1881. N°. 104.
Zaterdag 3 September.
68ste jaargang.
MIDDELBAAR 0\DERWIJS.
GOESCHE
Be uitgave dezer Courant gescliiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 ct., met bijblad 10 ct.
Agent voor het buitenland: A. STEINER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 15 regels 50 ct., elke regel meer 10 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 18 regels a 1,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald20 ct.
Aanvragen om en vermelding vari liefdegaven 5 cents per regel.
BURGEMEESTER ea WETHOUDERS van GOES
toengen ter openbare kennis, dat als leerlingen tot de Hoogere
Burgerschool voor jongens zijn toegelaten:
Tot de Voorbereidende klasse.
J. J. Warnsinck.
J. Molhoek.
J. P. Dentz.
W. N. F. E. Stokmans,
J. Van Liere.
M. Snijder.
E. C. Koens.
J. E. Kakebeeke.
J. L. Laban.
P. Den Boer.
H. C. P. A. Steenhoven.
H. Schouwenburg.
A. C. Stokmans.
A. Jonquière.
En voorwaardelijk
F. M. Augustijn.
J. Schneider.
T. C. Barends.
Tot de Eerste klasse.
I J. Kolf Van Oosterwijk.
Tot de Tweede klasse.
C. J, Idenburg. J Chr. Van Pienbroek.
Voorts dat na gehouden her-examens zijn bevorderd
Tot de Eerste klasse.
L. G. A. Van Asperen.
Tot de Tweede klasse.
J. C. Be Witt Hamer. A. E. Janssen.
A. Geill.
Tot de Derde klasse.
J. Van der Warff. G. E. Janssen.
Tot de Vijfde klasse.
C. J. Warnsinck.
Goes, den 81 Augustus 1881.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 2 SEPTEMBER 1881.
Mededeelingen op verschillend gebied.
Met vette letters hebben wij in het verslag der
Woensdag gehouden raadsvergadering doen uitkomen,
dat de hoofdelijke omslag voor 1882 f 1000 minder
is dan dit jaar, terwijl bovendien ƒ1000 is uitgetrok
ken voor eene lang gewenschte verbetering in de
rioleering. Dit is nu het tweede jaar dat die be
lasting met 1000 verminderde.
Wij vestigen hierop nog eens even de aandacht,
teneinde de ongegrondheid te doen kennen der verwij
tingen van eenigen, die bij de laatste verkiezing zoo
deerlijk teleurgesteld zijn in hunne verwachting en
niets heter weten te doen dan het bestuur aan te
vallen.
Dinsdagmorgen te 9 uren zal de gemeenteraad
te Goes vergadering houden ter beëediging van her
kozen en gekozen leden en o. a. tot benoeming van
een wethouder.
Zooals men weet, moet jhr. M. J. De Marees van
Swinderen als zoodanig aftreden.
Naar wij vernemen is door de Nederlandsche
maatschappij tot bevordering der oestercultuur be
sloten tot het oprichten van een oesterbeurs.
Deze maatregel kan ongetwijfeld van groot gewicht
worden voor de oestercultuur. Het op bepaalde tijden
samenkomen van verkoopers en koopers kan grooten
invloed uitoefenen op de uitbreiding van dezen tak
van nijverheid, waarbij een groot gedeelte van Zuid-
Beveland en ook onze gemeente zoo'n groot belang
heeft.
Wij begroeten dus deze poging met groote inge
nomenheid en wenschen haar het beste succes toe,
wat echter alleen kan worden verkregen door
algemeene medewerking van groote en kleine belang
hebbenden.
De eerste beurs zal worden gehouden 7 October
aanstaande, te Yerseke, welke gemeente, als liggende
in het centrum der cultuur, daarvoor voorloopig is
aangewezen.
In een in de St.-Ct. opgenomen staat van mili
taire nalatenschappen, afkomstig van officieren en
minderen der landmacht in Ned. Indië, die bij het
ministerie van koloniën kunnen opgevraagd en ont
vangen worden, komt o. a. voorW. H. Benjamin-
sen, geb. te Goes, ad f 0,39.
De moeite van het opvragen niet waard natuurlijk
Yerseke. Het telegraafkantoor alhier behandelde
in Augustus 123 telegrammen.
