1881. N°. 118. Donderdag 6 October.
68ste jaargang.
ONZE THE0D00R.
GOESCHli
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en 'Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
Agent voor het buitenland: A. STE1NER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH "VAN D1TMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
De prijs der gewone advertentiëA is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs sléchts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
De bekende schrijver uit Goes in Het Zuiden komt
in het no. van 4 dezer met de mededeeling, dat wij
een fatale (sic) onwaarheid schreventoen wij me
dedeelden, dat er successievelijk 21 van de 24 primi
tief weggezonden kinderen van school B waren terug
gekomen. Ofschoon wij den schrijver het gebruik
ontraden van vreemde woordenwelker beteekenis
hij klaarblijkelijk niet begrijpt, vermoeden wij uit den
zindat hij eene pertinente onwaarheid bedoelt.
Niettemin houden wij onze mededeeling omtrent het
terugkomen der 21 kinderen eenvoudig volen als
men om eenige reden weggezonden is dan zal het
terugzijn wel een bewijs wezen, dat de reden voor de
wegzending is vervallen. De schrijver wil eene would be
geestigheid verkoopen door ons te houden aan het
woord belofte. Het is mogelijk, dat de schrijver in
Het Zuiden eerlijkheid slechts mogelijk acht, wanneer
men onder de vrees verkeert, dat het Opperwezen,
wiens hulp men ingeroepen heeft, ons anders straffen
zal. Wij durven onderstellen, dat een eerlijk man
zijn woord houdt als hij iets belooft. Wij zijn wel
licht niet vroom genoeg om het anders te begrijpen.
Maar de hoofdzaak van het schrijven in Het Zuiden
is de bewering, dat dit terugkomen der 21 kinderen
een gevolg is van twee of drie officiëele boodschappen,
dat de kinderen terug konden komen zonder verplicht
te zijn het onderwijs in de handwerken bij te wonen.
Indien dit het geval ware, zouden burg. en weth. zeker
van eene inconsequentie moeten beschuldigd worden,
die wij de eersten zouden wezen om ten hoogste aftekeuren.
Maar wij tarten den schrijver in Hel Zuiden hiervan
het bewijs te leveren. Zonder dit verklaren wij zijne
bewering voor een zoo grof mogelijken leugendie in
zoover nfataal" is, als er uit blijkt, dat de gansche
oppositie van die zijde niets anders is dan een on
heilig vuurtje, dat met niet oprechte bedoelingen
gestookt wordt.
Hoewel wij later op de houding der regeering in
zake de eeds-quaestie terugkomen, moeten wij nu
reeds bekennen, dat wij door de rede van den heer
Modderman, Dinsdag gehouden, bitter teleurgesteld
zijn, en dat, waar deze sprak uit naam der regeering,
de meerderheid der Tweede Kamer het ministerie na
die verklaring niet meer beschouwen mag als een
waarlijk vrijzinnig kabinet.
Het is ons een raadsel, hoe zelfs z. g. kerkelijk gods
dienstige personen niet begrijpen hoe zij aan hun God
de grootste oneer bewijzendoor zijn naam ijdelijk te
doen gebruiken door hendie Hem niet erkennen.
Indien dezen den eed moeten afleggen drijven zij den groot
sten spot met eene voor anderen heilige zaak. En daartoe
worden zij gedwongen.
Dat men toch ieder vrijlate hetzij hij eene belofte of
een eed wil doen.
De N. Rott. Ct. schrijft heden zoo waar en zoo dui
delijk:
»Met de zedelijkheid en de redelijkheid is maar éen
stelsel overeen te brengen: ieder individu zij gehou
den en gerechtigd de plechtige verklaring af te leggen
op de wijze, die naar zijn geweten de krachtigste
vorm van bevesting is.
GOES, 5 OCTOBER 1881.
Mededeelingen op verschillend gebied.
In de Rijkspostspaarbank is van 21 tot 30 Septem
ber jl. meer ingelegd dan terugbetaald ruim f 29,489,
alzoo over de geheele maand fluim f 87,870.
