1881. N°. 140.
Zaterdag 26 November.
68ste jaargang.
Avondcursus School A.
GOES, 25 NOVEMBER 1881.
Mededeelingen op verschillend gebied.
Staten-Generaal.
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Rechtzaken.
Landbouw en Veeteelt.
Uit onze Koloniën.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
Agent voor het buitenland: A. STEINER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regei.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
maken bekend, dat met 1 December a. s. eiken Dins
dag- en Donderdagavond van 5—7 «ren een avondcursus
zal geopend worden voor de leerlingen van de hoogste
■tl'deeling der hoogBte klasse van school A, die zich aan
het eerstvolgend toegangsexamen voor een der scholen
van Midd. Onderwijs wenschen te onderwerpen.
Tot toelating op bedoelden cursus wordt men ver
zocht zich te wenden tot het hoofd der school, den beer
A. R. Breetvelt.
Goes, 25 November 1881.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. ti. DE WITT HAMER.
De Seeretaris,
HARTMAN.
Op verschillende plaatsen is het vleesch in prijs
verminderd tengevolge van de lage veeprijzenzoo
verkoopt men te Assen eerste qualiteit rundvleesch
tegen 80 cent het kilogram.
Hier ter stede vernamen we nog van geen prijs
vermindering.
Ook het brood blijft, niettegenstaande de prijsver
mindering der tarwe, even duur.
Omdat men onze aandacht erop gevestigd heeft,
willen we er voor ditmaal nog wel eens op wijzen,
hoewel een meermalen door ons gegeven vingerwijzing
anders nooit is opgemerkt. Mocht het ook ditmaal
zonder succes zijn, dan weten we niet beter, dan dat
er andere middelen worden beraamd om deze onmis
baarste levensbehoeften te verkrijgen tegen een meer
billijken prijs.
Nog een vraag aan wie dit aangaat. Hoe staat
het met het onderzoek naar de voedingswaarde van
het brood, dat in Goes wordt verkocht?
Men wachte zich voor overdrijving.
De Volksvriend, het weekblad dat zich wijdt aan
de bestrijding van den sterkedrank en uitgegeven wordt
door de Ned. vereeniging tot afschaffing van dien
drank, heeft onlangs aan alle werkverschalfers ver
zocht te bepalen, dat op hunne werkplaatsen geen
jenever noch andere sterkedrank worde toegelaten.
Dat is uitstekend zulk een maatiegel kan niet
anders dan goed werken.
Maar verder wil het bepaald zien, dat, wanneer een
der onderhoorigen zich in kennelijken staat van dron
kenschap op de werkplaats of in den dienst bevindt,
hij dadelijk ontslagen zal worden en in geen anderen
dienst worde aangenomen, tenzij op aannemelijker!
grond ware te bewijzen, dat hij een vol jaar zich
van dronkenschap heeft onthouden.
Wij hopen, dat geen enkele werkgever dien weg
zal opgaan.
Er zijn voor een, die het wel meent met zijn onder
hoorigen wel zachter koorden dan die, welke de
Volksvriend in al te grooten ijver voor de goede zaak
aan werkgevers in de hand wil geven, om die z. g.
schuldigen te straffen.
Hoe licht toch is overtreding mogelijk Heeft men
dan reeds dadelijk zoo zwaar misdreven, om zoo ge
straft te worden
Er kunnen immers verzachtende omstandigheden
wezen, die de schuld als er van schuld sprake is
verminderen, en het is toch zeker de bedoeling zulk
een overtreder voor een tweeden stap te behoeden.
Welnu, dat doet men zeker niet door hem een toe
komst van een jaar te openen, waarin hem de weg
tot verdiensten is afgesneden, en waarin hij dan als
van zelf, om zich te verzetten, wordt gedwongen om
vei der op dien noodlottigen weg te gaan.
Laat liever de chef na zulk een eersten keer den
schuldige zachter behandelen, de oorzaakwaardoor
die dronkenschap ontstond, onderzoeken en hij zal
een veel beter werk doen dan de Volksvriend wenscht.