Dat is erg slapjes. De oesterverzendingen hebben
nog geen aanvang genomen, een eenzaam vaatje, dat
men nu en dan op een kruiwagen heen ziet rijden,
uitgezonderd. Volgens de loopende geruchten zijn er
dit jaar minder oesters te verzenden dan verleden jaar
uit oorzaak van den zeer geringen aanslag in 1879,
en zullen ze bijgevolg nog wat meer gepeperd zijn
dan gewoonlijk.
's-Heer Abtskerke. Bij de Woensdag alhier gehou
den herstemming voor een lid van den raad in de plaats
van den heer P. Van Sluijs hebben van de 26 stem
gerechtigden 16 hun stem uitgebracht, en wel 9 op
den heer J. De Visser en 7 op den heer J. Ever-
sen, zoodat eerstgenoemde is verkozen.
Hontenisse. In de Woensdag alhier gehouden ge
meenteraadsvergadering kwam onder meer andere
te behandelen onderwerpen ook voor een voorstel van
den heer J. O. Rosseel tot schoolgeldheffing op de
openbare scholen. Dat dit voorstel wel de algemeene
aandacht trok, getuigde de talrijke opkomst van het
publiek, dat overigens meestal weinig belangstelling
in gemeentezaken toont. Immers het gold nu hier
eene verandering brengen in een reeds sedert nage
noeg 25 jaren gunstig werkenden toestand, daar er
hier, sedert de wet van 1857 in werking trad, geen
schoolgelden meer werden geheven en daardoor ook
aan de kinderen der mingegoeden, waaruit het getal
schoolgaanden voor het meerendeel bestaat, gelegen
heid tot ontwikkeling wordt gegeven, waarvan hier
menig schitterend bewijs getuigen kan, terwijl het
aannemen van een dusdanig voorstel leiden moest tot
minder schoolbezoek, uithoofde de meerdere gelde
lijke opofferingen, die voor een talrijk gezin hieruit
moeten voortspruiten. Men kan het hier zich nog
goed herinneren, dat er in die dagen toen er school
geld geheven werd, bij eene nagenoeg dezelfde be
volking, slechts goed een derde gedeelte der nu school
gaande kinderen onderwijs genoten. De heer Rosseel
die tot hiertoe lid der plaatselijke schoolcommissie
was, doch binnenkort onze gemeente metterwoon gaat
verlaten, wilde ons dus nog eens een slecht souvenir
nalaten. Toen dit voorstel nu in behandeling zoude
komen, deed zich een den lachlust opwekkend incident
voor. Bij de vraag van den burgemeester om genoend
voorstel dadelijk te behandelen, wenschte het raadslid
Rosseel dit te verdagen, als reden opgevende, dat hij
in de vergadering nog iemand zijner partijgenooten
mistemet wien hij de zaak had op touw gezet,
doch nu deze absent was, meende hij alleen er niet
mee te kunnen doorgaan. Waarschijnlijk vreesde hij,
dat zijn voorstel in het water zou vallen. Toen hem
nu door den burgemeester en door een der wethouders
werd opgemerkt, dat zijn voorstel schriftelijk door
hem alleen was ingediend, en aan alle formaliteiten
voldeed om aanstonds in behandeling te komen en
het dus, indien de raad het verkoos, moest behan
deld of ingetrokken worden, werd zulks in omvraag
gebracht en met meerderheid van stemmen tot be
spreking ervan besloten, waarop dhr. Rosseel, den strijd
alleen niet wagende, overhaast de raadzaal verliet, wat
tot niet weinig genoegen en spotlust der toeschouwers
plaats had. Het voorstel, nu in stemming gebracht,
werd met 6 tegen 2 stemmen verworpen. Gelukkig
dus, dat er nog genoeg raadsleden waren, die de
algemeene belangen beter begrijpen. Naar men ver
neemt, was bovengenoemd voorstel uitgegaan van
enkele rijke lui zonder kinderen, gerugsteund door
anderen, die hier steeds ijveren om eene bijzondere
katholieke school te stichten en die dus, door school
geld te heffen op de openbare school, des te beter
hun doel zouden kunnen hereiken.
't Is te hopen, dat den kiezers nu de oogen zullen
opengaan, teneinde het getal kerkmeesters, waarvan
er nu reeds 5 van de II zitting hebben in den raad,
niet meer te vermeerderen en zoodoende niet geheel
in de macht der geestelijken te geraken.
