1881. N°. 142.
Donderdag 1 December.
68sle jaargang.
Collecte dooi' liet R C. Parochiaal
Armbestuur.
DIT DEELING
Eetwaren en Brandstoffen
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
Agent voor het buitenland: A. STEINER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advei-tentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat het R. C. PAROCHI
AAL ARMBESTUUR in deze gemeente het voornemen
heeft om op Vrijdag 2 December a. s. aan de huizen
van alle ingezetenen eene ALGEMËENE COLLECTE
te doen ten behoeve van de Armen, aan zijne zorg
overgelaten.
Burgemeester en Wethouders noodigen een ieder uit,
om door ruime giften het genoemde Armbestuur in staat
te stellen aan zijne verplichting te voldoen.
Goes, den 30 November 1881.
Burgemeester en Weihouders voornoemd,
J. G. De WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat zij weder eene com
missie in het leven geroepen hebben om op
STIEF W JAARSDAG
aan die inwonende armen, welke zich anders wellicht
met het zoogenaamd wenschen aan de huizen der in
gezetenen bezighouden, eene
VAN
te doen, welke Commissie, blijkens de ondervinding
van negen en twintig jaren, doeltreffend werkt.
Burgemeester en Wethouders noodigen mitsdien de
ingezetenen nit voor de Commissie eene ruime gift
beschikbaar te stellen, welke gift door hare leden zal
worden opgehaald.
Zij doen dit met te meerder aandrang, omdat de
bijdragen ten vorigen jare zoo gering waren, dat
de bedeeling schier niet kon plaats hebben. De
Commissie zal dan ook hare taak niet kunnen vol
brengen, wanneer het bedrag der giften niet hooger
is dan voor de bedeeling Tan 1 Januari 1881.
Goes, 30 November 188L.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
Ons dagelijksch bestuur en de commissie van
toezicht op de gemeente-apotheek te Goes zullen zeker
wel kennis nemen van hetgeen er in de laatste zitting
van den geneeskundigen raad in onze provincie gespro
ken is ever die apotheek.
De slotsom van het gesprokene was, dat zij wel niet
goed maar ook niet slecht was, en dat die gebrekkige
inrichting het voordeeligst voor de gemeente is.
Nu willen wij voor zulk eene instelling niet eens
het volmaakte eischen, maar dat zij niet goed is,
ter wille van eenig meerder voordeel voor de gemeente,
komt ons toch ook niet gewenscht voor.
Daaraan dient te worden tegemoetgekomen, vooral
wijl er toch altijd reeds eenig vooroordeel bestaat bij
hen, die van zulk eene instelling gebruik maken.
Volgens een tot ons komend gerucht zouden eenige
leerlingen der H. B. school dezen winter eene too-
neelvoorstelling geven met gymnastische oefeningen,
zooals er eene in Maart van dit jaar plaats had.
Wij hopen, dat dit bericht nog voorbarig is of dat
er aan het besluit geen uitvoering gegeven zal worden.
Wij hopen dat niet om het goede doel dat beoogd
wordthet bijeenbrengen van eenig geld voor de
Blaaubeenbeurs, terwijl het zeker onzerzijds onnoodig
heeten mag te verklaren, dat wij niet per sé zijn te
gen het geven van tooneelvoorstellingen.
Integendeelwij achten dit eene gepaste oefening,
mits er geen nadeel ontsta voor studie of bezigheden,
en het geschiede onder goede leiding,
Menigeen moge, uit quasi godsdienstig bezwaar, zulke
voorstellingen minder gepast achten, dat bezwaar
schijnt bij sommigen hunner te vervallen, zoodra zij
zich buiten hunne woonplaats bevinden, waar zij zulke
voorstellingen toch wel bijwonen.
Wat de jongelui der H. B. school hier betreft, wij
zouden niets tegen het geven van een soiree hebben,
zoo deze met goedkeuring van den directeur plaats
had en onder leiding van hem of een der leeraars.