Dan zal hij meer kans hebben van te behouden dan
bij het opvolgen van den raad van het blad, dat het
zeker wel meent, maar wiens raad wij in het belang
van den werkman niet welmeenend kunnen noemen.
In kennelijken staat van dronkenschap verkeeren!
Die uitdrukking is gemakkelijker neergeschreven
dan in de toepassing uitgemaakt.
Waar is de greus tusschen nuchter en dronken
En die juist te trekken is niet alleen van veel
gewicht voor gevallen, als waarop de Volksvriend
doelde, maar ook op die, waarop de nieuwe drankwet
het oog heeft, waar het den ambtenaren der politie
en justitie recht geeft om proces-verbaal op te maken.
Uiterste voorzichtigheid mag daarbij wel in acht
genomen worden, want wij gelooven niet dat het in
den geest der wet ligt, om slechts op den schijn en
het vermoeden van al te ijverige en niet altijd on
partijdige beambten gevaar te kunnen loopen van
hij den geringsten schijn van opgewondenheid te wor
den geverbaliseerd.
Ook hierbij zal wel degelijk dezelfde omzichtigheid,
waarop wij hierboven doelden ten opzichte der pa
troons, in acht genomen dienen te worden.
Waar het eenmaal nog niet altijd kan zijn de voor
bode van meerdere buitensporigheden, en het verder
o! zoo licht valt iemand zijn goeden naam voorgoed
te ontnemen, zijn het vooral de chefs in politie-zaken,
die hun onderhoorigen kunnen aansporen om de nieuwe
drankwet niet tot een ondragelijk juk te maken, dat
noodeloos kwelt en overdreven plaagt.
Donderdag 1 December zal de rederijkerskamer
«Aurora", volgens een gisteren door de leden geno
men besluit, haar eerste opvoering voor hare leden
in dit seizoen geven.
Gespeeld zullen worden »De schoonzoon van mijn
heer Peereboom", tooneelspel in 4 bedrijven naar het
Fransch van Emile Augier en Jules Sandeau. ver
taald door H. P. Boudier, en «Een uurtje in de
directiekamer", karakterschets in 1 bedrijf naar het
Hoogduitsch van W. C. Royaards.
Uit achterstaande annonce blijktdat de vereeni
ging »Ons Genoegen" Dinsdag a. s. zulk eene opvoe
ring zal geven. Door haar zal worden opgevoerd «De
Twee Zusters," tooneelspel in 5 bedrijven of 6 tafereelen,
door J. Broekhoff.
Donderdag 8 December zullen de leden der Ver
eeniging tot het regelen en bevorderen van Volks
vermaken worden uitgenoodigd om hun jaarlijksch
»Sint-Nicolaasfeest" te vieren.
Dat feest zal nu plaatshebben in de Schouwburg
zaal en te 7 uren aanvangen.
Dank zij de medewerking van dames en heeren on
dervonden, zal het dien avond niet aan afwisseling
ontbreken.
Er zullen eenige allerliefste pianostukken worden
uitgevoerd, terwijl opgevoerd zullen worden de navol
gende tooneelstukkenr .1 ran Marie", drama in '1
bedrijf, het hierboven genoemde »Een uurtje in de
directiekamer", en het oorspronkelijke blijspel van
Joh. Gram, getiteld »de Patiënten".
In afwijking van andere jaren zullen, wijl de be
schikbare tijd te dringend noodig is, de prijzen der
nooit-ontbrekende tombola niet direct bij de trekking,
maar eerst na afloop der soiree, op vertoon van het
nommer, kunnen worden afgehaald.
Bij kon. besluit is goedgekeurd de door Gedep.
Staten van Zeeland bij besluit van 14 Oct. jl. op
f 250 bepaalde jaarwedde van den ontvanger der
gemeente Krabbendijke.
Op zijn verzoek is eervol ontslag verleend aan
D. Oiujenae, als dijkg. van den Bastiaan De Lange-
polder en van den Calandpolder. Voorts zijn benoemd
in bat bestuur van den Westkerkepoldertot dijkg.