- Tot voorzittend regent van het burgerlijk arm
bestuur te Zierikzee is de heer mr. J. M. Isebree Moens
benoemd.
De gemeenteraad van Bergen-op-Zoom heeft af
wijzend beschikt op het adres van den heer J. P.
Bredius en anderenverzoekende dat de Raad de
aangevraagde concessie van A. Daverveldt te Wouw,
tot het leggen van een stoomtram door de bebouwde
kom dier gemeente, niet verleene.
Het kinderfeest, Woensdag op het Loo ter eere
van prinses Wilhelmina.'s eersten jaardag gegeven
is uitstekend geslaagd. Het moet een allerliefst huise
lijk tafereeltje geweest zijn de vorstelijke ouders, stra
lende van geluk, te zien, terwijl de 700 kinderen voorhij-
trokken.
Het geheel droeg een karakter van hartelijken
eenvoud.
De kleine nam het geschenk, een prachtige zilveren
drinkkroes, aan, bracht dien aan den mond, maar wierp
hem weg toen zij merkte, dat er niets in was. Dit
wekte natuurlijk groot genoegen op. Dc kleine was
verder, volgens verklaring van eene werkmansvrouw,
yeven lief en bij de hand als 'n burgermanskind"
Er waren duizenden in het park, die later HH. MM.
hartelijk begroetten, toen dezen in hun midden eene
wandeling maakten, en later genoten van het concert,
dat het muziekkorps van de grenadiers en jagers gaven.
De kleinen, die aan den stoet deelnamen, werden
gisteren door H. M. onthaald.
De houding vau Z. K. II. Alexanderprins van
Oranje, schijnt velen nog steeds onverklaarbaar, o. a.
S. G., die aan het Rott. N.blad in een ingezonden
stuk de vraag doet, wat de Prins in het belang van
het Nederlandsche volk tot heden verricht heeft Die
vraag wordt genoemd blad gedaan naar aanleiding
zijner kantteekening ten gunste van Z. K. II.
op de beschouwingen over de voortdurende terugge
trokken houding van den Prins van Oranje.
Het daarop o. i. door genoemd blad vrij van vóor-
of tegeningenomenheid, doch m elk geval met kalme
waardigheid gegeven antwoord luidt in resumé als
volgt
»Wat de Prins voor zijn volk doet 't Antwoord
kan kort en zakelijk zijnzich voorbereiden tot de
taak, die hem eenmaal wacht en die door hem ern
stiger wordt opgevat dan door menig anderen Yorst.
»Wij weten o. a. dat geen dag voorbijgaat, of den
Prins wordt de korte inhoud medegedeeld van al wat
op staatkundig en sociaal gebied in de Nederlandsche
pers geschreven wordt. Met belangstelling wordt doo r
hem gevolgd wat in de Staten-Generaal of in den Raad
van State behandeld wordtwetsontwerpen en voor
drachten worden door den Prins geregeld bestudeerd
en wel met zooveel ernst, dat het geene zeldzaamheid
is wanneer namens hem aan de hoofden der betrok
ken Departementen nadere inlichtingen worden gevraagd.
Ook in den vreemde zorgt de Prins geen vreemdeling
te worden in zijn eigen land."
Het Nieuwsblad maakt tevens de opmerking, dat
het veel gemakkelijker is voor een vorst om populair
te worden door allerlei vermaken bij te wonen, dan
langs den meer degelijken weg van praktische kennis
van alles wat op het politiek en staathuishoudkundig
terrein voorvalt.
Men vergete, dit voegen wij hierbij, niet hoe onzen
Kroonprins eerst kort het vooruitzicht om eenmaal
Koning te moeten worden werd geopend en hoe er ter
verklaring van zijne houding wellicht quaestiën zijn
van te teederen aard, dan dat men die kan openbaren.
Kerkelijke Zaken en Onderwijs.
Bij het dezer dagen te 's-Hage gehouden examen
voor leerling-telegrafist (vergelijkend gedeelte) hebben
45 van de 44 kandidaten voldaan. No. 1 was de
eenige vrouwelijke candidaat.
O. a. is ook geslaagd de heer P. J. Waale, van
Zierikzee, thans klerk op het rijkstelegraafkantoor
alhier.
Het totaal van de 8e lijst in de Standaard der
collecte voor scholen met den hijbei bedraagt van 300
locale comite's f 61,170.88.