Doch zoolang er bij den directeur bezwaar bestaat,
zoolang hij vast overtuigd is dat het geven van voor
stellingen nadeelig is voor de leerlingen, wijl zij hun
tijd beter kunnen bestedenvoor den bloei der in
richting, waarvan hij aan het hoofd staat en waar
voor hij waken moet, zoolang achten wij het, zelfs
bij verschil van meening over het geven van zulke
soirées op zich zelf, een gevaarlijk antecedent om de
jongelui in dezen te steunen, en dat wel op grond van
de ervaring, in Maart opgedaan.
Toen reeds deden zich zeer betreurenswaardige ver
schijnselen voor, waarover wij destijds zwegen, omdat
wij niet wilden meewerken de gemoederen nog meer
jn beweging te brengen.
Er is toen geschreven, niet loyaal maar langs on
eerlijken weg, en gesproken en gehandeld alsof het een
personen-strijd gold, en wel een van de minste soort.
En dat wenschten wij ditmaal te voorkomen.
Waar iemand, die aan het hoofd staat van zulk
eene inrichting, in gemoede meent, dat zulke soirées
nadeel doen in den besten tijd voor studie, den win
tertijd, daar mag, willen de jongelui het toch tegen
zijn zin opnieuw doordrijven, het publiek naar ons
gevoelen niet meewerken om weder te doen gebeu
ren wat destijds is geschied, en de goede verstand
houding tusschen den directeur en eenige leerlingen
in gevaar brengen.
Wij geven nog in bedenking het plan te laten varen,
of zoo niet, aan het publiek in overweging om het
niet te. steunen, zoolang niet de directeur en de ge
zamenlijke leeraars er hun sanctie aan hechten.
Of wij daaydoor het goede doel willen benadeelen 1
Volstrekt niet.
Bij de opvoering in Maart ging er nog ruim f 72
aan onkosten af. Er moet dus altijd nog een groot
deel geofferd worden aan de uitvoering zelve.
Wie aan de Blaaubeenbeurs wat geven wil en
wij bevelen die zeer aan doe dit direct. Maar zij
die het hoogste belang erbij hebben, dat een direc
teur eener H. B. school tegenover zijne leerlingen
niet in eene vaische verhouding worde gebracht, die
bij den bloei der instelling veel belang hebben, die
nen het eerst hem te steunen, die ervan aan het
hoofd staat.
Doen wij anders aan ons dan de schuld, als wij
het directievoeren hem onmogelijk maken.
Beletten kan hij het den jongelui natuurlijk niet
er is voor hen weinig kunst aan om toch door te gaan;
maar de ouders bedenken en overwegen vooral of zij
aan zulk eene nuttige instelling als onze II. B. S.
wel een dienst bewijzen, door hunnen kinderen op die
wijze tot medewerken aan soirées verlof te geven.
De directeur zal het zeker niet zeggen als hij niet
bepaald weet, dat het een nadeeligen invloed uitoefent
op de lessen, wat weer bij overgangs-examens zich
doet gevoelen.
Is men het daarmee niet eens, dan is het toch niet
gepast om de jongelui aan te moedigen hun direc
teur te weerstreven.
GOES, 30 NOVEMBER 1881.
Mededeelingen op verschillend gebied.
In een Maandagavond gehouden bijeenkomst van
heeren die het departement Goes der Maatschappij
tot Nut van 't algemeen terzij staan in het besturen
der schoolspaarbank, is bij acclamatie tot voorzitter
gekozen de heer C. Risseeuwin plaats van dr. J.
S. G. Gleuns, die vertrokken is.
In deMaandag te Middelburg gehouden zitting van
den geneeskundigen raad bleek uit de handelingen van
het geneeskundig staatstoezicht over het tijdvak van 15
Mei 1 Nov., dat de ziektetoestand in de provincie
over het algemeen gunstig was.
De opmerkingen over enkele scholen in de provincie
bewezen, dat over het geheel ook de scholen in goeden
toestand verkeeren.
