1881. N°. 128.
Zaterdag 29 October.
68stc jaargang.
DE DRANKWET,
goesche
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 et., met bijblad 10 ct.
Agent voor het buitenland: A. STEINER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
courant.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,- berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
GOES, 28 OCTOBER 1881.
Mededeelingen op verschillend gebied.
Wolfaartsdijk. Het vreemdsoortige geval doet zich
hier voor, dat de Westkerkepolder in deze gemeente
thans zonder bestuur is. Op de reeds vóór geruimen
tijd ingezondene voordracht voor een gezworen is toch
nog geene benoeming geschied, terwijl de dijkgraaf en
de andere gezworen, op hun verzoek, sedert bereids
eervol ontslag hebben bekomen. In een tijd, waarin
zoo gereedelijk stormschade te duchten is, zou zulks
allicht bezwaren kunnen opleveren.
Yerseke. Door ons gemeentebestuur is aan Ged.
Staten autorisatie gevraagd tot het houden van een
oesterbeurs alhier, en zulks niet meer elke week, maar,
te beginnen met November a. s., tweemalen per maand,
n.l. den ln en 3n Vrijdag, des namiddags van 12%
tot 2 uren.
Gedeputeerden hebben hierop toestemmend beschikt
en deze vergunning per Provinciaal blad aan de andere
gemeenten bekend gemaakt met de kennisgeving, dat
mogelijke bezwaren ertegen vóór den 4 November
a. s. moeten worden ingediend.
De ondervindinghoe kort ook, schijnt geleerd te
hebben, dat eene wekelijksche beurs zelfs in 't drukste
van den tijd onnoodig is.
Het Vaderland meldt, dat volgens een uit Aden
te 's-Hage ontvangen telegramuit zeer vertrouwbare
bron, een der nog vermiste sloepen van de Koning
der Nederlandenmet 19 personen, is gevonden. Het
was de boot, die door den administrateur (storekee
per) werd aangevoerd. Nadere bijzonderheden ont
breken nog.
Volgens het Handelsblad hebben Frankrijk, de
Vereenigde Staten van Noord-Amerika en Spanje aan
onze regeering officieel kennis gegeven van hunne
medewerking tot het doen welslagen der koloniale
tentoonstelling, in 1883 te Amsterdam te houden.
De Engelsche regeering heeft nadere inlichtingen ge
vraagd.
De commissie uit de Tweede Kamerbelast
met het nazien van het in comité-generaal gesprokene
over Atjeh, heeft zich geconstitueerd en tot voorzitter
gekozen mr. E. Cremers.
De heer dr. H Hartogh Heijs Van Zouteveen
te Assen heeft van den Minister van Binnenlandsche
Zaken, in antwoord op zijn verzoek om op belofte als
raadslid te worden toegelaten, bericht ontvangen dat
er geen termen bestaan om aan zijn verzoek te vol
doen.
Trots allerlei geruchten en tegenspraken, tenge
volge van misverstand, is de Willem Barents toch
Woensdag te IJmuiden binnengeloopen, en Donderdag
te half drie in den namiddag aan's rijks werf te Am
sterdam aangekomen.
De Barents heeft met veel stormen te kampen ge
had, doch het schip heeft niet veel geleden; de offi
cieren en bemanning zien er frisch en flink uit als
echt Hollandsche jongens.
Woensdag was aan de Metalenkruis-ridders, be
deelden en verpleegden in de liefdadigheidsgestichten
te Amsterdam, ten getale van 123, tot finale sluiting
der feestelijkhedennog een aangename verrassing
bereid.
Te een uur in het lokaal »de Koningskroon", Plan-
4)
door H. O. HAETMA5 Jzii.