Sedert de invoering van de wet, 1 April jl., ruim
f 628,577.
8> MENGELWERK.
Schets uit het Italiaansch van Enrico Castelnuovo.
Vertaald naar de Duitsche overzetting.
Het denkbeeld van een amputatie was verschrik
kelijk. Ik kon mij zoo'n kleinen dolleman als onze
Theodoor, met alle inspanning mijner verbeelding, niet
als een arme kreupele voorstellen. Die flinke, roos
kleurige beentjes, met dat vaste, heerlijke vleesch,
was de trots van zijn moeder 1 Hoe dikwijls had zij,
toen hij nog jonger was, aan vriendinnen, die haar
een bezoek brachten, die beentjes laten zien 1 Het is
waar, zoolang Theodoor gezond was, had ik mij om
die dingen weinig bekommerdmaar nu het denkbeeld
bij ons was opgewekt om den armen knaap zoo vree-
selijk te verminken, nu werd mijn geest door allerlei
spookbeelden akelig gekweld.
Eerlijk gezegdnu eerst begon ik van het kind te
houden: ik gevoelde mij vader.
Het beentje van den jongen was van mij, het was
aan mij toevertrouwd en ik zou niet toestaan dat het
floor het mes van den dokter werd afgezaagd.
Door Provinciale Staten van Friesland is tot
lid der Eerste Kamer gekozen de heer D. D. Hreuning,
te Wolvega, lid van Ged. Statenmet 26 van de 48
stemmen; mr. S. Hingst had 12 stemmen.
Van de kweekschool voor zeevaart te Leiden
vertrokken Zaturdag jl. 158 jongens, om op de op
leidingsschepen Anna Paulowna en Admiraal Van
Wasssnaer te worden geplaatst. De nieuwe cursus
wordt geopend met 140 jongens.
De redactie van de vPorlefeuüle" verzoekt ieder,
die genegen is mede te werken om mevrouw Bosboom-
Toussaint op haar 70sten verjaardag (16 Sept. 1882)
een gepaste hulde te brengen, haar zijn adres te doen
toekomen.
De Liberale Strijdersbond, te Antwerpen, kon
digt tegen den 17 dezer een groot volksfeest aan ter
gelegenheid van het plaatsen van een gedenksteen in
den gevel van Conscience's geboortehuis. Het feest zal
bestaan in muziek-en zanguitvoeringen, benevens een
luisterrijken fakkeloptocht en illuminatie.
OPENBARE VERGADERING
van den
RAAD DER GEMEENTE GOES,
op VRIJDAG den 7 OCTOBER 1881,
des avonds te 7% uren.
Goes, den 5 October 1881.
De Secretaris,
HARTMAN.
Punten van behandeling
I. Mededeelingen, ingekomen stukken.
II. Bevestiging der opdracht van het handwerks-
onderwijs aan mej. J. G. Risseeuvv.
III. Afkoop van jachtrecht door J. Zandee Jz.
IV. Vernieuwing der concessie voor sas- en haven
geld.
V. Verordeningen betrekkelijk het vergunningsrecht
voor de uitoefening van den kleinhandel in
sterkedrank.
VI. Wijziging der verordening op de tapperijen.
VII. Idem der verordening tot handhaving der orde
op het stationsplein.
VIII. Rekening van ontvangsten en uitgaven van het
burgerlijk armbestuur over 1880.
IX. Idem van het gasthuis.
X. Begrooting van het gasthuis Voor 1882.
XI. Benoeming van een lid in de commissie voor
het nazien der rekening van de Blaaubeen-
beurs.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
In de Dinsdag gehouden zitting is aan den griffier
mr. D. Veegens, op zijn verzoek, met ingang van 15 No
vember, op de meest eervolle wijze ontslag verleend,
onder hartelijke dankbetuiging voor zijne langdurige,
gewichtige en trouwe diensten.
Ingekomen is een verzoek om ontslag van den com
mies-griffier mr. P. W. A. Cort Van der Linden.
Voorts is ingekomen de vestïngbegrooting en een ont
werp tot onteigening voor den spoorweg Hoorn
Enkhuizen.