H. Van Strien Janszoon en tot gezworen J. Tolhoek
Dingeniszoon tot plaatsverv. dijkg. van den Bastiaan
De Langepolder en den Calandpolder J. Goense.
Hoofdplaat. Gekozen tot raadslid de heer A.
Cammaert. Tusschen de heeren P. Meijers en L.
Spinneweyn moet eene herstemming plaats hebben.
Tijdens het burgemeesterschap van dhr. Van Sloten
is de raad voor de grootste helft uit andere perso
nen samengesteld geworden.
De gemeenteraad van Middelburg heeft beslo
ten tot opheffing tan het gemeenschappelijk beurtveer
tusschen die gemeente en Zierikzee.
Tot afschaffing van de Staatsloterij zegt de
Minister Van Lijnden, in zijn antwoord aan de Tweede
Kamer op haar verslag over de wet op de midde
len kan thans geen voorstel worden gedaan. «Be
halve andere bezwaren, die daartegen bestaan, kan
ook de schatkist de daaruit voortspruitende bate van
f 430,000 niet missen. Kan bovendien al de Staats
loterij als een betrekkelijk kwaad worden aangemerkt,
haar nadeelige werking is door de intrekking der
vroegere bepalingen betreffende het verhuren van loten
beduidend verminderd, terwijl zij ook het deelnemen
tegengaat in niet te controleeren buitenlandsche lo
terijen'.
Volgens liet Dagblad worden in het district
Zutphenter vervanging van den heer Lentingals
candidaat voor het lidmaatschap der Tweede Kamer ge
noemd: van liberalen kant de heeren Oscar Van Nispen
te s'-Gravenhage en jhr. mr. H. B. Van Tets, school
opziener in het district Zutphen.
Van de tegenpartij zal wel mr. Th. P. baron
Mackay, burgemeester van Winsterswijk, worden ge
steld, dezelfde die in Juni candidaat was.
De commissie, belast met het afnemen van de
praktische examens van apotheker, zal zitting houden
op Maandag 5 Dec. e. k. en volgende dagen te Gro
ningen.
De opbrengst der aan den Staat terugkeeronde
domeinen van wijlen Z. K. H. Prins Frederik wordt
op f 400,000 geschat.
In de Rijkspostspaarbank is van 11 tot 20 Nov.
jl. meer ingelegd dan terugbetaald ruim f25.953.
De hoofdingenieur van den Nederlandschen wa
terstaat, Waldorpdoor de regeering te Buenos-
Ayres uitgenoodigd tot het maken en uitvoeren van
plannen voor verschillende waterstaatswerken, heeft
die opdracht aangenomen en is naar Buenos-Ayres
vertrokken, vergezeld van den civiel-ingenieur Dirks
die hem zal bijstaan.
Naar de N. R. Ct. verneemt zalbij den vol
genden wetenschappelijken tocht van het Poolschip
Willem Barents naar de Noordelijke IJszee, hot bevel
over dat vaartuig worden opgedragen aan den luite
nant ter zee Ie kl. C. Hoffman.
Er heeft zich ook hier te lande eene commissie,
met mevr. Elise Van Calcar als presidente, gevormd
voor de viering van het eeuwfeest van FröbeVs ge
boorte. De commissie in Duitschland ontving reeds
aanzienlijke bijdragen uit België, Zwitserland, Italië,
Engeland en Duitschland, om niet enkel een eerezuil
ter gedachtenis, maar eeu practisch monument te
stichten, door het oprichten van een Model-kindertuin
te Blankenburg, op de plaats waar Fröbel zijneersten,
toen nog voor veel volmaking vatbaren kindertuin
opende.
Daar er wel geen land is, waar FröbeVs ideeën
vruchtbaarder bodem gevonden hebben dan in Neder
land, noodigt de Nederlandsche commissie onze land-
genooten uit, deel te neinen aan dit voor de geschie
denis der opvoeding zoo belangrijk jubilé.
TWEEDE KAMER.
In de Donderdag gehouden zitting zette de Kamer
de beraadslaging over de Indische begrooting voort.
