1881. N°. 82.
Donderdag 14 Juli.
68slc jaargang.
Een en ander.
G. VAN DER HOEK,
J. J. RAMONDT,
L. M. VAN CAMPEN en
dr. C. A. VAN RENTERGHEM.
Verkiezing voor den Gemeenteraad.
(iOESIH
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag, Woensdag en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke nommêrs 5 ct., met bijblad 40 ct.
Agent voor het buitenland: A. STEINER, te Hamburg.
In ons land vervoege men zich: voor Rotterdam aan het Algemeen Advertentiebureau
van NIJGH VAN DITMAR, en verder bij alle Boekverkoopers en Postdirecteuren.
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 45 regels 50 ct., elke regel meer 40 ets.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts
tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 4—8 regels a 4,berekend.
Dienstaanbiedingenniet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cents per regel.
Voor de verkiezing op Dinsdag 19
Juli a. s. van vier leden voor den ge
meenteraad te Goes bevelen wij den
kiezers ten dringendste aan de heeren
Geen Bradlaugh-maar toch een eedsquaestie. Een
gewettigde restitutie. Een bewonderenswaardig premier.
Ondankbare bondgenooten:
Het is de stille tijd en zoo er niet buitengewone
omstandigheden waren, die de Eerste Kamer tot bij
eenzijn noopten, wij gelooven niet dat de deftige hee
ren zicli met parlementaire werkzaamheden zouden
hebben beziggehouden.
Eén voorrecht hebben zij voorzeker. Scheveningen
is dicht hij Den Haag. Zij moeten nu sLechts denken,
dat zij voor hun genoegen daar logeeren.
Zij kunnen nu, wat zij trouwens niet dikwijls zul
len nalaten, het nuttige aan het aangename verbinden.
In al hun ernst en deftigheid zullen die achtbare
mannen, de aristocratische vertegenwoordigers pur-skng,
zij het dan ook de geld-aristocratie die daarbij een
hoofdrol speelt, niet nalaten zich te vermeien zooveel
als dit met hunne waardigheid past.
"Voor uiterst deftige en parlementaire vormen moet
men vooral bij ons Hoogerhuis ter school gaan. Immers,
hoe zou het ook anders kunnen wezen? Daar is de
ernst, daar is de hooge waardigheid meer in 't spel
dan hij de Tweede Kamer. Er is wel eens de spot
met dat alles gedreven, in de booze meening, dat zij
toch zoo weinig kracht uitoefent en wij haar wel zou
den kunnen missen.
Dit is echter ook dikwijls gebleken onwaar te wezen.
Haar deftigheid belette haar niet ook op hsur tijd
haar macht eens te toonen, en eens aan hare minder
eerwaardige zuster een démenti te geven.
Dit nu is tegenwoordig de eenige grond, waarop
Amsterdam zijn hoop heeft gebouwd ten opzichte van
het door haar zoo verwenschte, maar door de Tweede
Kamer toch aangenomen ontwerp kanaal Amsterdam-
Merwede. De hoofdstad geeft klem en kracht aan haar
protest door ook geld te laten klinkenzij bracht
zelfs meer dan 3 ton bijeen. Of die muziek den leden
der Eerste Kamer zal bekoren en betooveren zoo,
dat zij naar haar taal zullen luisteren Ons komt
dit twijfelachtig voor. Plicht en overtuiging zullen,
wij gelooven het, het eenige richtsnoer zijn dat
hun het nemen van een besluit in dezen zal aan
geven.
Dat goed vertrouwen in die Eerste Kamer zou echter
eenigszins aan het wankelen kunnen gaan, als men
weet dat zij Maandagavond zondigde tegen den vorm
en eene quaestie van toelating niet met den noodigen
ernst heeft bejegend. Een harer leden, Regoutmoest
dien avond worden toegelaten. Vóór men daartoe be
sloot, vóór zelfs zijne stukken waren nagezien, had de
nieuwe waardigheidshekleeder den eed reeds afgelegd
in handen van den Koning.
Art. 86 onzer Grondwet zegt duidelijk, dat de leden
der Kamer, bij het aanvaarden hunner betrekking,
zulk een eed afleggen.