Dat vergunningsrecht, naar de afleiding uit het Engelsch,
of eigenlijk uit het Amerikaansch, het license-recht ge-
heeten, moet dus berekend worden naar geheel nieuwe
grondslagen. De huurwaardewaarnaar de grond
en personeele belasting berekend wordt, kan niet die
nen, want dat is de huurwaarde van het geheels per
ceel, terwijl voor het license-recht in aanmerking komt
de localiteit van het bedrijf, En de huurwaarde van
die localiteit alleen kan ook niet strekken tot grond
slag voor de berekening van het license-recht, want
dan zouden de deftige inrichtingen oneindig zwaarder
getroffen worden, al leverden zij weinig winst op, dan
de kleine kroegen. Daarom schrijft de wet voor, dat
de huurwaarde van de localiteit moet geschat worden
in verband met den omvang van het bedrijf. Hoe
drukker bezoek eene drankgelegenheid dus heeft, hoe
hooger de huurwaarde localiteit zal zijnal is
<ije Ipcaliteit pief zqo grqot of pief zoo deftig pi? me
lige andere. Mep lette' echter or drankgelegenheid
E}jet den oipvang vap lpet gqhéelp bedrijf, dqoi: (jen
ijezqeker uitgeoefend, mag tep grondslag liggen voor
de berekening van het license-recht. rpaar alleen, zqoals
lie wef rich ook uitdrukt, den oipvang vap het bedrijf,
tyaar.voor- de vergunning strpkt, dat wil zeggen, dp
kltinhaniel in sterkedrank, Alzoo komt in aapmer-
tage-Kerklaan, bijeengeroepen, werden zij aldaar met
een paar tamboers uit de oud-strijders, het stedelijke
en de nationale vaandels en de muziek van het 7e
reg. inf. aan het hoofd opgesteld en marcheerden
zij, onder commando van een lid der commissie, van
daar de Muidergracht langs de Plantage dooreerst
naar het Panorama en vervolgens naar Artis, waarvan
de directiën den toegang bereidwillig voor die oude
krijgslieden luidden opengesteld, waar zij alles met
ingenomenheid bezichtigden en aan ieder een glas
bier werd verstrektzoodat «Tante Chris", de mar
ketenster, die in uniform in den stoet aanwezig was,
ditmaal geene diensten behoefde te bewijzen.
-De gemeenteraad van Amsterdam heeft de ex
ploitatie van den stads-schouwburg van -18821886
gegund aan de vereeniging «Het Nederlandsch Tooneel".
Naar aanleiding van de oproeping der Bethle-
hemsche handelsvereeniging in den Oranje-Vrijstaat
heeft er Woensdag te Amsterdam eene bijeenkomst
plaats gehad van eenige belangstellenden, waarin be
sloten werd tot oprichting eener Zuid-Afrikaansche
handelscompagnie. Eene voorloopige commissie werd
benoemd, bestaande uit vijf leden, teneinde de voor
bereidende werkzaamheden te leiden.
In een belangrijk artikel over de Luxemburg-
sche aangelegenheden levert de heer Bothan in het
laatste nummer der Revue des deux Mondes o. a. de
volgende schets van het karakter onzer overleden
Koningin Sophia
»In den tijd barer ontluiking zag zij er majestueus
en schoon, als een Juno, uit en later, toen zij ouder
was geworden, dacht men, als men haar over de
literatuur en de politiekhoorde spreken, onwillekeurig
aan de groote Catharinazij stamde af van de Ro
mano fs; hare moeder was de zuster van Alexander I.
Zij zou ongetwijfeld in de geschiedenis een spoor heb
ben achtergelaten, als haar, in plaats van Koningin
te zijn geworden van efen klein land, het lot eene kroon
had bewaard, harer werkzaamheid en haar verstand
waardig. In Parijs" kwam zij bij voorkeur zich ont
spannen van de gestrenge vormen in 's-Gravenhage.
Zij hield van het Hof der Tuilerieën, maar zij zocht
er alleen wat haar hart en geest kon bevredigen.
Evenals de Koningin van Engeland had zij een sterke
voorliefde voor den Keizer, maar haar affectie was
minder idealistisch. Zij had een mannelijker karak
ter en hare sympathie gold meer de politiek dan den
persoon des Keizers".
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Doopsgezinde kerk. Zondag a. s., des voormiddags
te 10 uren, godsdienstoefening in het gewone lokaal.
Voorganger de heer Joh. Dyserinck, predikant te
Vlissingen.
Op het drietal te Monnikendam staat no. 1 ds.
II. Van Selmste Nisse.
Bedankt voor het beroep naar St.-Anna ter Mui
den door ds. J. C. IJ. Bussingh De Vries, te Zuidzande.
