1881. N°. 138.
Dinsdag 22 November.
68sle jaargang.
Ministerie van Waterstaat, Handel en
Nijverheid.
RIJKS-WATERSTAAT.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f -1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
Agent voor het buitenland: A. STEINER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH Sc VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 45 regels 50 ct., elke regel meer 40 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 48 regels a 4,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel
Zaterdag reeds in de gemeente Goes verspreid.
PROVINCIE ZEELAND.
AANBESTEDINGEN.
Op Zaterdag 24 December 1881,
des namiddags te 2 uren, zal, onder nadere goedkeu
ring door den Commissaris des Konings in de Provin
cie Zeeland of, bij zijne afwezigheid, door een der leden
van de Gedeputeerde Staten, en in bijzijn van den Hoofd
ingenieur van den Waterstaat in het 11e district en
van den Hoofdingenieur, directeur der bruggen en wegen
iu de Provincie Oost-Vlaanderen, aan liet gebouw van
het Provinciaal Bestuur te Middelburg, worden aan
besteed
Het bouwen van eene Schutsluis in het Zij-
kanaal beoosten Sas-van-Gent.
Raming ƒ713000.)
Het bouwen van eene IJzeren Draaibrug met
vast gedeelte over het Zijkanaal naar de
Pass lu is.
Raming ƒ23500).
Het maken van een Zijkanaal beoosten Sas-
van Gent en het verbreeden en verdiepen
van het Nederlandsch gedeelte van het
Kanaal van Ter Neuzen.
(Raming ƒ500000).
Deze aanbestedingen zullen geschieden bij enkele
inschrijving, volgens 441 der Algemeene Voorschrif
ten, gewijzigd bij de beschikking van den Minister
van Waterstaat, Handel en Nijverheid van 17 Januari
1881 no. 6 afdeeling, Waterstaat A.
De bestekken nos. 190, 191 en 192 liggen ter lezing
aan het gebouw van het Ministerie van Waterstaat,
Handel en Nijverheid, aan dat van het Provinciaal Re-
stuur van Zeeland te Middelburg, en zijn voortB op
franco aanvrage, tegen betaling der kosten, te bekomen
bij den boekhandelaar M. NIJHOFF, Nobelstraat no. 18
te 's-Gravenhage, en door zijne tusschenkomst in de
voornaamste gemeenten des Rijks.
Op 16 en 17 December 1881 worden de noodige aan
wijzingen op de plaatsen gedaan voorts zijn nadere
inlichtingen te bekomen bij den Hoofdingenieur van
den Waterstaat te Middelburg en bij den Ingenieur
van den Waterstaat te Ter Neuzen.
's-Gravenhage, 15 October 1881.
Voor den Minister,
De Secretaris-Generaal,
STARING, 1. S.-G.
GOES, 21 NOVEMBER 1881.
Mededeelingen op verschillend gebied.
Borssele. Op 'het adres voor een veerdam alhier
voor de provinciale stoombooten, dat bij den veer
schipper, ter onderteekening door belangstellende rei
zigers, is nedergelegd geweest, komt een ingezeten
van 's-Heer Abtskerke als eersten verzoeker voor.
Het ingezonden stuk van den heer De Groot over
dien veerdam zal voorzeker bij de reizigers, goederen-
of veeverzenders met de prov. stoombooten op de
Wester-Schelde weerklank vinden.
Voor de daarin opgenoemde zaken en personen be
staat inderdaad sedert lang reeds groote behoefte aan
een geschikte aanlegplaats voor die booten. Het per
sonenvervoer toch van den wal naar de boot of terug
gaat soms levensgevaarlijk toe en de stoombootdienst
mocht zijne werkzaamheid wel uitstrekken tot het
belangrijke veetransport over Ter Neuzen naar Gent.
De dorpen 's-Heerenhoek, Nieuwdorp, Heinkens-
zand, Nisse en 's-Heer Abtskerke zijn allen door grint
wegen aan Borssele verbonden, terwijl de gemeenschap
tusschen Driewegen door verbetering van een gedeelte
weg ook ten behoeve van Ovezand in orde is te brengen.