Nu kan erdunkt onsgeen quaestie wezen van
aanvaarden, zoolang men niet weet of men wordt
toegelaten.
Eerst als daarover is heslist, kan de betrokken per
soon in het spel komen en den eed afleggen.
Hierin is tekortgekomen en nu dwepen wij vol
strekt niet met vormen, al zouden wij ze even on
gaarne willen op zij zetten, evenmin als wij'iemand,
die geen waarde hecht aan den eed, zonden willen
dwingen dien af te leggen, en hem niet met eene
belofte zouden doen volstaanmaar een hoog college
als onze Eerste Kamer beginne niet^net zelf de hand
te lichten aan de voorgeschreven bepalingen. Zij
schalie ze dan liever geheel en al af, beter dan ze te
verlagen tot komedie-spel.
Was er bij de binnenkomst van den heer Ragout
zoo'n haast? Kon liij niet gewacht hebben tot eene
volgende zitting? Men had dan geen aanstoot gegeven.
Het is mogelijk, dat er andere redenen waren in
het belang van eene Hoogere macht, maar ook dat
mag geen excuus wezen voor eene overhaasting, een
afwijking of liever wijziging, die de geheele waardig
heid der Kamer en de gansche wet in een belachelijk
licht stelt.
Dat hadden wij van onze Eerste Kamer niet ver
wacht.
Onze Tweede Kamer is heengegaan zonder eene
quaestie te hebben afgehandeld, die wij zoo gaarne
hadden beslist gezien.
Wij bedoelen die der marine-schrijvers, of, volgens
de qualificatie van den heer Brouwerslid der com
missie van onderzoek dier quaestie dagloontrek-
kende bedienden. Wij verheugen ons, dat de meer
derheid der commissie het dwaze en onzinnige van de
op die marinewerf van kracht zijnde verordeningen
heeft erkend.
Een ondergeschikte daar mag niet vragen zonder
dat hij zijn onmiddellijken chef daarin kentis deze
met zulk een verzoek niet ingenomen, dan blijft de
weg voor de verzoekers open óf om te zwijgen óf om
gestraft te worden.
Voorzeker mag dit een uitgezocht middel heeten
voor die onmiddellijke chefs, om klachten over henzelven
tegen te gaan.
Beter kon zoo iets niet worden geregeld, maar een
protest is daarom des te noodzakelijker, en wij willen
hopen dat de Tweede Kamer, zoo terecht dikwijls be
schuldigd van niets voor het volk te doen, in dezen
nu eens toonen zal zich voor die belangen wel degelijk
in de bres te stellen.
Wij behoeven ons niet te verdiepen in vele beschou
wingen, niet te vragen wat Luzac of Thorbeclie heb
ben geschreven of gezegdons eigen rechtsgevoel, het
gansche streven onzer eeuw, om recht aan allen, die
leden der gemeenschap zijn, te verschaffen en hun
gelegenheid te geven dat te vragen, zeggen ons dit
genoeg.
Maar hadden wij die zaak veel liever uitgemaakt
gezien vóór de lieeren weggingen, wij hadden boven
dien en nog veel liever van de commissie eene con
clusie vernomen van wijdere strekking dan waarover
de Kamer nu te heslissen zal hebben.
De onbillijkheid der in dezen' bestaande bepalingen
uit de verordeningen wordt erkender wordt aange
drongen op verandering, juist op grond dier onbillijk
heid maar men spreekt geen woord ervan om de
onbillijkheid, die als gevolg dier bepalingen is.gepleegd,
te herstellen door restitutie te verleenon van de hoogst
tirannieke boeten, hun opgelegd voor eene quaestie,
die zelfs de Kamer, naar wij hopen, evenzoo zal be
schouwen als het rapport der commissie aangeeft.
Het gevoelen der minderheid kunnen wij latén voor
hetgeen het is. Volgens dat gevoelen zou men altijd
tevreden moeten blijven en mocht men nooit om ver
hooging vragen, wijl men vooruit weet wat men ver
dient en de voorwaarden kent, waarop men ergens
in dienst treedt. Eene even onpractische als on
houdbare beschouwing.