Kloetinge. Met betrekking tot het herhalings-
onderwijs is voor deze gemeente het volgende vast-
«Het herhalingsonderwijs zal worden gegeven in de
vier wintermaanden van 1 Nov. tot uit. Februari, vijf
avonden per week, van half vijf tot half zeven. Het
kingde huurwaarden van de localiteitwaarin het
beroep van tapper, slijter of koffiehuishouder wordt
uitgeoefend, in verhand met het debiet in sterkedrank.
Hoeveel bierwijn koffie broodjes en andere zaken
de tapper of koffiehuishouder aan zijne bezoekers ver
koopt (om ze in zijne gelegenheid te gebruiken; want
anders wordt het winkelnering, en die is na 1 Mei
1884, tegelijk met zijn bedrijf, verboden) doet er niet
toe alleen het debiet in sterkedrank, Daarom is het
mogelijk, dat groote inrichtingen, voor het license-recht
op eene lagere huurwaarde geschat worden dan eene
kleine en onaanzienlijke kroeg, want het kan gebeuren
dat het debiet in de groote inrichtingen hoofdzakelijk
loopt over wijn, hier en andere zaken, terwijl het zich
in de kleine en onaanzienlijke kroeg bijna, zoo niet
uitsluitend, bepaalt tot sterkedrank.
Die huurwaarde moet jaarlijks geschat worden, en
wel door een vanwege de gemeente aangeleiden amb
tenaar. Pfft de schatting jaarlijks ipqet geschieden
ligt voor de hand, want eene inrichting kan in het
eene jaar een veel drukker bezoek eq t(?bie( bobben
dqq ih het andere pftp T)e echter, moet vpqrts een
perspqn rijn t die jief vertrouwen (jep ingezetenen en
pen onpartijdig karakter bezft, want van zijne schat
ting hangt voor den tapper of koffiehuj§bnuc|er veel
af. De schatting wordt wel apnjgszlns vergemakke
lijkt, doqrdien gedeeften van f 100 vqor geheele worden
berekend. Oi dus eene localiteit wordt geschat op
f "|0 of op f 99 huurwaarde t altoos zal het vaslge-
is bestemd voor leerlingen, die, naar 't oordeel van
't College van dag. best., den arr.-scboolopziener en
van 't hoofd der school, voldoend lager onderwijs heb
ben genoten, en niet jonger dan 12 jaar zijn. Ook
leerlingen van dien leeftijd en die ontwikkeling, welke
de dagschool bezoeken, worden toegelaten.
Rechtzaken.
Kantongerecht te Goes.
In de zitting van heden, Vrijdag 28 October 1881,
zijn de navolgende vonnissen gewezen en uitgesproken
tegen
lo. J. M. en E., M., beiden te Wissekerke (N.-B.), be
schuldigd van het gaan over eens anders grond bezet met
rijpende vruchten, de le veroordeeld in eene geldboete
van f3, subs. 1 daggev. straf e. e., de 2e vrijgesproken.
2o. A. V. d. B., J. D. en J. M., allen te Goes,
wegens het maken van nachtelijk burengerucht, ieder
veroordeeld in eene geldboete van f 5,50, subs. 2 dagen
gev. straf c. e.
3o. A. M., te Goes, wegens het omroepen van be
kendmakingen, zonder machtiging der politie te Goes,
veroordeeld in eene geldboete van f 3, subs. 1 dag
gev. straf c. e.
4o. F. Van D., te 's-Heerenhoek, wegens het op
Zondag en in gesloten jachttijd bejagen van eens an
ders jachtveld, lo. zonder machtiging, 2o. zonder
schriftelijke vergunning, veroordeeld in twee geldboeten
elk van f20, subs. 7 dagen gev. straf voor iedere
boete c. e.
5o. J. T., te Kwadendamme, wegens bet bevisschen
van eens anders vischwater zonder vergunning, ver
oordeeld in eene geldboete van f3, subs. 1 dag gev.
straf c. e.
6o. C. De R., te Colijnsplaat, wegens het rapen
van aardappels op een veld, niet geheel van den oogst
ontbloot, veroordeeld in eene geldboete van f 1, subs.
