1881. N°. 113.
Zaterdag 24 September.
68ste jaargang.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 et., met bijblad 10 ct.
Agent voor het buitenland: A. STEINER, te Hamburg,
ïn ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
cniisAvr.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Zij, «li« zich met 1 October op «Ie
Goesohe Courant aboiiiieeren, ont
vangen «le deze maand not; verschij
nende nommers kosteloos.
GOES, 23 SEPTEMBER 1881.
Mededeelingen op verschillend gebied.
Biervliet. Alle zaken marcheeren vrij goed in
deze gemeentealdus schreef ik meer dan eens.
Toch is de toestand abnormaal, daardoor vrij ver
ward, en zal nog steeds ingewikkelder worden.
In uw blad van den 15 dezer schreef ik, dat dit jaar
de heer Verplanke als wethouder aftrad, en er nog
geene benoeming was geschied, enz.
Niemand minder dan de aftredende was mijn zegs
man. De Midd. Courant nam het artikel over, doch
nu Dinsdag bevatte deze eene correspondentie, waarin
niet alleen mijn bericht onjuist heettemaar waar
aan zelfs een onedele bedoeling werd toegeschreven.
Daar een autoriteit in gemeentezaken ook mij per
soonlijk meedeeldedat die aftreding niet dit jaar
moest plaats hebben, haastte ik mij die vergissing
naar ik dacht te herstellen.
Uw toegevoegd schrijven aan mijne correspondentie
gaf mij aanleiding, om te trachten eenige inlichtingen
te bekomen wat de samenstelling van den nieu
wen raad betrof. Zooals men weet hebben de raads
leden met het begin van dit jaar zich reeds op non
activiteit gesteld, doch na hunne herkiezing in Juli
hebben ze hunne geloofsbrieven nog niet ingediend;
ze zijn dus evenmin geïnstalleerd.
Eveneens gaf men mij de verzekeringdat mijne
mededeeling in zake de aftreding van den wethouder,
den heer W. Verplankegeene tastbare onjuistheid
bevatte. Genoemde heer was in September aan de
beurt van aftreding er heeft nog geene benoeming
plaats gehad. Ergo, Biervliet mag zich nog niet in
het bezit van 2 wethouders verheugen.
En voegen wij er bij er is zelfs op dit oogen-
blik geen raad, zoolang de heeren niet opnieuw zijn
geïnstalleerd.
De gemeenteraad van Bergen-op-Zoom heeft aan
den heer A. Daverveldt te Wouw of zijne rechtver
krijgenden concessie verleend voor den tijd van 20
jaren tot het leggen van ijzeren sporen door de ge
meente ter exploitatie van een stoomtram van daar
naar het Tholensche veer.
Tengevolge van het bedanken van mr. Godefroi
als lid der Tweede Kamer zal er in het hoofdkies
district Amsterdam Dinsdag 18 Oct. eene verkiezing
en, zoo noodig, Dinsdag 1 November eene herstem
ming plaatshebben.
Ook in Amersfoort heeft een raadslid, C. F.
Gerritsenverlangd op belofte te worden toegelaten,
daar hij niet tot eenig kerkgenootschap behoort. Toen
de burgemeester dit niet wilde toestaan met de hij
voeging, dat hij niet in woordenwisseling daarover kon
treden, heeft de heer Gerritsen toch de eeden afgelegd
na de opmerking gemaakt te hebben dat hij in diens
beslissing een zeer betwistbare uitlegging van art. 39
der gemeentewet en een inbreuk op art. 164 der grond
wet zag.
Naar het Fad. verneemt, zal er in November
a. s. door de verschillende vrijmetselaarsloges in Ne
derland een rouwloge te 's-Hage gehouden worden
ter nagedachtenis van den overleden Grootmeester-
Nationaal Prins Frederik der Nederlanden.