In verband met de voorschriften omtrent de hand
having van reglementen enz. werd den officier van ju
stitie te Middelburg verzocht een wakend oog te doen
houden op de handelingen van de Antwerpsche tand
meesters Van den Berg en Van Stratum, die adver-
tentiën in de Goesclie Courant plaatsen en den titel
voeren van chirurgijn-tandmeesters.
Den officier van justitie werd ook verzocht een on
derzoek in te stellen te Goes en te Kruiningen, waar
door onbevoegde personen geheime geneesmiddelen
zouden worden verkocht.
Het was ditmaal voor het eerst, dat de rapporten
over de winkelvisitatiën op verzoek van vele leden
werden voorgelezen.
Voor zooveel Zuid- en Noord-Beveland betreft is er
het volgende aan ontleend
Op Zuid-Beveland werden 13 apotheken goed 4
voldoende en 2 slecht bevonden. Hervisitatie werd
o. a. noodig gekeurd te 's-Heer Arendskerke (Nieuw-
dorp) en Ovezand. Bij den heer J. Den Dooren van
Rooijente Yerseke, werd aiies even smerig en vuil
bevonden.
De gemeente-apotheek te Goes was zegt de com
missie smerig en vuil waaruit ten duidelijkste
bleek, dat daaraan niet de noodige zorg werd besteed.
Bij den heer Arendzte Oudelandekreeg zij op
haar vraag, of die heer ook hulpapotheken er op na
hield, een ontduikend antwoord, zoodat zij te 's Gra
venpolder nader informeerde en tot de overtuiging
kwam, dat de heer Arendz een hulpapotheek had bij
den veldwachter Van der Have aan huis en ook een
te Baarland en te Hoedekenskerke.
In verschillende gemeenten werden door winkeliers
geheime geneesmiddelen verkocht, o. a. door Cornells
De Munch (spec, van Gimborn), Floor Van der Pijl,
boekverkooper en andere winkeliers, allen woonachtig
tg. Jtruiningen. In Goes werden verschillende verkocht
door P. Van der Does, Fabry De Jonge en Gebroeders
Mulder in de Korte Kerkstraat.
Bij den heer Danckaerts, te Cortgene, werd bijna
gedacht aan eene noodzakelijke hervisitatie, doch de
commissie meende dit jaar nog daarvan te mogen
afzien, vertrouwende op de belofte van genoemden heer
verwerping van eenige oude en vernieuwing van af
gekeurde geneesmiddelen.
De heer J. Waalevan Zierikzee is benoemd
tot surnumerair bij de posterijen.
-Omtrent den vrijdom van zegel van aanvragen
om vergunning tot verkoop van sterkedrank, waarvan
dezer dagen melding werd gemaakt, luidt de brief
van den Minister als volgt
»Op een dergelijke vraag als in uw schrijven wordt
gedaan, heb ik het advies gevraagd van mijn ambt
genoot van Financiën. Z. Exc. is van meening, dat
de aanvragen om vergunning tot verkoop van sterke
drank aan het recht van zegelj zijn onderworpen, ter
wijl de minuien der beschikkingen op die aanvragen,
benevens de afschriften der geheel afwijzende beschik
kingen, vrij zijn, krachtens art. 27 litt. A No. 3 en
H der wet van 3 Oct. 1843 (Slhl. no. 47)."
In April 1882 zal een vergelijkend onderzoek
plaatshebben van adspiranten voor de betrekking van
surnumerair bij liet vak der posterijen, waartoe vijf
tien plaatsen ter vervulling worden opengesteld.
De adspiranten behooren zich vóór Maart aanstaande,
bij een op zegel geschreven request, tot den Minister
te wenden. Na dien tijd inkomende verzoeken worden
buiten aanmerking gelaten. (Zie verder Staatscourant
van 30 Nov./
Blijkens tabellen, aanwijzende de garnizoens
veranderingen die tegen den 1 Mei 1882 zullen plaats
hebben, vertrekt met dien datum het 3e reg. 2e bat.
van Bergen-op-Zoom naar Middelburg en idem 5e bat.
van Middelburg naar Bergen-op-Zoom.