1 dag gev. straf c. e.
Landbouw en Veeteelt.
Wemeldinge. Als eene bijzonderheid kan vermeld
worden dat bij C. Verijzer, brugwachter alhier, eene
pompoen is te zien, in zijn tuin gegroeid, van 1,76
M. omtrek en 43 kilo zwaar.
Sint-Maartensdijk. De suikerbietenoogst is reeds
bijna afgeloopen, en zeer tegengevallen. Niettegen
staande de hoeveelheid land, die er mede bezaaid is
geworden, minstens even groot is als verleden jaar, is
de opbrengst bijna de helft minder.
Daarbij zijn de penen licht en klein. Alleen de staart
is goed uitgegroeid; de kop echter is klein gebleven.
Hoe schadelijk dit ook voor de verbouwers moge zijn,
toch zal de fabrikant er misschien beter mede tevreden
zijn dan verleden jaar, toen er zooveel monsterpenen met
groote koppen waren. In den staart toch is het sui
kergehalte veel grooter dan in den kop.
De gemiddelde opbrengst is 25000 a 30,000 KG.
per H.A. en de prijs f10 per 1000 KG.
Zoo het cijfer van den tiendafkoop een maatstaf
kan zijn ter bepaling van den stand van den landbouw,
dan leveren de laatste twee jaren een getrouwe af
spiegeling van zijn achteruitgang.
Terwijl in geheel Zeeland over de jaren 18721878
gemiddeld jaarlijks voor f362,862,11 tienden afgekocht
werd, daalde dit cijfer in 1879 tot f149,400,58%,
stelde recht moeten betaald worden. Ook mag het
recht niet progressief zijn dat wil zeggenvan de
eerste f 100 huurwaarde mag niet bijv. f 10 en van
de volgende f 100 een hooger recht geheven worden.
Ook moet opgemerkt wordendat als een tapper
of kofliehuishouder meerdere localiteiten voor den klein
handel in sterkedrank gebruikt, deze wel afzonderlijk
geschat, maar de huurwaarde van die localiteiten dan
te zarnen getrSkkeiTïnöBt worden, om tot den grond
slag voor de berekening van het recht te komen.
Bijv. een tapper of kofliehuishouder heeft éen lokaal,
waarin hij dagelijks zijn beroep uitoefent i dit wordt
geschat op f 100 huurwaardes een ander lokaal, dat
hij slechts hij sommige gelegenheden, zooals met ker
mis of bij feepton, bezigtdit wordt geschat op f 50
imflfwaarde, en een derde lokaal, dat hoogst zelden,
zooals voor vergaderingen of uitvoeringen, voor het
publiek wordt opengesteld; dit wordt geschat op f25,
Nu mag de schatter niet zeggen, dat hier drie lokalen
yati f 100 huurwaarde of gedeelten van die zijn en
dus driemaal Ijet vastgestelde recht moet worden
betaald, maar de geschatte huurwaarden moeten bij
elkander worden geteld en do houder der inrichting
dos betalen naar eene huurwaarde van f 175,
5. Intrekking der vergunning. Drie gevallen noemt
de wet op, waarin de vergunning door burgemeester
en wethouders wordt ingetrokken. Die intrekking
rqoet, evenals eene afwijzende beschikking op een ver
zoek om vergunning, mot redenen omkleed zijn, en
en in 1880 tot f 13,037,51.
Dit laatste getal wordt uit den ofliciëelen staat ver
kregen, door bijvoeging van f79 voor 55 aren 15 cen
tiaren in Kapelle, waarvan de afkooppiijs niet in de
akte vermeld is.
In de f 13,037,51 komt Zuid-Beveland voor f268,31,
Tholen voor f 3,992,08, Schouwen-Duiveland voor
f8,777,12. Op Walcheren, Noord-Beveland en St.
Pliilipsland had geen afkoop plaats. (Mi Ct.)
OPENBARE VERGADERING
van den
RAAD DER GEMEENTE GOES,
op DONDERDAG den 27 OCTOBER 1881,
des avonds te 7 uren.
Voorzitter de heer mr. J. G. De Witt Hamer, bur
gemeester.