Aangenomen zijn de ontwerpen tot vaststelling van
het slot der West-Indische rekeningen, en met 38 tegen
Zoo was ik verplicht om Adèle op mijn hand te
krijgen en haar te doen instemmen in een heftig pro
test tegen de barbaarschheden, die de consulteerende
geneesheeren voornemens waren te plegen. Het eenige
antwoord, dat ik van haar kreeg, was: »Laten wij
hopen, dat het niet noodig zal zijn."
Theodoor leed niet voortdurend pijnen. Hij had
ook zijn rustige oogenblikken, waarin hij lachte en
schertste, evenals vroeger. Wij hadden voor hem een
handwagentje met bijzonder elastische veeren laten
maken; 't was een waar meesterstukje. Bij mooi
weder reden wij den jongen naar den tuin of op de
klinkertjes voor ons huis en dan snoof hij met volle
teugen de frissche lucht op en genoot van het zonnetje
en van den heerlijken geur der bloemen of van het
vroolijke fladderen van de kapellen, hij, de arme knaap,
die nog zoo kort geleden zelf een kapelletje en bloem
geweest was. Wij moesten hem op zijn kussens vast
binden, want soms vergat hij zijn kwaal en maakte
dan bewegingen, die zijn toestand konden doen ver
ergeren. Ach, waarom moest hij zoo geheel anders
zijn dan andere kinderen? Over het algemeen had
hij niet het minste vermoeden hoe. bedenkelijk zijn
toestand was. Hij was altijd van gedachte, dat hij
morgen weer kon opstaan en dat bij morgen weder
zoo zou zijn als hij eenmaal geweest was. Zijn moe-
I der liet hem in die meening; ik, wanneer ik bij die
11 stemmen der overneming van den spoorweg Ba
taviaBuitenzorg voor 6 millioen, ondanks de sterke
bestrijding van den heer ICeuchenius.
Daarna vingen de discussiën over de eeds-interpel-
latie van den heer Heydenrijck aan.
De interpellant, overtuigd dat het Jus Constitulum
alleen de Doopsgezinden van den eed vrijstelt, en de
Grondwet vasthoudt aan het begrip van den persoon
lijken God, welks rechten spr, verdedigde tegen het
toenemend atheïsme, vroeg, met het oog op de be
staande onzekerheid in de wetgeving, hoe de Min. van
Justitie denkt over den eed in het algemeen, over de
uitlegging van het woord gezindheden en, als hij wij
zigingen noodig acht, hoe de Minister die zal aanbren
gen. Mocht de loop van het debat aanleiding geven,
dan is spr. bereid door eene motie het verkrijgen van
wettige rechtszekerheid te erlangen.
De Minister van Justitie hield eene zeer uitvoerige
en welsprekende rede, waarvan de slotsom het gevoe
len uitdrukt der geheele regeering. Hij ontwikkelde
eerst den aard, de ontwikkeling en den grondslag van
den eed, als eene godsdienstige handeling, verdedigde
met warmte het godsdienstig karakter van den eed en
den band tusschen den Staat en den godsdienst.
Voorts betoogde de Minister dat het stellig staats
recht de verbindbaarheid en algemeenheid van den
eed huldigt en dat. behalve voor de Doopsgezinden,
geen uitzondering mag worden toegelaten. l)e regee
ring wil dan ook het behoud van den eed, maar met
aanzienlijke beperking van het getal eeden. De Minister
verklaarde ten slotte de spreuk je maintiendrai tot
leuze te kiezen.
(Zie verder Laatste en telegraphische berichten.)
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Ovezand. Ds. Joh. Vinkepredikant te Willige-
Langerak, heeft voor het beroep naar Ovezand e. a.
bedankt.
Beroepen te Sneek: ds. I). Rijnders, te Mid
delburg; te IJzendoorn: ds. IV. E. M. Engelberts, te
Nieuw- en St.-Joosland.
Bedankt voor het beroep naar Ophemert door
ds. A. Renierte Berg-Ambachtvoor Ileerjansdam
en Kijfhoek door ds. C. B. Oorthuijste Woudrichem.