Op den 10a Oct. e. k. zal te Utrecht een ver
gadering worden gehouden van afgevaardigden van alle
kamers van koophandel en fabrieken in Nederland om
te overwegen, of onder de tegenwoordige omstandig
heden, nu de naburige Rijken, voorat Duitschland
en Frankrijk, door het heffen van hooge invoerrechten
hun markten voor de Nederlandsche nijverheid schier
ontoegankelijk gemaakt hebben, het wenschelijk is,
dat wordt aangedrongen op de benoeming eener staats
commissie, die zal onderzoeken welken invloed de ge
wijzigde handelspolitiek der naburige rijken heeft uit
geoefend op de Nederlandsche nijverheid. De oproe
ping tot die vergadering zal uitgaan van de kamers
uit Noord-Brabant en Limburg; tot bijwoning ervan
zullen ook worden uitgenoodigd de vereenigingen van
nijverheid en provinciale maatschappijen van landbouw,
terwijl de bijeenkomst ook voor de pers toegankelijk
zal worden gesteld.
Het getal jongens op de kweekschool voor de
zeevaart te Leiden is reeds tot 260 gestegen.
Te Brielle is een departement der Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen tot stand gekomen.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Biervliet. De candidaat dhr. Mes, van Utrecht,
is beroepen tot predikant bij de Ned. Herv. kerk in
deze gemeente.
Op het drietal naar Rotterdam staat dr. F.
Van Gheel Gildemeester, te Dalfsen, no. 2.
Op hetzestal te Harlingen komen voor ds. Oorthuis
te Woudrieliem, Pijzei te Goënga en Schutte Aagter
kerke.
Door het bestuur der Christelijke voorbereidende
en handiverkschool der Christelijk gereformeerde ge
meente alhier zal een request aan den Minister van
Binnenlandsche Zaken worden gezonden om inlichtin
gen te vragen in hoever de door Burg. en Weth. al
hier genomen maatregel ten opzichte van het leervak
handwerken gewettigd is. Zij dringen daarbij aan
op eene spoedige beslissing in dezen.
Benoemd tot onderwijzeres te Rotterdam mej.
C. J. Massee, te Kockengentot onderwijzer te Nieuw
koop dhr. J. Bolte 's-Heer Arendskerke.
Te Zaamslag is Maandag het nieuwe school
gebouw van de Vereeniging tot bevordering van het
Christelijk onderwijs, ter vervanging van het tot
heden daartoe gebruikte minder geschikte lokaal, in
gewijd.
Voor leeraar in de beschrijvende meetkunst en
het rechtlijning teekenen aan de H. B. school te 's-Hage
is voorgedragen de heer B. J. 11. Baiting, civiel-in-
genieur en leeraar aan de H. B. school voor meisjes
te Middelburg.
Een nieuwe statistiek. In eenige der Vereenigde
Staten van Amerika neemt men, behalve den ouder
dom der kinderen, ook hunne grootte en hun gewicht
in de schoolstatistieken op. Daardoor hoopt men te
kunnen nagaan, hoe het bezoeken der school op de
gezondheid der kinderen werkt.
De 17e lijst van de Standaard der jaarcollecte
voor de «Scholen met den bijbel" vermeldt een totaal
van f 85,773,66 van 525 locale comité's.
Wissekerke (Herv. kerk) komt daarop voor met een
bedrag van f 56,62 en Oud-Vosmeer met een nage
komen gift van f 2,50.
De inzameling te Westdongeradeel schijnt tot eenige
moeielijkheid aanleiding te zullen geven. Daar moet
door den burgemeester proces-verhaal zijn opgemaakt
tegen de heeren die, niet alleen zonder verlof maar
tegen zijn verbod, de collecte gehouden hadden.
Afloop Aanbestedingen en Verkoopingen.
Heinkenszand. Door den notaris I. Karseboom is
Donderdag in de herberg bij A. Van de Berge alhier
publiek geveild, ten verzoeke der erfgenamen van wijlen
de echtelieden Jacob Semeijn en Jannetje Leunis,
a. Een woonhuis, schuur en erf, te Hein
kenszand op het dorp, kadaster sectie
B no. 497, groot 1 are 43 centiaren.
Te aanvaarden vóór of op 1 Nov. a. s.
Toegewezen voor f880.aan den heer J. Van den
Ende alhier
b. Een perceel weiland liggende onder de
gemeente Yerseke in den hoek van
Wijdee, kadaster sectie C no. 293, groot
3 hectaren 32 aren 60 centiaren.