De Minister van Koloniën verdedigde uitvoerig het
voorstel tot verbetering van het westgat van Soerabaija,
als volstrekt noodzakelijk en door alle deskundigen
eenstemmig toegejuicht.
De heer Keuchenius beval het voorstel aan, hetwelk
echter dooi' de hh. Van der Sleijden en Kerkwijk,
als onvoldoende onderzocht, werd bestreden. De heer
Wichers stelde een amendent voor om het krediet te
beperken tot verbetering van de monding van de Solo-
rivier en dus niet te doen strekken voor een dam.
Dit amendement is aangenomen met 43 tegen 18
st., waarna het geamendeerd artikel aangenomen werd
met 42 tegen 19 st. Een amendement van den heer
Keuchenius, om den post voor een stoomtram in Atjeh
te schrappen, is verworpen met 30 tegen 19 stemmen.
Nieuwdorp. Woensdag 11. is door dr. A. C. Leunis
aanbesteed:
het restaur eer en van zijn woonhuis en het
houwen van een nieuw koetshuismet bij
levering van alle materialen.
Dit werk zal worden uitgevoerd onder toezicht van
den heer A. Le Clercq, architect te Kruiningen, door
den heer J. Ilooze te Heinkenszand voor f 3208.
Nog was ingeschreven door de heeren
G. Faas te 's-Heerenhoek, voor f3770; A. Corne-
lisse te Nieuwdorp, voor f3760; N. Steenblok te
Nieuwdorp, voor f3750A. J. De Munck te Borssele,
voor f3500; F. Schijf te Ovezand, voor f 3499; J.
Lindenbergh te Wemeldinge, voor f3300; J. Lammaree
te Hans weert, voor f 3230 J. De Vriend te Borssele,
voor f3225 enG. Zaaijerte's-Gravenpolder, voor f3210.
Kloetinge. De boomen, Donderdag voor het Burger
lijk Armbestuur en den heer P. Wisse alhier, ten
overstaan van den notaris Mulock Houwer, verkocht,
hebben opgebracht f 2723. Kooper is de heer D. A.
Zwigtman Van Noppen, te Kralingen.
Middelburg. Heden (Vrijdag) is alhier in het
gebouw van het gewestelijk bestuur aanbesteed:
Het onderhouden en verbeteren gedurende
1882 van de havenwerken van Breskens.
Raming f 6350.
De minste dertien inschrijvingen was die van den
heer P. Monjê, te Breskens, voor f 5889.
Doopsgezinde kerk te Goes. Zondag 27 Nov., des
voormiddags te 10 uren, godsdienstoefening, waarbij
dr. K. H. Pekelharing, van Middelburg, als prediker
zal optreden.
IIoedekenskerkE. Tot kerkvoogd werd herbenoemd
de heer L. L. Peeters, tot notabel de heer C. Schrijver.
Wemei.dinoe. Als notabelen zijn herkozen de hee
ren C. Lindenbergh, P. Van de Schraaf en M. Ma-
riuusse.
Kloetinge. Heden ("Vrijdag) had alhier de stem
ming plaats voor een kiescollege bij de Herv. Gem.
De volgende veertien personen hadden de meeste
stemmen en zijn dus gekozen: (uitgebracht 85 stemm.)
L. BruijnzeelS. Blommaard, Jacob KooleAdr.
Kant, Joost Goedbloed, Jac. Van Liere Cz., Adr. Van
Liere, Jan Oele, Ant. Van der Vliet, Jac. De Jonge,
A. Van de Linde, M. Kakebeehe, A. Padmos en D.
Moojen.
De najaarszitting der Algemeene Synodale Com
missie van de Ned. Herv. Kerk is Dinsdag gesloten.
De heeren J. Be Lange en J. Van Dijke zijn
benoemd als onderwijzers, respectievelijk de eerste aan
eene bijzondere school te 's-Gravenhage, de laatste
aan de openbare school te Oostzaan.