De afdeeling Spijkenisse van de vereeniging
«Volksonderwijs" heeft een maatregel genomen, die
navolging verdient. Zij reikt nl. aan de getrouwe
schoolbezoekers kaarten uit, vermeldende, dat zij hun
de som van éen gulden schonk, om te beleggen in
de Rijks-postspaarbank en daarin gedurende minstens
5 jaren te laten staan. Zij geeft daarbij een der
bestaande formulieren van de Rijks-postspaarbank,
waarop 20 postzegels a 5 cent kunnen worden vast
gehecht.
De heer G. B. Lalleman, hoofdredacteur van De
We/e/cer, herdacht Dinsdag den dag, dat hij gedurende 40
jaar als hoofdonderwijzer, eerst te Stad aan 't Haring
vliet, daarna te Moordrecht, bij het openbaar onderwijs
werkzaam is. Van verschillende zijden ontving de
jubilaris blijken van genegenheid en belangstelling.
Landbouw en Veeteelt.
Verzoeken om dispensatie van verbodsbepalingen
betreffende het invoeren of doorvoeren van buiten
's lands van rundvee, schapen, bokken, geiten, versche
huiden, versch en gezouten vleesch, ongesmolten vet,
mest, onbewerkte wol, onbewerkt haar, klauwen en
hoornen, alsmede van allen afval van genoemde dieren,
moeten zonder onderscheid gericht worden tot den
Commissaris des IConings in de provincie, waarin de
belanghebbende woont.
Op zoodanige telegrafisch tot den Minister van B.
Z. gerichte verzoeken kan niet worden beschikt.
Uit Deventer meldt men, dat de opbrengst der
late aardappelen buitengewoon groot en de qualiteit
uitmuntend is. De ziekte heeft bijna geen schade
veroorzaakt.
De schade, door de ongelukkige Augustus-maand
aan den landbouw in het Yereenigd Engelsch Koninkrijk
toegebracht, is onberekenbaar. Uit alle deelen des
lands luiden de berichten even jammerlijk. De graan
oogst, die meer dan matig goed beloofde te zullen
uitvallen, is door de aanhoudende plasregens van de
jongste vijf weken grootendeels mislukten duizenden
pachters, die dapper aan den langen tegenspoed het
hoofd boden, zullen straks, reddeloos ten gronde gericht,
den kamp moeten opgeven. De prijs van het graan
is reeds aanmerkelijk gestegen; en daar ook in Amerika
de oogst niet meegevallen is, zoo staat er in Engeland,
misschien ook elders, dezen winter duur brood voor
de deur.
Overzicht van den stand der koersen.
Het bericht, vermeldende dat het Czarenrijk an
dermaal een beroep op de kapitaalmarkt zal doen,
was het belangrijkste nieuws dat ons onder de oogen
kwam. Alhoewel wederom een buitenlandsche goud-
leening gesloten zal worden, zou toch een der voor
naamste Petersburger financiëele instellingen met de
uitvoering worden belast. Vreemd genoeg; zouden
de Amsterdamsehe en Londensche huizen eenigszins
huiverig geworden zijn hun goeden naam of hun grooten
invloed in gevaar te brengen? Of zou het Russische
gouvernement afgeschrikt zijn door de ongunstige
voorwaarden, welke vroegere émittenten nu meenden
te moeten stellen? De opgenomen bedragen zouden
benoodigd zijn tot consolidatie van vervallende schat
kistbiljetten, andere uitgaven (welke?), terwijl het res-
teerende bedrag zal aangewend worden tot verheffing
der valuta, m. a. w. tot vermindering van het zoo
genaamde goud-agio, waardoor het betaalmiddel nader
aan zijn normalen toestand gebracht wordt. Teleur
stellend is het, dat de nieuwe leening niet schier uitslui
tend voor de valuta-verheffing zal uitgegeven worden;
dit is toch zoo hoog noodig. 't Is een reusachtige on
derneming om daartoe te gerakendaarom echter mag
ze niet worden uitgesteld, neen, eischt ze veeleer de
eerste en krachtigste regeeringszorg. Een weinig bezui
niging op de legerkosten, waarvan onlangs sprake was,
doch wat helaas later weder is tegengesproken, moge
op zich zelf alle toejuiching verdienen, vergeleken
bij belastinghervorming, verheffing van de koopkracht