Tot 31 Dec. a. s. verpacht aan Frans Staal te
Kapelle, voor f 237,30 'sjaars, te aanvaarden 1 Ja
nuari 1882.
Dit is toegewezen aan den heer J. A. A. Fransen Van
de Putte, te Goes, voor f 690,per hectare
c. Eene Hypothecaire schuldvordering ten
laste van Anthonie Walraven, ie Hein
kenszand, groot in kapitaal f 1600,
niet opzegbaar gedurende het leven
van den debiteurmet de rente ad
4 pet. van af 1 Augustus jl.
Gekocht door Paulus Sonke te Wemeldinge voor
f 1010,—.
Alles onverminderd de kosten.
Landbouw en Veeteelt.
Wemeldinge. Maandagavond hield onze landbouw-
vereeniging hare gewone najaarsvergadering, onder
presidium van den burgemeester, ter bespreking van:
Najaarszaaikoren.
De opkomst was slechts middelmatig. Had de secre
taris (zweeg hij uit bescheidenheid op het convoca
tiebiljet gemeld, dat men eene lezing van zijne hand
had te wachten, de zaal ware beter bezet geweest.
Die lezing toch maakte de hoofdschotel uit.
Naar aanleiding van een opstel in den landbouw
almanak van dit jaar handelde spreker over de braak
en gaf als zijne meening te kennen, dat de schrijver
voornamelijk de schaduwzijde van het braakstelsel
had willen aantoonen. Spreker meende, met het oog
op de ervaring van vele landbouwers alhier, dat er
ook veel vóór was te zeggen. Zonder de braak on
voorwaardelijk aan te bevelen en met erkenning van
zeer veel waars en goeds in 't geschrevenezelfs toe
gevende, dat braak nief onmisbaar is, (al achtte hij
n«g niet bewezen, dat draineeren de braak overbodig
maakt) trachtte de heer Lindenbergh aantetoonen:
dat braak voordeelig is. Voordeelig, wijl men dan
juist dén geschiktsten tijd kon kiezen tot diepere grond
bewerking en flinke bemesting, zonder genoodzaakt te
zijn als de niet-brakers meer werkpaarden te houden,
om in tijds en vooral goed klaar te komen.
In breede trekken toonde spreker aan: hoe bij liet
braakstelsel gemakkelijker en met minder kosten het
onkruid kan worden vernietigd, vooral in vervuild
land; hoe men ten opzichte der vruchtwisseling
meer vrij is en ze gemakkelijker kan regelen; en hoe
de oogsten van 6 jaren door quantiteit en qualiteit
wel kunnen opwegen tegen die van 7 hij de niet-
brakers. Na nog eene lans te hebben gebroken tegen
schrijvers beweren: sliet braken put den grond uit",
meende spreker de conclusie te mogen stellen: «de
braak is voor den graveren landbouw voordeelig en
voor hen, die dezelfde vruchtwisseling willen behouden
van vroegeronmisbaar."
Met onverdeeld genoegen werd de lezing gevolgd
en menige praktische opmerking getuigde van in
stemming met sprekers ideeën. Na de behandeling
van eenige huishoudelijke zaken, vroeg de secretaris
Lindenbergh nogmaals het woord, om een bij hem
gewichtig voorstel ter tafel te brengen en aan het
oordeel der vergadering te onderwerpen. Voorop stel
lende dat de zwarigheden, waarmee de landman te
kampen heeft, vele en velerlei zijn en gedachtig aan
het aloude
«Ais de landman gaat uit zaaien,
Volgen hem de. bonte kraaien;
En
Dan komt de jager met zijn hond,
Die trapt het koren in den grond;
meende spreker, dat de landbouwer er bij winnen zou,
als de beoefenaars van het edele jachtvermaak hij de
opsporing en vervolging der viervoeters wat meer de
nog tevelde staande of aankomende granen, mangel-
wortelen, penen, koolzaad vooral ontzagen. Hij achtte
het daarom niet ondienstig, bij wijze van advertentie
in een der couranten, heeren jagers beleefd te ver
zoeken, om de vruchten zooveel mogelijk te ontzien.