De stembriefjes, ter verkiezing van een lid van
de Tweede Kamer in het hoofdkiesdistrict Middelburg
op 29 November 1881 in te leveren, zullen geopend
worden op 1 December daaraanvolgende.
Onder de ingezetenen te Ter Neuzen heeft een
adres gecirculeerd, hetwelk door alle burgers is getee-
kend, om het oprichten van een rijks-burgerschool al
daar te verzoeken.
Mr. L. Ed. Lentinglid der Tweede Kamer, is
overleden.
De kamer verliest daardoor een harer beste leden,
iemand die door bekwaamheid en karakter de alge
meene achting zich verwierf.
De liberale partij verliest het meest door zijn dood,
want hij was een harer eerlijkste aanhangers.
Op eene desbetreffende vraag heeft de Minister
van Binnenlandsche Zaken medegedeeld, dat de beschik
kingen op aanvragen om vergunning tot vérkoop van
sterkedrank in het klein, bedoeld bij art. 1 der drank
wet, zijn vrijgesteld van het recht van zegel en van
de formaliteit der registratie.
Dezelfde Minister heeft aan de Commissarissen des
Konings verzocht de gemeentebesturen, voor zooveel
noodig, in overweging te geven, om ter bevordering
eener goede uitvoering der wet van den 28 Juli 1881
(Stbl. no. 97) aan te leggen lijsten van de locali-
teiten, waar op 1 Mei jl. en op 1 Nov. jl. sterke
drank in het klein verkocht werd en een register
van de vergunningenkrachtens die wet verleend.
De eerstbedoelde lijsten behoeven alleen te bevatten
opgave van de localiteiten, door aanwijzing van straat
en nummer der gebouwen, waartoe zij behooren en
van de personen, die voor den verkoop van sterke
drank in die localiteiten gepatenteerd zijn.
Voor het register der vergunningen is een model
bij 's Ministers brief gevoegd. Voor elke localiteit
behoort eene afzonderlijke bladzijde te worden bestemd.
De jaarlijksche algemeene vergadering van het
Nederlandsch Gymnastiek verbond zal gehouden wor
den op Zondag 18 December e. k. te Utrecht.
Op die vergadering zullen o. a. behandeld worden
de acte-examens in de gymnastiek voor het M. en L.
onderwijs, gehouden te 's-Hage (in te leiden door het
bestuur.)
In de maand December e. k. zal gelegenheid
worden gegeven tot het afleggen van de praktische
examens van apotheker, vermeld in art. 11 der wet
van 25 December 1878.
Zij, die tot de examens wenschen te worden toe
gelaten. moeten daarvan vóór 1 Dec. e. k. schrifte
lijk opgave doen aan den voorzitter der commissie
van examen, den hoogleeraar dr. R. S. Tjaden Mod
dermante Groningen. Zie verder de St.-Ot.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Op de begrooting voor Binnenl. Zaken voor 1882
is f6000 uitgetrokken voor restauratie van toren en
raadhuis te Middelburg. Ook zijn alsnog gelden uit
getrokken voor herstelling van den grooten toren te
Zierikzee.
In zijn antwoord op het afdeelingsverslag der
Kamer zegt de Min. van Binn. Zaken o a
Het onderwijs in de handwerken behoort in den
regel in een der lokalen van het schoolgebouw te
worden gegeven. Waar bijzondere omstandigheden noo
dig maken, dat het onderwijs in dit vak, in teeke
nen of in gymnastiek, in een afzonderlijk doelmatig
lokaal worde gegeven, bestaat daartégen geen bezwaar.
Evenmin dat die taak worde toevertrouwd aan on
derwijzers of onderwijzeressen met gestrenge gods
dienstige begrippen. Mochten die personen die begrippon
niet van het onderwijs gescheiden weten te houden, dan
zijn het hoofd der school en liet schooltoezicht ge-
reepen om voor de naleving van art. 33 der wet zorg
te dragen. Feiten als die, waarop in het Verslag wordt
gedoeld, kwamen tot dusver niet ter kennis van de
Regeering.
Vanwege het gemeentebestuur te Goes is aan de
ouders, wier kinderen, in strijd met het overeenkom
stig de wet vastgesteld leerplan, bij het onderwijs in
de handwerken wegbleven, aangezegd, dat het bezoeken
der school zou moeten worden ontzegd.