Colijnsplaat. Woensdagmiddag na afloop van den
schooltijd had er eene eenvoudige en toch, voor wie
het aa.iging, hartelijke plechtigheid in de openbare
school alhier plaats. Het was de laatste dagdat
mej. S. J. Terpstra, onderwijzeres alhier, in deze
gemeente zou vertoeven. Alle meisjes, aan wie mej.
Terpstra—geheel belangeloos en uit liefde voor haar vak
gedreven eiken Zaterdag gedurende twee uren onder
wijs in de handwerken bad gegeven, hadden zich daar
vereenigd, ora haar allen dank te betuigen voor de
vele nuttige lessen en haar als een bewijs van er
kentelijkheid een keurigen gouden flacon aan te bieden.
Ook het hoofd der school dankte haar voor hetgeen
zij goeds alhier gewerkt had en voor hare opofferingen
in het belang der jeugd.
Zeer geroerd dankte zij allen voor dit fraaie souvenir,
dat haar zoo onverwachts t« beurt viel en haar, nu
zij zoo verre van hier gaat, eene alleraangenaamste her
innering aan Colijnsplaat zal wezen.
Benoemd tot onderwijzer te Cats de heer A. Van
Overbeeke, te Aardenburg.
Aan A. J. G. Paardekooper is met i Januari
1882, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als leeraar
aan de Rijks-hoogere buagersschool te Middelburg.
Prof. P. Harting, te Utrecht, zal in het vol
gende jaar zijn professoraat nederleggen.
Kantongerecht te Goes.
In de zitting van heden Vrijdag 25 November
1881 is het navolgende vonnis gewezen tegen
W. V. d. B., J. C., F. G. R., J. Z., 11. D., C. J.
G'., J. B. V. H., P. K., F. K., J. F. R., J. S., P.
W., en A. M., allen te Goes, J. J. V. Z., te Rotter
dam en F. S., te Antwerpen, wegens het niet dade
lijk volgen van de spuit, in geval van brand binnen
de gemeente Goes; allen veroordeeld in eene geldboete
van f 1subs. 1 dag gev. straf c. e., uitgezonderd de
tweede, die van rechtsvervolging ontslagen is.
In de Landbouw-vereeniging te Veendam heelt
de heer H. Woldering medegedeeld de uitkomst van
zijne proeven met den verbouw van verschillende va
riëteiten van aardappelen op hetzelfde land. Tien
stammen hebben opgeleverd: van blauwe Walclier-
schen, Climax neffrins, Duitsche en Richters imperator
ieder 5 kilo van Abby en van Millers aardappel ieder
5 k.van onbekende variëteit 7 k.van Champion
7 k.van Suttons Magnum bonum 7 k.van Paar-
sche nieren 8% k.van Amerikanen 12% k. Een
heet. Amerikanen woog 70, een do. Champions 72
en een do. Croquetten 75 k.
Omtrent den toestand in Atjeh schrijft men
aan het Handelsblad dd. 20 October
In de laatste dagen van September werd een aan
val op den Kraton aan de Zuid-Oost-face verwacht:
de stukken waren op 200 pas geladen en de last was
gegeven om onmiddellijk te vuren als de vijand bespeurd
werd. Deze verscheen echter niet, maar wel' werd
een paar dagen later in de 26 Moekihis de beiitihg
Tjot Basatoel aangevallen. Door geschutvuur werd
hij spoedig verdreven en men beweert dat daarbij
een broeder van een der hoofden, Toekoe Longbatta,
gevallen is.
De kampongs om de vestiging te Anagaloeng zijn
sedert een paar weken verlaten, daar de bevolking
door de oorlogspartij gelast werd te verhuizen; men
verwacht aan dien kant een aanval. Dit schijnt in
verband te staan met den aanleg van een nieuwen
weg, waaraan 500 Chineesche koelies zullen werken.
Een uitbesteding van nieuwe wegen aan Atjehers is
beproefd, doch later bleek dat het Atjehsche hoofd
het werk aan Chineezen onderuitbesteedde en een
deel der winst in den zak stak, terwijl zijn bevolking
niets aan het werk verdiende. Q