Dit voorstel, luide toegejuicht en algemeen sympathie
verwekkende, kwam evenwel niet in stemming, 't zij
uit eerbied of zeker soort ontzag voor de Nimrods,
't zij uit gehechtheid aan oude, voorvaderlijke gebruiken;
't zij (en dit onderstellen wij liefst) uit de vaste over
tuiging dat een enkele beleefde vingerwijzing in dezen
reeds voldoende zou zijn. Na nog onder algemeene
deelneming het groote nut der draineering besproken
te hebben, sloot de voorzitter deze niet onbelangrijke
vergadering.
Sint-Maartensdijk. De uienoogst is in vollen gang
en geeft veel stof tot tevredenheid. Gelukkig, want
als alles tegenvalt, dan is dit hier zoo algemeen ge
teelde gewas het laatste, waarop de hoer al zijn hoop
vestigt. «Als de juun nu maar meevalt." zeggen ze,
«dan zal het nog wel schikken." Nu, die valt mee. Bij
eene goede qualiteit levert hij ook een ruim beschot.
Dit wisselt af van 150 tot 200 II. L. per geniet (39,24 A.)
Ook over den prijs (f2 a f2,10 per ILL.) valt niet
te klagen.
De aardappelen voor de fabrieken in de prov.
Groningen zijn dalende in prijs; de hectoliter wordt
opgekocht tegen f 1 af 1,15. De consumptie-aardappel
is puik en brengt er fl,50 a f 1,70 op.
In Overijssel is de opbrengst der aardappelen nog
grooter dan verwacht werd en de qualiteit uitmuntend.
De prijzen worden dagelijks lager. Puike soorten wor
den tót f2,50 per heet. verkocht.
-Dezer dagen vermeldden wij als eene zeldzaam
heid, dat een cactus van een heer te Ter Apel dit
jaar voor de 2de maal bloeit. Te Ameide nu, zoo
meldt men nader, heeft iemand meer dan éen cactus,
die dit jaar niet alleen reeds tweemaal gebloeid hebben,
maar waaraan zich thans wederom verscheidene knoppen
bevinden, welke bij zonnig wedorspoedig zullen uitkomen.
Deze cactussen zijn geplant hoofdzakelijk in kalkpuin,
krijgen 's winters geen, en 's zomers weinig water, doch
in het voor- en najaar een weinig raapolie.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
In de zitting van Donderdag heeft de heer
O. Van Bees, door Z. M. den Koning benoemd, het
voorzitterschap aanvaard met een korte rede waarin
hij, dankbaar voor het vertrouwen, de medewerking
der Kamer inriep en wees op den arbeid die te wachten
stond. Hij hoopte, dat die arbeid met onderlinge
welwillendheid en eendrachtige samenwerking der
Regeering vruchten mocht dragen.
Voorafhad de tijdelijke voorzitter, de heer Wybenga,
het presidium overgedragen, hulde gebracht aan de
bekwaamheden van den heer Fan Reesen gewezen op
den strijd vaak in de Kamer gevoerd en die z. i. niet
zal verminderen nu de kerk, haar roeping vergetende
meer en meer in landen als pplitieke partij zich con
stitueert en organiseert.
De heer Van Hees bracht hulde aan de nagedach
tenis van Prins Frederik. Besloten werd een eerbiedig
adres van rouwbeklag óp te stellen, dat later werd
goedgekeurd.
De heer Godefroi heeft zijn ontslag ingezonden
wegens gezondheidsredenen. De voorzitter bracht hem
hulde als een der grootste sieraden van de Kamer.
Ingkomen zijn de Indische begrooting en andere
begrootingsontwerpen, zoomedeeen ontwerp tot bekrach
tiging eener overeenkomst met de Hollandsche IJzeren
Spoorwegmaatschappij. Maandag verwacht men de
aanbieding der Staatsbegrooting.
De heer Hexjdenrijck heeft verlof gevraagd om de
Regeering te intci'pelleeren over haar zienswijze omtrent
den eed. Op voorstel van den heer Van der Linden
is besloten Maandag te beslissen, of dit verlof zal ver
leend worden.