De wet geeft aan de gemeentebesturen bevoegdheid,
om, in het belang der orde op de lagere school, de
voorschriften te geven, die zij noodig achten. Tusschen
de vakken, die op de lagere school worden geleerd,
bestaat overigens geen onderscheid, waaraan ouders of
voogden de bevoegdheid ontleenen om, ten nadeele der
zoo noodige orde, het onderwijs voor het kind wille
keurig tot een of meer vakken te beperken.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Kloetinge. Zondagnamiddag herdacht ds. Warn-
sinck alhier zijn veertigjarigen Evangeliedienst. In
zijne voorafspraak gaf de jubilaris te kennen, dat hij
eerst van plan was geweest dit feest slechts stil en
huiselijk te vieren, maar dat de ajgemeen blijkende
belangstelling in de gemeente hem tot deze meer open
lijke herdenking had doen besluiten. Naar aanlei
ding van Ps. 443 5a »Ik gedenk de dagen van ouds",
herdacht de feestredenaar: 4o. zijn bevestiging op zijn
eerste standplaats Wilhelminadorp en riep zich daarbij
voor den geest velen zijner voormalige.vrienden aldaar,
waaronder dhr. Van den Boschden stichter dier ge
meente, voorts zijne toenmalige ambtgenootendr.'
Dresselhuisy prof. Niermeijer, H. Q. Janssen, Van
Haaf ten, Van Meerburg SnarenbergKamerman, zijn
voorganger te Kloetinge enz. Allen op éen na, waren
heengegaan naar beter oord, vanwaar de menscli niet
wederkeert; 2o. schetste hij zijn blijde en droeve er
varingen, in zijn huiselijk leven ondervonden3o. wierp
spreker een terugblik op zijn arbeid als Evangelie
dienaar. «Hier had hij reden tQt, blijdschap, maar ook
tot droefheid en teleurstelling. Niet altijd had hij de
gewenschte vrucht gezien. Aan wien de schuld? Aan
't Evangelie, als zijnde volgens velen niet meer van
onzen tijd en dus verouderd? O neen! Geloofsbe
grippen en formulieren veranderen en verouderen, maar
zoolang er éen ziel is die dorst naar den levenden
God, blijft het Evangelie de bron waaraan die ziel
zich zal kunnen laven, omdat zijn beginsel voldoet
aan de onveranderlijke, de eeuwige behoeften van het
menschelijk hart. Aan de gemeente dan? O!
Spreker zou hier harde waarheden kunnen zeggen,
maar hij wilde niet: ze zouden wanklanken zijn, die
hern en ook zijn hoorders deze feesture zouden be
derven. Liever gaf hij de schuld aan zichzelven, aan
eigen onvolkomenheid en tekortkomingen. Want de
voortreffelijkheid van het Evangelie stond boven allen
twijfel. Dit bevatte volgens spr. den grond, waarop
alle verbeteringen van maatschappelijke kwalen moeten
worden gebouwd. Dit bevat het onfeilbaar genees
middel op zedelijk gebied zoowel voor de volken in
't algemeen als voor ieder mensch in 't bijzonder.
Daarom hoopte en bad hij, dat hem nog lang de gave
en de krachten mogen worden geschonken om dat
Evangelie te verkondigen. Die hoop worde vervuld,
die bede verhoord.
Aan het eind zijner schoone rede sprak de jubilaris
de verschillende regeeringscollegiën, benevens enkele
bijzondere personen toe, herdacht ook hierbij den waar-
digen oud-burgemeester Trimpe en uitte tevens zijn
leedwezen dat slechts éen zijner ambtsbroeders, ds.
Giltaijtegenwoordig was. Ook den heer J. A. A.
Fransen Van de Puttezijn voormalig medelid van
't classikaal bestuur, dankte de spr. voor diens tegen
woordigheid.
Een talrijke schare, waaronder ook verscheidenen
uit zijne vroege.ee standplaatsen Wilhelminadorp en
's-Heer Abtskerke, woonde deze plechtige feestviering
bij. A^ia het einde ervan zongen de aanwezigen staande
den jubilaris toe het 3e vers van Gez. 93.