Werden den laatsten tijd slechts de detachementen
van ongeveer 50 man naar Indie gezonden, naar het N. v.
d. D. verneemt zullen de transporten voortaan weder
grooter worden. Met de eerstvertrekkende stoomsche
pen der Maatschappij Nederland" zouden detache
menten van 200 tot 250 militairen worden verzonden.
Op de voordracht van directeur der gemeente
lijke gasfabriek te Leeuwarden staat no. 3 de heer
W. De Liefde, directeur der gasfabriek te Hoorn.
Staten-Generaal.
EERSTE KAMER.
Maandagavond heeft de Kamer hare werkzaam
heden hervat. De nieuw gekozen leden, de heeren
Brunings uit Friesland en Muller uit Zuid-Holland,
namen zitting, nadat hun geloofsbrieven waren goed
gekeurd. De voorzitter, officiéél mededeeling doende
van het schriftelijk door den heer Duymaer Van Twist
als lid der Kamer genomen ontslag, bracht hulde aan
diens veelzijdige talenten. Het deed hem leed, dat
gevorderde leeftijd den heer Van Twist had genoopt
zijn betrekking vaarwel te zeggen. Onder algemeene
toejuiching verklaarde de voorzitter, dat de Kamer
zeker in groote mate het heengaan betreurt van een
man, »voor wien alle leden de hoogste achting koeste
ren." Een kalme rust wenschte hij den heer Van
Twist toe.
De door de Tweede Kameraangenomen wetsontwerpen,
waaronder de Indische begrooting, zijn naardeafdee-
lingen verzonden.
TWEEDE KAMER.
In de Dinsdag gehouden zitting is het algemeen
debat over de Staatsbegrooting aangevangen.
De heer Bahlmann vroeg, of de nieuwe Minister
van Financiën het stelsel van porto-franco van zijn
voorganger handiiaafde. Spr. betoogde, dat dit stelsel
historisch onjuist, practisch onuitvoerbaar en niet
wenschelijk is, dat het slechts leidt tot bescherming
van handel en scheepvaart ten nadeele van de nijver
heid. Daarom eischte spr. de instelling van eene
Staats-Commissie tot onderzoek naar den toestand der
industrie.
De heer Donner, dankbaar voor de beloften van
den Minister tot intrekking van de bestaande zondags
wet, drong aan op eene spoedige indiening van de
toegezegde nieuwe zondagswet, vooral in het belang
van de talrijke spoorweg-, post- en telegraafambtenaren.
De heer Patijn noemde den financiëelen toestand
weinig bemoedigend. De uitgaven stijgen, de middelen
nemen niet in evenredigheid toe en leeningen wachten
ons. Bezuiniging is dus plicht bovenal, maar voorts
belastinghervorming. Spreker achtte deze in velerlei
opzichten noodiger voor kiesrechthervorming, juist
met het oog op den aard van dit Kabinet, en met
meerdere kansen van welslagen. Vooral is dan eene
betere verhouding tusschen Rijks- en Gemeente-fmanciën
noodzakelijk.
De heer Vermeulen drong aan op herziening der
kieswet, opdat door eene proportioneele vertegenwoor
diging de minderheden tot haar recht komen.
De heer Van Baar achtte den politieken toestand
ongezond. Het ministerie heeft een verbasterd neutraal
karakter en de liberale partij, zelve onmachtig om te
regeeren, dwingt de ministers dikwijls met goed gevolg
tot verloochening hunner beginselen. De financiëele
toestand bevestigt de vroeger gedane voorspellingen.
Tot regeling daarvan en van het belastingstelsel ver
wacht hij veel van den tegenwoordigen minister.
De heeren Van der Hoop en Heydenrijck bespreken
den algemeenen politieken toestand. Zij wezen op
de verwarring in de liberale partij, welke ecliter niet
mag terughouden van de noodzakelijke hervormingen,
waaronder het kiesrecht in de eerste plaats.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Heinkenszand. Tot notabelen zijn alhier gekozen
de heeren mr. W. L. Van Voorst Vader, G. Njsse, A.
Cappon, J. Slink.