De Minister van Buitenlandsche Zaken verklaarde
zich beijverd te hebben om aan het verlangen der
Kamer gevolg te geven met betrekking tot de uitdruk
king van sympathie bij het overlijden van den President
der Vereenigde Staten van Noord-Amerika.
{Gitzelfde is ook Woensdag in de Eerste Kamer
door dien Minister gezegd. Het telegram daarover
in ons vorig nommer was onduidelijk.)
Buitenlandsch Overzicht.
Natuurlijk slaan wij weer eerst een blik op de treu
rige gebeurtenis in de Vereenigde Staten van Noord-
Amerika. Alle bladen, de meesten met rouwrand
voorzien, gedenken den gestorven president met wee
moed. Geen wanklank wordt gehoord en de hoogste lof,
dien men Garfield toebrengt, is zeker wel deze dat er
geen smet kleefde op zijn openbaar noch particulier leven.
Bij gelegenheid van zijne verkiezing voor president
meenden de tegenstanders iets slechts gevonden te heb
ben, doch bij nader onderzoek verdween ook die beschul
diging als sneeuw voor de zon.
Het heengaan van Garfield was kalm. Bij zijn sterf
bed zat o. a. zijne gade met een hand van haar man
in de hare en liet dochtertje. Garfield laat behalve
dit nog vier zonen na. Toen alles was afgcloopen toonde
de waardige vrouw dezelfde kalmte en ernst, die haar
steeds waren bijgebleven. Stilzwijgend kuste zij den
doode, stond op en begaf zich naar hare kamer.
Wie weet, hoe vele tranen zij daar heeft gestort
De lijkschouwing had vervolgens plaats. Wij besparen
onzen lezers de beschouwing der geneesheeren hoe de
kogel gegaan is. Voor ons leeken is dit toch van weinig
belang, omdat wij het toch niet begrijpen en hh. des
kundigen zullen het wel elders lezen.
Donderdag is het lijk, na gebalsemd te zijn, vervoerd
naar Washington om in het Kapitool te worden ten
toongesteld.
Bij den geheelen tocht van Elberon naar Washington
gaf het volk de innigste blijken van deelneming. Het
gedrang langs den weg was overal groot, vooral in dè
stedendoch overal heerschten de diepste stilte en een
volmaakte orde. Waar de stoet voorbijkwam, regende
het bloemende klokken luiddende hoofden werden
ontbloot. Overal was het tooneel plechtig en indruk
wekkend.
Aan het station te Washington was eene ontzag
gelijke menigte bijeenook langs den te volgen weg,
en voor het Kapitool. Op het perron stonden 130
officieren van leger en vloot geschaard. Acht soldaten
droegen de kist naar den lijkwagen. Een orkest speelde
de hymne Nearer, o God, to Thee." Veler oogen
stonden vol tranen.
Garfield's weduwe, in Arthur's rijtuig gezeten,
volgde onmiddellijk achter den lijkwagen, die aan
weerszijden door de hoofdofficieren van leger en vloot
gellankeerd werd. Aan het hoofd van den stoet gingen
oudgedienden van het leger en de marine, tempelrid
ders en muzikanten. Bij den toegang tot het Kapitool
schaarden zich senatoren en volksvertegenwoordigers
in twee rijen, tusschen welke de lijkkist, door de be
ambten vooraf gegaan, werd heengedragen naar de
rotunda, alwaar de bovengenoemde hymne wederom
gespeeld werd. De kist werd op de katafalk geplaatst,
en geopend; en na eene korte bezichtiging trokken de
begeleiders zich terug. Hierna werd het publiek al
voorbijtrekkend toegelaten.
Een eerewacht doet bij het lijk dienst.
Overal in den lande worden deputaties samengesteld
tot het bijwonen van de begrafenis. In de meeste
Staten, ook New-York, wordt Maandag eene bede-en
boetedag uitgeroepen.
Er wordt eene nationale inschrijving geopend tot
het oprichten van een gedenkteeken voor den vermoor
den President.
Daarvoor zal zeker wel evenveel deelneming wezen
als voor het fonds tot ondersteuning der weduwe «n