Mgr. Van Beek, bisschop van Breda, beeft be
noemd: tot pastoor te Koewacht den heer J. Van
Ley sen; tot kapelaan te Hulst li. F. Wijnen en te
Lamswaarde G. M. Van Boekhoven.
Sedert meer dan 8 jaren is de herv. gemeente
te Moerdijk vacant. De ringpredikanten worden ver
hinderd de godsdienstoefeningen te leiden. Wettige
kerkvoogden en kerkeraadsleden zijn er niet. Onlangs
nu hebben eenige personenwaaronder voormalige
volgelingen van den heer Koeken, het Classicaal be
stuur van Breda verzocht tot herstel van orde en wet
mede te willen werken. Woensdag 11. heeft bet Cl.
bestuur dit verzoek overwogen en bevonden, dat, vol
gens het Moerdijksche reglement op bet beheer van
vóór 1873, het College van Toezicht in N.-Brabant
aangewezen isom in zulke toestanden als den be-
staanden handelend op te treden en stemgerechtigden
voor de verkiezing van een kerkbestuur op te roepen.
(N. v. d. D.)
Krabbendijke. Door den gemeenteraad zijn be
noemd tot onderwijzers aan de openbare school alhier
de heeren 11. J. Van der Bel en J. Smitbeiden
te ICruiningen.
gesprekken tegenwoordig was, had moeite om mijn
tranen te bedwingen. Wanneer de kindermeid, die
wij in dienst genomen hadden, door bet lieen en weer
rijden vermoeid was geworden of op een oogenblik
andere bezigheden moest verrichten, dan zeide Adèle
mij meermalen: »Robert, neem eens een oogenblik
de taak van Elize over!" Ik gehoorzaamde en begon
zoo langzamerhand met mijn kind vertrouwelijk te
worden. "Wat was het een lieve jongen, onze Theo
door als de wind met de blonde lokken op zijn voor
hoofd speelde en zijn bleeke wangen een weinig kleurde
Soms verloren zijne oogen voor enkele oogenblikken
hun lijdende uitdrukking en dan schitterden zij weer
als vroeger. Zijn armpjes werden weer bewegelijker
en vaak klapte hij van louter pleizier in de handjes.
»Wat is het een aardig ventje!" liet ik eens on
willekeurig mij ontvallen, waar Adèle bij stond.
»0", zeide zij, »nu?" En hare oogen liepen vol
tranen.
»Ge wildet zeggen: aardig was hij vroeger!"
En toen ter tijd had ik er nauwelijks op gelet.
lederen ochtend, ook wanneer de dokter niet kwam,
legde Adèle een nieuw verband om het beentje van
den knaap en deed dit juist zooals het was voorge
schreven. Zij vervulde haar moéielijke taak met een
bewonderenswaardige kalmte en zekerheid. Men zou
gedacht hebben, dat ze tien jaar als helpster in een
Burg. en weth. van Bergen-op-Zoom zijn door
den gemeenteraad gemachtigd liet plan en bestek te
doen opmaken voor den bouw eener hoogere burger
school van 3jarigen cursus.
Dr. G. 11. Van der Meij Jr., benoemd tot hoog
leeraar in de verloskunde en leer der vrouwenziekten
aan de universiteit te Amsterdam, aanvaardde Maan
dag het hoogleeraarsambt met eene redevoering in de
groote gehoorzaal van Felix Meritis overhet bestaan
eener kraaminrichting een levensvoorwaarde voor
verloskundig onderwijs.
Rechtzaken.
Arrondissements-rechtbank te Middelburg.
Dinsdag (4 Oct.) zijn door de rechtbank de volgende
vonnissen gewezen in zaken, op 27 Sept. behandeld,
tegen
lo. J. C. L.. 47 j., koopman te Middelburg, we {ens
onbevoegd verkoopen van geneesmiddelen veroordeeld
tot twee geldboeten elk van f 10 c. e.