Wil nu de Kamer in waarheid recht doen en aan
het land het vertrouwen schenken, dat zij rechtvaar
digheid en billijkheid betracht zooveel zij kan, zij
helpe mee nu het restitutiestelsel eens in toepassing
te brengen. Dit kan gemakkelijk geschieden door den
wensch daartoe uittedrukken in een paragraaf, bij die
conclusie der commissie te voegen. Hét uitvloeisel
van eene onbillijke verordening mag nooit worden
gehandhaafd alleen ter wille van het prestige van een
superieur tegenover zijne onderhoorigen, wanneer de
eerste ook eveneens aan die onbillijke bepalingen was
gebonden.
Onze premier-minister is een duivelskunstenaar. Nu
weer komt een gerucht, dat hij het ministerie van
financiën bestiert zooals nog bijna geen definitief mi
nister dat deed.
Jammer, dat hij niet alle acht departementen alleen
kan doendan toch zouden wij niet zoo te sukkelen
hebben met onze ministers. Eén' is gemakkelijker
te vinden dan 8, maar dan al weer niet zoo gemak
kelijk als die een zoo knap wezen moet als de heer
Van Lijnden.
In ieder geval brengen wij hem gaarne de hulde
die hem toekomt, om zijne bekwaamheden, zijn werk
lust en zijne diplomatieke regeerkunst.
Wij blijven het overigens nog altijd betreuren dat
de heer Vissering is heengegaan, en dat de Tweede
Kamer niet eene poging deed hem te behouden; want
het moge nu fraai klinken voor onzen premier al die
geruchten omtrent zijn keurige waarneming, ons komt
als keerzijde der medaille toch wel in de gedachten,
of er soms niet gebrek is aan een man, die onze
financiën goed bestiert, en of de heer Van Lijnden
niet daardoor tot de overtuiging is gekomen gemak
kelijker iemand te kunnen vinden vooi* buitenlandsche
zaken dan voor financiën. Daarom doet wellicht dat
bericht van verwisseling dienst.
Verwonderen zou het ons niet.
En zoo de heer Van Lijnden in 's lands belang die
zware taak meent op zich te moeten nemen en dat
doet met zooveel ijver als men zegt, laat ons dan met
erkentelijkheid zijn ijver waardeeren, al beklagen wij
ons dat in ons land de financiëele toestand zoo lastig
is, dat er bijna geen man te vinden is om dien te
herstellen. En dat is liberaal een treurig teeken.
Van de liberale partij toch moet hulp komen. De
anti-revolutionairen erkennen nu zeiven, bij inonde
van het Wageningsoh Weekblad, dat zij niet regee-
ren" kunnen. Het blad zegt niets meer te vreezen
dan de heerschappij der Christenen op politiek gebied.
De orthodoxie is sterk in de oppositie, maar wee haar,
als ze haar beg'insel in een met dat beginsel over-
eenkomenden vorm moet belichamen, dan lijdt ze deer
lijk fiasco. Ze heeft dit met het Protestantisme ge
meen, dat zij tegenover de georganiseerde macht van
Rome altijd een pover figuur zal maken. Een Minis
terie, dat naar het sPrograni" ons land zou moeten
regeeren, is een onmogelijkheid."
Wat een droeve bekentenis na zooveel misbaar bij
de verkiezingen Het is te treurig, om lang hij zoo'n
schouwspel te vertoeven. De Katholieken behoeven
zich nu nog minder in te spannen om de Anti-revo
lutionairen te helpen, want overwinnen die, dan kun
nen zij toch niets uitrichten, terwijl de helooning voor
die hulp niet eens het bedanken waardig wordt gekeurd.
De heeren beginnen dan ook tegenwoordig, nu de
strijd is afgeloopen, met elkaar te vechten.
Zoo zien wij al een voorproef van hetgeen later
zal gebeuren als de Calvinisten winnen regeeren laat
men buiten de orde vechten onderling zal het wacht
woord zijn.
Arm land, als het zoover kwam
En toch blijft men streven naar de meerderheid
om daarmee niets uitterichten.