Heden (Maandag) was het de eigenlijke feestdag.
Verschillende corporatiën brachten den jubilaris een
bezoek en boden hem geschenken aan.
Ook aan blijken van belangstelling van de zijde
van particulieren ontbrak het hem niet.
Wolfaartsdijk. Bij de Herv. gemeente alhier zijn
den 16 dezer door 40 stemgerechtigden herkozen P.
Goelheer met 32, en J. M. Parhan met 28 stemmen,
terwijl voor eene intusschen ontstane vacature de keuze
gevallen is op Adr. Op t Hof met 43 stemmen.
Ds. Chr. Hengevelddie 12 Oct. 1879 als pred.
te Schore c. a. in dienst trad, zal, als beroepen naar
Rumpt, aanst. Zondag 27 dezer zijne afscheidsrede
houden en 4 Dec. bij zijne nieuwe gemeente bevestigd
worden door ds. A. A. Looijen, Director der Utrecht-
sche Zending-vereeniging.
Toezegging van beroep verleend naar Schore
en Vlake aan A. Jonkercand. te Nunspeet.
Door het provinciaal kerkbestuur van Zeeland
is in zijne November-vergadering ds.H. Geselschap
te Vlissingen, benoemd tot secundus-lid der Synode,
daar ds. C. F. Zeemanvan Zonnemaire, door de op
treding van ds. Overman als secretaris der Synode
thans gewoon lid is geworden. Als lid ,der commissie
van voordracht voor benoeming van kerkelijke hoog
leeraren werd in diezelfde vergadering gekozen ds.
C. F. Zeemanen als zijn secundus ds. J. H. Geselschap.
De najaarsvergadering van de Algem. Syn. Com
missie der Ned. Herv. kerk is Woensdag geopend door
haren president, den heer J. J._ A. Luti. Waalsch pred.
te Middelburg. Ook de heer B. A. Overman maakt
als adviseerend lid en secretaris deel der commissie uit.
Wolfaartsdijk. Tot onderwijzer op de openbare
school no. 1 alhier heeft de gemeenteraad Vrijdag
benoemd den heer M. Mieras Jzthans te Goes op
school B. in functie. Voor nog eene dergelijke be
trekking op die school zal eene nadere oproeping
geschieden.
Versere. Het is voor belanghebbenden misschien
niet onverschillig te weten, dat de oproeping van twee
onderwijzers voor deze gemeente, in, plaats van één,
zooals kort te voren, niet is toe te schrijven aan eene
tweede vacature, maar wel daaraan, dat het plaatse
lijk schooltoezicht heeft gemeend, dat het belang der
jeugd eischt het hoofd der,vooral in den winter, vrij
talrijke school op het dorp te doen bijstaan door
minstens twee onderwijzers. Het is zelfs waarschijn
lijk, dat in het volgende jaar nogmaals een onder
wijzer zal worden gevraagd, hetzij voor gemelde school
of die bij den'Dam. Daardoor zou het totale hulp
personeel tot vier stijgen, behalve de onderwijzeres ip
de handwerken.
Op de voordracht voor 4 en onderwijzer aan de
openbare burgerschool te Brielle staat no. 4 de heer
J. Fopmaonderwijzer te Kapelle.
Door den raad der gemeente St.-Philipsland rs
de jaarwedde van het hoofd der openbare school in
de kom der gemeente, den heer J. Verhageingaande
4 Januari 4883, met f400 verhoogd en alzoo gebracht
op f 900.
Rechtzaken.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
- Door de rechtbank, zijn Zaterdag II. gewezen de
navolgende vonnissen tegen
lo. W. H. F. V., 23 j., koöiehuishouder te Göes,
bij vonnis van 15 Oct. jl. wegens mishandeling bij
verstek veroordeeld tot 15 dagen cell. gev. straf en
f8 boete, van welk vonnis hij is gekomen in verzet eii
thans veroordeeld terzelfde zake tot eene geldboete van
f 16, subs. 3 dagen cell. gev. straf c. e.
