
verklaarde.
Vóór men tot het opmaken van een voorloopige
candidatenlijst. overging, drong de heer Van der Pauwert
aan om bij liet kiezen van een candidaat vooral te
letten op de kans van slagen, een factor, die met het
oog op' de tegenwoordige samenstelling van den. ge
meenteraad niet uit'jiet oog mocht verloren worden.
Op de' voorloopige' candidatenlijst werden achtereen
volgens geplaatst de heerenD. Hildernisse, Ph. M.
De Roiide Bresser, dr. J. L. Goemans, dr. A. Isébree
Moens en G. J. Besseling.
De lieeren Bresser, Goemans en Moens verzochten
uitdrukkelijk van de lijst genomen te worden, daar
zij geen canlidatuur konden aannemen.
De heer La Motthe verdedigde krachtig de can li-
datuur van den heer Hildernisse als iemand, die in
velerlei betrekkingen- zich als een ijverig e prno-
tisch man had doen kennen,