Een teeken des tijds, dat veel zegt en waarop men
wel mag 'letten.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES
brengen ter openbare kennis, dat de verkiezing van vier leden
voorden gemeenteraad, tengevolge van de periodieke aftreding
van de beeren
J. M. PILAAR,
B. (JUIST,
dr. C. A. YAN RENTERGHEM en
G. YAN HER HOEK,
zal plaatshebben öp Dinsdag den 19 Juli aanstaande, van
des voormiddags 9 tot des namiddags 5 uren
dat de oproepingsbrieven den 8 Juli aan de kiezers zijn
uitgereikt en dat de kiezer, die geen stembriefje ontvaugen of
dit verloren heeft, een ander kan bekomen ter secretarie der
gemeènte, mits zich daartoe "in persoon aanmeldende tusschen
des voor middags, 9 en des namiddags 2 uren van eiken werkdag.
Goes, den 13 Juni 1881.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. G. DE WITT HAMER.
De Secretaris,
HARTMAN.
GOES, 13 JULI 1881.
Officiëele Mededeelingen.
Z. M. heeft op zijg verzoek eervol ontslagen F.
B. De Coster, als lid van het bestuur van het
waterschap vereenigde polders van de sluis tegen den
Magdalenapolder; en benoemd: tot gezworen van den
Koudepolder De Krakertot gezworen van het
waterschap de vereenigde polders van Ossenisse J. C.
Lemsen tot gezworen van den Vlooswijkpolder F. De
Jonge; tot .gezworen van den Nieuwlandspolder C.
Minnaar.
Het Staatsblad no. 97 bevat o. m. de wet van
den 28 Juni 1881, houdende wettelijke bepalingen tot
regeling van den kleinhandel in sterkedrank en tot
beteugeling van openbare dronkenschapno. 103, de
wet van den 28 Juni 188'1, tot aanvulling der wet
van 25 December 1878 (Staatsblad no. 222), hou
dende regeling der voorwaarden tot verkrijging dei-
bevoegdheid van arts, tandmeester, apotheker, vroed
vrouw en apothekersbediendeno. 107, de wet van
den 28 Juni 1881, tot wijziging van eenige artike
len der wet van 28 April 1876 (Staatsblad no. 102)
houdende regeling van het hooger onderwijs.
Mededeelingen op verschillend gebied.
Donderdagavond hebben er twee vergaderingen
plaats, waarop wij de aandacht van belanghebbenden
en belangstellenden vestigen.
De eene van het Departement Goes der Maatschappij
tot nut van 't algemeen, heeft plaats te half acht urn-
in een der lokalen der sociëteit «Van ongenuchten vrij".
Daarop zullen o. a. behandeld worden: de rekening
overl880/81, de begrooting voor 1881/82, de punten
van beschrijving voor de algemeene vergadering, waar
voor afgevaardigden benoemd zullen worden, en het
verslag over 1880/81.
De tweede vergadering, te houden te half 9 uur, bo
ven dö koopmansbeurs, geldt de vereeniging Eigen
Hulp". Daarop zal het driemaandelijksch verslag,
met rekening en verantwoording, worden ter tafel
gebracht, terwijl er 2 bestuursleden en 3 leden van
toezicht zullen gekozen moeten worden.
Het bestuur der kiesverocniging Nederland en
Oranjete Middelburg bericht, dat volgens ingeko-
meri schrijven van jhr. J. L. De Jongediens benoe
ming tot president van het bestuur van het water
schap Schouwen zeer zeker in de toekomst diens be
danken als lid der Tweede Kamer zal tengevolge heb
ben, doch heeft gegronde verwachting dat, althans
dit jaar, het kiesdistrict Middelburg niet opnieuw ter
stembus zal worden geroepen.
Hoe dat zal aangelegd worden zonder inbreuk te
maken op art. 94, laatste alinea der grondwet, ié
ons nog niet duidelijk.
De heer De Jonge zal toch zoolang niet wachten
met zijne nieuwe betrekking te aanvaarden.
Naar de N. R. Ct. verneemt, heeft de koning
der Belgen den heer IJ. L. F. Pisuissehoofdredac
teur der Middelburgsche Courantbenoemd tot ridder
der Leopolds-orde.
Wie zich, de flinke houding van genoemden heer
herinnert bij gelegenheid van het déjeuner, door Bel
gië, Maandag 49 Juli 4880, in de dagen van de on
af hankelijksfeesten,' den vertegenwoordigers" der "büU
tenlandsche pers aangeboden, zal die onderscheiding
zeker wel verdiend noemen.