Tegenwoordig 12 leden en de Secretaris.
Afwezig de heer dr. C. A. Van Renterghem, met
kennisgeving.
I. De notulen der vergadering van den 7 October
jl. worden gelezen en goedgekeurd.
II. De Voorzitter doet de volgende mededeelingen,
die alle zooveel noodig met goedkeuring, voor no
tificatie worden aangenomen
J S-
lo.( dat door den storm van 14 October jl. nogal
belangrijke schade aan de eigendommen der gemeente
is toegebracht, zoowel aan boomen als aan gebouwen,
die echter zoodra mogelijk is hersteld, maar waardoor
misschien het bedrag, voor onderhoud uitgetrokken,
zal worden overschreden
2o. dat door den heer inspecteur van het genees
kundig staatstoezicht in Zeeland opnieuw voor een
jaar aan den heer I. Adam vergunning is verleend,
om de gemeente-apotheek tegelijk met de zijne waar-
te nemen;
3o. dat de Tmer J. Adam, volgens zijn bericht,
het kistje met benoodigdheden tot redding van dren
kelingen heeft onderzocht, en zoo noodig aangevuld
of vernieuwd, zoodat dit geheel in orde is
4o. dat aan Th. A. Van der Heil voor een bedrag
van ƒ1,22 aan oud zink is afgestaan
5o. dat van J. G. De Zeeuw en J. Noteboom zijn
ingekomen reclames tegen hunnen aanslag in den
Hoofdelijken Omslag, die in eene volgende vergade
ring aan de orde zullen gesteld worden;
6o. dat het Burgerlijk Armbestuur heeft ingezon
den de begrooting van ontvangsten en uitgaven der
instelling voor 1882, die verzonden is aan de finan-
ciëele commissie, ter fine van onderzoek en rapport.
III. Als ingekomen stukken worden ter tafel ge
bracht
a. Twee missives van Ged. Staten, houdende be
richt van ontvangst der verordening tot handhaving
der orde op het stationsterrein en tot goedkeuring
van het raadsbesluit betrekkelijk den afkoop van jacht-
recht door J. Zandee Jz. Beiden worden voor notifi
catie aangenomen;
b. eene missive van het Burg. Armbestuur, hou
dende aanvraag om machtiging tot wijziging der be
grooting voor 1881, teneinde aan de gemeente uitte-
keeren eene bijdrage van ƒ700 in de kosten van ver
pleging van arme krankzinnigen. Deze zal gezonden
worden naar de financiëele commissie om rapport.
IV. Aan de orde is de begrooting van ontvangsten
en uitgaven der gemeente voor 1882.
wordt den belanghebbende, dewijl zij dikwijls zeer
onaangename zaken zal inhouden, in gesloten om
slag toegezonden. Tegen de weigering of intrekking
der vergunning kan binnen veertien dagen bij Ged.
Staten worden in beroep gekomen, terwijl de burge
meester hetzelfde recht heeft, wanneer door burg. en
weth. eene vergunning is verleenddie hij in strijd
acht met de wet. Ged. Staten beslissen bij een met
redenen omkleed besluit, binnen drie maanden, of ver
dagen die beslissing. Zoolang geene eindbeslissing is
gevallen, blijft de vergunning of hare intrekking buiten
werking.
De gevallen, waarin de vergunning wordt ingetrok
ken, zijn de volgende:
a. Wanneer zich omstandigheden voordoen, hier-
voren onder de redenen tot weigering der vergunning
opgenoemd. Al heeft iemand dus vergunning verkre
gen en eerst daarna ontdekt het bestuur, dat zich oen
der bedoelde omstandigheden voordoen, of de gerech
tigde in een der termen van uitsluiting geraakt, dan
moeten burg. en weth. de vergunning intrekken.
b. Wanneer van eene verleende vergunning gedu
rende drie maanden achtereen opzettelijk niet wordt
gebruik gemaakt. Anders zou de tapper het in zijne
macht hebben, om eene localiteit, waarin hij opge
houden heeft te tappen en die hij tot een ander doel
einde verhuurd of gebruikt heeft, later weder, zonder
nieuwe vergunning, te openen.
c. Wanneer zich in de localiteiten tengevolge van