Heinkenszand. Aan het gehouden examen voor
hoofd der school alhier hebben vijf sollicitanten deel
genomen en wel de heerenJ. 11. Van Breen, te Mid
delburg, E. W. Van Maanen, te Schoonhoven, Jon-
gepier, te Middelburg, II. Hoffmann, te Leerdam en
1. Dunker, te Willemstad. Op de voordracht zijn de
drie eerstgenoemden geplaatst in dezelfde volgorde
als zij hierboven genoemd zijn.
Landbouw en Veeteelt.
Wolfaartsdijk. De gewone driemaandelij ksche ver
gadering der vereeniging Landbouw en Veeteelt al
hier werd jl. Maandagavond, bij afwezigheid van den
voorzitter, na van diens verhindering de tijding te
hebben ontvangen, voor ditmaal geleid door C. Zuid-
weg, als oudste lid van het bestuur. Allereerst had
de stemming plaats voor de 2 aftredende bestuurs
leden G. De Jager en C. Zuijdweg, die beiden her
kozen werden, terwijl in plaats van J. Van de Kreeke
Kz., die de gemeente verlaten heeft, bij herstemming
tusschen C. P. Lenshoek Jr. en H. Vester eerstge
noemde verkozen werd, die deze betrekking bereid
willig aannam. Na eene korte mededeeling ging men
over tot den onderlingen verkoop van eenig zaai
graan. Het lid M. Van Damme voldeed vervolgens
aan de op hem genomen beantwoording van de vraag:
«Welke kenmerken bezit eene goed melkgevende koe?",
waarna, bij opening der vraagbus, daarin 8 nieuwe
vragen voorhanden bleken te zijn, welke, na voorle
zing, ter beantwoording aangenomen werden door de
leden: C. Zuijdweg, C. P. Lenshoek Jr., II. Vester,
J. Van Damme Cz., C. Van der Slikke J. H. J. Bar-
telse. Aangenomen werd het voorstel om door een
of ander lahdbouw-leeraar in* dezen winter hier eene
voordracht te doen houden, te welken einde het be
stuur gemachtigd werd daartoe de vereischte pogingen
in 't werk te stellen. Algemeen bijval vond mede het
voorstel, om op 15 Febr. e. k. het vijfjarig bestaan
der vereeniging eenigszins feestelijk te herdenken, tot
regeling waarvan eene commissie benoemd werd, uit
de leden C. Philipse, II. Vester en J. Goelheer be
staande.
Na al de ter behandeling gestelde zaken te hebben
afgedaan, hield het lid J. Van Damme Cz. eene voor
dracht over het ploegen, waarop hij eene beknopte
mededeeling liet volgen over het inmaken van groene
maïs, en ten slotte droeg de secretaris nog een twee
tal artikelen voor, waarin op eigenaardige wijze de
verplichtingen van grondeigenaar en pachter en
hunne betrekking tot elkander geschetst werden.
Kunstnieuws.
De rederijkerskamer «Ons Genoegen" opende Dins
dagavond het seizoen met de opvoering van «Twee Zus
ters", tooneelspel in zes bedrijven, door J. Broeklioff Bz.
De strekking van het stuk is zeer goed, al hadden
wij ook liever gewenscht dat de schrijver niet twee
menschen liet sterven en een derde door eene over
haaste vlucht aan de handen der justitie liet ontkomen.
Deze scènes konden best gemist worden zonder aart
het hoofddoel tekort te doen. Dat hoofddoel is: het
onderscheid in karakter en handelingen te schetsen
van de kwaaddenkende, trotsche en wufte Elise en
hare goedaardige, nederige en eenvoudige zuster Marie.
De beide dames, die deze rollen vertolkten, kweten
zich uitmuntend van hare taak. Vooral als de twee
zusters tegenover elkander staan, zoowel in het eerste
bedrijf, waar Elize aan hare kwaadaardigheid tegen
de gevoelige en beminnende Marie hot viert, als in
het laatste bedrijf, waar diezellde Elise boete komt
doen en vergeving v.aagt voor al het door haai* he-