van den roebel en oplossing van het agrarische vraag
stuk, is ze haast de aandacht niet waard. Wil Rus
land ten opzichte van zijne steeds toenemende gelde
lijke verplichtingen gerust de toekomst tegemoet gaan,
dau behoort het aan de drie laatstgenoemde onder
werpen zijn volle aandacht te wijden. Meer op maat
regelen, waardoor de voortbrenging bevorderd wordt,
komt het aan, dan op bezuiniging, hoe wenschelijk
evenwel ook deze is immers hoe hooger de nationale
voortbrenging stijgt, hoe meer er kan gemist worden
voor de huur van de opgenomen kapitalen. Minder
algemeen bekend nu is het dat Rusland te dien op
zichte veel, zeer veel zou kunnen doen door conversie
van het daar bestaande communaal of gemeentelijk
grondbezit in privaten grondeigendom. Van uit alle
deelen der aarde, waar privaat grondbezit bestaat,
komen de eenparige getuigenissen dat er geen vlijtiger,
geen spaarzamer klasse van lieden is dan die der
boereneigenaars. Geen arbeid is hun te zwaar; zij
hechten zich aan hun land als aan hun leven. Die
krachtige prikkel nu tot onvermoeide werkzaamheid,
onverdeelde toewijding wordt in Rusland nog schier
geheel gemist en toch is zij hoogst noodig om de
draagkracht der bevolking te verhoogen, zoo onmis
baar bij de toeneming van den schuldenlast. Om de
soliditeit van Rusland aan te toonen, is het niet vol
doende te wijzen op de onmetelijke uitgestrektheid en
de natuurlijke rijkdommen van het land; deze beduiden
weinig of niets zoo niet tegelijkertijd de voorwaarden
bestaan, die allergunstigst werken om die natuurlijke
rijkdommen tot maatschappelijken rijkdom aan te
wenden.
't Behoeft geen verwondering te baren dat, met het
oog op de nieuwe leening in verband met steeds voort
durende innerlijke zwakheid van het rijk des Keizers
aller Russen, de noteering eene vermindering aanwijst,
die zich in mindere mate ook tot de Russische spoor
wegwaarden uitstrekt.
Ook de Amerikaansche Spoorwegwaarden verkeer
den in ietwat gedrukte stemming; opmerkelijk is
het dat de Collateral Trust-Bonds (Union Pacific)
daarentegen eene verhooging aantoonen van 106 tot
108% pet. met het oog op de teleurstelling, dat de
Maatschappij reeds begonnen is met de aflossing dier
stukken bij uitloting a 105. Niettegenstaande kan,
wiskunstig gerekend, de koers nog ietwat verhooging
toelaten om hetzelfde standpunt te bereiken, waarop
de andere koersen staan; toch is zoo'n aflossing schijn
baar altijd een verlies. We mogen niet vergeten dat
de rentestand in de laatste dagen gerezen is, zoodat
eene geringe vermindering over de geheele koerslijst
•wel gemotiveerd zou zijn; als altijd blijkt de invloed
van den hoogeren stand van den rentevoet het meest uit
de noteering onzer N. W. Schuld (Napoleon's zaliger
nagedachtenis) door eene niet onbeduidend verliesje.
Oostenrijkers en Portugeezen weinig veranderd',
de eerste iets zwakker.
Egyptenaren leden eenigszins onder de berichten
aangaande de woelingen in het leger en de naderende
ministeriëele crisisde financiëele toestand is evenwel
ongeschokt gunstig.
Peruanen en Columbianen lijden onder een mengsel
van onverschilligheid der regeering en fraude van be
langhebbenden.
De effecten Stoomvaart Zeelandreeds zoo rijp aan
droevige ondervinding, gaan geen blijde dagen tege
moet, nu er veel kans bestaat dat er eene nieuwe
verbinding tusschen Engeland en het vaste land tot stand
zal komen. Als de reeds zoolang teleurgestelde «Zee
land maar niet in den toenemenden strijd om 't leven
ondergaat 1 De lezers weten, dat ze op zwakke beenen
staat, hoe jammer ook voor het vorstelijk.blijk van
belangstelling van wijlen den waardigen Prins Hendrik
die de 4% pet. leening voor aflossing, en. interest-