2o. L. S-, 48 j., schoenmaker te Vlissingen, wegens
het onbevoegd koopen van militaire kleedingstukken
veroordeeld tot f 10 boete c. e.
3o. L. S. D., 37 j., landbouwer en koopman te
Vlissingen, wegens als voren veroordeeld tot 15 dagen
cell, gev.straf en twee boeten elk van f 10 c. e.
4o. A. F., li j. en A. H., 12 j., beiden te West-
kapelle, wegens diefstal veroordeeld ieder tot 3 dagen
cell, gev.straf c. e.
5o. K. D., 59 j., huisvrouw van L. Van C., arbeid
ster te Axel, wegens beleediging van een bevelhebber,
veroordeeld tot 3 dagen cell, gev.straf c. c.
6o. A. H., 17 j., A. Van C., 18 j. en C. Van den
B., 18 j., arbeiders te Axel, wegens diefstal veroor
deeld ieder tot 15 dagen cell, gev.straf c. e.
7o. D. F. IJ., 24 j., landmanszoon te Koewacht,
wegens mishandeling veroordeeld tot 1 maand cell,
gev.straf en f 8 boete c. e.
Buitenlandsch Overzicht.
Omtrent de aanneming of verwerping der conventie
met liet Britsche rijk is uit Transvaal nog geene
besliste tijding gekomen.
Volgens den Standard waren de berichten uit
Pretoria zeer ongunstig. Het verzet tegen de conventie
nam toe en de opposanten zouden zelfs bedreigingen
gebruiken. Daily News bad minder verontrustende
berichten.
UitTunis worden de tijdingen steeds verontrustender.
Spoorwegen en telegraaflijnen worden vernield, en de
Fransche troepen kunnen zich met moeite staande
houden. Zelfs de troepen van den -Bey zijn tegen de
opstandelingen niet bestand.
De berichtgever van de Times acht een anti-chris-
telijken opstand der Arabieren in de stad Tunis als
ophanden, tenzij de stad spoedig bezet worde door de
Fransclien. De correspondent vindt het onverantwoor
delijk van dezen, dat zij hiermede zoozeer dralen,
daar zij bierdoor de Europeesehe kolonie blootstellen
aan bet fanatisme der Arabieren.
De regeering staat tengevolge van dien noodlottigen
krijgblootaan allerlei lasterlijke aanvallen. Rochefort
vertelde in zijn blad 1'Intransigeant dat de minister
resident in Tunis, de heer Roustan, en nog andere
hooge personages dien oorlog hebben aangeraden
en doorgezet om geldelijke voordeelen te behalen.
Natuurlijk is een aanklacht tegen dat blad ingediend
en, komt daaruit een proces voort, dan zullen.er zeker
hospitaal geweest was.
Het was niet te loochenen: mijn vrouw had hare
goede eigenschappen, en nu en dan kwam bet mij
vreemd voor, dat ik mij juist van zoo'n vrouw wilde
scheiden, terwijl zooveel andere mannen Maar
genoeg hiervanAan den anderen kant kwam
gedurig het tegenstrijdige karakter weer voor den dag
en bij slot van rekening wenschte Adèle even gaarne
een scheiding als ikNatuurlijk viel aan de uit
voering nog niet te denken zoolang Theodoor ziek lag.
Zoodra hij weer beter was, danMaar wan
neer bij nu eens niet beterde?.... Ik deed alle
moeite, om dit denkbeeld weg te cijferenmaar voort
durend speelde het mij opnieuw voor den geest en
kwelde mij verschrikkelijk. Wanneer bij nu eens niét
beterde 1Dan zou de scheiding zeker nog ge
makkelijker zijn geweestDe laatste band, die
ons nog kon vereenigen, was dan verbroken. En toch,
de gedachte was verschrikkelijk.
Daar ik niet in staat was om erbij te blijven,
wanneer mijn vrouw een ander verband legde, vroeg
ik altijd, als de jongen weer rustig op zijn kussens
lag: »Nu, hoe is het er mee?" Maar noch van
Adèle noch van den dokter kreeg ik een gunstig ant
woord.
(Wordt vervolgd.)