2o. L. P., 26 j., arbeider te Goes, wegens mishan
deling veroordeeld tot f 8 boete c. e.
3o. M. T., vrachtrijder te Baarland, beschuldigd van
bedelarij. Uitspraak 8 dagen geremitteerd.
4o. J. Z., 18 j., arbeider te's-Gravenpolder, wegens
mishandeling veroordeeld tot 15 dagen cell. gev. straf
c. e. en f8 boete c. e.
5o. M. B., 46 j., arbeider te Kwadendamme, we
gens diefstal van oogst veroordeeld tot een maand celli
gev. straf c. e.
6o. J. B., 54 j., arbeider'te'sHleerenhoek, wegéns
beleediging met woorden van een bedienend beambte
veroordeeld tot f3 boete c. e.
7o. G. B., 63 j., kleermaker te Rilland, beschul
digd van diefstal. Vrijgesproken.
8o. M. G.,-54 j., huisvr. van J. J. T.te Vlissingen,
wegens mishandeling veroordeeld tot f8 boete c. e.
9o. E. De M., 32 j., klompenmaker te Sas van
Gent, wegens mishandeling veroordeeld tot 15 dagen
cell. gev. straf en f8 boete c. e.
Landbouw en Veeteelt.
Bij Kon. besluit van 1 Nov. jl. zijn nieuwe
bepalingen omtrent het vervoer van vee langs spoor
wegen vastgesteld. Het vee mag alleen in daartoe
bestemde wagens woeden - vervoerd. De besturen der
spoorweg-maatschappijen zijn verplicht wagens, waarin
vee is vervoerd, na elk gebruik te doen reinigen en
ontsmetten met inachtnemingder bepaalde voorschriften.
Diezelfde verplichting bestaat ten opzichte van alle
voorwerpen, waarmede het vee op de terreinen van
den spoorweg in aanraking is geweest, als loopplankep,
emmers, voederbakken, touwen, enz. en van het terrein,
waar de in- en uitlading plaats heeft. Tot voorziening
in de kosten dier reiniging en ontsmetting kunnen
de spoorwegmaatschappijen van hen, wier vee zij
vervoeren, een geldelijke bijdrage vórderen.
In het Nederl. Rundveestamboek 'zijn thans
ingeschreven 158 stieren en 599 koeien.'
In een tuin te 's-Hage staat een. per.ebopm voor
de tweede maal van dit jaar in bloei.
Winterweder in den naderenden, zomer en zomer
weer in den aanstaanden winter djit ondervindt
men nog al eens. Dit laatste is het geval in Engeland,
waai- dezer dagen iri een tuin te Hastings, ongeveer
100 voet boven de oppèrvlaktè' der zee, op een niet
zeer beschutte plek rijge frambozen werden geplukt';
terwijl te Silverhill aan de appel- en perebooblén
jonge bladen uitbotten en de aardlïeistruiken bloesems
en vruchten,.dragen.
De Rijks-postspaarbank.
Gedurende de maand October 1881 zijn iiigebrac.lit
en terugbetaald de volgende bedragen:
Bedrag der inlagen"f 120,610,41'%
i> terugbetalingen - -53,055,50
Alzoo meer ingelegd dan terugbe
taald gedurende die maand 67,554,91 4,
Aan liet einde der maand Sept. was,
tén name der verschillende inleggers,
ingeschreven een bedrag van. -. 62.7,776,21
Zoodat de som der inlage tot einde
October bedraagtf 695,331,13
In den loop der maand weiden 1916 nieuwe boekjes
uitgegeven; 143 boekjes werden geheel afbetaald»
zoodat liet getal in omloop zijnde boekjes aan „het
einde der maand 19,101 bedroeg.
Buitenlandsch Overzicht.
■•Xcint Von BismaVcH» openingsrede A-indt onder dë
liberale organen en leden ilau den Duiischeii rijksjig"
sympathie. Bij de opening van de eerste zitting
vari dat college was er dart' ook zeer weinig opge
wektheid 'bij liet hoorén van die rede.
Nu de keizer zich zoo geheel en al bij Von Bismarck
en zijne plannen aansluit is het verzet, door de kie
zers gepleegd, nog stouteiy en wordt de toestand-«el.