Toen heeft hij op waardige wijze aan y>het vrije
en bloeiende Belgiëde hulde gebracht zijner sym
pathie, een sympathie die door duizenden in ons land
werd gedeeld.
De commissie te Middelburg, belast met het
afnemen van de examens van apothekersbediende, heeft
hare taak volbracht.
In het geheel zijn 48 candidaten geëxamineerd, waar
van 30 geslaagd (48 vrouwelijke en 42 mannelijke).
Met den 45 dezer wordt o. m. de adelborst 4 e
klasse C. A. Dominicusafkomstig van de schepen
der oefenings-divisieop non-activiteit gesteld.
Benoemd tot telegrafist 4 e kl. dhr. C. A. Spruyt,
thans telegrafist 2e kl.
Mr. G. Schot wenscht, wegens het klimmen
zijner jaren, met het einde van het tegenwoordige
zittingjaar als lid van de Eerste Kamer der Staten-
Generaal voor Friesland af te treden.
Dit jaar zijn er 36 adspiranten voor adelborst
der mariniers. Het is te hopen zegt het Utrechtsch
Dagblad dat de Minister uit die keur van jonge
lui er meer dan vier zal benoemenbv. het dubbel,
daar er op het oogenblik een incompleet is van 44
officieren der mariniers, dus meer dan een vierde deel.
Aan 's Rijks munt te Utrecht zijn de door de Re-
geering bepaalde hoeveelheid 2 centstukken afgewerkt
en de werklieden tot nader order ontslagen.
Het 48e Nederlandsch taal-en letterkundig Con
gres zal te BréUa gehouden worden op 34 Augustus,
4, 2 en 3 September a. s.
In de 3e jaarlijksche bijeenkomst van Neder-
landsche apothekers, op 27 Juli te ^s-Bosch, is o. a.
aan de ordehet bespreken van het uitschrijven van
een prijsvraag voor apothekers-adsistenten de verkoop
van geheimmiddelen door apothekers de pharmacie
ten plattelande.
Prof. Donders heeft generaal Van der Heijden
de verklaring gegeven, dat de gevoeligheid aan liet
rechteroog slechts een voorbijgaande was, terwijl er
alle kans bestaat, dat dit oog zoo perfect zal blijven
als het steeds in Indië is geweest, sinds de dubbele
verwonding bij Samalangan.
Gemeenteraadsverkiezingen.
Kattendijke. Als leden van den raad moeten hier
aftreden de heeren G. J. V. d. Bosch, J. Karelse en
J. De Groene Hzn.
Hansweert. De tijd der gemeenteraadsverkiezin
gen begint zoo zachtjes aan te naderen en belang
stelling daarin openbaart zich meer en meer. Het
is een verblijdend verschijnsel en 't mag voorzeker een
gunstig teeken des tijds genoemd wordendat wat
althans onze gemeente aangaatthans door 'tmee-
rendeel der kiezers m e e r het waarachtig belang dei-
gemeente en hare stoffelijke belangen dan wel liet
doen zegevieren bij de stembus van een candidaat dei-
kerkelijke- of eenige andere partij in 'toog wordt
gehouden. Zoo hebben eeuige kiesgerechtigden beslo
ten om in plaats van het aftredend lid, den heer
Bembges, die niet meer in aanmerking wenscht te
komente trachten een zetel in den gemeenteraad te
bezorgen aan den lieer Jan Blok Lz., landbouwer.
De herkiezing van den heer Dominicus is zoo goéd
als zeker, wat wij toejuichen.
De kiesvereeniging Plichten Recht te Vlissingen
heeft tot candidaten voor het lidmaatschap van den
Gemeenteraad gesteld de heeren: Arie Smit en C.
Mortier (aftredende leden), C. Veldheer, C. A. Kalb-
fleisch en J. W. Wilkens.
Biervliet. Zondagavond hield de kiesvereeniging
eene bijeenkomst tot liet stellen van candidaten voor
lidmaatschap van den raad.
Zooals men weet hebben alle raadsleden in Februari jl.
hun mandaat nedergelegd na het bekend worden van
het besluit der liooge roge.iriilg, wa u-hij men een